Morgunblaðið - 21.01.1993, Blaðsíða 14
14
MORGUNBLAÐIÐ KIMMTUDAGUR 21. JANÚAR 1993
Kostnaður Reykjavíkurborgar af almenningssamgöngnm
Lækkun um 100 milljónir
eftir Svein Andra
Sveinsson
Á fundi borgarstjómar Reykja-
víkur í dag, þann 21. janúar, verður
síðari umræða um fjárhagsáætlun
Reykjavíkurborgar fyrir það ár sem
nú er nýhafið. Eitt af því sem þar
verður afgreitt er framlag borgar-
sjóðs til reksturs Strætisvagna
Reykjavíkur, en það hefur í áranna
rás verið einn af stærri gjaldaliðum
á ijárhagsáætlun.
Samfelldri þróun snúið við
Gríðarlegum fjármunum hefur
verið varið í niðurgreiðslu á starf-
semi Strætisvagna Reykjavíkur
árum og áratugum saman og rétt
að reifa stuttlega þá þróun sem átt
hefir sér stað varðandi kostnað
Reykjavíkurborgar vegna reksturs
almenningssamgangna; bera sam-
an framlag borgarsjóðs að raunvirði
og sem hlutfall af heildartekjum
fyrirtækisins.
Árið 1982 var framlag borgar-
sjóðs að raunvirði 215 milljónir kr.
eða 33,7% af heildartekjum. 1983
var framlag borgarsjóðs 132 millj-
ónir kr. og lækkaði hlutfallið í
22,2%. Upp frá þessu hefur framlg
borgarsjóðs að raunvirði og sem
hlutfall af heildartekjum farið
hækkandi: 156 m.kr. 1984 eða 26%,
200 m.kr. 1985 eða 31%, 204 m.kr.
1986 eða 33%, 250 m.kr. 1987 eða
41%, 281 m.kr. 1988 eða 46% og
320 m.kr. 1989 eða 47%. í fjár-
hagsáætlun fyrir árið 1990 var
gert ráð fyrir að framlag borgar-
sjóðs yrði 338 milljónir eða 52,45%
af heildartekjum. Var þá í fyrsta
sinn gert ráð fyrir að framlag borg-
arsjóðs yrði meira en helmingur af
heildartekjum SVR. Með aðgerðum
stjórnar SVR á árinu 1990 var
framlag borgarsjóðs minnkað í 299
milljónir eða 48,7%. í fjárhagsáætl-
un fyrir árið 1991 var gert ráð fyr-
ir að framlag borgarsjóðs yrði 351
milljón kr. eða 49,9% en reyndin
varð hins vegar 332 milljónir eða
48,7%. í fjárhagsáætlun fyrir árið
1992 var gert ráð fyrir 341 milljón-
ar kr. framlagi eða 47%. Var þá í
fyrst.a sinn síðan 1983 gert ráð
fyrir lækkun á framlagi borgar-
sjóðs, sem hlutfall af heildartekjum.
Samkvæmt bráðabirgðauppgjöri
fyrir árið 1992 er hins vegar gert
ráð fyrir að framlagið verði 287
milljónir eða 42%. Samkvæmt fjár-
hagsáætlun fyrir árið 1993 er nú
gert ráð fyrir að framlag borgar-
sjóðs nemi tæplega 256 milljónum
og samsvarar það um 36% af heild-
artekjum. Vonir standa til að
minnka megi þetta framlag um ein-
hveija tugi milljóna frá því sem fjár-
hagsáætlun gerir ráð fyrir með
auknum tekjum og aðhaldsaðgerð-
um á árinu.
Eins og kom fram hér að framan
hefur afkoma Strætisvagna
Reykjavíkur batnað mikið og má
segja að um sé að ræða minnkun
á framlagi borgarinnar um 100
milljónir kr. á tveggja ára bili. Það
er því ekki lengur rétt að Reykjavík-
urborg greiði um eina milljón kr. á
dag með rekstri Strætisvagna
Reykjavíkur; nærri lagi er að tala
um rúmlega 600 þúsund.
