Morgunblaðið - 19.02.1992, Blaðsíða 40

UNIX
FRAMTÍÐARINNAR
HEITIR:
IBM AIX
/
MORGUNBLADW, ADALSTRÆTI 6, 101 llEYKJA VÍK
SlMI 691100, FAX 691181, PÓSTHÓLF 1656 / AKUREYRI: IIAFNARSTRÆTI 85
MIÐVIKUDAGUR 19. FEBRÚAR 1992
VERÐ í LAUSASÖLU 110 KR.
Utanríkisráðherra um framkomu
ísraela við Davíð Oddsson:
Líkt og að leiða
mann í gildru
Segir að upplýsingar frá KGB dugi
ekki íslenskum stjórnvöldum
JÓN Baldvin Hannibalsson utanríkisráðherra segir að aðferð sú sem
ísraelsk stjórnvöld hafi beitt í Jerúsalem í gær, er Davíð Oddssyni
forsætisráðherra var afhent bréfið þar sem þess er krafist að Eð-
vald Hinriksson verði dreginn fyrir dómstóla hér á landi sakaður
um stríðsglæpi, jafnist á við það í sínum huga, að ísraelsk stjórnvöld
hafi leitt forsætisráðherra í gildru.
„í mínum huga má líkja þessu
við það að leiða mann í gildru.
Hafi það vakað fyrir ísraelum að
eyðileggja þessa opinberu heimsókn
forsætisráðherra íslands, þá gátu
þeir ekki fundið til þess betra ráð,“
sagði utanríkisráðherra í samtali
Sala húsbréfa
tU útlanda um
840 milljónir
LANDSBRÉF hf., viðskipta-
vaki húsbréfa, lækkaði í gær
ávöxtunarkröfu húsbréfa úr
8,2% í 8,1% og er þetta í annað
sinn á emni viku sem krafan
lækkar. Agæt sala hefur verið
í húsbréfum að undanförnu og
voru m.a. seld húsbréf til er-
lends aðila í gær fyrir 50 millj-
ónir króna. Heildarsala hús-
bréfa til útlanda frá upphafi
nemur nú um 840 milljónum.
Lækkunin stafar eins og áður
af minnkandi framboði húsbréfa
í febrúar en að sama skapi hefur
sala verið þokkaleg, að sögn Sig-
urbjöms Gunnarssonar, deildar-
stjóra. Hann kvaðst telja að frek-
ari lækkanir ávöxtunarkröfunnar
væru mögulegar á næstunni ef
ástand markaðarins yrði svipað
og verið hefur.
Landsbankinn lækkaði í gær
forvexti af bankavíxlum úr 12%
í 11-11,75% og eru vextimir nú
lægri en á ríkisvíxlum þegar um
er að ræða 45-60 daga lánstíma.
Sala á bankavíxlum hefur verið
mjög mikil það sem af er árinu
enda hefur raunávöxtun þeirra
verið mjög góð um lengri tíma.
við Morgunblaðið í gærkveldi.
Jón Baldvin sagði að stofnun
Wiesenthals hefði haft allar að-
stæður til þess að koma þessum
skilaboðum sínum á framfæri við
íslensk stjórnvöld með eðlilegum
hætti, án þess að tengja það við
opinbera heimsókn íslenska forsæt-
isráðherrans.
„Ég hef ekki séð þessi gögn.
Hafandi hins vegar heyrt þessi
fréttaviðtöl í dag, þá hef ég ekki
heyrt eða séð neitt annað en kom
fram í bók eftir vitnaleiðslur KGB
í Tallín 1962. Upplýsingar frá KGB
eru ekki nægilegar' handa íslensk-
um stjórnvöldum," sagði utanríkis-
ráðherra.
Reuter
Yitzhak Shamir forsætisráðherra ísraels heilsar Davíð Oddssyni forsætisráðherra við upphaf fundar
þeirra í forsætisráðuneytinu í gærmorgun.
Simon Wiesenthal-stofnunin í bréfi til Davíðs Oddssonar í ísrael:
Islenskur ríkisborgari .
sakaður um stríðsglæpi
Eðvald Hinriksson segist vera saklaus af öllum ásökunum
SIMON Wiesenthal-stofnunin 1
Jerúsalem lét afhenda Davíð
Oddssyni forsætisráðherra bréf
er hann kom til ísraels á mánu-
dagskvöld þar sem fram koma
ásakanir um að Eistlendingurinn
Evald Mikson, sem búið hefur á
Islandi frá árinu 1955 undir nafn-
inu Eðvald Hinriksson, hafi verið
stríðsglæpamaður nasista og
framið grimmdarverk á gyðingum
í síðari heimsstyrjöldinni. Efraim
Zuroff, forstöðumaður stofnunar-
innar, sagðist í samtali við Morg-
unblaðið í gær hafa veigamikil
sönnunargögn undir höndum um
stríðsglæpi Miksons og telji þær
nægilegar til að hafin verði rann-
sókn á málinu. Skorar hann á ís-
lensk stjórnvöld að standa að slíkri
rannsókn. Davíð Oddsson forsæt-
isráðherra segir þetta þungbærar
ásakanir sem verði skoðaðar þeg-
ar hann kemur heim frá Israel.
Eðvald Hinriksson segir þessar
ásakanir gegn sér vera ósannar.
