Morgunblaðið - 09.08.1994, Blaðsíða 28

- .28 ÞRIÐJUDAGUR 9. ÁGÚST 1994
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
Systir mín,
GUÐRÚN ÓLAFSDÓTTIR
frá Kiðafelli,
Freyjugötu 30,
Reykjavík,
lést í Borgarspítalanum 7. ágúst.
Berga Ólafsdóttir.
Faðir okkar,
KRISTJÁN MAGNÚSSON
fyrrum bóndi
á Ferjubakka,
Mýrarholti 14, Ólafsvík,
lést í Sjúkrahúsi Akraness aðfaranótt 7. ágúst.
Jarðarförin tilkynnt síðar.
Börnin.
+
Frændi minn og vinur,
SIGURJÓN EINARSSON
áður bóndi N-Mörk,
lést 7. ágúst á hjúkrunar- og dvalarheimilinu Klausturhólum.
Útför hans verður gerð frá Prestbakkakirkju laugardaginn
13. ágúst kl. 14.00.
Fyrir hönd aðstandenda,
Björgvin Ólafsson.
+
Ástkær uppeldisdóttir mín,
EBBA KRISTÍN
EDWARDSDÓTTIR
talmeinafræðingur,
Framnesvegi 28,
verður jarðsungin frá Kristskirkju,
Landakoti, í dag, þriðjudaginn 9. ágúst,
kl. 13.30.
Sigríður Halldórsdóttir.
+
Ástkær eiginmaður minn,
EIRÍKUR B. JÓNSSON,
Vallargötu 24,
Keflavík,
andaðist 5. ágúst sl.
Jarðarförin auglýst síðar.
Katrin Mariusdóttir.
+
Eiginmaður minn, faðir, tengdafaðir og
afi,
GUNNAR HARALDSSON,
andaðist í Landspítalanum aðfaranótt
sunnudagsins 7. ágúst.
Sigrún Hjördís Eiriksdóttir,
Haraldur Gunnarsson, Lilja Hólm Ólafsdóttir,
Eiríkur Haraldsson, Ólafur Aron Haraldsson,
+
Elskulegur eiginmaður minn, sonur okk-
ar, faðir, tengdafaðir og afi,
HARALDURÁGÚSTSSON
skipstjóri,
Háaleitisbraut 143,
Reykjavik,
lést af slysförum 7. ágúst.
Guðbjörg Gunnarsdóttir,
Guðrún Þ. Einarsdóttir, Ágúst Benediktsson,
Guðrún J. Haraldsdóttir, Bergur Hjaltason,
GunnarJ. Haraldsson, Soffia S. Egilsdóttir,
Rafn Haraldsson, Elsa M. Björnsdóttir,
Haraldur Haraldsson, Kristrún Ingvarsdóttir
og barnabörn.
STEFÁN V. JÓNSSON
Stefán Vilhjálm-
ur Jónsson
fæddist í Möðrudal
24. júní 1908. Hann
lést í Borgarspítal-
anum 30. júlí síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Jón Aðal-
steinn Stefánsson
frá Möðrudal og
Þórunn Vilhjálms-
dóttir Oddsen frá
Krossavík í Vopna-
firði. Börn þeirra
eru auk Stefáns,
Vilhjálmur Gunn-
laugnr, d. 4. júlí
1994, Jóhanna Arn-
fríður, Gunnlaugur Valgeir og
Þórlaug Aðalbjörg sem lést
ung. Auk þeirra áttu þau sljúp-
dóttur, Kristínu Oddsen og er
hún ein eftir á lífi af systkinun-
um. Stefán fluttist ásamt for-
eldrum sínum að Víðidal á
Fjöllum um 1910 en þau flutt-
ust aftur að Möðrudal um 1919.
Árið 1930 kvæntist Stefán Láru
Jónsdóttur, fjögurra barna
móður, frá Grund í Eyjafirði.
Þau eignuðust tvo drengi, Jón
Aðalstein Stefánsson, f. 1. nóv-
ember 1931, d. 2. janúar 1933
og Jón Aðalstein
Stefánsson f. 9.
febrúar 1934. Jón
Aðalsteinn er
kvæntur Sigur-
björgu Jónsdóttur.
Þau eru búsett á
Seyðisfirði og hafa
eignast fjögur
börn. Stefán (d. í
febrúar síðastliðn-
um), Ómar, Hafþór
og Lára Ósk.
Barnabarnabörn
Stefáns eru tvö.
Stefán nam málar-
alist hjá Hauki
Stefánssyni, föður-
bróður sínum, málara á Akur-
eyri. Stefán og Lára hófu síðan
búskap að Möðrudal um 1930
og bjuggu þar fram til 1941 er
þau hófu búskap að Einarsstöð-
um í Vopnafirði. Þau slitu sam-
vistir 1948. Á sjötta áratugnum
fluttist Stefán til Reykjavíkur
þar sem hann bjó til dauða-
dags. Hin síðari ár fékkst hann
einkum við málaralist og hélt
síðustu málverkasýningu sína á
yopnafirði í síðasta mánuði.
Útför Stefáns fer fram frá Bú-
staðakirkju í dag.
VIÐ vorum staddir í Heljardal. Það
var heldur hryssingslegt orðið eftir
annars sólbjartan dag. Hvergi var
stingandi strá að sjá hvert sem aug-
að eygði. Ekkert sást nema blá-
svartur sandurinn. Hér var allt eitt-
hvað svo hljótt, svo undarlega hljótt.
