Morgunblaðið - 15.09.1989, Blaðsíða 40

sjóváöBalmennar
llllllll
FÉLAG FÓLKSINS

EINKAREIKNINGUR Þ/NN
í LANDSBANKANUM,
_________________Mk
FOSTUDAGUR 15. SEPTEMBER 1989
VERÐ I LAUSASOLU 90 KR.
6-8% hækkun
búvöruverðs
NÝTT búvöruverð verður ákveð-
ið af sexmannanefnd í dag og er
t stefnt að því að það verði aug-
lýst um helgina. Er talið liklegt
að búvörur hækki í verði um
6-8% en mjólkurvörur lækki í
verði um 4-5%.
Steingrímur J. Sigfússon, land-
búnaðarráðherra, sagði að í viðræð-
um bænda og stjórnvalda hefði
m.a. verið rætt um að hækkunum
til bænda yrði að einhveiju leyti
frestað og að þeir tækju inn launa-
leiðréttingu sína í áföngum á nokkt'-
um mánuðum. Væri verið að tala
um tvö þriggja mánaða tímabil.
Taldi ráðherra líklegt að búvörur
myndu hækka um 6-8% nú í stað
þess að hækka um 11-14%, sem
. yrði raunin ef til engra aðgerða
væri gripið. Þá er talið líklegt að
mjólkurvörur lækki í verði um 4-5%.
Minni afli en
svipað verð-
mæti fyrir
’sjávarafurðir
HEILDARAFLI fyrstu 8 mánuð-
ina í ár var 1.109.090 tonn, eða
23.325 tonnum minni en í fyrra.
Afli smábáta fyrstu 8 mánuði
þessa árs var hins vegar 3 þús-
und tonnum meiri en í fyrra.
Útflutningsverðmæti sjávaraf-
urða var 43,826 milljarðar króna
í fyrra. Aætlað er að það verði
55-56 milljarðar í ár, sem er svip-
að og í fyrra þegar tekið hefúr
verið tillit til verðbólgu, að sögn
Björns Rúnars Guðmundssonar
hjá Þjóðhagsstofnun. Vegna sölu
á birgðum er áætlað framleiðslu-
- verðmæti sjávarafúrða í ár hins
vegar 1-2% minna en í fyrra.
Þorskafli í ágúst sl. var 26.229
tonn, eða 10.700 tonnum minni en
í sama mánuði í fyrra og er þetta
minnsti þorskafli í ágúst frá árinu
1985, samkvæmt bráðabirgðatölum
frá Fiskifélagi Islands.' Þorskafli
fyrstu 8 mánuðina í ár var 260.467
tonn, eða 16.200 tonnum minni en
á sama tímabili 1988. Miðað við
meðalverð á óslægðum þorski er
hér um að ræða verðmætatap sem
nemur um 700 milljónum kr.
Morgunblaðið/RAX
Kúarekstur á hálffimmtugum Renault
Guðmánn Pétursson á Rauðhálsi í Mýrdalshreppi fer allra sinna ferða á Renault-bifreið af árgerð 1946. Guðmann segist liafa átt bílinn í
30 ár og að hann sé enn í sæmilegu lagi. Hann segist nota hann í alls kyns snatt heima við, jafnvel kúarekstur, þetta sé enginn sparibíll.
Heilbrigðisráðherra leggur fram hugmyndir um breytingar 1 heilbrigðiskerfínu:
Samkeppni verði um þjón-
ustu lækna utan sjúkrahúsa
Læknar ávísi jafnan á ódýrustu lyfin og eftirlit með lyflainnkaupum verði aukið
GUÐMUNDUR Bjarnason, heil-
brigðis- og tryggingaráðherra,
hefur, í tengslum við undirbún-
ing fjárlagagerðar, lagt fyrir
ríkisstjórn minnisblað um hugs-
anlegar leiðir til sparnaðar í
heilbrigðis- og tryggingamálum.
í hugmyndum ráðherrans felast
meðal annars, samkvæmt heim-
ildum Morgunblaðsins, veruleg-
ar breytingar á núverandi fyrir-
komulagi læknisþjónustu sér-
fræðinga, sem lagt er til að verði
bannað að vinna fullt starf á
íslenskir ráðgjafar ræða
jarðhitaverkefhi í Ukraínu
SENDINEFND frá ráðgjafarfyrirtækinu Virki-Orkint hf. er nú
á leið til Ungverjalands og Úkraínu og mun hugsanlega fara
til Tékkóslóvakíu einnig. Að sögn Einars Tjörva Elíassonar,
framkvæmdastjóra Orkint, Orkustofnunar erlendis, verður Ieitað
eftir framhaldi á jarðhitaverkefnum fyrirtækisins í Ungveija-
landi og eru allar líkur á að samningar verði undirritaðir þar
að lútandi. í Úkraínu og Tékkóslóvakíu eru hugsanleg ný verk-
efiii.
