Morgunblaðið - 21.01.1993, Blaðsíða 42
42
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 21. JANUAR 1993
-Feer bcuvL. t/em. i eJáhúí 'tnu."
maður?
HÖGNI HREKKVÍSI
JtlrojijpttMaÍklfr
BRÉF HL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
„Eðlilegt eftirlit eða
• *
personunj osmr
u
Frá Helgu Harðardóttur
Tilefni þessa bréfkorns er, að
kvöld eitt fyrir nokkru hringdi hjá
mér dyrabjalla kl. rúmlega níu. Svo-
sem ekkert óvanalegt við það.
Ekki barst þessi hringing þó frá
dyrasíma við útidyr, heldur voru við-
komandi komnir hér upp á stigapall.
Er ég lauk upp dyrum stóðu fyrir
utan kona og karlmaður, sem að
vísu buðu gott kvöld, en spurðu síð-
an formálalaust hvaða tegund sjón-
varpstækis ég væri með.
Ekki kynnti þetta fólk sig, né trúði
mér fyrir á hvers vegum það væri.
Sjálf varð ég of hvumsa til að spyija
um slíkt, en svaraði því til að sjón-
varpstæki væri ekkert til á heimil-
inu. Ekki veit ég hvort þau trúðu
mér. Kannski er það ekki algengt,
að kona á mínum aldri hafni þessum
fjölmiðli.
Eftir að þau voru farin tóku heila-
sellurnar aftur til starfa og fór mig
nú að gruna margt. Að vísu hafði
ég heyrt á skotspónum að á vegum
Ríkissjónvarps starfaði vösk sveit
njósnara, sem hefði það hlutverk að
leita uppi óskráð sjónvarpstæki. í
einfeldni minni taldi ég slík vinnu-
brögð ríkisstofnunar of fráleit til að
ég legði trúnað á söguburðinn.
En svo lengi lærir sem lifir. Ég
fékk það staðfest hjá þeim íbúa
hússins sem hleypti sendinefndinni
inn að hún hefði kynnt sig sem
starfsmenn Ríkissjónvarps.
Eftir fyrri kynni mín af Sjónvarp-
inu, hélt ég að þaðan í frá fengi ég
frið og að sú stofnun hætti að fylgj-
ast með heimilisháttum mínum og
minna.
Þau leiðindakynni upphófust á
svipaðan hátt og nú. Síminn hringdi,
auðvitað kl. rúmlega níu að kveldi,
og var þá spæjaradeildin að leita að
gömlu sjónvarpstæki móður minnar,
sem þá var látin fyrir þrem árum.
Ég játaði strax. tækið væri hjá mér,
en þar sem borgað var af öðru tæki
á heimilinu, voru mér gefnar upp
sakir. Sök mín var augljós. Ég átti
auðvitað strax, við andlát mömmu,
að tilkynna Sjónvarpinu hver ætlaði
að borga af gripnum í framtíðinni.
Nú fékk ég stundarfrið, eða þar
til sonur minn flutti að heiman, en
sá var skráður fyrir heimiliskassan-
um. Ekki leið mánuður, þar til mér
fóru að berast reikningar frá stofn-
uninni. Ég greiddi þá, kom kassan-
um aftur í gagnið, þar til hann bii-
aði næst. Þá losaði ég mig við hann
í fullu samráði við innheimtudeild
Sjónvarps.
Taldi ég þá að viðskiptum mínum
við Sjónvarpið væri lokið, a.m.k. þar
til ég fengi aftur áhuga á sjónvarps-
glápi. Ekki á ég þó von á, að slíkur
áhugi glæðist í nánustu framtíð.
Ekki eftir þessi endurkynni mín af
Ríkissjónvarpinu, þar sem ég virðist
vera á skrá yfir þann hóp manna,
sem sérstakt eftirlit skal haft með.
Það ólgar í mér reiðin, yfir heim-
sókninni í nýliðinni viku. Hvaða rík-
isstofnun skyldi næst gera út mann-
skaj) til að kanna heimilishagi mína?
Ég tel það brot á friðhelgi heim-
ila, að ónáða fólk á heimilum þess
á þennan máta og á þeim tíma sem
hér hefur verið vitnað til. Skiptir þá
ekki máli hvort um er að ræða ríkis-
rekna njósnastarfsemi eða hina
ýmsu sölumenn, sem gjarnan ónáða
mann á kvöldin, bæði í síma og á
dyrabjöllu.
HELGA HARÐARDÓTTIR,
Reynimel 44, Reykjavík.
Hamarínn - Akrópólis
Hafnarfjarðar
Frá Sigurveigu Guðmundsdóttur
Hamarínn í Hafnarfirði
horfiryfír víðan sæ
það er ekki einkis virði
i heima í slíkum bæ.
Þessa vísu orti sonur Önnu Guð-
mundsdóttur, fyrrum bókavarðar í
Bókasafni Hafnarfjarðar.
í öllum lifandi bænum farið ekki
að klessa einhveijum steinkumb-
alda sem skyggir á Hamarinn okk-
ar — Hamarkotshamar, hann er
okkar háborg, fullur af huldufólki.
Það reiðist ef skyggt er illilega á
híbýli þess. — Sá sem styggir huldu-
fólkið, honum verður erfiður dauð-
inn.
