Morgunblaðið - 02.10.1987, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐED, FÖSTUDAGUR 2. OKTÓBER 1987
21
Reykjavík:
Islensk atvinnu-
miðlun sækir um lóð
FYRIRTÆKH) íslensk atvin-
numiðlun hefur sótt um lóð fyrír
gistiheimili ætlað erlendu vinnu-
afli sem hingað kann að leita.
Umsókninni var vísað til skrif-
stofustjóra borgarverkfræðings.
Að sögn Þórðar Johnsen bygg-
ingameistara, sem starfar hjá
íslenskri atvinnumiðlun hefur fyrir-
tækið hug á að reisa gistiheimili
fyrir allt að 150 til 200 manns.
Bent hefur verið á hugsanlegar lóð-
ir á athafnasvæði Reykjavíkurborg-
ar allt frá Granda að Sundahöfn,
lóð sunnan við Stúdentagarðana við
Suðurgötu og lóð í nágrenni Borg-
arspítalans.
Þórður sagði að búast mætti við
manneklu í ýmsum greinum á
næstu árum og að forráðamenn
fyrirtækja virtust hafa trú að þörf
sé á um 1500-til 2000 manns.
Úrvalið með allra mesta móti.
Réttu efnin og verkfærin einfalda flísalagninguna.
Það er allt á einum stað - í BYKO.
Þarsemfagmennimir
S"3kÓBWQ
Simi 41000
FLÍSAR
á veggi og gólf,
inn,
Hentugasta fiskveiðistefnan
að úthluta kvóta varanlega
Rögnvaldur Hannesson prófessor:
RÖGNVALDUR Hannesson pró-
fessor er nú staddur hér á landi
í boði sjávarútvegsráðuneytisins.
Rögnvaldur er prófessor við
Verslunarháskólann í Bergen
þar sem hann stundar kennslu í
auðlindahagfræði, almennri hag-
fræði og fiskihagfræði. Rögn-
valdur hefur átt hér samtöl við
kvótanefnd og aðila innan sjávar-
útvegsráðuneytisins um aðferðir
við stjórn fiskveiða og reynslu
annarra þjóða. Einnig hefur
hann flutt fyrirlestur við Há-
skóla íslands um þetta efni.
— Hveija telur þú vera reynsl-
una af núverandi kvótakerfi og
hvers konar fiskveiðistefna er að
þínu mati heppilegust til lengri tíma
litið?
Reynslan af núverandi kerfi er
jákvæð, að svo miklu leyti sem ég
fæ séð og hefur stuðlað að auknu
hagræði í fískveiðum. Helsti gallinn
á kerfínu er að kvótamir eru til of
skamms tíma. Þá koma vankantar
kvótakerfisins greinilega í ljós en
helstu kostir fá ekki að njóta sín.
Ég held að sú stjómunaraðferð
sé vænlegust til lengri tíma litið að
koma á varanlegum aflakvótum eða
kvótum til mjög langs tíma, s.s. 15
ára. Þessum kvótum yrði úthlutað
til útgerða og þyrftu að vera seljan-
legir, óháð skipum, svo að þeir er
hefðu hug á að skapa sér stærri
rekstrargrundvöll, gætu keypt
kvóta af öðram útgerðarmönnum.
Þetta yrði til þess að kvótamir
myndu smám saman fara til þeirra
er hefðu bestu skipin. Sá afli sem
leyfilegt væri að veiða yrði því
veiddur með minnstum tilkostnaði.
— Hvaða breytingar telur þú að
þetta hefði í för með sér fyrir t.d.
útgerð og byggðaþróun?
Það er erfitt að segja nákvæm-
lega til um það. Hugsanlegt er að
útgerð togara myndi reynast hag-
kvæmari en bátaútgerð og myndi
kvótinn þá væntanlega safnast á
togarana. Einnig er mögulegt að
kvótinn safnist á fáar hendur eða
færist út úr vissum landshlutum.
Ef stjómvöldum líkar ekki slíkar
afleiðingar mætti setja þessu vissar
skorður, til dæmis þær að eitt fyrir-
tæki megi einungis eiga vissa
prósentu af heildarkvóta eða að
kvóti yrði bundinn landshlutum.
— En kæmu slíkar skorður ekki
í veg fyrir þá þróun sem seljanlegur
kvóti á að stuðla að?
Vissuiega hefðu allar skorður
sem settar væru neikvæð áhrif. En
þetta er alltaf spuming um það
hverju við viljum fóma til þess að
ná arðbæram rekstri. Það er líklegt
að það kosti eitthvað að halda uppi
dreifðri byggð á íslandi. Ef svo er
verða menn að borga þann kostnað.
— Hvemig ætti að byggja þenn-
an kvóta upp? Hvaða viðmiðun er
heppilegust?
