Morgunblaðið - 04.02.1989, Qupperneq 45

psipv KK.lJtíw? j. sni-n»>(MA;rTM trwAJitrarnracM
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 4. FEBRÚAR 1989
45
k-
VELVAKANDI
SVARAR í SÍMA
691282 KL. 10-12
FRÁ MÁNUDEGI
TIL FÖSTUDAGS
UVlV 'U If
/ \jt I
Gert minna úr börnum er
fæðast utan hjónabands
Til Velvakanda
Mér þætti vænt um að fá upp-
lýst atriði sem fleiri en ég hafa
ekki skilið. í niðjatali sem nýlega
kom út er sonur minn einn af niðj-
um.
Hann átti dóttur fimm árum áður
en hann giftist og á tvö böm með
eiginkonu sinni. I niðjatalinu em
Er gert minna úr þeim börnum
sem fæðast utan hjónabands á
tímum þegar hjónaböndum fer
fækkandi, spyr amma.
_____________spurt og svarad
I Lesendaþjónusta MORGUNBLAÐSINS I
SKATTAMÁL
MORGUNBLAÐIÐ aðstoðar að veqju lesendur sina við gerð skatt-
framtala með þeim hætti að leita svara við spurningum þeirra
um það efni.
Lesendur geta hringt i síma Morgunblaðsins, 691100, milli
klukkan 10 og 12 á morgnana og spurt nm umsjónarmann þáttar-
ins „Spurt og svarað um skattamál“. Hann tekur spurningaraar
niður og kemur þeim til embættis ríkisskattstjóra. Svör við spura-
ingunum sem borist liafa og svör við þeim birtast hér á síðunni.
var yfirtekið. Þetta má skýra með
dæmi:
A yfirtekur lán, sem með áfolln-
um vöxtum og verðbótum nemur
kr. 200.000 þegar hann yfirtekur
það. Lánið ber að greiða með jöfn-
um afborgunum af nafnverði þess,
sem hjá A telst kr. 200.000. Eftir
er að greiða 10 afborganir af ián-
inu þegar A yfirtekur það. Árleg
afborgun A af nafnverði lánsins
telst því vera kr. 20.000 og greið-
ir hann þá afborgun tvisvar. Eftir
2 ár selur A B íbúðina og yfirtek-
ur B lánið, sem með áföllnum
vöxtum og verðbótum nemur þá
kr. 220.000. Eftirstöðvar af nafn-
verði lánsins hjá A nema kr.
160.000. Áfallnir vextir og verð-
bætur sem gjaldfalla sem vaxta-
gjöld hjá honum við söluna verða
því kr. 60.000.
10. J.H., Reykjavík spyr:
Er það rétt að fólk sem selur
íbúðarhúsnæði eigi rétt á að fá
áfallna vexti af þeim lánum sem
fylgja íbúðinni inn í útreikning
vaxtafrádráttar?
Ef svo er Hvemig hafa skatta-
yfirvöld kynnt gjaldendum þenn-
an rétt þeirra? Hvemig á að
standa að því að reikna þennan
frádrátt út, annars vegar þegar
viðkomandi hefur átt íbúðina frá
upphafi og hins vegar hafi hann
keypti hana með áhvílandi lánum?
Vinsamlegast takið dæmi.
Hvemig er arður af hlutafé
skattlagður?
Hvað er mikill hluti hans skatt-
ftjáls hjá hjónum sem fá arð að
flárhæð 250 þúsund kr. 1988, en
það samsvarar 3% af hlutafjáreign
þeirra?
Eru hlutabréf í Flugleiðum hf.
eða einhveijum öðmm hlutafélög-
um undanþegin framtalsskyldu
eða skattskyldu til eignar eða
tekna?
Svar:
Áfallnir vextir og verðbætur á
söludegi af lánum sem kaupandi
íbúðar yfirtekur teljast vaxtagjöld
hjá seljanda og mynda því stofn
til vaxtaafsláttar (áður vaxtafrá-
drátt) hjá honum. Upplýsingar um
þetta koma fram í tölulið 15 á
bakhlið eyðublaðsins Greinargerð
um vaxtagjöld, sem einkennt er
RSK 3.09. Hafi seljandi íbúðar
átt íbúðina frá upphafi, eða engin
áhvflandi lán yfirtekið þegar hann
eignaðist hana, teljast allir áfalln-
ir vextir og verðbætur af lánum
sem kaupandi yfirtekur, þ.e. mis-
munur á flárhæð hins yfirtekna
láns og eftirstöðvum af naftiverði
lánsins, vaxtagjöld hjá seljanda.
Hafi seljandi íbúðar hins vegjar
yfirtekið lán með áföllnum vöxt-
um og verðbótum þegar hann
keypti íbúðina ber í þessu sam-
bandi að líta svo á, enda þótt
skilmálum lánsins hafí í engu ver-
ið breytt, að hið yfirtekna lán
hafi allt myndað nýjan höfuðstól
(nýtt nafnverð) hjá honum og að
þetta nýja nafnverð taki breyting-
um miðað við þá vísitölu sem var
í gildi í þeim mánuði þegar lánið
Svar:
Arður telst til skattskyldra
tekna. Frá slíkum tekjum má
draga kr. 90.000 hjá einhleypingi
en kr. 180.000 hjá hjónum. Sá
hluti af arði sem er umfram 10%
af nafnverði hvers einstaks hluta-
bréfs eða hlutar kemur þó ætíð
til skattlagningar. í því tilviki sem
um er spurt koma kr. 70.000 af
arði til skattlagningar.
Engin hlutabréf eru undanþeg-
in framtaisskyldu. Um skatt-
skyldu á arði, þ.e. tekjum, hefur
þegar verið fjallað. Þeir sem ekk-
ert skulda mega draga frá eignum
sínum innlendar banka- og spari-
sjóðsinnistæður og verðbréf sem
hliðstæðar reglur gilda um sam-
kvæmt sérlögum, þ.e. samtölu
sem fram kemur í reit 11 í tölulið
10.2 í 10. kafla á skattframtali.
Einnig mega þeir draga frá hlut-
afjáreign og stofnsjóðsinnstæður
í samvinnufélögum, þó ekki hærri
fjárhæð en kr. 900.000 hjá ein-
hleypingi en kr. 1.800.000 hjá
hjónum. Hjá þeim sem skulda
skerðast þessar frádráttarheim-
ildir um fjárhæð skuldanna.
Fram skal tekið að skattstjórar
sjá um að lækka eignarskattstofn
eins og við á í samræmi við þær
heimildir sem gerð hefur verið
grein fyrir hér að framan.
hjónabandsbömin talin fyrst a) og
b), en elsta bamið utan hjónabands
er talið síðast c).
Hversvegna er bam sem fæðist
fyrst ekki talið a) þó utan hjóna-
bands sé? Er þama verið að gera
minna ur bömum sem fæðast utan
hjónabands á tímum sem þessum,
þegar hjónaböndum fer fækkandi,
en sambúð er í vaxandi mæli það
form sem fólk tekur fram yfir vígða
sambúð. Það em fleiri en ég sem
óska svars við þessu.
amma
P.s. Þess skal getið að sami háttur
er hafður á um aðra sem eiga böm
utan hjónabands, og hefir fram að
þessu verið hefð þegar um upptaln-
ingu á bömum niðja er að ræða og
kemur fram í öllum ættfræðibókum
sem út hafa komið. Stafar þetta
af fordómum frá fyrri tíð?

