Morgunblaðið - 30.12.1988, Blaðsíða 48
48
MORGUNBLAÐIÐ, FÖSTUDAGUR 30. DESEMBER 1988
íieaA/vnn
„ Attu herbergi me2> rimLum fyrir
gluggunum ?"
Vonandi verður þú búinn
að nota sláttuvélina mína
áður en garðurinn minn
fer alveg á kaf.
HOGNI HREKKVISI
// HÆTTO þessUM LATUM, HÖGKI ! "
Kreddufull skrif
Til Velvak-
anda.
Ég get ekki
orða bundist eftir
að hafa lesið fá-
dæma kreddu-
fullt bréf Þor-
steins Guðjóns-
sonar sem birtist
í Velvakanda fyr-
ir nokkru, fullt
fordóma og van-
þékkingar. Hann
talar m.a. um
kynvillinga,
mannréttindi
þolenda þeirra,
afstöðuleysi
Argaskattur
Til Velrakanda.
Nú, þegar eyðnin hefur heijað
ein 7—8 ár — það er staðreynd, að
þeaai faraldur breiddist út frt ba-l-
unum I San Franciaeo upp úr 1980
— hefur hún um stund áorkað miklu
um að halda kynvillingum I skefj-
um. Kn nú cr ýmislegt sem bcndir
til, að þeir séu komnir 4 kreik að
nýju.
Kg heyri útundan mér I einhverj-
um Qöimiðli, að verið sé að veitast
að .reiðri móður*. aem hafði litið
til sin heyra. £g botna söguna þann-
ig, eftir líkum, að hin reiða móðir
hafl orðið fyrir þvl, að niðit hafi
verið 4 bami hennar. (Slðar komst
ég að þvt að tilgátan var ekki rétt.
Kynvillingur höfðu fcngið opinbera
aðstöðu til .frscðslustarfscmi* fyrir
ungtinga! Lengi getur vont versn-
að). En 4 umkvartanir fólks er ekki
hlustað. Sumt fjölmiðlafólk hsettir
skyndilega að flytja hlutlausar
fréttir þegar kynvillan 4 I hlut, fer
að predika og jafnan 4 einn veg.
Og þ4 eru .mannréttindi" og .for-
dómar* sjaldan langt undan I hinu
staðiaða orðfæri. En mannréttindi
þolenda virðast þama skipta litlu
máli.
Islenskt sjónvarp hefur sýnt
mynd, scm mátt hefði S»Ua, að vckti
fólk af svefni gagnvart þessum
málum. En svo er ekki. Þó að það
komi giöggt fram. sem lengi hefur
verið vitað, að gtæpir, eiturlyf og
kynvilla fylgjast oftast að er jafnan
hlaupið létt yfir hið slðastnefnda.
Er umræðum 4 einhvern hátt hald-
ið niðri?
Það er taiað og auglýst, með
ríkisvald að bakhjarii, eins og .að-
ferð” hinna brengiuðu sé hvorki
betri né verri en eðlilegt samband
heilbrigðs fólks. Það er augiýst
gegn eyðni með þvl að sýna cðlilegt
samband. Hvoru er eiginlega verið
að vara við?
Meðan ég er að sctja þetta 4
blað, sé ég frétt um, að cngir fáist
til þess lengur að gcrast meina-
tæknar, aðeins (jórir sótt um. Þetta
hygg ég vera óbeinan árangur af
afstöðuleysi heilbrigðisyfirvalda
gagnvart eyðni og kynvillu. En af-
staðan ætti að vera: læknisleg
gagnvart hinum sjúka, en einörð
gegn röngum áróðn.
Skýringu veit ég á eðli kynvillu,
sem ég Qölyrði ekki um að svo
stöddu. En I krafti þcirrar skýring-
ar get ég fullyrt, að það er rangt,
sem stundum er gcfið I skyn, að
meiri hluti kynviliinga sé fæddur
til að vera það. Kynvillan er að
skaparvlti. Hún er þjóðfélagsbi
sem mundi hverfa, ef þjóðfélagi i
markaði sér stefnu.
Vera má, að sá ótti við að tak .
afstöðu I þessu efni, sem einkenni
opinbera aðila, sé þrátt fyrir all
runninn frá einhveiju, sem upphal
lega, fyrir Iðngu, var I framfaraátl
Menn hafa sagt sem svo, að ekV
væri rétt að ofsælqa kynvillingi
Og sögulega séð er nokkuð til
þessu. A hinum myrku miðöldurr
og lengi frarneftir þóttu harðar refs
ingar vel við eiga I flestum efnun-
En þegar siðmenning tók að vax
voru þær mildaðar.
En þetta umburðariyndi er kom>
langt út yflr öll mörk, orðið a
andstæðu sinni hreint og beint
Menn mæla beinllnis spillingun
upp I þeim spilltu, með dekri sini
við þá, og ofúrae(ja fómarlömbin
(Sbr. .fræðslustarfsemina* I félags
miðstöðinni!)