Það er hægt að byggja upp kerf-
ið með tvennum hætti. Annar
kosturinn er að ákveða fastan árs-
^fla og ákveða síðan kvóta sem
hlutfall af honum. Síðari kosturinn,
sem ég tel að sé einfaldari, er að
ákveða þetta út frá reynslu síðustu
2-3 ára. Síðan gætu menn selt kvót-
ana sem þeir fá úthlutað eins og
þeim þykir best henta.
— Hvert yrði svigrúmið innan
kvótakerfisins samkvæmt þínum
hugmyndum?
Helst sem minnst. Það verður þó
í raun alltaf að vera eitthvað svig-
rúm til staðar. Ég held að það sé,
svo dæmi sé tekið, rétt að veiðar á
minni bátum, sem menn stunda sem
tómstundagaman, verði undan-
þegnar kvótakerfinu. Það þyrfti þó
að setja eitthvert hámark á það
hversu miklu þeir mættu landa. f
núverandi kerfi era allir bátar und-
ir tíu tonnum undanþegnir kvóta
og hefur það leitt til stóraukinna
veiða smábáta í atvinnuskyni. Þess-
ar undanþágur þyrfti að stöðva.
— Hvemig er jarðvegurinn hér
á landi fyrir hugmyndir um varan-
legan kvóta eða kvóta til mjög langs
tíma?
Ég held að mönnum fínnist ein-
um of langt gengið þegar talað er
um varanlegan kvóta. Það yrði þó
líklega auðveldara fyrir fólk að faJI-
ast á þessar hugmjmdir ef um-
framarður, þ.e. arður umfram
fjármagnskostnað og afskriftir, yrði
skattlagður lflct og gert er með olí-
una í Norðursjó. Fiskurinn og olían
era hvorttveggja auðlindir sem skila
umframarði í krafti þess eins að
þær era takmarkaðar. Þó við teljum
rétt að einkaaðilar sjái um hagnýt-
ingu fiskimiðanna þá era líka
margir sem líta á þessar auðlindir
sem sameiginlega eign þjóðarinnar
og vilja ekki láta einkaaðila eignast
þær. Skattur á umframarð ætti að
sætta þessi tvö sjónarmið. Það era
hagkvæmnirök sem liggja að baki
því að hagnýting sé í höndum einka-
aðila. Ríkið á ekki að vera að vasast
í útgerð þar sem útgerðarmenn
kunna þar best til verka.
— Myndu hagsmunaaðilar sætta
sig við aukaskattlagningu af þessu
tagj?
Astandið í dag er þannig að út-
gerðin skilar ekki miklum umfram-
arði og útgerðarmenn halda því
reyndar fram að þeir borgi nú þeg-
ar aukaskatt í formi of hás gengis
krónunnar.
Virk stjómun leiðir til lækkaðs
tilkostnaðar meðan verðmæti fram-
leiðslu breytist ekki eða eykst.
Mismuninn milli tekna og kostnaðar
má líta á sem umframarðsemi nátt-
úraauðlindarinnar, þ.e. fiskimið-
Rögnvaldur Hannesson
anna. Þetta era auðlindir sem
enginn á eða selur. Enginn er auð-
vitað hrifinn af því að borga skatt
en meðan útgerðimar fá eðlilegan
arð af fjárfestingum sínum ættu
þær að vera ánægðar með þetta.
Svo við víkjum aftur að olíunni
í Norðursjó þá tekur norska ríkið
80% af öllum umframarði í skatt
og svipaða sögu er að segja af
breska ríkinu. Olíufélögin virðast
samt ekki vera mjög óhress með
að halda olíuvinnslu sinni áfram.
St.S.
Félags- ogþjónustu-
miðstöðvar aldraðra:
Vetrarstarfið hafið
Ný miðstöð opnar í Bólstaðarhlíð
VETRARSTARF í félags- og
þjónustumiðstöðvum aldr-
aðra þjá Reykjavíkurborg er
nú hafið á átta stöðum í
borginni. Níunda þjónustu-
miðstöðin verður síðan tekin
í notkun í Bólstaðahlíð 43
síðari hluta októbermánað-
ar.
Fjölbreytt námskeiðahaid er í
öllum félagsmiðstöðvunum og
má þar nefna handavinnu,
smíðar, teiknun og málun, íþrótt-
ir og enskukennslu. Ennfremur
má nefna sundnámskeið fyrir
aldraða sem hafa farið fram í
Sundhöll Reykjavíkur.
I nýju þjónustumiðstöðinni í
Bóistaðahlíð 43 verður almennt
félags- og tómstundastarf ásamt
félagslegri þjónustu sem opin er
fyrir alla Reykvíkinga 67 ára og
eldri og aðra sem vilja nýta sér
hana.