Morgunblaðið - 19.12.1992, Page 22
22
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 19. DESEMBER 1992
Staðreyndimar um rekstur
og starfsemi kirkjugarða
Reykjavíkurprófastsdæma
eftir Höskuld Jónsson
Að undanförnu hefur orðið
nokkur umræða um málefni kirkju-
garða Reykjavíkurprófastsdæma.
Tilefnið er tvenns konar: Annars
vegar ágreiningur um útfarar-
kostnað og hins vegar um framlag
kirkjugarðanna til kirkjubygging-
arsjóðs. Stjóm kirkjugarðanna tel-
ur nauðsynlegt að gera nokkra
grein fyrir sjónarmiðum sínum í
þessum efnum.
I.
Hvað em kirkjugarðar Reykjavíkur?
Kirkjugarðar Reykjavíkurpróf-
astsdæma er sjálfseignarstofnun
safnaðanna í Reykjavík, Kópavogi
og á Seltjamamesi — og því í raun
sameign langflestra íbúanna á
þessu svæði.
í umsjá kirkjugarðanna em fyór-
ir kirkjugarðar: Garðarnir við
Suðurgötu, í Fossvogi, í Gufunesi
og í Viðey. Stofnunin hefur milli-
göngu um skipulag athafna og
annast útfarar— og bálfararþjón-
ustu, kistuframleiðslu og alla lík-
flutninga á höfuðborgarsvæðinu. Á
vegum hennar er Fossvogskirkja,
tvær kapellur, tveir líkbrennsluofn-
ar og kæld líkgeymsla.
Hjá stofnuninni vinna um 30
manns allt árið og 200-300 ungl-
ingar í sumarvinnu við garðyrkju-
störf.
Stjórn kirkjugarða Reykjavíkur
heyrir undir biskup íslands og er
skipuð einum fulltrúa frá hveijum
þjóðkirkjusöfnuði á svæðinu auk
eins fulltrúa frá Fríkirkjusöfnuðin-
um, en allir söfnuðir sem telja
2.000 manns eða fleiri eiga rétt á
fulltrúa í stjórnina, samkvæmt
reglugerð um kirkjugarðana frá
1976.
Hvers vegna er stofnunin til?
Starfsemi kirkjugarðanna, eins
og allra annarra kirkjugarða á
landinu, tekur mið af fyrstu lögum
um þá, sem sett voru árið 1932.
Meginmarkmið þeirra var að uppr-
æta ófremdarástand sem víða var
í þessum málum fram eftir öldinni
— sums staðar var tilhögun óvið-
undandi frá heilbrigðissjónarmiði
&
►
►
►
►
►
Auglýsing
um Kelstu niburstöbur
ársreikninga
í samræmi viS 7. mgr. 3 gr. laga nr. 27/1991 birtir SameinaSi
lífeyrissjóðurinn hér meginniSurstöður ársreikninga LífeyrissjóSs
byggingamanna og LífeyrissjóSs málm- og skipasmiSa 1991.
Efnahagsreikningur 31.12.1991 Lífeyrissjóður bygginga- manna Lífeyrissjóöur máim- og skipasmióa
Veltufjármunir Skammtímaskuldir Hreint veltufé: Fastafjármunir: Langtímakröfur Ahættufjármunir Eignarhluti í sameignarfélögum Varanlegir rekstrarfjármunir Langtímaskuldir Hrein eign til greiðslu lifeyris: Yfírlit um breytingar á hreinni eign til greibslu lífeyris fyrir árib 1991 589.948 þús. kr. (21.613) - 1.048.442 (dús. kr. (660) -
568.335 - 2.612.212 62.547 - 0 13.466 - 0 1.047.782 - 3.522.854 - 187.510 - 0 17.079 - 0
2.688.225 - 3.727.445
3.256.560 4.775.227
Fjármagnstekjur, nettó iðgjöld Lífeyrir KostnaSur (rekstrargjöld - rekstrartekjur) Matsbreytingar Hækkun á hreinni eign á árinu: Hrein eign frá fyrra ári: Hrein eign í árslok til greiðslu lífeyris: Ýmsar kennitölur 271.026 þús. kr. 286.339 - (88.288) - (19.600) - 171.685 - 339.680 þús. kr. 376.276 - (85.379) - (16.097) - 258.641
621.162 - 2.635.398 - 873.120 - 3.902.107 -
3.256.560 - 4.775.227
Lífeyrir, sem hlutfall af iögjöldum KostnaSur í hlutfalli af iSgjöldum KostnaSur í hlutfalli af eignum (meSaltal hreinnar eignar í árslok og ársbyrjun) Stjórn og framkvæmdastjóri 30,8% 6,8% 0,7% 22,7% 4,3% 0,4%
Gunnar S. Björnsson Armann O. Armannsson Benedikt Davíðsson Magnús Stephensen Jón R. Sigurjónsson,fr.kv.stj. Geir Þorsteinsson Guðmundur Hilmarsson Guðmundur S. M. Jónasson Þórður Gröndal Þórólfur Sigurðsson, fr.kv.stj.