Ódýrara leiðakerfi og Græna
kortið
Skýringanna á þessari breytingu
er aðallega að leita í tvennu. í fyrsta
lagi í kerfísbreytingunni sem ákveð-
in var á árinu 1991, þar sem ferðat-
íðni var minnkuð á sumum leiðum,
auk þess sem dregið var úr nætu-
rakstri og á helgarmorgnum. Þetta
ásamt ýmsum aðhaldsaðgerðum
hefur dregið verulega úr rekstrar-
gjöldum. I öðru lagi má rekja þetta
til þeirrar kerfisbreytingar far-
gjalda sem hrundið var af stað á
síðasta ári með upptöku hins svo-
kallaða „Græna korts“, sem orðið
hefur til að hækka eigin tekjur fyr-
irtækisins.
Sú hagræðing sem gerð var á
árinu 1991 leiddi ekki til neinna
breytinga á ljölda farþega, þannig
að verið er að flytja sama fj'ölda
farþega með talsvert minni tilkostn-
aði. Þetta gerist þvert ofan í hrak-
spár borgarfulltrúa minnihlutans
er spáðu hruni í fjölda farþega.
Sú breyting sem gerð var síðsum-
ars á nýliðnu ári með upptöku
„Græna kortsins" tókst mjög vel.
Sala þeirra hefur verið mjög góð
og nota nú 43% farþega SVR
Græna kortið. Meðalferðafjöldi á
hvert kort er 52 ferðir á mánuði
og hlýtur að mega reikna með fleiri
ferðum á hvert kort þegar fram líð-
ur og viðskiptavinirnir læra betur
inn á kortið. Meðalfargjald á kortið
er því að raungildi nokkurn veginn
óbreytt miðað við lægsta fargjaldið
í eldra kerfinu. Það eru því fyrst
og fremst þeir farþegar er ferðast
sjaldnar með SVR sem bera uppi
tekjuaukann. Þessar staðreyndir
eru athyglisverðar í ljósi fullyrðinga
borgarfulltrúa minnihlutans þegar
ákvþrðunin var tekin:
Ég tel að verð mánaðarkorta sé
alltof hátt og því verulegar líkur á
að þessi tilraun mistakist með öllu.
(Siguijón Pétursson).
Eðlilegast er að miða við það að
farnar séu að meðaltali 40 ferðir í
mánuði. (Guðrún Ögmundsdóttir).
Mánaðarkortin eru mjög dýr og
ekki raunhæft að gera ráð fyrir
möguleikum á mikilli samnýtingu á
kortinu á heimilum (Guðrún Ág-
ústsdóttir, Sigrún Magnúsdóttir og
Ólína Þorvarðardóttir).
Miðað við 40 ferðir á mánuði,
eða tvær ferðir á dag virka daga,
kostar hver ferð 72,5 kr... (Sigrún
Magnúsdóttir).
Það er gæfa Strætisvagna
Reykjavíkur og Reykjavíkurborgar
að þurfa ekki að reiða sig á spá-
dómsgáfu borgarfulltrúa minnihlut-
ans.
Ekki látið staðar numið
Þó þróun hafi veri til betri vegar
varðandi rekstur SVR er að mínu
mati ekki rétt að láta staðar num-
ið. Þessar tiltölulega miklu breyt-
ingar á stuttum tíma sýna, að á
lengri tíma er hægt að ná enn betri
árangri og að unnt er að halda
uppi traustum almenningssam-
göngum án þeirrar gríðarlegu nið-
urgreiðslu sem verið hefur. Með
minni tilkostnaði borgarinnar eykst
svigrúm fyrirtækisins til þess að
bæta þjónustuna á ýmsan hátt, því
það er mikill misskilningur að hag-
ræðing þurfi ávallt að gerast á
kostnað þjónustunnar. Það er trú
mín að borgarbúar muni sjá ýmsar
Sjúkraflutningar og önnur útköll
sjúkrabíla voru á árinu alls 11.025,
en voru 10.572 árið 1991. Þar af
voru 3.936 slysa- og neyðarflutn-
ingar ásamt öðrum neyðarútköllum
sjúkrabíla. Þannig fór neyðarbíllinn
í 3.173 útköll en flutti 2.550 sjúkl-
inga. Mismunurinn, 623 útköll, eru
t.d. eldsútköll, málið afgreitt á
staðnum eða afhent lögreglu o.fl.