í Ungverjalandi er m.a. verið
að ræða um þátttöku í byggingu
heilsuhótela þar í landi. Hann
sagði að allar líkur væru á að
samningar næðust um framhald
hitaveituverkefna, og reikna
mætti með að þokaðist í samn-
ingaáttina varðandi hótelbygg-
ingar. í undirbúningi er að setja
upp ungversk-íslenzkt fyrirtæki
í tengsium við verk sem þessi,
til að opna möguleika í austan-
tjaldslöndiinum.
Einar Tjörvi sagði að í tengsl-
um við verkefnin í Ungvetjalandi
myndi sendinefndin að beiðni
Soyétmanna fara yfir landamær-
in til Úkraínu, þar sem er jarð-
hitasvæði. „Þeir hafa áhuga á
að fá okkur til samstarfs við sig
um svipuð verkefni og við höfum
verið að vinna í Ungveijalandi,
það er að segja einkum lághita-
notkun við upphitun á húsnæði
og gróðurhúsum,“ sagði Einar
Tjörvi.
í júlí síðastliðnum undirritaði
Virkir-Orkint 40 milljóna verk-
samning í Afríkuríkinu Djibouti.
sjúkrahúsum jafnframt starfí á
eigin stofum. Þá munu hug-
myndir ráðherrans, sem hingað
til hafa einungis verið ræddar í
ríkisstjórn en ekki við samtök
lækna, gera ráð fyrir að með
fjárlögum verði heimilað árlega
að kaupa ákveðið magn sér-
fræðiþjónustu utan sjúkrastofii-
ana í stað þess, sem nú er, að
sjúkratryggingar greiði alla þá
reikninga sem löggiltir sérfræð-
ingar framvísa vegna sjúklinga
sinna.
Hugmyndir þær sem Guðmund-
ur Bjarnason setur fram á minnis-
blaði sínu eru, samkvæmt heimild-
um Morgunblaðsins, í fimm atrið-
um. Auk huginyndanna um lækk-
un sérfræðikostnaðar er vikið að
breyttu greiðslufyrirkomulagi fyrir
lyf og læknisþjónustu utan sjúkra-
húsa; hugmyndum um aukna sam-
vinnu og breytta verkaskiptingu
sjúkrahúsanna á höfuðborgar-
svæðinu, leiðum til að lækka lyfy'a-
kostnað og einnig koma þar fram
hugmyndir um tekjutengingu
lífeyrisgreiðslna. Ekki náðist til
Guðmundar Bjarnasonar vegna
þessa en hann er nú í París. Finn-
ur Ingólfsson aðstoðarmaður heil-
brigðisráðherra staðfesti að minn-
isblaðið hefði verið lagt fyrir ríkis-
stjórnina og að það tæki til þeirra
þátta sem að ofan voru raktir.
Hann vildi þó ekki tjá sig um
hvernig hugmyndirnar yrðu út-
færðar.
Núverandi fyrirkomulag læknis-
þjónustu sérfræðinga er bundið
með samningi sem gildir til árs-
byijunar 1991. Fyrrgreindar
breytingatillögur eru hins vegar
ræddar í tengslum við fjárlög
næsta árs og mun því þurfa að
leita eftir breytingum á samning-
um, eigi þær að ná fram að ganga.
Hugmyndir heilbrigðisráðherra um
sérfræðiþjónustuna munu, . sam-
kvæmt heimildum Morgunblaðs-
ins, hafa veruleg áhrif í flestum
eða öllum sérfræðigreinum og
mundi af þeim leiða samkeppni
sérfræðinga um verð þjónustunnar
utan sjúkrahúsa.
Hvað varðar lækkun lyfjakostn-
aðar munu hugmyndir Guðmundar
Bjarnasonar meðal annars lúta að
því að eftirlit með innkaupsverði-
iyfja verði aukið; leitað verði sam-
starfs við lækna um að þeir ávísi
jafnan á ódýrustu lyf; greiðsla
sjúklings fyrir lyf taki að einhveiju
mið af heildarverði lyfsins og að
forsendur lyfjaverðlagningar verði
teknar til endurskoðunar og að
álagningarprósentan, sem nú er
68% í smásölunni, lækki.