Morgunblaðið - 23.03.1991, Page 12

12
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 23. MARZ 1991
Sinfóníutónleikar
Tónlist
Jón Ásgeirsson
Páskatónleikar Sinfóníu-
hljómsveitar Islands voru
haldnir í Langholtskirkju sl.
fimmtudag. A efnisskránni
voru verk eftir J.S. Bach,
Mozart og Haydn. Flyljendur
voru, auk hljómsveitarinnar,
sönghópurinn Hljómeyki, ein-
söngvararnir Marta Guðrún
Halldórsdóttir, Sigríður Jóns-
dóttir, Þorgeir J. Andrésson
og Magnús Baldvinsson. Ein-
leikari á flautu var Áshildur
Haraldsdóttir og sljórnandi
Páll P. Pálsson.
Tónleikarnir hófust á þriðju
hljómsveitarsvítunni eftir J.S.
Bach. Flutningur verksins leið
nokkuð fyrir það að einhver tæki
kirkjunnar „urruðu“, svo að t.d.
arían fræga, annar þáttur verks-
ins, fór mjög fyrir ofan garð og
neðan fyrir hlustendur og hefur
trúlega ekki síður haft truflandi
áhrif á flytjendur.
Fyrsti flautukonsertinn eftir
Mozart var annað verkefni tón-
leikanna. Einleikari var Áshildur
Haraldsdóttir og heillaði hún
áheyrendur með afburða falleg-
um leik. Það er ekki aðeins að
leikur hennar beri merki „virtú-
ósiskrar“ tækni, heldur og leiks
með blæbrigði sem aðeins af-
burða góðir tónlistarmenn hafa
á valdi sínu. Að hlýða á fallega
og silfraða tónun hennar er eins
og bergja á tæru íslensku fjalla-
vatni, sem glitrar við sólu og
glampar á sem gimsteina í enda-
lausri heiðríkju flallanna.
Síðasta verkið á þessum pá-
skatónleikum Sinfóníuhljóm-
sveitar íslands var Sjö orð Krists
á krossinum, eftir Haydn. Þar
áttu hlut að Hljómeyki, sem Sig-
ursveinn K. Magnússon æfði fyr-
ir þessa tónleika, og einsöngvar-
arnir Marta Guðrún Halldórs-
dóttir, Sigríður Jónsdóttir, Þor-
geir J. Andrésson og Magnús
Baldvinsson. Þetta er sérkenni-
legt verk. Haydn segir sjálfur;
„Það er ekki auðvelt verk að
semja sjö Adagio (þýðir mjög
hægt) þætti, sem hver fyrir sig
átti að vera minnst 10 mínútur,
án þess að þreyta hlustendur.“
Þar átti Haydn við fyrstu gerð
þessa verks sem samið var fyrir
hljómsveit og uppfæra skyldi við
messu, þar sem presturinn læsi
upp orð Krists en á milli þeirra
og meðan presturinn bæðist fyr-
ir, léki hljómsveitin eins konar
hugleiðingar um innihald hverrar
setningar.
Síðari gerðin, fyrir kór og ein-
söngvara á sér sérkennilega
sögu, því á leiðinni í seinni ferð
sinni til Lundúna var Haydn við-
staddur uppfærslu á kórradd-
setningu verksins, undir stjóm
og i gerð Josephs Frieberth, sem
starfaði í Passau. Haydn gerði
svo sína eigin útfærslu, er hann
kom aftur til Vínar.
Verkið er að gerð og rithætti
hugsað sem kói-verk og er ein-
söngsröddum skipað sem styrk-
leika og blæandstæða kórsins,
með einstaka strófum fyrir ein-
söngvara og era sjö kaflar vers-
ins þannig samtvinnaðir fyrir
einsöngvara og kór. Síðasti
kaflinn, ,jarðskjálftinn“ er ein-
göngu saminn fyrir kór. Það er
því erfitt að tilgreina eitthvað
sérstakt, nema að flutningur
verksins í heild tókst mjög vel,
bæði einsöngvarar og kór, svo
og hljómsveitin, fluttu það af
reisn og alvöru, undir öruggri
stjóm Páls P. Pálssonar.
Bestu fréttaljósmynd ársins tók Júlíus Sigurjónsson.
FRETTALJOSMYNDIR
List og hönnun
Bragi Ásgeirsson
Það sem fyrir augu allra ber, sem
á annað borð opna dagblöð, eru
öðru fremur hinar mörgu ljósmynd-
ir, sem fylgja fréttatexta, og taka
oftar en ekki meira rúm en þeir
sjálfir, þekja hálfa og jafnvel heilu
síðurnar er best lætur.
Um þýðingu fréttaljósmynda í
nútíma fjölmiðlun þarf því enginn
að velkjast í vafa, að sjálfsögðu eru
ljósmyndararnir misjafnlega glúrnir
að taka góð fréttakot, eins og það
nefnist, engu síður en blaðamenn-
irnir eru misnæmir á gott fréttaefni.
Þá gildir einnig að vera í ná-
grenninu, þegar eitthvað mikið ger-
ist og hér virðast einnig sumir hafa
næmari eðlisávísun en aðrir.
