Morgunblaðið - 29.11.1992, Blaðsíða 2

Morgunblaðið - 29.11.1992, Blaðsíða 2
^ ífe 2Mír¥öíí§£XÖÍð !feuSmjitíMÍJRT ^9.' itöVÉ^É$T9é2 Vid látum ekki bjóóa okkur leng- ur uppá þetta veró- lag heima. Þetta þjóð- félag er ruglaó og maóur er hafóur aó fifli hvaó eftir annaó þegar versl un og veró- lag er haft i huga. i mióborg Newcastle eru f jölmargar góóar verslanir. argir vilja halda því fram að verslun- arferðir til útlanda borgi sig alls ekki þegar upp er stað- ið og gera oft óspart grín að landanum sem kjagar um á erlendri grundu með troðfulla plastpoka í báðum höndum. Ferðaskrifstofan Alís hefur að undanfömu flutt farþega til New- castle á Norður-Englandi og slóst blaðamaður Morgunblaðsins í för með þeim á dögunum og kynnti sér verð á fatnaði. Niðurstöður sýndu að verð í umræddri borg er afar hagkvæmt borið saman við verð hér heima og mættu menn gjaman velta því fyrir sér hver sé hinn skynsami, þessi með útlendu pokana eða sá sem tæmir budduna hér heima þegar hann borgar hátt verð fyrir sömu vöra. Það var í fyrra sem ferðaskrifstof- an Alís í Hafnarfirði hóf haustferðir sínar til Newcastle og heimsóttu þá um 1.500 íslendingar staðinn. í haust hafa um 1800 manns farið með ferðaskrifstofunni til þeirrar borgar. Ferðin til Newcastle kostaði hjá Alís kr. 26.900 fyrir gengisfellingu og í því verði er flugið innifalið, gisting í þtjár nætur í tveggja manna her- bergi á fjögurra stjömu hóteli með morgunmat, ferðir frá og til flugvall- ar og flugvallagjöld. Einnig er hægt að dvelja í fjóra daga og vera þá yfir helgina í Newcastle og kostaði sú ferð kr. 28.900 Verslaó i Reykjavik Til að komast að því hversu mik- ill verðmunurinn væri í raun var ákveðið að gera lauslega verðkönnun á fatnaði hér heima og síðan í Newc- astle. Algengt er að íslendingar kaupi fatnað á alla ijölskylduna ytra og var því ákveðið að kanna verð á fatnaði fyrir 15 ára unglingsstúlku, 10 ára dreng, 2 ára telpu og á nokkr- um flíkum fyrir hjónin. Verslunarferðin hófst hér heima og var byijað á þvi að kanna verð á fatnaði fyrir bömin. Öll skyldu þau fá tvennar peysur og tvennar buxur, dömumar fengu auk þess rúllukragabol og kjóla, eldri stúlkan fékk kápu og sú yngri útigalla. Drengurinn fékk hins vegar skyrtu, íþróttagalla og úlpu. Auk þess var kannað verð á skó- fatnaði, valdir kuldaskór á stúlkumar og Nike Jordan íþróttaskór á dreng- inn. Til aðstoðar við „innkaupin" fékk blaðamaður til liðs við sig tíu ára drengi, 15 ára stúlkur og mæður 2 ára bama, og fór eftir ströngustu fyrirmælum þeirra við val á fatnaði. Fyrir hjónin vora eftirtaldar flíkur valdar: Þykk peysa, síðbuxur, stakur jakki, kjóll og ullarkápa fyrir dö- muna, og þykk peysa, síðbuxur, stak- ur jakki úr kasmírblöndu, jakkaföt og ullarfrakki fyrir herrann. Einnig voru valdir hælaháir skór fyrir dö- muna og ítalskir spariskór fyrir herr- ann. Eftirtaldar verslanir í Reykjavík vora heimsóttar: Hagkaup, Engla- böm, Bangsi, Hjartað, Krakkar, Sonja, Sportval, Frísport, Sparta, Boltamaðurinn, Levi’s-búðin, Kjall- arinn, Sautján, Kókó, Benetton, Cosmo, Stefanel, Taxi, Galleri, Kápan, Joss, Herragarðurinn, Hanz, Blazer, Herraverslun Guðsteins Ey- jólfssonar, Herramenn, Bossanova, Skæði, RR skór og Skóverslun Axels Ó. Þar sem verð á fatnaði í Hag- kaupi var töluvert lægra en í öðram verslunum var það skráð sérstaklega þegar um bömin var að ræða. Þess ber þó að geta að ekki fengust kjólar í Hagkaupum á táninginn. Aðrar verslanir voru með mismun- andi verð á sömu vöra og var því fengið þrenns konar verð á hverri tegund fatnaðar og milliverðið skráð. Verðið á gallabuxunum á eldri börn- in var þó eingöngu fengið í Levi’sbúð- inni, en sú tegund gallabuxna var ekki til í Hagkaupum. Ekki var farið í Hagkaup til að versla á hjónin, aðeins í sérverslanir og var oft mikill verðmunur á svipuð- um flíkum, þótt ekki væri