Samruni Lífeyrissjóá byggingamanna
og Lífeyrissjóðs málm- og skipasmióa
Lifeyrir
Sameinaði
lífeyrissjóðurinn
SuSurlandsbraut 30, 108 Reykjavík
Sími 91-686555, Myndsendir 91-813208
Grænt númer 99-6865
Hinn 1. júní 1992 yfirtók Sameinaði lífeyrissjóðurinn starfsemi
LífeyrissjóSs byggingamanna oa LífeyrissjóSs málm- og skipa-
smioa með reglugero, sem sampykkt var á stofnfundi SameinaSa
lífeyrissjóðsins hinn 27. maí 1992 og sem fjármálaráðuneytið
hefur staðfest i samræmi viS 2. gr. laga nr. 55/1980.
Reykjavík, 15. desember 1992.
Stjórn SameinaSa lífeyrissjóðsins
Benedikt Davíðsson
Gunnar S. Björnsson
Guðmundur Hilmarsson
Hallgrímur Gunnarsson
Jóhannes Siggeirsson, fr.kv.stj.
cd
is
a
og líkamsleifar í vanhirðu. Þá þóttu
útfarir dýrar og óskipulagðar. Lög-
gjafanum var mikið í mun að koma
festu á þessi mál og tryggja að
allir landsmenn ættu kost á virðu-
legri en pijállausri útför. Þvi voru
sett lög um kirkjugarða og lögð á
kirkjugarðsgjöld. Gildandi lög um
kirkjugarða eru frá 1963 með
breytingum sem gerðar voru 1987.
Einn helsti hvatamaður þess að
söfnuðirnir í Reykjavík hæfu útfar-
arþjónustu var þáverandi borgar-
stjóri í Reykjavík, Knud Ziemsen.
Rök hans voru þau að jarðarfarir
í Reykjavík væru allt of dýrar,
einkum fyrir þá sem minna máttu
sín.
Þetta sjónarmið — að allir eigi
rétt á virðulegri útför og legstað
í fallegum, vel hirtum kirkjugarði
— er leiðarljós starfsemi kirkju-
garða um allt land. Einnig kirkju-
garða Reykjavíkurprófastsdæma.
Ohætt mun að fullyrða að þeim
markmiðum hafi verið náð svo
sómi er að.
Hvers vegna útfararþjónusta?
Fyrst er rétt að útskýra stutt-
lega hvað útfararþjónusta er. Hún
felst einkum í:
— Flutningi líks af andlátsstað
(t.d. elliheimili og spítala) í líkhús
við Fossvogskirkju;
— snyrtingu líks, að setja það
í líkklæði og kistu;
— að sækja kistu og undirbúa
fyrir kistulagningu og útför;
— að útbúa skilti og koma þeim
fyrir;
— að taka á móti blómum og
ýmsum öðrum undirbúningi því
ængdu;
— að hjálpa aðstandendum við
sálmaval í samráði við presta og
átvega söngfólk og organista;
— aðstoða við athöfnina sjálfa;
— að flytja kistu að gröf, að-
itoða við greftrun eða sjá um lík-
brennslu og frágang.
Markmið útfararþjónustu
kirkjugarðanna er enn hið sama
Dg var í upphafi — að tryggja að
fólk geti lagt sína nánustu til
hinstu hvíldar með reisn og með
sem iægstum tilkostnaði.
Fossvogskirkja, sem byggð var
fyrir kirkjugarðsgjöld, var vígð
1946 og í framhaldi af því hófst
útfararþjónustan. Áratugum sam-
an hefur útfararþjónusta kirkju-
garðanna starfað við hlið annarra
útfararþjónustustofa og hefur
samstarfið gengið vel.
Engin ákvæði, hvorki heimildir
né bönn, um rekstur útfararþjón-
ustu á vegum kirkjugarða er að
finna í kirkjugarðslögum. Sam-
kvæmt lögunum er kirkjugarðs-
stjórnum hins vegar heimilt að
setja reglur um starfsemina og
leita staðfestingar ráðherra á þeim.
Reglugerð um stjóm og rekstur
kirkjugarða Reykjavíkurprófasts-
dæma fékk staðfestingu ráðherra
1976 og því hafa kirkjugarðamir
formlega rétta heimild til reksturs
útfararþjónustu.
Vanþekking
Upp á síðkastið hefur borið á
gagnrýni á fyrirkomulag útfarar-
þjónustu í Reykjavík. Sú gagnrýni
byggist að töluverðu leyti á van-
þekkingu á þeim hefðum og reglum
sem ráða mestu um starfsemi
kirkjugarðanna.
Nýleg kæra til Verðlagsráðs
vegna óréttmætra viðskiptahátta
byggist á því að kirkjugarðar
Reykjavíkurprófastsdæma veiti
þjónustu við útfarir án þess að
taka gjald fyrir hana — en kostnað-
urinn sé í raun greiddur með tekj-
um af kirkjugarðsgjöldum skatt-
borgara.
Þetta er alveg rétt. Þannig hefur
það verið lengi og aldrei verið far-
ið leynt með. Útfararþjónustan
hefur áratugum saman verið ná-
tengd rekstri kirkjugarða og ekki
aðeins í Reykjavík, heldur um allt
land.
Þeir liðir sem ekki er innheimt
beint fyrir eru eftirfarandi:
1. Líkflutningar af andlátsstað
í líkhús við Fossvogskirkju. Flutn-
ingur að beiðni lögreglu o.fl.
2. Full afnot af Fossvogskirkju