Morgunblaðið - 09.03.1990, Blaðsíða 10

ib5
-MÖRGUyBlIðÍð -FÖSTUDÁGUá 'iílMfez í $Ó ‘
Guðmundur Elín Ósk Erna
Emilsson Óskarsdóttir Guðmundsdóttir
Elísabet Siguröur Jóhanna
Eiriksdóttir Bragason Þórhallsdóttir
DIDO OG ENEAS
Tónlist___________
Jón Ásgeirsson
Ýmislegt varðandi uppruna og
gerð óperunnar um Dido og En-
enas, eftir Purcell, hefur verið
sagnfræðingum nokkur ráðgáta
og þó verkið væri tvívegis endur-
flutt á 18. öldinni, árið 1700 og
1704, var það í raun ekki upp-
götvað fyrr en 1895, þegar
minnst var tveggja alda dánarpf-
mælis Purcells. Upp frá því tóku
Englendingar til við að endur-
flytja verk þessa meistara og
njóta verk hans mikilla vinsælda
í dag.
Greinilegt er að gerð óperunn-
ar ber merki þess að Purcell lærði
mikið af Lully og til að nefna
dæmi, þá er forleikurinn franskur
að gerð og tónlistin í þjónustu
textans, sem gerir hana stemmn-
ingsríkari og leikrænni gengur
og gerist .í barokkóperum yfir-
leitt.
Flutningur þessa meistara-
verks er mikill viðburður og það
sem telja verður þó þýðingar-
mest, er að öll uppfærslan var
mjög góð. Einsöngvarar, kór og
hljómsveit undir stjórn Hiífar
Svavarsdóttur lögðu sitt af mörk-
um til að auka á þokka sýningar-
innar. Leikstjórn Sigurðar Páls-
sonar var stílhrein, svo og leik-
mynd og búningar hjá Helgu
Stefánsdóttur og lýsingin hjá
Sveini Benediktssyni og Birni
Þorgeirss_yni.
Elín Osk Óskarsdóttir söng
Dido mjög vel og sérstaklega
lokaaríuna, sorgarsönginn, er
hún syngur til Belindu, sem Ema
Guðmundsdóttir uppfærði mjög
fallega. Söngur Belindu (Ema) í
upphafí ópemnnar var vel sungin
svo og dúett hennar og stallkon-
unnar, sem Elísabet F. Eiríks-
dóttir söng, þar sem þær reyna
að gleðja Dido. Frá leikrænu
sjónarmiði var niðurlag ópemnn-
ar frekar veikt. Belinda hefði
mátt vera nærri Dido, er hún bað
Belindu bæði að fyrirgefa sér og
muna sig og jafnvel að fá að
hvílast í kjöltu hennar, eins og
stendur í textanum, í stað þess
lætur leikstjórinn Belindu yfir-
gefa drottningu sína á dauða-
stundinni.
Eneas var ágætlega sunginn
af Sigurði Bragasyni en nomir
voru sungnar af Elísabetu F.
Eiríksdóttur og Hrafnhildi Guð-
mundsdóttur og seiðkonan af
Jóhönnu V. Þórhallsdóttur.
Nornaícaflinn var mjög áhrifa-
mikill og vel fluttur. Órstuttur
sjómannasöngur var prýðilega
sunginn af Júlíusi V. Ingvars-
syni. Kórþættirnir vom einhver
áhrifamestu atriði sýningarinnar
en flutningur þeirra var verk
Hljómeykis. Þá var hljómsveitin
mjög góð og sýningin í heild
áhrifamikil og stílhrein. Flutn-
ingurinn á Dido og Eneas er
líklega hápunkturinn í starfí Is-
lensku hljómsveitarinnar og um
leið og þakkað er fyrir góða
kvöldvöku, er viðeigandi að óska
flytjendum til hamingju og sér-
staklega hljómsveitarstjóranum,
Guðmundi Emilssyni, fyrir eftir-
minnilegan flutning.
