Morgunblaðið - 18.04.1990, Blaðsíða 20
20
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 18. APRÍL 1990
Kópavogur; bær þjón-
ustu og samhjálpar
eftir Kristján
Guðmundsson
Ófrægingaraðför
Á Iiðnum vikum hafa nokkrir
kandidatar til setu í bæjarstjóm
Kópavogs keppst við að rita greinar
í Mogunblaðið og DV í þeim til-
gangi að vekja athygli á því, er
þeir kalla óstjóm Kópavogsbæjar,
dæmalaust sleifarlag og óráðsíu í
fjármálum.
Það heyrði til hreinna undantekn-
inga í þessum greinum að lof væri
borið á einhver verk bæjarstjómar.
Hitt duldist ekki að í Kópavogi stæði
ekki steinn yfir steini, allt væri í
kaldakoli, óreiðu og sukki.
Hvað gengur blessuðu fólkinu til,
spurði gamall vinur minn mig. Em
þetta ekki Kópavogsbúar? — Er
þeim þökk í að sverta bæinn sinn?
Þessi ófrægingaraðför að bænum
er vítaverð og stórskaðleg. Svo
rammt kvað að þessum óhróðri, að
einn greinarhöfunda fullyrti, að 90%
tekna bæjarsjóðs færu í skuldir,
sjálfstæði bæjarfélagsins héngi á
horriminni og við stefndum í gjald-
þrot.
Mig setti hljóðan. Og enn dundu
ósköpin yfir. Nú var fullyrt í enn
einni greininni í víðlesnasta blaði
landsins „. . . að Kópavogsbær væri
á okurmarkaði peninganna" og
„... nú er svo komið, að verðbréf
Kópavogsbæjar em seld með 42%
ávöxtunarkröfu".
Enn var bætt um betur: „Að vera
á þennan hátt ofurseldur kaupa-
héðnum og vaxtaokrurum hlýtur að
vera dapurlegt hlutskipti bæjarfé-
lags, sem ætti að eiga alla mögu-
leika að dafna vel.“
Þetta er þungur dómur. Já, til-
gangurinn helgar meðalið. Það skal
komið höggi á stjómendur bæjarins,
bæði bæjarfulltrúa og æðstu emb-
ættismenn og ekki skirrst við að
beita óvönduðum vinnubrögðum,
sannleikanum hagrætt, jafnvel stað-
lausir stafír bornir á borð.
Fjárhagsáætlun 1990
Við framlagningu fjárhagsáætl-
unar 1990 vom þessi greinaskrif
gerð að umtalefni í bæjarstjórn og
vom af því tilefni lagðar fram yfir-
lýsingar helstu banka og verðbréfa-
fyrirtækja sem Kópavogskaupstað-
ur á viðskipti við er varðar afstöðu
þeirra til skilvísi bæjarsjóðs Kópa-
vogs og mat á honum sem skuldara.
I bréfi Pjárfestingarfélags íslands
hf., dags. 6. febrúar sl., segir Pálmi
Sigmarsson: „Þau útboð sem Fjár-
festingarfélag íslands hf. hefur séð
um sölu á fyrir Kópavogsbæ hafa
öll selst miðað við ávöxtunarkröfu
9,5-10,2%, sem þýðir í raun, að
markaðurinn telur bréf kaupstaðar-
ins meðal ömggustu bréfa sveitarfé-
laga.“
I yfirlýsingu frá Kaupþingi sama
dag undirritaðri af Agnari Kofoed
Hansen, deildarstjóra, og Elvari
Guðjónssyni, sölustjóra verðbréfa-
deildar, segir: „Það staðfestist hér
með, að á síðastliðnu ári seldi Kaup-
þing hf. nokkuð af skuldabréfum
þar sem Kópavogskaupstaður er
skuldari. Bám þessi skuldabréf yfir-
leitt þá Iægstu ávöxtunarkröfu, sem
skuldabréf kaupstaða og bæjarfé-
laga bám hverju sinni. Jafnvel kom
fyrir að þau seldust á ívíð lægri
ávöxtunarkröfu en bréf samsvar-
andi bæjar- og sveitarfélaga seldust
fyrir á sama tíma.“
Þessar umsagnir tala sínu máli
og þarfnast ekki frekari skýringa.