Gott leikrit
Til Velvakanda.
Það að ég skrifa Velvakanda og
ryðst inn á ritvöll húsmæðra í Vest-
urbænum er vegna þess, að nú fyr-
ir stuttu var flutt aldeilis ágætt
verk Guðrúnar Ásmundsdóttur á
dagheimilinu þar sem ég starfa.
Verkið er skrifað fyrir skóla og
heitir „Mér er alveg sama þó ein-
hver sé að hlæja að mér“. Leikar-
amir sýndu frábæran leik og náðu
vel til bamanna. Þama vom böm
á aldrinum þriggja til tíu ára bæði
fötluð og ófötluð. Verkið fjallar um
það að vera öðravísi en uppskriftin
segir til um.
Undanfarið hefur verið mikið
rætt og ritað um ofbeldi í skólum.
Það er jafnvei nóg að eiga ekki
rétta tegund af úlpu, hvað þá ef
vandinn er stærri.
Ég vil hér með skora á skólayfir-
völd að fá þetta verk til sýningar
í yngri bekkjardeildum grannskól-
ans. Nota síðan stemmninguna sem
verkið skapar til umfjöllunar og
tengja það beint vanda skólans.
Með vinsemd og von um undirtektir
Sonja Larsen, þroskaþjálfi

F 0 0 5985 81 •
iiæ-,

KAUPÞING HF
Húst verslunarinnar, sími 686988
VEXTIR Á VERÐBRÉFAMARKAÐI
Tegund
skuldabréfa
Vextir umfram
verðtryggingu %
Vextir*
alls %
|Einingabréf
Einingabréfl 12,4%'
Einingabréf2 6,8%
Einingabréf3 14,5%
Lífeyrisbréf 12,4%
Skammtímabréf 8,6%
|Spariskírteini ríkissjóðs
lægst 6,8%
hæst 7,5%
|Skuldabréf banka og sparisjóða
lægst 8,5%
hæst 9,8%
iSkuldabréf fjármögnunarfyrirtækja
lægst 10,6%
hæst 11,50/0
|Verðtryggð veðskuldabréf
12,0%
15,0%
hæst
|Fjárvarsla Kaupþings
21,6%
15,5%
23,9%
21,6%
17,4%
15,5%
16,3%
17,4%
18,8%
19,6%
20,6%
21,1%
24,4%
mismunandi eftir sam-
setningu verðbréfaeignar
*Heildarvextir allra skuldabréfa eru sýndir
miðað við hækkun lánskjaravísitölu
undanfama 3 mánuði.
Flest skuldabréf er hægt að endurselja með
litlum fyrirvara. Einingabréf og Skammtimabréf
eru að jafnaði innleyst samdægurs. Einingabréf
má innleysa hjá Kaupþingi, Kaupþingi
Norðurlands og nokkrum sparísjóðum.
Spariskírteini eru seld á 2-3 dögum og flest
önnur skuldabréf innan tveggja vikna. Fé f
Fjárvörslu Kaupþings er oftast hægt að losa
innan viku.
Seljum allar gerðir verðbréfa.
Veitum alhliða ráðgjöf varðandi
kaup og sölu verðbréfa.
Wésperh i t a b I á s a r a r
í nær aldarfjórðung hafa WESPER hitablásarar verið í
fararbroddi hér á landi, vegna gæða og
hagstæðs verðs. Þeir eru
sérhannaðir fyrir hitaveitu.
Eftirtaldar stærðir eru nú fyrirliggjandi:
2540 k.cal.
6235
8775
15401 / 12670 k.cal.
20727/ 16370
22384/ 18358
30104/24180
900 sn./mín. 220V
1400/900 sn./mín.
380V
1 fasa
3ja fasa
WESPER UMBOÐIÐ,
Sólheimum 26,104 Reykjavík. Sími 91 -34932.