Morgunblaðið - 03.05.1991, Síða 2

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. MAÍ 1991
Ríkisstjórnin:
Stefna í
hvalamál-
um óbreytt
ENGIN breyting verður á
stefnu íslenskra stjórnvalda
varðandi hvalveiðar, að sögn
Þorsteins Pálssonar sjávarút-
vegsráðherra.
Þorsteinn fór yfír stöðu hval-
veiðimála með embættismönnum
og sérfræðingum sjávarútvegs-
ráðuneytisins á miðvikudag, en
ársfundur Alþjóðahvalveiðiráðsins
verður haldinn í Reykjavík í lok
maí.
Þorsteinn kynnti málið á ríkis-
stjómarfundi í gær, og sagði við
Morgunblaðið að á fundi hvalveiði-
ráðsins yrði lögð fram tillaga um
að ísland fái að veiða hrefnu og
langreyði í atvinnuskyni. Hann
sagði að eftir ársfundinn yrði tek-
in afstaða til framtíðaraðildar ís-
lands að hvalveiðiráðinu.
Vorþing í
tværvikur
Á ríkisstjórnarfundi í gær
var Eið Guðnasyni um-
hverfisráðherra og Ólafi G.
Einarssyni menntamálaráð-
herra falið að hefja viðræð-
ur við sljórnarandstöðuna
um málsmeðferð á vorþingi,
sem setja á 13. þessa mánað-
ar.
Fyrirhugað er að á vorþing-
inu verði afgreidd breyting á
stjómarskrá sem felur í sér
að þingdeildimar tvær verði
sameinaðar. Einnig verður þar
lögð fram skýrsla um ríkisíjár-
mál, og ijáraukaalög. Davíð
Oddsson forsætisráðherra
sagði í gær, að gert væri ráð
fyrir að þingið stæði í hálfan
mánuð.
Úrslitin ráðastíkvöld
Úrslit Fegurðarsamkeppni íslands ráðast í kvöld á
Hótel íslandi. 18 stúlkur úr öllum landshlutum hafa
æft daglega fyrir keppnina og í kvöld rennur hin
stóra stund upp. Samkvæmt upplýsingum frá hótel-
inu er aðsókn mjög mikil að skemmtuninni, enda
verður keppninni ekki sjónvarpað beint eins og und-
anfarin ár. Vandað er til matseðils og skemmtiatriða
á þessu kvöldi en stúlkurnar 18 verða að sjálfsögðu
í aðalhlutverkunum. í gærkvöldi var aðalæfing fyrir
keppnina og var myndin tekin þar.
Sölufélag garð-
yrkjumanna:
Gúrkuút-
sala vegna
mikillar
framleiðslu
FRAMLEIÐSLA á gúrkum er
nú í hámarki og lækkaði smá-
söluverðið um rúmar 100 krón-
ur í byijun vikunnar. Algengt
smásöluverð lækkaði úr rúmum
300 krónum í um 200 krónur
að sögn Níelsar Marteinssonar
sölustjóra hjá Sölufélagi garð-
yrkjumanna.
Níels sagði að gúrkuuppskeran
hefði farið seint af stað í ár vegna
þess að óveðrið í febrúar eyðilagði
ræktunina hjá mörgum garðyrkju-
bændum. Því væri framleiðslan
fyrst núna að koma inn á markað-
inn af fullum þunga og gúrkuútsal-
an sem því fylgdi væri hálfum
mánuði seinna á ferðinni en venju-
lega.
Tómatar eru einnig komnir á
markaðinn og er algengt útsöluverð
um 700 krónur. Græn paprika kost-
ar heldur meira.
Viðræður um Evrópska efnahagssvæðið:
Beðið eftír skýrmgum frá
íslenskum stíórnvöldum
Þmloonl fftnatAfnt* U 17 mottnooirni f*.ÁH n MnHmmlilnAflino
Brussei. Frá Kristófer M. Kristinssyni, fréttaritara Morgunblaðsins.
