Morgunblaðið - 03.05.1991, Síða 20

20
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 3. MAÍ 1991
Islam 1991
KOMA ÞER VID!
Málþing um Genfarsáttmála
og önnur mannúðarlög
í Háskólabíói laugardaginn 4. maí frá kl. 13-17.
Allir velkomnir.
Rauði kross Islands gengst fyrir málþingi um Genfarsáttmála og önnur
mannúðarlög laugardaginn 4. maí nk. í Háskólabíói. Við höfum fengið
valinkunnan hóp fólks til þess að fjalla um þessi mál, reynslu af
styrjöldum, hlut fjölmiðla, börn og mannréttindi, mannréttindi og
mannréttindakennslu í skólum hérlendis og fleira athyglisvert.
Við bjóðum alla velkomna sem láta sig mannúðarmál einhverju skipta
og hvetjum þá til að mæta.
Málþingið sett - Björn Friðfinnsson
formaður Alþjoðanefndar RKI
1. Fornarlömb styrjalda
Dr. Guðjón Magnússon formaður RKÍ
7. Hvermg og hvaða fréttir fær almenningur
af stríði og mannréttindabrotum?
Ólafur Gíslason blaðamaður
2. Genfarsattmalar - (almenn kynning)
Sölvi Sölvason lögfræðingur
8. Riki laganna
Atli Harðarson heimspekingur
3. Methods of Warfare and the Law of War
Dr. Esbjörn Rosenblad
9. Mannrettindi á Islandi
Ragnar Aðalsteinsson lögfræðingur
4. Með striðshrjaðum börnum
Hildur Magnúsdóttir hjúkrunarfræðingur
10. Börn og mannréttindi
Anna G. Björnsdóttir lögfræðingur
5. A meðal fórnarlamba stríðs og ofbeldis
Dr. Gísli Sigurðsson læknir
11. Uppeldi til mannuðar - þáttur
grunnskólans
séra Ingólfur Guðmundsson
6. Mannréttindi og mannúðarlög
Gréta Gunnarsdóttir lögfræðingur
Rauði kross Islands
eftir Alfreð
Jolson S.J.
Aðstaða kristinna manna (og
auðvitað einnig gyðinga) í löndum
múslima er mjög erfið og stundum
mjög hættuleg. Sá sem ekki er
múslimur verður fyrir margvíslegri
mismunun á menntabrautinni, á
vinnumarkaðnum og í samfélaginu.
Islam breiddist út frá Mekka og
Medina frá árinu 622 og þeirri trú
var ekki komið á framfæri með vin-
samlegri leiðsögn trúboðanna held-
ur með eldi og sverði. Útbreiðsla
islams í Evrópu var stöðvuð í Poit-
iers 732 vestan megin og síðar með
orrustunni um Belgrad 1456 og
Vínarborg 1683 austan megin. Þar
sem múslimar náðu löndum á sitt
vald urðu menn annaðhvort að taka
trú þeirra eða deyja. Mótspyrna
kristinna manna var stundum jafn
ofsafengin og grimmúðleg.
Hver og einn múslimur er trú-
boði. Hann ber með sér hina ein-
földu trú sína: Það er aðeins til einn
Guð og Muhameð er spámaður
hans. Og islam breiddist út í Vest-
ur- og Austur-Afríku, aðallega fyr-
ir atbeina kaupsýslumanna og ferð-
amanna úr hopi múslima. Trúvill-
ingurinn, les: kristinn maður, á
heima í helvíti og hver múslimur,
sem skilar honum þangað, vinnur
göfugt verk. Það kánn að teljast
til dyggða að drepa kristinn mann.
Það er dauðasök fyrir múslim að
snúast til kristinnar trúar. Ég man
eftir einu atviki frá írak þar sem
ungur múslimur framdi sjálfsmorð
með skammbyssu föður síns. Hann
hafði aðeins virst velta því fyrir
sér, hvort hann ætti að taka kristna
trú. Hann var jarðsettur án líkskoð-
unar.
Kristnir menn mega ekki halda
uppi neinu trúboðsstarfi í löndum
múslima. Kristnir menn verða að
fara eftir lögum og reglum múslima
á margan hátt. Til dæmis leyfist
trúvillingum ekki að hafa áfengi
um hönd í Saudi-Arabíu. Þess vegna
var nú háð vímuefnalausasta stríð
Vesturlandamanna á þessari öld og
þó leitað væri lengra aftur í sög-
unni.
Árið 1932 bað hinn heilagi faðir
(Píus XI.) Jesúítaregluna, sam-
kvæmt óskum patríarka Kaldea í
írak, að hefja menntastörf í
Bagdad, til þess að hjálpa kristnum
mönnum að komast áfram í þjóðfé-
laginu. Jesúítar stofnuðu þá
Bagdad-menntaskólann. Svo fór að
þriðjungur nemendanna var af
fremstu heimilum múslima. Þar
mátti aldrei segja neitt sem hægt
væri að skilja sem gagnrýni á islam.