Það er nóg að vera búinn að ryðja
kynstrum öllum af gijóti í fjöruna,
svo fátt er eftir nema Helluijaran
og skúrinn hans Gísla Guðmunds-
sonar á Hellu. En geta skal þess
sem vel er gert og það er smábáta-
höfnin. Áður en hún kom, voru
menn í vandræðum með báta sína,
eins og Jón Eiríksson frá Sjónar-
hóli sagði einu sinni í ræðu: „Við
erum verr settir en þrælar Ingólfs,
þeir höfðu þó fjöruna hreina."
Sum stórslys í umhverfismálum
verða aldrei bætt. Svo fór um
Hamranesið, einhvem fallegasta
klettarana sem hér var nærlendis,
mun hærri en Svínanesið, sem var
seinna sagt að héti Grísanes.
Þar voru dálitlar skogarleifar, og
þar uxu jarðarber og hrútaber. —
Óbætanleg álfabyggð. Meira að
segja við Ingigerður Eyjólfsdóttir,
kennd við Blómsturvelli, sáum álf-
konu sem kom gangandi úr Hamra-
nesinu og hélt í áttina að Vatnshlíð.
Látum enga steinkassa skyggja
á Hamarinn. — Akrópólis Hafnar-
fjarðar.
SIGURVEIG GUÐMUNDSDÓTTIR,
Hrafnistu,
Hafnarfírði.
skrifar
Víkverj'i
Um síðustu helgi birti Morgun-
blaðið úrslit í áramótagetraun
blaðsins og varð þátttaka mikil og
góð. Rúmlega þijú þúsund úrlausnir
bárust frá fólki á öllum aldri. Þegar
dregið var úr réttum lausnum kom
í ljós að yngsti vinningshafinn var
7 ára, en hinn elzti rúmlega tíu sinn-
um eldri eða 71 árs.
Úrlausnirnar, sem bárust voru í
mjög misjafnlegum umbúðum. Sum-
ir höfðu skreytt umslögin, klippt út
myndir og límt á og nokkrir teikn-
uðu listaverk á umslögin, mjög hag-
anlega. Eitt umslagið bræddi þó
hjörtu starfsmanna Morgunblaðsins.
Það var frá ungum lesanda, sem
greinilega var að stíga sín fyrstu
spor á ritvellinum.
Framan á umslaginu stóð skil-
merkilega skrifað heimilisfang
Morgunblaósins, en aftan á umslag-
inu var skrifað stórum stöfum:
„GANGI IKUR WEL MEð MORG-
ÚNBLAtið!“ Það er óhætt að full-
yrða að við slíkar kveðjur hitnaði
jafnt gömlum sem ungum starfs-
mönnum blaðsins um hjartarætur.
Morgunblaðið þakkar öllum þeim
fjölmörgu, sem þátt tóku í getraun-
inni.
xxx
Iupphafi vikunnar bárust fréttir
af því að Rússar hygðust gera
tilraunir með risastóra spegla úti í
himingeimnum og ætluðu þeir að
endurvarpa sólargeislum á borgir og
lýsa þær upp á myrkvum vetrum
norðurhvels jarðar og koma þannig
í veg fyrir að notast þyrfti við dýra
götulýsingu. Þessu var lýst sem
margfalt skærara ljósi en kemur frá
fullu tungli.
Þegar Víkveiji hlustáði á þetta,
komu honum í hug þessar hendingar
úr kvæði Nóbelsskáldsins:
„Bláfjólu má í birkiskógnum Iíta.
Blessað sé norðurhvelið sem mig ól!“
Fyrir mörgum árum stóðu tvær
birkiplöntur suður í Garðabæ hlið
við hlið og virtust búa við nákvæm-
lega eins skilyrði. Svo undarlega brá
við á hveiju vori, að önnur birki-
plantan laufgaðist að jafnaði hálfum
mánuði til þremur vikum fyrr en
hin. Víkverji minnist þess, að hann
velti þessu undri mjög fyrir sér og
fékk engan botn í málið, fyrr en
hann hitti Hákon heitinn Bjarnason
skógræktarstjóra á förnum vegi og
spurði hann um skýringu þessa nátt-
úrufyrirbæris. Og ekki stóð á svar-
inu. Hákon sagði, að augljóst væri
að sú, sem fyrr laufgaðist væri norð-
lenzk, hin sunnlenzk. Birkið hefði
búið í þessu landi í árþúsundir og
það þekkti kenjar íslenzks veðurfars
út í yztu æsar. Það léti því ekki
vorhlýindi og blíðu síðvetrar og fram
á vor gabba sig. Það tæki hreinlega
sólarhæðina, sem ein hefði áhrif á
laufgunartíma bjarkarinnar. Skýr-
ingin á misjöfnum laufgunartíma
nam sem sé mismun sólarhæðar
nyrzt á landinu og þeim nýju heim-
kynnum, sem þessi norðlenzka björk
stóð nú í suður í Garðabæ.
Þegar Víkveiji heyrði fréttina um
rússnesku speglana, varð honum
hugsað til bjarkarinnar. Hvernig
skyldi hún bregðast við, þegar sól-
arljósið kæmi um miðjan vetur sem
endurskin frá geimspeglunum? Birt-
an er jú sögð margföld á við skin
frá fullu tungli. Myndi björkin ekki
ruglast í ríminu og fara að laufgast
um miðjan vetur, kala svo og deyja?
Eitt er víst, að það er ekkert grín
að leika sér að náttúrunni - og í
þessu tilfelli í raun að breyta gangi
himintungla með speglum.
i
i
i
i
i
i
i
i
í