Álftamýri
Falleg og björt 110 fm endaíbúð á 4. hæð ásamt mjög
góðum bílskúr. Parket á gólfum. Austursvalir frá hjóna-
herbergi og suðursvalir frá stofu. Magnað útsýni.
2 millj. áhv. frá veðdeild. Góð eign á frábærum stað.
Bein og ákv. sala. Verð 7,8 millj.
28444 húseignir
™ " VPLTUSUNDI 1 &SKIP
VELTUSUNDI 1
SIMI 28444
Daníel Amason, lögg. fast.,
Helgi Steingrímsson, sölustjóri.
if
Opnar í dag með vandaöa skó
af heildsölulager frá Axel Ó.
Einnig er mikið úrval af
verksmiðjulager beint frá Portúgal
smmmtr
BLOSSAHÚSIÐ
ÁRMÚLA15
NÆG BÍLASTÆÐI
(bak viö húsiö)
Opið virka daga frá kl. 12:00 til 19:00
og laugardag frá kl. 10:00 til 18:00
Stendur aðeins í örfáa daga. ^HST
heildverslun og Sportvörur hf
Við veðursæld
og fíallasýn
Bókmenntir
Erlendur Jónsson
Böðvar Guðmundsson: HEIM-
SÓKN Á HEIMASLÓÐ. 50 bls.
Iðunn. Reykjavík, 1989.
Sú var tíð að mikið bar á skáld-
inu Böðvari Guðmundssyni. Ríkis-
fjölmiðlamir þurftu oft að hafa tal
af honum. Hann var þá ungur og
róttækur. Og hagmæltur vel —
sem honum var fyrirgefið vegna
áðurnefndu verðleikanna! Síðan
hefur mikið vatn mnnið til sjávar
og margt breyst. Til dæmis að
taka er Böðvar ekki ungur lengur.
Kannski er hann enn róttækur.
Um það verður ekki spurt. Hvað
hann sagði í fjölmiðlum endur fyr-
ir Iöngu kemur ekki málinu við
þegar þessari bók er flett. Öðra
máli gegnir um skáldskapinn.
Skáldskapur er dægurmálum
æðri, eða á að minnsta kosti að
verá það.
í Heimsókn á heimaslóð yrkir
Baðvar öðra vísi en áður. Heimur-
inn er líka orðinn annar. Goðsögn-
um ýmsum sem lengi vora í gangi,
til að mynda heimsendaspásögn-
inni (gerðu svo vel að velja um
heimsendi eða sósíalisma), er
minna á loft haldið nú. Ætli Böð-
var hafí ekki haft veður af þeim
vísdómi eins og fleiri? Við Ijóðstafí
og rím bindur hann sig ekki leng-
ur. Og þar hefur skáldið stígið
nokkuð stórt skref því hefðin
markaði forðum svipmót kvæða
hans öðru fremur. Þessi ljóð era
opin og leyna ekki á sér. Og þau
eru, ef ég skil rétt, persónulegri
en fyrri ljóð Böðvars; einlægari
að ætia má. Heiti bókarinnar má
gefa nokkuð glögga hugmynd um
efni.
Þegar öllu er á botninn hvolft
er þetta hálfgerð ferðasaga:
Skáldið kemur með skipi frá út-
löndum og hverfur á vit æsku-
stöðva. Og hvað kemur þá ekki á
daginn? »Mér líkar best heima.«
Skáldið viil hvorki dveljast norðar
né sunnar heldur nákvæmlega
þama, á þessum eina bletti —
heima. Eftir að hafa hlustað á
málæðið á barnum um borð í Noir-
öna verður skáldið sýnu næmara
fyrir röddum víðáttunnar sem ein-
ar tjá þann sannleika sem ósvikinn
getur talist og eðlilegur:
Sælir veðruðu iurkar
og kræklóttu sprek.