Lífshættulegt var að fara að skoða
helgidóm múslima sem kenndur er
við Kadahamein og er skammt frá
menntaskólanum. Fylgst var með
kristnum mönnum, bréf þeirra voru
ritskoðuð og símar hleraðir.
Það var erfitt að vera kristinn
„Aldagömul spenna
milli kristinna manna
og múslima er enn
óbreytt. Eins og komið
er væri rangt að segja
nokkuð annað.“
maður í því samfélagi múslima.
Kristnir menn komust ekki áfram
nema að vissu marki í kaupsýslu,
menntun og hermennsku. Þeir voru
alltaf í hættu staddir.
Hershöfðingi einn í íran, sem
snúist hafði til kristinnar trúar,
varð fyrir slysi dag einn. Einn af
hermönnum hans skaut hann! Syst-
ir shahins varð að vera árum saman
í útlegð eftir að hún snerist til krist-
innar trúar.
Saga krossferðanna er ekki held-
ur neitt til að dást að. Múslimar
voru reknir með vopnavaldi frá
Granada á Spáni 1492.
Nylega hélt Jón Ormur Halldórs-
son því fram í útvarpi og sjónvarpi
að múslimar ofsæktu ekki kristna
menn og þeir leituðust ekki við að
útbreiða trú sína. Þessar fullyrðing-
ar eru langt frá sannleikanum. Mér
þykir fyrir því að verða að segja að
í Miðausturlöndum hefur gengið
yfir hver ofsóknaraldan á fætur
annarri, þ.e. í Tyrklandi, Líbanon,
írak, íran, Egyptalandi o.s.frv. Ein
milljón kristinna Armena var brytj-
uð niður í Tyrklandi. (Sjá bókina
The Forty Days of Musa Dagh
eftir Franz Werfel). Á síðari árum
hafa víðtækar ofsóknir, fangelsanir,
pyndingar, mismunun og líflát átt
sér stað á eyjunni Timor og hafa
indónesískir múslimar staðið fyrir
þeim.
Bókstafstrúarmenn úr hopi músl-
ima eru mikið vandamál fyrir heim-
inn og er erfitt að finna lausn á því.
í Frakklandi og Þýskalandi býr
mikill ljöldi múslima. „Minnihluta-
hópar“ múslima samlagast ekki ibú-
um landanna. Erfítt er að stofna
til viðræðna milli kristinna manna
og múslima því að islam lýtur ekki
neinni miðstjórn.
í Persaflóastríðinu barðist lið af
einkennilega blönduðu bergi brotið,
kristnum mönnum og múslimum,
og átti sameiginlega í höggi við
íraka. Ef til vill má tileinka Baath-
flokknum umburðarlyndi sem hann
á að þakka kristnum áhrifum og á
ég þar fýrst og fremst við heim-
spekinginn Michel Aflak. Utanríkis-
ráðherra íraka er kristinn maður
úr hópi Kaldea. Engu að síður er
líf kristinna manna í írak enginn
dans á rósum. í norðurhluta lands-
ins hafa þorp kristinna Kúrda verið
lögð í eyði og öllum er kunnugt um
herferð Iraka á hendur þeim eftir
að þeir risu upp gegn Saddam Huss-
ein eftir Persaflóastríðið.
Hvað sem segja má um rétt og
rangt í Persaflóastríðinu er það
ekki sannleikur að múslimar ofsæki
Tveggja daga heimsókn
forseta Italíu til Islands
FRANCESCO Cossiga, forseti Ítalíu, kemur í opinbera heimsókn til
íslands laugardaginn 4. maí og dvelur hér þar til síðdegis sunnudag-
inn 5. maí. I fylgd með forsetanum er Gianni De Michelis, utanríkis-
ráðherra, og ýmsir embættismenn.
Flugvél Ítalíuforseta lendir á
Reykjavíkurflugvelli kl. 11 að
morgni 4. maí. Móttökuathöfn verð-
ur á flugvellinum, en þaðan verður
ekið að Hótel Sögu, þar sem for-
seti og fylgdarlið býr. Forseti Ítalíu
snæðir hádegisverð á Bessastöðum
í boði forseta íslands, en þar verða
einnig stuttar viðræður að viðstödd-
um utanríkisráðherrum landanna
og embættismönnum.
Utanríkisráðherrarnir hittast á
hádegisverðarfundi á Hótel Sögu,
en síðan verður efnt til fundar með
fjölmiðlamönnum í Ársal á Hótel
Sögu.
Síðdegis heimsækir forseti Ítalíu
Stofnun Árna Magnússonar og
Háskóla íslands. Loks tekur borgar-
stjórinn í Reykjavík á móti forsetan-
um í Höfða. Um kvöldið býður for-
seti íslands til hátíðarkvöldverðar í
Súlnasal Hótel Sögu.
Að morgni sunnudags verður
ekið að Kárastöðum og þar gróður-
sett tré í Vinarskógi. Síðan verður
ekið til Þingvalla og gengið niður
Almannagjá ef veður leyfír. Forsæt-
isráðherrahjónin bjóða til hádegis-
verðar á Hótel Holti, en heimsókn-
inni lýkur síðdegis er forsetinn held-
ur af landi brott frá Keflavíkurflug-
velli.