annað að sjá en að gæði væra svipuð. Til að mynda var hægt að fá jakkaföt á karla frá kr. 17 til 50 þúsund, og kápur á konur frá 19 til 40 þúsund. Eftir lauslega verðkönnun hér heima kom í ljós að hægt er að fá fatnað í Hagkaup á bömin þijú, þ.e. fyrir utan kjólinn á eldri stúlkuna, fýrir kr. 75.091, en í öðram verslun- um fyrir kr. 127.590. Skófatnaður kostaði samtals kr.19.800. Fatnaður á hjónin kostaði samtals kr. 158.500 og skófatnaður kr. 11.900. Innkaupafferó til Newcastle Haldið var til Newcastle og verð á sambærilegum fatnaði kannað þar. Borgin sem stendur við ána Tyne í norðvesturhluta Englands byggði afkomu sína áður á kolaiðnaði og skipasmíðum, en þær atvinnugreinar era nú að mestu horfnar. Newcastle sem er með um 280 þúsund íbúa, er nú orðin ein helsta verslunar- og viðskiptaborg Norður-Englands. í miðborginni eru margar gamlar og glæsilegar byggingar og má greinilega sjá og heyra að mikill uppgangur er á öllum sviðum þar í borg. Ein stærsta verslunarmiðstöð Evrópu, Metro Center er staðsett í úthverfí borgarinnar og í miðborginn sjálfri er önnur stór verslunamiiðstöð sem heitir Eldon Square. Auk þess era fjölmargar góðar verslanir í mið- bænum og líf og fjör á strætum úti. Ekki var að sjá að íslendingar hefðu hertekið verslanir því breskir viðskiptavinir vora greinilega í meiri- hluta. Hin ímynduðu innkaup fyrir íslensku fjölskylduna vora gerð í . miðbænum pg í Eldon Square, „Litlu Kringlunni" eins og íslendingar kalla hana, þar sem verslanir era yfir 100 talsins af öllum gerðum fyrir utan veitingahús. íslendingar eru vandlátir á fatnað og því var farið í sérverslanir fyrir alla fjölskylduna nema þá stuttu, þ.e. tveggja ára stúlkuna, en hluti af hennar fatnaði, bómullarpeysan og gallabuxumar vora valdar í vöra- húsi Marks&Spencer. Ekki var farið í vörahús C&A, sem telst hafa vörar á lágu verði. Þær verslanir sem meðal annars var farið í bæði fyrir bömin og hina fullorðnu vora: Bainbridge, Benett- on, Burton, Dorothy Perkins, Evans, First Sport, Fenwick, Just Kidding, Levi’s, Olympus Sport, Richard Shops, River Island, Mothercare, Arena, Paco Sweaters, Company, Scottish Sweater Store, Snob, Top Shop og í skóverslanimar Clarks, Dolcis, K Shoes og Barrats. Verðlag kom á óvart einkum þar sem um góða vöra var að ræða. Fatnaður á bömin þrjú, svipaður og valinn var heima kostaði í Newcastle samtals kr. 41.690 og skófatnaður kr. 9.700. Fatnaður handa hinum fullorðnu kostaði kr. 62.100 og skófatnaður kr.9.700. Sem dæmi má nefna að í vand- aðri karlmannafataverslun í mið- borginni var hægt af fá falleg jakka- föt frá Yves Saint Laurent fyrir kr. 18.000 og stakan jakka úr kasmír- blöndu á kr.6.200. Hinar frægu Levi’s-gallabuxur á 15 ára stúlku kosta kr. 3.600 í Newc- astle, en kr. 6.590 í Reykjavík. Nike Jordan íþróttaskór númer 35 kosta kr. 3.600 í Newcastle en kr. 8.990 í Reykjavík. Kaupmenn hér heima hafa haft orð á því að íslenskir karlmenn geti ekki notað ensk jakkaföt því númer- SJÁ BLS. 4B HVAÐ SEGJA KAUPMENN? VÖRUR EKKISAMBÆRILEGAR Morgunblaðið/Þorkell Þegar um ódýra vöru er aó reeda mó helst þakka þaó hagsteeóum innkaupum kaupmannsins. ÍSLENSKIR neytendur spyija sig gjarnan hvers vegna verð á sambærilegum vörum eða sömu vörutegunum er svo miklu hærra á íslandi en í borgum erlendis, þar sem þeir hafa verslað. Gífurlegur verð- munur virðist þó vera milli verslana í Reykjavík og er hægt að fá góða vöru bæði ódýra og rokdýra. f samtölum við kaupmenn kemur fram, að þegar um ódýra vöru er að ræða má helst þakka það hagstæðum innkaupum kaupmanns- ins, en háu heildsöluverði og álagningu þegar um dýra vöru er að ræða. Einnig eru til kaupmenn sem halda því fram að breskar vörur standist ekki kröfur neyt- enda um gæði og séu því ekki sambærileg- ar við vörur hér. Enginn virðisaukaskattur er á bamafatnaði í Bretlandi, en hér er