Ummæli viðskiptabanka okkar,
Búnaðarbanka, sparisjóðs og ís-
landsbanka um skilvísi Kópavogs-
kaupstaðar voru öll á sömu lund.
Allt greitt skilvíslega á umsömdum
tíma.
Staða bæjarsjóðs Kópavogs
Lán Kópavogsbæjar uppfærð
miðað við liðin áramót eru þessi í
hlutfalli við áætlaðar tekjur bæjar-
sjóðs 1990.
Eignir bæjarfélagsins em metnar
á 6,2 milljarða.
Langtímalán Kópavogskaupstað-
ar em á sama tíma 884 millj. eða
14% af eignum. Tökum umfangs-
minna dæmi: Húseigandi í Kópa-
vogi, sem á eign metna á 6,2 millj.
Væri hann settur í spor bæjarfélags-
ins væri skuld hans 884 þús. Eg
spyr í fullri alvöm, er það slæm
staða? Er það að standa á barmi
gjaldþrots? Staðreyndin er sú, að
bæjarfélagið er í stórfelldri upp-
byggingu, byggingarlönd eigum við
mikil og góð og verið er að búa í
haginn fyrir framtíðina með mark-
vissum en kostnaðarsömum fram-
kvæmdum í skipulagsmálum, hol-
ræsa- og vatnsveitulögnum og
gatnagerð.
Að mínu mati er óeðlilegt og
óraunhæft að ætla einungis þeim,
er nú byggja bæinn, að bera þennan
framkvæmdakostnað. Það hlýtur að
vera eðlilegt að ætla komandi íbúum
að leggja þar nokkuð af mörkum.
í raun finnst mér með ólíkindum
hversu dugmiklir og framtakssamir
stjómendur Kópavogsbæjar hafa
verið frá upphafi. Hér þrífst öflugt
mannlíf. Hér er risið annað stærsta
sveitarfélag landsins aðeins á 40
árum.
Framtakssöm forysta
Á liðnum missemm hefur feiki-
lega mörgum góðum verkum miðað
vel fram. Bærinn hefur tekið
stakkaskiptum og fer hér á eftir
tafla yfir helstu stofnframkvæmdir
liðins árs.
Götur, nýlagnir 117,3 m
Götur, eldri hverfi 64,4 m
Skólar 46,6 m
íbúðir aldraðra 34,7 m
Verkamannabústaðir 17,6 m
Sundlaug 17,4 m
Umhverfismál, tré/ræktun 16,3 m
Leikskóli - 14,0 m
Gangstéttir og stígar 13,5 m
SVK og véladeild 12,1 m
Vatnsveita 9,2 m
Lóðir og lönd 8,9 m
Félagsheimili 8,8 m
Höfnin 8,7 m
Iþróttahús og vellir 7,2 m
Listasafn 4,9 m
401,6 m
Ýmsirþættir 55,1 m
Samtals kr. 456,7 m
Á árinu 1988 var einnig mikið
framkvæmt, hlutfallslega ámóta
mikið og 1989 og þá voru einnig
líkir áhersluþættir.
Á þessu ári er liðlega 560 millj.
varið til stofnframkvæmda, sem eru
tæp 30% af heildarveltu bæjarsjóðs.
I raun undrar mig mjög að menn,
sem sjálfir eru á kafi í fjölþættri
atvinnuuppbyggingu og fram-
Kristján Guðmundsson
„í raun fínnst mér með
ólíkindum hversu
dugmiklir og fram-
takssamir stjórnendur
Kópavogsbæjar hafa
verið frá upphafi. Hér
þrífst öflugt mannlíf.
Hér er risið annað
stærsta sveitarfélag
landsins aðeins á 40
árum.“
kvæmdum, skuli finna að því og
hafa það sérstaklega á orði, er þeir
sjá hálfbyggð hús og mannvirki í
bæjarfélagi sem er í örum vexti og
sífelldri uppbyggingu. Það væri
stöðnunarmerki að sjá ekki slíka
sjón í bænum okkar.
Eg nefni nokkur augljós dæmi.
1) Sundlaugin okkar á Rútstúni,
sem er nú engin smásmíði (50 x
25 m laugarker) verður tekin í
notkun 15. september nk. Þar
er unnið af fullum krafti.