í bréfi forstöðumanns Simon Wies-
enthal-stofnunarinnar til forsætis-
ráðherra segir m.a. að Eðvald Hin-
riksson hafi verið aðstoðarlögreglu-
stjóri stjórnmálalögreglunnar í Tall-
inn á stríðsárunum og hafi ekki ein-
ungis gefíð út handtökuskipanir á
Framlöff Mannvirkjasjóðs NATO til framkvæmda á íslandi:
hendur gyðingum heldur einnig myrt
gyðinga. í bréfinu eru nafngreindir
átta gyðingar og meðal fórnarlamba
hans hafí verið hin 14 ára gamla
Ruth Rubin, sem hann hafi nauðgað
áður en hann myrti hana. „Við hvetj-
um yður til að gera það sem nauðsyn-
legt er til að tryggja að ísland veiti
skósveini Hitlers, Evald Mikson, ekki
lengur hæli,“ segir í bréfmu.
Efraim Zuroff sagði að bréfinu til
forsætisráðherra hefði fylgt ágrip af
þeim sönnunargögnum sem Wiesen-
thal-stofnunin hafi undir höndum en
hann sé ekki reiðubúinn til að ræða
þær við fjölmiðla að svo stöddu.
Akvörðunum frestað vegna
ummæla einstakra ráðherra
STJÓRN Mannvirkjasjóðs Atlantshafsbandalagsins frestaði hinn 13.
febrúar sl. að sarnþykkja verkáætlun og fjármögnun hennar að því er
varðar fyrirhugaðar framkvæmdir í þágu varnarliðsins. „Fulltrúar
nokkurra aðildarríkja í stjórn sjóðsins rökstyðja frestunina með því
að þeir þurfi að afla sér nánari upplýsinga um ummæli einstakra ráð-
yterra í ríkisstjórn íslands, þess efnis að þeir telji tímabært að leysa
'upp Aðalverktaka og bjóða þessi verkefni út á opnum verktakamark-
aði,“ sagði Jón Baldvin Hannibalsson, utanríkisráðhérra í samtali við
Morgunblaðið í gærkveldi.
„Þetta skapar alvarlega óvissu um
stöðu Aðalverktaka sem fyrirtækis
og atvinnuöryggi þess fólks sem hjá
því fyrirtæki vinnur. Enn höfum við
þó ekki gefið upp vonir um að sam-
komulag megi takast, en hætt er við
að það geti orðið erfitt nema íslensk
stjómvöld tali einum rómi um það
hvemig þau vilja halda á málefnum
Aðalverktaka,“ sagði Jón Baldvin
Hannibalsson.
Utanríkisráðherra sagði að
ákveðnir fulltrúar i stjórn Mann-
virkjasjóðsins notuðu það jafnframt
sem átyliu að þeir teldu rétt að skoða
betur, það sem þeir kalla skatta-
hneyksli Sameinaðrá verktaka og
hvaða þýðingu það hafí að því er
varðar framkvæmdir í þágu varnar-
iiðsins. Jón Baldvin sagði að um hefði
verið að ræða að taka afstöðu til
framkvæmda við dreifikerfi eldsneyt-
is sem lokaáfanga Helguvíkurfram-
kvæmda, byggingu stjórnstöðvar og
tveggja fiugskýla. Þetta hafí verið
framkvæmdaáform, eins og þau
væru sett fram af bandarískum
stjórnvöldum, vegna varnarliðsins og
tillögu íslenskra stjórnvalda um það
á hve löngum aðlögunartíma Aðal-
verktökum verði breytt í almennings-
hlutafélag með dreifðri eignaraðild,
og endir þar með bundinn á einka-
leyfi þeirra.
„í tiiboði íslensku ríkisstjórnarinn-
ar fólst jafnframt sú breyting að
mjög stór hluti af áformuðum fram-
kvæmdum á næstu árum yrði þegar
í stað settur í opna undirverktöku.
Þetta eru þær tillögur sem stjórn
Mannvirkjasjóðsins hefur nú ákveðið
að slá á frest, að minnsta kosti fram
í næsta mánuð, en áður en þessi
mál komu upp og einkum og sér í
lagi yfirlýsingar einstakra ráðherra
í ríkisstjórn Islands, voru að mati
embættismanna góðar horfur á að
þetta samkomulag tækist. Einna
helst hafa það verið fullti'úar Norð-
manna sem hafa beitt sér af hörku
gegn Islendingum í þessum málum,“
sagði utanríkisráðherra.
Sjá einnig viðtal við Karl
Steinar Guðnason á bls. 2.
Eðvald sagðist vilja fá skýringar
á hveijir stæðu á bak við þessar
ásakanir en þetta sé í þriðja sinn sem
hann þurfi _að sæta ásökunum af
þessu tagi. í réttarhöldum í Svíþjóð
árið 1946 hafi hann verið hreinsaður
af öllum ákærum uin stríðsglæpi.
Elan Steinberg, aðstoðarfram-
kvæmdastjóri Gyðingasamtakanna
World Jewish Congress í Bandaríkj-
unum, sagði í samtali við fréttaritara
Morgunblaðsins að sér þætti undar-
legt hvernig Wiesenthal-stofnunin
hefði staðið að því að leggja fram
ásakanirnar og verði að teijast und-
arlegt að hún skuli sæta lagi þegar
forsætisráðherra _ íslands er í opin-
berri heimsókn í ísrael. Hann kvaðst
ekki þekkja málið en efaðist um að
ásakanirnar væru úr lausu lofti
gripnar. Davíð Oddsson sagði að sér
hefði ekki fundist heppilegt hvernig
málið bar að. „Það hefði vel verið
hægt að koma þessu til skila til mín
eða íslenskra stjórnvalda með öðrum
hætti en í þessari opinberu heim-
sókn,“ sagði hann.
Sjá nánar um málið á miðopnu.