Meðaimennskan er fólgin f þv
að taka aldrei afstöðu. .Löggjaflnn
þorir það ekki. Þar voru Fomfslend
ingar mörgum fremri. Til þess a>
vinna gegn kynvillu höfðu þeir of
ur-einfalt ráð: argaakatt. Það e
vlst fátt, sem hefur sterkari áhri
á heildina en skattiagning. Vær
dálftið ríflegur skattur lagður i
sódómistana, mundi þeim bráðlegi
fækka. Og þá stafaði miklu minn
hætta af eyðninni, sem er fram
haldið, þar sem hitt er upphafið.
Þorstelnn Guðjónsaon
yfírvalda gagn-
vart eyðni og kynvillu og framsal
fómarlamba (fræðslufundir í fé-
lagsmiðstöðvum). Ég er ekki sam-
kynhneigð en tel mig þó það upp-
lýsta að ég geti að einhveiju leið-
rétt þessi ljótu orð. Kynvilla er orð
sem aldrei skyldi sjást eða heyrast.
Við höfum orðin samkynhneigð(ur)
og gagnkynhneigð(ur) og ættum
að sýna sjálfum okkur og öðrum
þá sjálfsögðu virðingu að dæma
ekki tilfinningar sem við þekkjum
ekki. Það sem hver og einn gerir
upp við sjálfan sig og sínar tilfínn-
ingar sem sinn sannleik getur aldr-
ei verið villa.
Þorsteinn talar um þolendur sam-
kynhneigðra og mannréttindi
þeirra. Aldrei nokkurn tíma hef ég
sem kvenmaður lent í því á dans-
leik eða nokkurs staðar annars
staðar að stúlka hafí leitað á mig,
hvorki í orði né verki. Skýringin er
einföld. Þessar stúlkur þekkja ekki
annað en vanþóknun, fordæmingu
og jafnvel ógeð á tilfínningum
þeirra. Mér segir svo hugur um að
varla væri erfíðara að segja nei
takk við þær en við dauðadrukkna
karlmenn sem oft eru langt frá því
að vera hæverskir í áleitni sinni.
Þetta er þreytandi reynsla ótal-
margra kvenna sem sótt hafa böll
en það er víst önnur saga og varla
til frásagnar eða hvað?
Þorsteinn talar einnig um af-
stöðuleysi yfirvalda gagnvart eyðni
og kynvillu. Mér fínnst þvert á
móti að afstaða yfirvalda gagnvart
eyðni að minnsta kosti hafí komið
skýrt fram þó að afstaða gagnvart
samkynhneigð mætti vera ljósari.
Stefna yfírvalda sýnist mér hafa
markast mjög greinilega af hlut-
lausri fræðslu sem er ætluð öllum
þjóðfélagshópum, þar á meðal fólki
eins og Þorsteini sem virðist þó
telja sig of góðan til að kynna sér
málin af sanngirni áður en hann
fordæmir.
Að tala um framsal fómarlamba
í formi unglinga á fræðslufundi er
svo grátbroslegt að það er varla
svara vert. Öll fræðsla sem býðst
er til góðs og tími til kominn að
upplýsa fólk á hlutlausan hátt um
þessi mál, sem líkt og allt mannlegt
varða okkur öll. Því hvaðan ætli
allt það pukur, óhreinindi og van-
þekking sem einkennt hefur um-
fjöllun um samkynhneigð sé komið
nema frá okkur, þessu „eðlilega og
heilbrigða" fólki?
Það er kominn tími til að sá hóp-
ur sem um er rætt fái að viðra sínar
skoðanir. Það eru Þorsteins marg
umtöluðu mannréttindi sem þar um
ræðir, því líklega er samkynhneigt
fólk meira en munnur og miðja rétt
ein_s og við hin.
Áslaug B. Guðmundardóttir
Ósanngjörn fríðindi
Til Velvakanda.
Sjónvarpið sýndi okkur á dögun-
um þegar verið var að kaupa áfengi
til jólanna í Afengisversluninni. Það
voru meiri ósköpin. Það kláraðist
heil sort eftir því sem afgreiðlumað-
urinn sagði, en þetta var mest
rauðvín. Já, mikið er drukkið og
mikið kemur inn af aurum til ríkis-
ins. En það er aldrei reiknað með
hvað það kostar þjóðina mikil útlát,
bæði mannslát og margt böl sem
fylgir áfenginu.
Það var gott hjá Guðrúnu þing-
forseta og Ólafí fjármálaráðherra
að láta rannsaka áfengiskaup hjá
þingforsetum og ráðherrum, hvort
þau hefðu verið eðlileg. Ég treysti
þeim til að koma þessu úr lögunum.