2) Leikskólinn við Álfaheiði. Þar
er kominn sökkull og botnplata.
Áætluð verklok eru 1. október
nk. Leikskólinn verður u.þ.b. 500
m* 1 2 að gólffleti, hannaður með
sérstöku tilliti til fatlaðra.
Tekjuráárinu Framkvæmdafé Eignir Kópavogs Langtimalán Nettóskuldir
1990 eru áaetlaðar þessaárser erumetnará 1.1.1990eru 1.1.1990eru
1.9 milljaröar kr. 560 milljónir kr. 6.2 milljarða kr. 884 milljónir kr. 685 milljónir kr.
Afinælisgangan Reykjavík - Hvítárnes:
Frá Reykjavík
að Rauðavatni
eftir Sigurð
Kristinsson
1) Á leiðum milli áfangastaða
í þessari afmælisgöngu gefst tæki-
færi til að athuga fjölmargt í nátt-
úru landsins og sögu þjóðarinnar,
gera samanburð á nútíð og fortíð
hvað varðar landið sjálft og þróun
þjóðlífsins og er þar ekki síst átt
við þróun og uppbyggingu síðustu
áratuga. Ekki skyldi neinn ímynda
sér að hann hafí fullt gagn af ferð-
um með FÍ nema hann hafi þau
sjónarmið í huga. Og til þarf vök-
ula forvitni með skarpri greiningu
að skynja náttúruna í öllum svip-
brigðum árstíða, líf gróðurs og
dýra, sókn lífs í auðn og kulda-
kreppu umliggjandi jökla, fall-
straumanna, útsýn frá tindum,
skrautsteina, ummyndanir á
hverasvæðum, blómskrúð í fögru-
brekkum háfjalla, baráttu elds og
ísa, sem byggt hefur landið upp
og mótað yfirbragð þess. En gegn-
um þetta má svo skynja hina
hljóðu eyðingu, sem um var kveð-
4ð:------------------------
Vinnur hún daglangt og árlangt um eilífðar
tíðir
örugg og máttug, og hennar skal ríkið
um síðir.
(Jón Helgason)
En eyðing og niðurbrot náttúrunn-
ar gera endurvöxt mögulegan.
2) Hér vil ég sérstaklega benda
á eitt atriði, sem ég nefni kennd
hins ónumda. Hún getur vegið
þungt. Ég á við að nema til varð-
veislu í huga sér þau svæði, sem
um er gengið, hvort heldur er í
byggð eða óbyggð og ekki síst í
sjálfri auðninni. Samkvæmt lögum
Ferðafélags íslands er tilgangur
þess að kynna félagsmönnum
landið og þó sérstaklega óbyggð-
irnar en þó einnig sögu þjóðarinn-
ar. í gönguferðum er hægt að
byggja upp minningalönd til að
reika um síðar í einveru eða sam-
fylgd góðra vina.
3) A fyrsta degi afmælis-
göngunnar á sunnudaginn 22.
apríl höldum við frá Mörkinni 6,
þar sem hús Ferðafélags íslands
á að rísa. .Haldið verður inn að
-EUiðaám- eg-4- Ieiðimii~er-.vert -aá -
gefa gaum að hestmynd Sigurjóns
Olafssonar en hún sýnir flutninga-
tækni á landi í nærri 11 aldir.
Síðan göngum við inn dalinn og
eftir hrauninu millí árkvíslanna.
Þarna göngum við um stíga því
. búiðæriiðL planriL irjim_L.hr aimið..
Minnumst þess að vart munu aðr-
ar höfuðborgir hafa bæði laxveiðiá
og eldhraun frá nútíma innan
marka sinna. Vaðfuglar og endur
gætu verið á syðri kvísl ánna. Við
stönsum á móts við Rafstöðina,
-. .sera _er. sjötug. mæsta_ir. _Áfram
skal haldið inn á svæði, þar sem
nú má kalla skóg á íslenskan
mælikvarða. Hraunhóll með fána-
stöng á er þar í stefnu milli Ská-
fossa í norðurkvísl ánna og
Kermóafossins í suðurkvíslinni.
SYmðiðyiðþmra ÍP^ ílfiÍPfcHfakk-