Morgunblaðið - 02.12.1990, Blaðsíða 11

Morgunblaðið - 02.12.1990, Blaðsíða 11
L MORGUNBLAÐIÐ MANNLIFSSTRAUMAR SUNNUDAGUR 2. DESEMBER 1990 C 11 ur og lífi og heilsu konunnar sé stefnt í því meiri hættu með lengri meðgöngu eða fæðingu. Samkvæmt núgildandi reglum eru fóstureyð- ingar aðeins heimilaðar af nánar tiigreindum ástæðum. Þar er greint á milli félagslegra ástæðna, læknis- fræðilegra ástæðna og þess þegar þungun konu er afleiðing af nauðg- un eða annarri refsiverðri háttsemi. Þá má heimila fóstureyðingu eftir 16. viku ef miklar líkur eru á van- sköpun, erfðagöllum eða sköddun fósturs. Um hinar félagslegu ástæður segir nánar í 1. mgr. 9. gr. lag- anna. Þar kemur fram að fóstureyð- ingu megi framkvæma þegar ætla má að þungun konu og tilkoma bams verði konunni og hennar nán- ustu erfið vegna óviðráðanlegra félagslegra aðstæðna. Það er sér- staklega að kona hafi alið mörg börn með stuttu millibili og skammt sé liðið frá síðasta bamsburði. Þá er nefnt ef kona býr við bágar fé- lagslegar aðstæður vegna ómegðar eða alvarlegs heilsuleysis annarra á heimilinu eða ef kona vegna æsku eða þroskaleysis getur ekki annast barnið á fullnægjandi hátt. í 2. mgr. 9. gr. er fóstureyðing heimiluð ef ætla má að heilsu kon- unnar sé hætta búin af áframhald- andi meðgöngu og fæðingu. Sama á við ef ætla má að bam sem kon- an gengur með eigi á hættu að verða vanskapað eða haldið alvar- legum sjúkdómi vegna erfða eða sköddunar í fósturlífí. Þá er nefnt að fóstureyðingu megi heimila þeg- ar sjúkdómur, líkamlegur eða geð- rænn, dregur alvarlega úr getu konu eða manns til að annast og ala upp barn. Þetta em hinar lækn- isfræðilegu ástæður sem taldar eiu réttlæta fóstureyðingu. Þær reglur sem hér hafa verið raktar byggja á því að vernda þurfí fóstrið sérstaklega, án tillits til vilja konunnar sem ber það undir belti. Segja má að afstaða löggjafans feli í sér málamiðlun milli andstæðra viðhorfa til fóstureyðinga yfírleitt. Annars vegar þess sjónarmiðs að líta á fóstureyðingu nánast sömu augum og manndráp, þ.e. að hún sé siðferðilega óréttlætanleg nema í algjömm undantekningartilfellum og hins vegar þess sjónarmiðs að fóstureyðing sé aðgerð á líkama konunnar sem eigi að vera undir hennar eigin fijálsu ákvörðun kom- in. Fyrra sjónarmiðið kemur fram í þeirri sérstöku vemd sem fóstri er þrátt fyrir allt veitt í íslenskum lögum. Hið síðara kemur hins vegar fram í því að fóstri er veitt mun minni vemd en þeim sem lifandi em fæddir, bæði í með því að refs- ingar fyrir fósturdráp eru vægari en fyrir manndráp og því að heim- ila fóstureyðingu að uppfylltum vissum skilyrðum. SÁLARFRÆÐI/Er leidin Framrás lífsins — Ein kynslóð kemur og önnur fer. til hamingjunnar ekki eins torfarin og vid höldumf Ufiðerstutt MANNSÆVIN er stutt. Ein kynslóð kemur og önnur fer. Framrás lífsins heldur áfram. Og eins og fyrrum var sagt: stofninn er sami, þótt laufið sé annað en forðum. Sá sem hefur það að atvinnu að skoða og fylgjast með lífssögu og ferli fólks, horfir utan frá á hinar innri hræringar, áhyggjur, vanda- mál og togstreitu, sút og seyru, sem oft virðist yfirgnæfa allt ann- að, svo að ekki sér til sólar, — hann hlýtur stundum að spyrja sjálf- an sig að því hvernig það megi vera