Morgunblaðið - 29.05.1994, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 29. MAÍ 1994 B 25
¥

v4V AlsJ fatvfiyJn Cs^.
tT M
V v|PíuVJ|
kV^?, Ijxfajjlu*.
* O,/*.
'tóVWÍ'

i/‘v4^»ív~

Kasparov sigraði
naumlega
SKAK
Amstcrdam
MINNINGARMÓT
MAXEUWE
II ú s a v í k
LANDSMÓT
f SKÓLASKÁK
Arnar E. Gunnars-
son, meistari í eldri
flokki.
ALGERIR yfirburðir Gary
Kasparovs í skákheiminum virð-
ast nú heyra sögunni til. Síðasta
vika var honum að vísu gjöful,
hann sigraði bæði á minningar-
mótinu um Max Euwe og hrað-
skákmóti Intel og PCA í Miinchen.
Það mátti þó engu muna að færi
á annan veg í báð-
um keppnunum.
Það voru hagstæð
úrslit í innbyrðis
viðureignum
keppinautanna
sem færðu honum
sigur, yfírburðirn-
ir voru ekki nærri
eins óumdeil-
anlegir og á árum
áður. Kasparov
var þó vissulega
vel að sigrinum
kominn í báðum
mótunum.
Hann þurfti
nauðsynlega á
velgengi að halda
eftir ófarirnar í
Linares á dögunum. Kasparov er
skapmaður mikill og í hraðskák-
inni í Munchen kom berlega í ljós
að hann á erfitt með að halda
aftur af sér. Eftir að hann tapaði
fyrir tölvunni gekk hann um gólf
eins og grenjandi ljón og bölvaði
upphátt. Þegar svo Indveijinn
Anand, einn helsti keppinautur
hans, tapaði skákum, gat Ka-
sparov ekki hamið gleði sína, en
fáum þykir slík Þórðargleði við
hæfi í rólegu og virðulegu and-
rúmslofti skákmóta.
Kasparov fór vel af stað á fjög-
urra manna minningarmóti um
Max Euwe, fyrrum heimsmeist-
ara, í Amsterdam í Hollandi. Hann
gerði jafntefli við ívantsjúk og
vann þá Timman og Short i fyrri
umferð mótsins. En seinni lotan
byijaði með slæmum skelli fyrir
ívantsjúk, þar sem Kasparov virt-
ist hreinlega fara á taugum eftir
að hafa leikið ónákvæmt í byijun.
Þar með náði Úkraínumaðurinn
honum að vinningum og síðan
unnu þeir báðir næstu skákir sín-
ar. í sjöttu og síðustu umferðinni
var taugaspennan þrúgandi. Ka-
sparov tókst ekki að vinna Short
með svörtu, skák þeirra lyktaði
með jafntefli. Þetta dugði honum
þó til sigurs. Taugaóstyrkur hefur
löngum verið Akkillesarhæll
ívantsjúks. Eftir meinlausa byijun
Timmans á hvítt fékk hann betri
stöðu en lék henni alla leið niður
í tap á meðan Kasparov neri hönd-
um.
Lokastaðan varð því:
1. Kasparov 4 v.
2. ívantsjúk 3‘/2 v.
3. Timman 2 xh v.
4. Short 2 v. __
Hvítt: Vasilí ívantsjúk
Svart: Gary Kasparov
Sikileyjarvörn
1. e4 - c5 2. Rf3 - d6 3. d4 -
cxd4 4. Rxd4 — Rf6 5. Rc3 —
a6 6. f4 - Dc7 7. Df3 - g6 8.
Be3 - Bg7 9. h3 - e5?
Kasparov hlýtur að hafa yfir-
sést þrumuleikur hvíts í 11. leik.
10. fxe5 — dxe5 11. Bh6! — Bxh6
Bragi Þorfinnsson,
meistari í yngri flokki.
Svartur á ekkert betra, því 11.
— 0-0?? er svarað með 12. Bxg7
- Kxg7 13. Dxf6+! - Kxf6 14.
Rd5+.