SÚ ákvörðun íslendinga að sitja þe§s að ekkert erindi hafi borist
ekki sameiginlega samnmga-
fundi Evrópubandalagsins (EB)
og Fríverslunarbandalags Evr-
ópu (EFTA) um Evrópska efna-
hagssvæðið (EES) hefur vakið
mikla athygli í Brussel. Tals-
menn EB neita að tjá sig um
ákvörðun íslendinga og vísa til
hvorki frá íslendingum né EFTA
um aðgerðirnar. íslendingar
voru fjarverandi á sameiginleg-
um fundum tveggja samninga-
hópa í Brussel í gær.
Samkvæmt heimildum í Brussel
hefur verið búist við aðgerðum af
þessu tagi af hálfu íslendinga og
'því jafnvel verið spáð að þeir drægju
sig endanlega út úr samningavið-
ræðunum um EES. Fullyrt hefur
verið að á meðan Norðmenn haldi
fast í þann ásetning að sitja við
sama borð og íslendingar í sjávarút-
vegsmálum verði næsta lítil hreyf-
ing í þeim viðræðum. Ljóst er að
ákvörðun íslendinga hefur skapað
Ríkisstjórnin ákveður hækkun vaxta á ríkisvíxlum:
Hugsanlega tekin erlend lán
tíl að mæta ríkissjóðshalla
- segir Davíð Oddsson forsætisráðherra
VEXTIR á ríkisvíxlum verða hækkaðir innan skamms, samkvæmt
ákvörðun sem tekin var á ríkisstjómarfundi í gær. Davið Oddsson
forsætisráðherra segir að hugsanlega verði að taka erlend lán til
að rétta hluta ríkissjóðshallans á þessu ári, sem verði 8-12 milljarð-
ar króna miðað við óbreyttar forsendur.
Á fyrsta fundi nýrrar ríkisstjórn-
ar voru ríkisíjármál aðalumræðu-
efnið. Friðriki Sophussyni fjármála-
ráðherra og Jóni Sigurðssyni við-
skiptaráðherra var þar falið að sam-
ræma þær niðurstöður, sem undan-
farið hafa komið frá ýmsum aðilum
um fyrirsjáanlegan ríkissjóðshalla,
og leggja tillögur um aðgerðir fyrir
næsta ríkisstjómarfund.
Davíð Oddsson sagði eftir ríkis-
stjómarfundinn, að í framhaldi af
ákvörðun ríkisstjómarinnar á fund-
inum myndu vextir á ríkisvíxlum
hækka. Hann vildi ekki upplýsa hve
mikið eða hvenær, og ekki heldur
Friðrik Sophusson. En Friðrik sagði
ljóst, að ástæðan fyrir því að ríkis-
víxlar og ný spariskírteini hefðu
ekki selst undanfarið væri sú að
vextir á þeim hafi ekki verið í sam-
ræmi við markaðinn. Að því hlyti
að koma að þetta breyttist.
Almennir forvextir á 45-120
daga ríkisvíxlum em nú 11% en
samkvæmt upplýsingum frá Seðla-
bankanum er erfitt að segja til um
hveijir markaðsvextir þeirra eru,
þar sem enginn skipulagður mark-
aður sé fyrir slík skammtímaverð-
.bréf. En verðtryggðir nafnvextir,
eða raunvextir, á spariskírteinum
ríkissjóðs eru 6-6,6%, meðan mark-
aðsvextir á spariskírteinum eru
7,65-8,05% á verðbréfaþingi. Þar
munar því um 1,5%.
Davíð Oddsson sagði að á vor-
þingi, sem setja á 13. þessa mán-
aðar, yrði lögð fram skýrsla um
ríkisfjármái þar sem komist yrði
að niðurstöðu um afkomu ríkis-
sjóðs. „Það er ljóst að fjárlagatalan,
4 milljarða halli, er búin að vera.
Það er líka Ijóst að tala fyrrverandi
fjármálaráðherra, 6,5 milljarðar,
stenst ekki. En síðan er það upp-
setningaratriði hvort talað er um
8-12 milljarða; væntanlega liggur
talan einhvers staðar þar á milli,"
sagði Davíð.