Hér ríkja og önnur lögmál en hjá
atvinnuljósmyndurunum, er leita
uppi myndefni úti sem inni og ligg-
ur ekki endilega neitt óskaplega á.
Hins vegar eldist fréttaljósmyndin
fljótlega og úreldist, svo sem fréttin
sjálf, nema í einstaka tilviki, er
mikið var að gerast, sem endurtek-
ur sig kannski aldrei. Þá er ljós-
myndin einmitt öruggasti sagn-
fræðingurinn, svo lengi sem ekki
er krukkað í hana af óvilhöllum,
sem stundum gerist í heimi hér.
Þegar meta skal góða fréttaljós-
mynd gilda einnig önnur lögmál en
hjá hinum almennu atvinnuljós-
myndurum og þannig hefur frétta-
gildið ósjaldan mun meira vægi en
ljósmyndin sjálf og hið fagurfræði-
lega mat, að ekki sé farið út í aðra
tæknilega þætti ljósmyndafagsins.
Listrýnirinn hefur séð fjöldann
allan af fréttaljósmyndasýningum
um dagana, bæði hér heima og er-
lendis, og hefur því nokkurt yfirlit
og samanburð, og einnig hefur hann
kíkt á mikinn grúa almennra ljós-
myndasýninga og hefur haft af
hvortutveggja mikinn fróðleik og á
stundum ómælda ánægju.
— Þetta er allt á blað fest vegna
sýningarinnar „Fréttamyndir 1990“
í Listasafni ASÍ, sem var opnuð um
síðustu helgi og lýkur nú á sunnu-
dag.
Sérstök dómnefnd valdi nær 100
ljósmyndir úr miklum fjölda inn-
sendra mynda og valdi að auk bestu
ljósmyndina úr sjö mismunandi efn-
isflokkum. Þar að auki bestu frétta-
ljómynd ársins. Sú mynd, sem er
eftir Júlíus Sigurjónsson (Morgun-
blaðinu), er vafalítið magnaðasta
fréttaskot ársins, vegna þess m.a.
hve hún segir mikið um þjóðfélags-
ástandið hér á landi og þær örlaga-
ríku breytingar, sem hafa á því
orðið á fáum árum. En svo má að
sjálfögðu deila um það endalaust,
hvort þetta sé svo í sjálfu sér besta
ljósmyndin og það segir einmitt
heilmikla sögu um eðli fréttaljós-
myndarinnar.
— Myndirnar á sýningunni eru
yfirleitt mjög vel teknar, en ég er
alls ekki sammála um fréttagildi
margra myndanna frekar en vægi
ýmissa þeirra frétta, sem blöð og
ljósvakar telja hafa forgang. Álít
ég, að hér hafi orðið nokkur aftur-
för og einhæfnin og síbyljan yfir-
þyrmandi. En það er nú ekki við
fréttaljósmyndarana að sakast
nema í fáum tilvikum, því að þeir
fara yfirleitt þangað sem þeir eru
sendir.
Ég hrökk annars við á sýning-
unni við skoðun myndanna, vegna
þess hve íslenzkur vettvangur hefur
breyst mikið á undanförnum árum
og því miður í átt til alþjóðlegrar
flatneskju og yfirborðsmennsku.
Margt myndanna gæti verið hvaðan
sem er úr heiminum, en minna ber
á íslenzkum sérkennum og þjóðar-
sál. Þjóðareinkennin tel ég ekki
öðru fremur gljástrokna stjórnmál-
amenn, yfirborðs- og útlimamenn-
ingu, eða það sem illa upplýstur
fjöldinn er helst mataður á af óvön-
duðum hagsmunahópum meðal
stórþjóða.
Slíkt er síst til eftirbreytni jafn
sérstætt og verðmætt þjóðfélag og
þetta hefur verið fram að þessu og
verður vonandi enn um skeið, —
helst urn langa framtíð.
En framtakið hjá sýningaraðilun-
um, sem eru Blaðamannafélagið og
Blaðaljósmyndarafélagið, er hið
lofsverðasta, og mæli ég eindregið
með innliti áhugasamra á sýning-
una ásamt árvissu framhaldi fram-
kvæmdarinnar.
Skorpnar vará' eiu Ktið augnayndi
Þurrar, flagnaðar varir. Meiðing sólar-
Ijóss, vinds og kulda. Eða þurrs inniJofts!
Þess vegna eru fómarlömbin jafnt áhuga-
samir sjónvarpsáhorfendur sem og iðnir
trimmarar. Það er sama hverjir Kfshættir
þínir em, Blistex mýkir og fegrar varir
þínar með fernu móti. . .
STAUTURINN: Blistex, varasalvi með
PABA sólvöm.
TÚPAN: Blistex, varasmyrsl til að lina
verki í kuldabitnum vörum eða frunsum.
HANDHÆGU KRUKKURNAR: Blistex,
varaáburður til að mýkja, græða og verja
varimar daglega. Lip-Medex, græðir og
mýkir mjög þurrar sprungnar varir og
frunsur. Blistex endurnærir þurrar og
sþrungnar varir.
f
Heildsala:
KEMIKALlA HF
GARÐABÆ
, LIP®*
MEDEX
“•gsss?
'0usuv Pp0
i
daily
CONDmONlNC
treaíment
forups"
I SV'
SflSS