12. Dxf6 - 0-0 13. Rd5 - Da5+
14. b4
14. — Dd8? Kasparov virðist hafa
farið úr jafnvægi eftir yfirsjónina.
Hann gefur nú drottninguna fyrir
tvo menn sem eru engan veginn
fullnægjandi bætur í þessari
stöðu. Það var alls engin ástæða
til örvæntingar. Ef hann hefði
haldið ró sinni hefði hann örugg-
lega fundið rétta varnarleikinn 14.
— Bg7! og hvitur á ekkert betra
en að fara út í endatafl með 15.
bxað — Bxg7 15. Rxf6l— Kg7
16. Rxh7! - Kxh7 17. Rb3 þegar
svartur ætti að geta haldið jafn-
væginu.
15. Re7+ — Dxe7 16. Dxe7 —
exd4 17. Bc4 — Rc6 18. Dc5
Be3 19. Hfl - Rd8 20. Hf3 -
Be6 21. Hxe3!
Það er ekki heiglum hent að
færa sér liðsmuninn í nyt. Ivant-
sjúk beitir hér þekktri uppskrift
og fórnar skiptamun á öflugasta
létta mann svarts. Þar með eru
stöðulegar bætur ekki lengur til
staðar og hægt að sigla nokkuð
lygnan sjó tii sigurs.
21. — dxe3 22. Bxe6 — Rxe6
23. Dxe3 - a5 24. b5 - Hac8
25. 0-0-0 - Hc5 26. Hd5 - b6
27. Dg3 - Hc7 28. Dd6 - Hfc8
29. Hd2 - Hb7 30. g4 - Rc5
31. Df6 - h6 32. e5 - He8 33.
h4 - Kh7 34. h5 - g5 35. Hd6
- He6 36. Dd8 - Kg7 37. a3 -
a4 38. Kb2 - Hbe7 39. Hxb6
og nú loksins lýsti Kasparov sig
sigraðan og strunsaði út í fússi.
Landsmót í skólaskák
Kjördæmismeistarar frá öllu
landinu mættust nýverið á Húsa-
vík á landsmóti í skólaskák. Teflt
var í tveimur aldursflokkum og
var keppnin æsispennandi í báð-
um flokkum. Eins og vænta mátti
urðu keppendur af höfuðborgar-
svæðinu hlutskarpastir. Fulltrúar
landsbyggðarinnar náðu þó sumir
ágætum árangri, sérstaklega þeg-
ar tekið er tillit til mikils aðstöðu-
munar.
Það þurfti einvígi í báðum
flokkum til að skera úr um sigur-
inn. Þeir Bragi Þorfinnsson og
Bergsteinn Einarsson hlutu báðir
10'/2 v. í yngri flokki, þeir gerðu
innbyrðis jafntefli en unnu alla
andstæðinga sína. í aukakeppni
sigraði Bragi Vh—Vi og kemur
það ekki á óvart, en Bergsteinn
er greinilega í mikilli framför.
I eldri flokki urðu þeir Arnar
E. Gunnarsson og Matthías Kjeld
efstir með 10 v. af 11 möguleg-
um. Eftir framlengt einvígi stóð
Amar uppi sem sigurvegari með
tvo vinninga gegn einum. Einnig
þurftu þeir Torfi Leósson og Björn
Þorfínnsson að tefla til úrslita um
þriðja sætið og hafði sá fyrr-
nefndi betur, 2-0. Heildarúrslit
urðu þessi:
Yngri flokkur, 1.-7. bekkur
1. Bragi Þorfinnsson, Rvfk, ÍO'A v. af 11
2. Bergsteinn Einarsson, Rvík, 10'/2 v.
3. Davíð Kjartansson, Rvík, 9 v.
4. Haildór Pálmi Bjarkason, Vestú-, 7 v.
5. -6. Sverrir Arnarsson, NL eystra, 6 v.
5.-6. Hjalti R. Ómarsson, Reykjanesi, 6 v.
7. Björgvin R. Helgason, Suðurlandi, 5 v.
8. Kjartan Thor Wikfeldt, Reykjan., 4 '/2 v.
9. Benedikt Þ. Sigurjónsson, NL eystra,
3 v.