Þegar um hjartastopp er að ræða
fer annar sjúkrabíll á staðinn neyð-
arbílnum til aðstoðar og voru þau
útköll 63 á árinu. Þó að fjöldi
sjúkraflutninga hafi lítið aukist
undanfarin ár þrátt fyrir aukinn
fólksfjölda taka þeir stöðugt lengri
tíma, m.a. vegna tafa í umferðinni
í lengri vegalengda.
Staðnar voru 303 öryggisvaktir
á árinu víðsvegar um borgina.
Sveinn Andri Sveinsson
„Sú hagræðing sem
gerð var á árinu 1991
leiddi ekki til neinna
breytinga á fjölda far-
þega, þannig að verið
er að flytja sama fjölda
farþega með talsvert
minni tilkostnaði.“
breytingar á þjónustu SVR til batn-
aðar, þrátt fyrir bætta afkomu.
Höfundur er borgarfulltrúi og
stjórnarformaður Strætisvagna
Reykjavíkur.
Brunaverðir fóru í 60 kynnisferðir
í stofnanir og fyrirtæki á eldvarnar-
svæði slökkvistöðvarinnar, 932
börn komu á slökkvistöðina þar sem
þeim voru kynnt grundvallaratriði
í eldvörnum. Haldin voru 5 nám-
skeið fyrir starfsmenn stöðvarinnar
um 500 kennslustundir alls, auk
þess nokkur minni námskeið.
í lok ársins 1991 festi Reykjavík-
urborg kaup á Tunguhálsi 13. Á
þessu ári hefur verið unnið að breyt-
ingum á húsinu svo það henti sem
slökkvistöð. Er stefnt að því að
flytja í húsið 14. maí 1993 og verð-
ur þá um leið slökkvistöðinni á
Bíldshöfða lokað. Veruleg breyting
til batnaðar verður á aðstöðu
slökkviliðsins með þessum breyting-
um, að því er fram kemur í skýrsl-
unni.
VERÐHRUNA
DÚNÚLPUM
ICEBEAR
Verð nú kr. 8.990,-
Áðurkr. 11.750,-
Litir: Dökkblátt og kremhvítt.
Stærðir: S-XL
SNOWLIVE
Verð nú kr. 9.490,-
Áðurkr. 12.490,-
Litir: Ljósblátt, grænt og rautt.
Stærðir: M-XXL
DODY
Verð nú kr. 5.990,-
Áður kr. 7.990,-
Litir: Dökkblátt, rautt og grænt.
Stærðir: S-XXL
.
SNOWFOX
Verð nú kr. 9.490,-
Áðurkr. 12.490,-
Litir: Hvítt og svart.
Stærðir: S-XL
ARTIC
Verð nú kr. 7.490,-
Áðurkr. 10.750,-
Litir: Rautt og grænt.
Stærðir: S-XXL
DODY barna
Verð nú kr. 4.990,
áðurkr. 6.490,-
Litir: Rautt og blátt.
Stærðir: 140-176
Sendum í
póstkröfu
FIELD
Verð nú kr. 6.990,-
Áður kr. 9.900,-
Litir: Dökkblátt, grænt og
Ijósblátt.
Stærðir: S-XXL
»hummél^
SPORTBÚÐIN
ÁRMÚLA40,
SÍMAR 813555 og 813655.
Framlag borgarsjóðs tíl SVR að raunvirði, millj. kr.
350-
Slökkvilið Reykiavíkur
Utköll þar sem slökkva
þurfti eld 379 á árinu 1992
VIÐ samanburð á útkallafjölda áranna 1991 og 1992 kemur í Ijós
að útköllum Slökkviliðs Reykjavíkur hefur fjölgað. Þau eru á síð-
asta ári 1.032 í stað 967 árið 1991. Talin til útkalla er einnig öll
aðstoð slökkviliðs þar sem ekki var um eldsvoða að ræða, svo sem
efnaleki, vatnsleki, losun úr bílflökum o.s.frv. Útköll þar sem slökkva
þurfti eld voru 379 árið 1992 en 339 árið 1991, þar af voru 95 sinu-
eldar á móti 72 árið 1991, segir í skýrslu slökkviliðsstjórans í Reykja-
vík um rekstur Slökkviliðs Reykjavíkur.