Þegar Davíð var spurður hvort
tekin yrðu erlend lán, til að fjár-
magna ríkissjóðshalla þessa árs,
sagði hann að ekki hefði verið tek-
in ákvörðun um það. „Það er reynd-
ar engin heimild til þess, en þarna
er heilmikið gat, sem menn hafa
ekki enn séð hvemig á að brúa.
Bæði er það gat vegna þess að
spamaður hefur minnkað, og vegna
þess að þær hugmyndir, sem hafa
legið fyrir um hlut ríkisins í innlend-
um spamaði, em geigvænlegar.
Nánast þrír flórðu af öllum innlend-
um spamaði þyrftu að koma í hlut
ríkisins sem gerir vaxtaþrýstinginn
allt að því óbærilegan. Það er því
leitað leiða til að gera hvort tveggja
í senn, skera niður ríkisútgjöld sem
er flókið á skömmum tíma, og hugs-
anlega að mæta einhveijum hluta
þessa máls með erlendum lánum,"
sagði Davíð.
Þegar hann var spurður hvort
erlend lán myndu ekki vinna á
móti þeim markmiðum ríkisstjóm-
arinnar að hamla gegn þer.slu og
verðbólgu, svaraði hann að slík lán-
taka væri afskaplega óheppileg.
„En þetta er vandi sem menn höfðu
sópað undir teppið og hreinlega
falið,“ sagði Davíð.
Bæði Davíð og Friðrik sögðu að
haft yrði samráð við fulltrúa laun-
þega og atvinnurekenda um aðgerð-
ir í ríkisfjármálum. „Við vitum að
okkur ber að draga úr þenslunni
og til þess er leikurinn gerður, að
draga úr ríkisútgjöldunum til þess
að skapa skilyrði fyrir því að góðir
samningar verði gerðir milli laun-
þega og atvinnurekenda næsta
haust,“ sagði Friðrik Sophusson.
töluverða óvissu um framhald
samningaviðræðnanna um EES en
á meðan íslensk stjórnvöld láta ekk-
ert frá sér heyra um málið er það
mat viðmælenda Morgunblaðsins
að skoða beri aðgerðirnar sem þög-
ul mótmæli.
Fulltrúar íslands sátu fundi með
öðrum EFTA-fulltrúum til undir-
búnings fundum í samningahópum
um frjálsa vöruflutninga og jaðar-
málefni en yfirgáfu fundina þegar
fulltrúar EB mættu. Heimildir
herma að ekki hafi verið vikið sér-
staklega að fjarveru íslendinga á
fundunum en auðir stólar segja sína
sögu, eins og einn heimildarmanna
Morgunblaðsins orðaði það.
Á þriðjudag er fyrirhugaður sér-
stakur lokaður fundur yfirsamn-
inganefnda bandalaganna beggja
til að undirbúa sameiginlegan ráð-
herrafund 13. maí í Brussel. Búist
er við að íslendingar geri grein fyr-
ir afstöðu sinni og fyrirætlunum á
undirbúningsfundi EFTA fyrir þann
fund. Hins vegar er_ óljóst hvort
aðalsamningamaður íslands muni
sitja sameiginlega fundinn.
Stokkseyri:
Maður lést í eldsvoða
Selfossi.
TÆPLEGA þrítugur maður,
Jóhann Þórðarson, til heimilis
að Stjörnusteinum á Stokks-
eyri, lést í eldsvoða á Stokks-
eyri að morgni 1. maí er hús
seíh hann bjó í eyðilagðist í eldi.
Tilkynnt var um eldinn um sex-
leytið um morguninn. Slökkvilið
Stokkseyrar kom á staðinn nokkr-
um mínútum síðar en þá var hú-
sið alelda. Aðstoð barst frá
slökkviliðinu á Selfossi en þegar
slökkviliðsmenn komust inn í hú-
sið var maðurinn látinn.
Húsið sem brann er hluti svo-
nefnds Götuhúss. Það er gamalt,
járnklætt timburhús. Eldsupptök
eru ókunn en grunur er um að
eldurinn hafi kviknað út frá raf-
magni.
— Sig. Jóns.
Jóhann Þórðarson, Stjörnu-
steinum, Stokkseyri.