10. Ingólfur Friðriksson, Austurl., 2 v.
11. Hlynur Bæringsson, Vesturt, IV2 v.
12. Lárus Þórhallsson, NL vestra, 1 v.
Eldri flokkur, 8.-10. bekkur
1. Arnar E. Gunnarsson, Rvík, 10 v. af 11
2. Matthías Kjeld, Reykjanesi, 10 v.
3. Torfi Leósson, Rvík, 7 v.
4. Björn Þorfínnsson, Rvík, 7 v.
5. UnnarÞ. Guðmundsson, Vesturl., 6/2 v.
6. Einar Hjalti Jensson, Reykjan., 6 v.
7. -8. Orri Freyr Oddsson, NL eystra, 5/2
v.
7.-8. Halldór I. Kárason, NL eystra, 5‘/2
v.
9. Björn Margeirsson, NL vestra, 4'/2 v.
10. Gunnar B. Helgason, Suðurlandi, 3 v.
11. Jakob H. Bjömsson, Austurlandi, 1 v.
12. Andri B. Þorsteinsson, Vestfj., 0 v.
erpool hefur sett á svið um árabil,"
var sagt um réttarhöldin. „Mér er
sagt að Liverpool-búar hafí barist um
miða á réttarhöldin," segir Florence,
„konurnar klæddar eins og á tónleika
með óperu-sjónauka sem þær hikuðu
ekki við að beina að mér.“
í ávarpi sínu til kviðdómenda sagði
Justice, „að James Maybrick hefði
verið svo óheppinn að eiga ótrygga
eiginkonu" og bætir við „ef fanginn
er fundinn sekur, þá er þetta grimmd-
arlegasta og hræðilegasta morð sem
hugsast getur“. Hneykslanlegar fyrir-
fram aðdróttanir sýna skoðun dómar-
ans á framhjáhaldi kvenna, en um
tvíkvæni Maybricks er ekki talað.
Frú James Maybrick (númer eitt)
bjó í London og bræður hans hljóta
að hafa vitað um þá konu. Spuming
hvort hjónaband James Maybrick og
Florence var í raun löglegt. Einnig
kemur fram í dagbókinni að hann
átti fast viðhald í London sem hann
kallaði „sína“ og leitaði hugfróunar
hjá eftir morðin.
„í kvöld fer ég til minnar. Hún
verður ánægð, því að ég er svo blíður
við hana eins og ég er alltaf í raun.“
Ekkert af þessu kemur fram í rétt-
arhöldum yfir móðurinni ungu.
„Helsta sönnunin" um sekt hennar
voru flugnabréf (til að eitra fyrir flug-
um) sem hún keypti rétt áður en
maður hennar dó. Hún bar það fyrir
rétti að arsenikið úr bréfunum hefði
hún ætlað að nota á andlit sitt. Kon-
ur notuðu arsenik á Viktoríutímanum
sem fegrunarlyf, til að hvita andlit
sín. Karlmenn trúðu á að arsenik
myndi auka kyngetu þeirra. í þeim
tilgangi fór James Maybrick að taka
inn eitrið. „Meðalið gerir mér gott,
er viss um að ég get tekið meira en
nokkur annar maður.“
Florie var fyrst dæmd til að hengj-
ast, en Henry Matthews sem árið
áður hafði unnið ötullega, en árang-
urslaust, að því að leysa Whitechapel
morðin, breytti dómnum á síðustu
urðu þannig að veruleika: „Hóran
mun þjást meira en nokkru sinni
fyrr.“
Það má lesa á milli línanna að ein-
hver úr fjölskyldunni hlýtur að hafa
fundið dagbókina. Böndin berast að
bræðrum James eða nánum vini hans
sem framdi sjálfsmorð, kannski ekki
þolað leyndarmál dagbókarinnar, eða
bræðumir viljað halda fjölskyldunafn-
inu óflekkuðu.
Allir sem lesa dagbókina verða
teknir af undarlegum hryllingi. Svo
mögnuð eru skrif þessa manns, sem
var háður arsenikneyslu eins og svo
margir á hans tíma. Þá vissu menn
ekki hvaða áhrif stöðug neysla á ars-
eniki gæti haft á sál og líkama.