hann 24,5%. Það skýrir þó ekki að fullu þann verðmun sem er á bamafatnaði hér heima og í Newcastle. Aðalheiður Karlsdóttir, eigandi barnafata- verslunarinnar Englaböm, segir að ekki sé hægt að bera saman verð á bamafatnaði nema um nákvæmlega sömu vörategund sé að ræða. Ef tekið sé dæmi af flauelsbuxum á tveggja ára sé ekki hægt að bera saman annars vegar franskar buxur í hágæða- merki, sem hún selur, og hins vegar venjuleg- ar breskar flauelsbuxur. Telur hún að fólk kaupi ódýra vöru úti beri hana saman við dýra vöra hér heima og telji sér trú um að hafa grætt mismun- inn. „Fólk sem hefur verslað erlendis hefur komið hingað í búðina og sagt mér að það vilji kaupa vörana hér gæðanna vegna. Það þekki vöruna og sniðin, bömin vilja þessa vöra og þegar það hefur ætlað að kaupa þessa sömu vöru erlendis sé hún yfirleitt dýrari þar. Ef eitthvað er, þá er álagning minni á góðri merkjavöru hér heldur en er- lendis." Aðalheiður telur að Bretar standist ekki þær kröfur sem íslenskir neytendur gera til hönnunar og vöragæða. „Ég hef reynt að selja breskar vörar en það gengur ekki. Til dæmis er handvegur mjög þröngur á skyrtum og jökkum. Þetta sjá menn ekki þegar þeir kaupa það, en ég sé bara tárin í augum á fólki þegar það kemur hingað inn og vill skipta, þvi flíkumar passa ekki á börnin þeirra. Það er ekkert undarlegt þótt bamakjólar kosti um tíu þúsund krónur því mikil vinna er lögð í þá. Ég get nefnt sem dæmi að sá bamakjóll sem selst best kostar kr. 13.280.“ í Frísport er hægt að fá Nike Jordan íþróttaskó númer 35 á kr. 8.990, en í Newcastle kosta sömu skór í sama númeri kr. 3.600. Gunnar Svavarsson, versl- unarstjóri, segir enga eina skýringu á þeim verðmun, en frá heildsölunni kostuðu skómir kr. 4.750, virðisaukaskattur væri kr. 1.800 og fengi verslunin þá kr. 2.440. Bolli Kristinsson, annar eigandi tískuversl- unarinnar Sautján, segir að margar skýring- ar geti verið á miklum verðmun og séu sum- ar eðlilegar eins og til dæmis þegar um skatt- lagningu á fyrirtæki hérlendis er að ræða. En það væri ekki forsvaranlegt þegar mun- aði fleiri þúsund krónum á fatnaði hér heima og erlendis. „Við höfum gert allt sem við getum til að lækka vöruverð hjá okkur enda hefur verið gífurleg söluaukning hjá okkur síðustu mánuði. Við eram til dæmis með peysur núna úr góðri lambsull á kr. 2.900.“ Aðspurður um það hvemig verslunin fer að því að halda niðri vöraverði segir Bolli að tvennt komi til. „Þegar óðaverðbólgan geisaði vora flestir kaupmenn með verðbólgu- þáttinn inni í álagningunni, því ella hefðu þeir farið á hausinn. En þegar verðbólgan er lítil sem engin geta allir kaupmenn lækk- að sína vöra og það gerðum við. Mér finnst það rangt ef menn hafa ekki gert það. Einnig gerðist það, að á áranum frá 1985 til 1987 reið yfír landið svokallað merkj- asnobb og gengu þá flestir hér heima um i ákveðnum „merkjafötum". Fyrir þann tíma var Sautján með 10% af vöranum í ákveðnum merkjum og hafði okkur gengið mjög vel og verið ódýrastir sem hefur alltaf verið okkar stefna. A þessum umræddu áram gerist það hins vegar að viðskiptavinirnir hafna vömn- um okkar, þannig að Sautján hóf að selja meiri merkjavöra og í fyrra var Sautján dýr eða millidýr verslun. Þá tókum við þá ákvörðun að henda út þessum dýra merkjum, fara aftur í gömlu fyrirtækin okkar og fá fallega, vel valda vöra á sem hagstæðustu verði. Þáð hefur sýnt sig að viðskiptavinir kunna að meta það og þeir fullyrða að varan sé alveg jafngóð, hún bara heiti ekkert. En það er kannski líka athyglisvert, að það hefur gerst um allan heim að undanfömu að fólk hefur hafnað merkjavöru. Ég persónulega er ekkert hrifinn af henni en vil bara selja fallega, vandaða vöru á hagstæðu verði. Með því hugarfari verslum við og reynum að standa okkur eins vel og við geturn."

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.