Órskamma hásumartíð
ætla þeir rótlausu að gista hér
þar sem enginn spyr tíðinda
úr sólheitum dölum.
í skauti náttúrannar skynjar
skáldið gerst hvernig tíminn líður,
hvernig hann byggir upp og eyðir.
Og jafnar að lokum yfír hvert geng-
ið spor. Það er hin eilífa hringrás
sem ekkert fær stöðvað og ekki tjó-
ir að spyrna við.
Á afþreyttum gangvörum
við veðursæld og Qaliasýn
ríðum við svo áfram
yfir tún gamla bóndans
yfir erfiði hans og vonbrigði
yfir örlög hans og höfuðsvörð.
Lífsþreytti heimsmaðurinn, sem
að lokum hverfur heim til átthag-
anna í leit að kyrrð og friði, er
gamalt yrkisefni, en sígilt eigi að
síður. Einfalt form og vafningalaus
tjáning má vel hæfa slíkri tilfínn-
ingu. Fljótt á litið má form og inni-
hald þessarar bókar því teljast vera
í samræmi. Samt er vafamál að
telja að Böðvar stígi hér feti framar
sem skáld. Einfaldleikinn er ekki
ailtaf auðveldastur. Hann gerir
kröfur sem ekki er allra að upp-
fylla. Þó skáldinu líði vel á sínum
kæru æskustöðvum er spurning í
hvaða skilningi hann er kominn
heim? (Raunar er hann aftur horf-
inn af landi brott í sögulok.) Kyn-
slóð Böðvars, mótmælakynslóðin,
kommúnukynslóðin, var lítið fyrir
að hverfa á eintal með náttúrunni,
vægast sagt, kaus heldur að halda
SÝNING á verkum fatlaðra verð-
ur opnuð í Listasafni ASÍ, Grens-
ásvegi 16, laugardaginn 10. mars
kl. 15. Forseti íslands, frú Vigdís
Finnbogadóttir, verður heiðurs-
gestur við opnun sýningarinnar
og Svavar Gestsson menntamála-
ráðherra ávarpar samkomuna.
í tengslum við sýninguna verður
ljóðadagskrá með söng og upplestri
bæði frá hópi fatlaðra og frá Félagi
íslenskra leikara. Einnig verða fyr-
Böðvar Guðmundsson
hópinn og lyfta kröfuspjöldum í fjöl-
menni. Ef Heimsókn á heimaslóð á
að vera einhvers konar uppgjör sýn-
ist mér sem eitthvað vanti, einhvers
konar skírskotun til fortíðarinnar
og fyrri reynslu. Það er að segja
ef manni leyfíst að líta á öll skáld-
verk höfundar sem eina heild þar
sem hvert verk má þá skoðast með
hliðsjón af öðru.
Að því slepptu má færa bók þessa
í jákvæða dálkinn. Þótt fyrir bregði
strákslegu orðalagi (í barfrásögn-
unum t.d.) sem hljómar andkanna-
lega sem prelúdía á undan sveita-
sælunni er líka hreinan tón að finna.
Varla leitar maður til æskustöðva
nema tilfínning búi undir? Þannig
getur Heimsókn á heimaslóð sýnst
munu verða áfangi á leið til klárari
markmiða.
Og ekki má gleyma því að kápu-
mynd Tryggva Olafssonar er rétt
vel hugnanleg.
irlestrar um heimspeki, listfræði,
sállækningar og listmeðferð.
Landssamtökin Þroskahjálp og
Oryrkjabandalag íslands ákváðu að
hefja ieit að verkum fatlaðra. Leitað
hefur verið til þeirra sem eru mikið
hamlaðir og skoðað hvað listsköpun
hefur gert fyrir þá, meðal annars
sem tjáningarmiðill.
Margir fatlaðir nota listræna
tjáningu; í máli, mynd eða á annan
hátt; til þessa að tjá persónuleikann
sem að baki þeim býr.
Sýning á verkum fatlaðra