Það er nóg að forsetinn á Bessa-
stöðum fái það vín sem hann þarf
á að halda í veislur. Það er með
þessi fríðindi sem fólk hefur, oftast-
nær hálaunað fólk. Það fínnst mér
ósanngjamt. Það getur haldið sínar
veislur á eigin kostnað en ekki á
kostnað ríkisins. Þetta þarf verka-
lýðurinn og almenningur að gera
ef hann þarf að halda veislur.
Mikið er talað um að kaupið sé
hátt og það þurfí að lækka. Það
getur vel verið rétt en það er ekki
hægt að lækka kaup sem er um
50 eða 60 þúsund krónur á mán-
uði. En allt kaup fyrir ofan það er
hægt að lækka. En á meðan verð-
lagið í landinu er svona eins og það
er þá er ekki hægt að lækka kaup
þeirra lægst launuðu. Þetta ætti
ríkisstjórnin að íhuga.
Við hjónin fórum í messu 18.
desember í Fríkirkjuna og er það
fallegt og stórt guðshús. En ég
varð fyrir vonbriðgum þegar ég leit
yfir söfnuðinn, 18 manns. Ekki var
það stór söfnuður en ég bið góðan
Guð að blessa hann. Svo óska ég
öllum landsmönnum gleðilegra jóla
og Guðs blessunar og farsældar á
komandi ári.
Ingimundur Sæmundsson
Stórkostlegir j ólatónleikar
þeir verði sendir út á ný við gott
tækifæri. Ég gleymdi mér alveg er
Pavarotti var að syngja og mér ligg-
ur við að segja að stórkostlegra
efni hef ég ekki séð í sjónvarpi.
Hafíð þökk fyrir.
Ein þakklát
Til Velvakanda.
Oft er mikið fjargviðrast útaf þvf
sem misheppnað þykir og mikið um
það talað. Eg vil hins vegar þakka
sjónvarpinu fyrir stórkostlega tón-
leika með Luciano Pavarotti á að-
fangadagskvöld. Þetta voru eftir-
minnilegir tónleikar og vona ég að
Víkverji skrifar
Víkverji man þá tíð er Ríkisút-
varpið sat eitt að sjónvarps-
markaðnum að dagskráin á jóladag
var alveg afspymu leiðinleg. Menn
voru bara fegnir því þetta var jú
dagur jólaboðanna.
Nú tjalda sjónvarpsstöðvamar
báðar sínu bezta á jóladag. Víkveiji
getur sagt með góðri samvisku að
hann hefði haft hug á að sjá dag-
skrána alla á báðum stöðvum. En
hann varð að velja og hafna. Og
valið var erfítt. Af efni jóladags-
kvölds er myndin um Nonna og
Manna hugstæðust. Hún er mjög
vel gerð og margar náttúrusenur
stórbrotnar. Margir eru óánægðir
með það hve fijálslega er farið með
söguþráðinn en þetta atriði fór ekk-
ert í taugamar á Víkveija
Hitt er svo annað mál að dag-
skráin á jóladag virðist hafa farið
framhjá mörgum. Jólaboðin blífa
hjá mörgum fjölskyldum þrátt fyrir
atlögu sjónvarpsstöðvanna!
Nú hafa íþróttafréttamenn
kunngjört val sitt á íþrótta-
manni ársins. Vafalaust á valið á
Einari Vilhjálmssyni eftir að valda
deilum. Miklar vonir voru bundnar
við Einar á Ólympíuleikunum en
hann fann sig ekki á leikunum en
var þó aðeins hársbreidd frá því að
komast í úrslit. En menn mega
ekki gleyma því að á árinu vann
Einar mörg glæsileg afrek. Hann
sigraði á 12 mótum, þar af 6 al-
þjóðlegum mótum, og náði fjórða
bezta árangri í heiminum í spjót-
kasti. Hann er verðugur titilhafí að
mati Víkvetja.
Heldur voru nemendur Mennta-
skólans í Reykjavík óánægðir
eftir jólagleði skólans, sem haldin
var í Broadway í fyrrakvöld. Ástæð-
an var að í fyrsta lagi var nemend-
um ekki hleypt inn í húsið, fyrr en
um miðnætti og var það vegna þess
að æfíng stóð yfir hjá Leikfélagi
Reykjavíkur á „Maraþondansi" og
síðan stóð ballið ekki nema til
klukkan 02 eða í tvær klukkustund-
ir. Þrátt fyrir þennan skamma tíma,
var aðgangseyrir 600 krónur eða
300 krónur á klukkustund. Dýrt
ball það!
Ritdómarar þjóðarinnar stóðu í
ströngu fyrir jólin eins og
ævinlega. Víkveija taldist til að einn
dómaranna hefði dæmt 17 bækur
5 síðustu dagana fyrir jól, samtals
4038 blaðsíður! Og er þá ekki með-
talið tveggja binda verk, þar sem
blaðsíðufjöldi var ekki tilgreindur.
Það er ekki ofsögum sagt af afköst-
um Islendinga þegar þeir taka sig
til!