að maðurinn, sem sögð er skyns- amasta skepna veraldar, skuli plaga sig svo mjög sem oft má sjá. Hvers vegna gengur honum svo erfiðlega að muna það sem hann sífellt er þó minntur á, hversu stutt mannsævin er og gæfan hverf- ul? Og hví reynir hann ekki allt hvað hann getur að gera sér Iífið ánægjufullt og innihaldsríkt? Þetta líf, dagstundina í dag, er það eina sem hann á. Er leiðin til hamingjunnar svona torfarin? Hvers vegna sjáum við hana alltof sjaldan, þó að hún sé við fætur okkar? Það fer ekki hjá því að of oft notum við hið mikla ímyndun- arafl okkar ekki rétt. Okkur hættir til að láta það mikla fyrir okkur erfiðleika, sjá vofur og skrípamynd- ir í hveiju horni og skekkja sjálfs- mynd okkar og sjálfsmat til hins verra. Víst má einnig nota ímynd- unaraflið á annan veg, til þess að „skapa hlátra- heim“. eftir Sigurjón Bjömsson Lífíð er svo sannarlega stutt og dýrmæt hver stund. Hún kemur aldrei aftur. Því er hollt að hafa orð Jónasar í huga: „ef vér sjáum sólskinsblett í heiði þá setjumst all- ir þar og gleðjum oss“. Því fer víðsfjarri að glaðlegt og lifandi líf sé það sama og andvaraleysi, ef einhver skyldi halda það. Sá sem er glaður og fullur af h'fsþrótti get- ur vissulega verið jafn ábyrgur og aðrir, stundum er jafnvel að fínna í þessum hópi traustustu og ábyrg- ustu einstaklingana. Oneitanlega kemur manni stund- um í hug þegar horft er á hina innri vanlíðan fólks að líkast því sé sem það sé í álögum, svo að notað sé hið gamalkunna þjóðsagnastef. Viðkomandi er annar maður en honum er eiginlegt og eðlilegt að vera. Yfír hann hefur lagst einhver þoka sem villir um fyrir honum og hann kemst ekki nálægt sjálfum sér, sínu eigin heimkynni. Á stund- um rofar til og þá fínnur einstakl- ingurinn hvernig það er að lifa eðli- legu lífi. Sem betur fer má í vissum tilvik- um, þegar aðstæður eru ákjósanleg- ar, ryðja burt þessum þokubökkum og þá er gaman að sjá hvemig lífsgleðin og þrótturinn sprettur fram. Þá tekur fólk að skynja líf sitt sem dýrmæta gjöf sem er feng- in því til að njóta og varðveita. STEINAR WAAGE SKÓVERSLUN Komnir aftur Rúmgóðir, vandatir og falleglr skói frá JIP Litir: Grænt - rautt Brúnt - svart Svart - grótt Stærðir: 21-35. Verd frá kr. 3.890,-. Domus Medica Egilsgötu 3, sími 18519. Kringlunni, Kringlunni 8- sími 689212. 12, TOPP »9»—'SKORHfN d&Z VHLTUSUNDI 1 21212 FORLAGIÐ LAUGAVEGI18, SÍMI91 -25188 Blóðbrúðkaup VAiMM ruTrruÉ'T vr i YANN QUEFFELEC Spennandi og tilfinningaþrungin saga um ungan dreng - óvel- komið líf sem kviknar í kviði þrettán ára móður. Fyrstu ár ævinnar er hann geymdur uppi á háalofti svo ekki falli blettur á heiður fjölskyldunnar. Síðan hefst hraksaga hans um heiminn. ‘ Hér er lýst fordómum smáborgara sem umhverfið og fáfræðin gera heimska og grimma. En þetta áhrifamikla skáldverk fjallar ekki um þá, heldur um fórnarlamb þeirra - eitt af hinum ástlausu og óvelkomnu börnum á jörðinni. Blóðbrúðkaup hefur verið lesin í Ríkisútvarpið og hlotið frægustu og eftirsóttustu bókmenntaverðlaun Frakka, Goncourt- verðlaunin. Guðrún Finnbogadóttir þýddi. isbn 9979-53-004-9 innb. ISBN 9979-53-005-7 kilja. f iotpí tttl > 1 o* i á hverjum degi! AUK k507-38

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.