James Maybrick þjáist mikið undir
lokin. Talið er að allt hafí hjálpast
að, ofneysla á arseniki um árabil og
sú staðreynd að hann hafði ekki leng-
ur aðgang að eitrinu eins og áður.
Hann þjáðist af fráhvarfseinkennum.
Nýmastopp er nú talin líklegasta
dánarorsökin.
„Þjáningamar em óbærilegar. Mín
kæra Bunny veit allt. Eg veit ekki
hvort hún er nógu sterk til að drepa
mig ... með einum eða tveimur auka-
skömmtum væri allt búið ... ég hef
grátbeðið Bunny um að bregðast fljótt
við.“
Flýtti hún fyrir dauða hans? Sam-
kvæmt rannsóknarskrifum Shirley
Harrison virðist hún fremur hafa fal-
ið eitrið fyrir manni sínum.
Gæti það verið falið í orðunum
„Bunny veit allt“ að Florence hefði
vitað um morðin og þagað yfír þeim,
barnanna vegna?
Og hvar var dagbókin?
„Eg set hana nú á stað þar sem
hún mun finnast. Ég bið þess að sér-
hver sá sem les þetta, geti í hjarta
sínu fyrirgefíð mér. Mundu, hver sem
þú ert, að ég var eitt sinn heiðursmað-
ur.“
James Maybrick var lýst sem eink-
ar aðlaðandi og vel klæddum fjöl-
Tré gróðursett
á afmælisári
VIGDÍS Finnbogadóttir, for-
seti íslands, gróðursetti 50
trjáplöntur við sunnanverða
íþróttamiðstöð ÍSÍ í Laugar-
dal á fimmtudag ásamt for-
seta Iþróttasambands Islands,
Ellert B. Schram og fram-
kvæmdastjórn íþróttasam-
bandsins.Tilefnið var 50 ára
afmæli lýðveldisins og táknaði
hvert tré eitt ár sem liðið er
síðan lýðveldi var stofnað á
Þingvöllum árið 1944.
Morgunblaöiö/Sverrir
stundu í lífstíðarfangelsi. í 15 ár sat
Florence í fangelsi, en þá tókst móður
hennar barónessunni að fá hana
Iausa. Þá er hún eignalaus einstæð-
ingur. James Maybrick gerði konu
sína arflausa og ánafnaði öllum eigum
sínum til bræðranna. Og svo mjög
skömmuðust bömin sín fyrir móður-
ina að þau afneituðu henni. Nafni
föðurins var haldið flekklausu, þá.
Allt sitt líf þurfti Florence að þjást
fyrir dóminn, fékk aldrei opinbera
afsökun frá breska réttarríkinu, þó
að það væri nokkuð augljóst að hún
hefði verið dæmd saklaus. Dauði Flor-
ence Elizabeth Chandler Maybrick 23.
október 1941 var forsíðufrétt margra
dagblaða - sagan um ungu konuna
sem var dæmd fyrir að myrða eigin-
mann sinn. Áhrínsorð dagbókarinnar
skyldumanni - en hann var fjöl-
skyldumaður samkvæmt hefðum og
siðum Viktoríutímans, sem lifði tvö-
földu lífi og átti mörg leyndarmál.
Eins og David Forshaw hefur stað-
fest, þá er það þetta fágaða yfirbragð
sem gerir hann svo ógnvekjandi. Það
er einmitt þess vegna sem margt við-
kvæmt fólk verður heltekið af því
næstum skuggalega afli sem dagbók-
in býr yfír.
Dagbókin hefur svipt grímunni af
Kobba kviðristi, eins og hann vildi
sjálfur, en svo mörgum spurningum
er ósvarað, að svo virðist sem saga
hans sé rétt að byija. Á skjaldar-
merki Maybrick ættarinnar er letrað:
„Tempus omnia revelat" eða „tíminn
mun leiða allt í ljós“. Sannarlega orð
að sönnu.

t-'Á'

Frá réttarhöldunum yfir Florence Maybrick.