Ekkert heyrðist nema ýlandi vindur-
inn. Það var eins og sandurinn þyrði
ekki að bæra á sér af ótta við að
vera feykt út í buskann. Skammt
undan grillti í gráa steinahrúgu, en
jafnvel gijóthnullungarnir hímdu
hljóðir og ríghéldu sér í jörðina. Svo
hljótt, allt svo undarlega hljótt.
En ekki iengi því nú sté hann út
úr bílnum, kvikur á fæti þrátt fyrir
háan aldur og kom blaðskellandi út
í vegbrúnina til mín. „Ég segi það
satt, ungir menn í dag hefðu ekki
lifað þetta af, oh nei. . . þeir hefðu,
skal ég segja þér, strádrepist allir
með tölu. En ekki ég. Ég er nefni-
lega aldeilis yfirgengilega magnað-
ur að lifa.“ Og svo hló hann og hló
og hló, þessum hlátri sem var miklu
háværari en hjá okkur flestum,
miklu hvellari og miklu glannalegri
en hæfa þykir, en um Ieið innilegri
og glaðari.
Já, þetta höfðu sannarlega verið
skemmtilegar stundir með Stefáni
þessir fjórir síðustu sólarhringar,
þegar hann heimsótti í síðasta sinn
æskustöðvarnar á Vopnafirði og í
Möðrudal. Honum hafði verið boðið
að sýna myndir sínar á sérstakri
menningarvöku sem efnt var til á
Vopnafirði með miklum glæsibrag
og hlotið höfðinglegar viðtökur. Það
hefði verið ólíkt Stefáni að sýna
þetta tvær til tólf myndir eins og
þykir fínt í dag. Nei, hann hafði
þegar sent á undan sér 150 mynd-
ir, en fannst ástæða til að taka með
sér einar tuttugu og fimm til viðbót-
ar og sumar varla þurrar ennþá.
Með Stefáni í förinni voru tveir
helstu góðvinir hans í gegnum tíð-
ina. Auðunn H. Einarsson og Jó-
hanna A. Lúðvígsdóttir, en þó vant-
aði með í vinahópinn, félaga hans,
Sigmar Ó. Maríusson, sem ekki átti
heimangengt þá stundina og
frænda, Arnþór Jónsson. Sjálfur
slóst ég með í hópinn, einkum vegna
heimildarkvikmyndar þeirrar sem
ég var að vinna um Stefán ásamt
Jóni Víði Haukssyni, kvikmynda-
tökumanni, en ég hafði átt Stefán
að vini í heil sautján ár.
Og eftir heimsókn í Einarsstaði,
Burstafell og Sænautasel, morgun-
andakt hjá gömlum vini, Kobba á
Fossi, Sigríðardans á Hofsballi með
Borgardætrum og Sniglabandinu og
miðnætursöng á hótel Tanga vorum
við sem sagt stödd í Heljardal á
þeim slóðum, þar sem ungur vinnu-
maður hafði næstum orðið úti, árið
1934, þegar hann reyndi í gjörsam-
lega vitlausu veðri um hávetur að
koma fimm rolluskjátum á milli
bæja. Þar gróf hann sig í fönn og
hafðist við í nær þijá sólarhringa.
Og ég spurði: „En varstu aldrei
hræddur, Stefán, um að þú lifðir
þetta ekki af, varstu aldrei...?
„Nei, nei, nei, biddu fyrir þér, ég
er alveg svo sérstaklega rólegur og
léttlyndur maður og öruggur, að
þola mikið.“ Og þá fjarri þér að
LEGSTEINAR
HELLUHRflUNI 14, HflFNRRFIRÐI, SlMI 91 -652707
Islenskur efniviður
íslenskar steintegundir henta margar
afar vel í legsteina og hverskonar
minnismerki. Eigum jafnan til fyrir-
liggjandi margskonar íslenskt efni:
Grástein, Blágrýti, Líparít og Gabbró.
Áralöng reynsla.
Leitið
upplýsinga.
a
S. HELGASON HF
STEINSMIÐJA
SKEMMUVEGI 48 • SÍMI 91-76677
gefast upp eða hvað? spurði ég. „Að
gefast upp, þú getur nú líklega rétt
ímyndað þér það. Ekki til að tala
um að gefast upp hvað sem á gengi.
Það var sko alveg víst, mark og
með, ég er nefnilega, skal ég segja
þér, hreint alveg yfírgengilega
magnaður að lifa.“ Og þegar spurt
var nokkru síðar, þar sem Stefán
vitjaði leiða foreldra sinna og sonar
sem hvíla í kirkjugarðinum í
Möðrudal, hvað hann ætlaði sér að
lifa lengi, var rösklega svarað. „Ég
lifi auðvitað bara eins lengi og mér
sýnist. Ég á eftir að mála að minnsta
kosti tvö þúsund myndir; ætli ég
eigi þá ekki eftir ein áttatíu og sex
í viðbót.“
En Burstafells-Blesi var ekki
langt undan frekar en fyrri daginn,
nema nú var riðinn Heljardalur í
átt til himins. Og enda þótt Stefán
Jónsson Stórval hafí nú brugðið sér
af bæ skildi hann þó eftir sig þvílík-
an forða af gáska og gleði að dugir
okkur smáfólkinu meðan okkur er
ætlað að dvelja hér enn um stund.
Við Guðrún og drengirnir biðjum
þér guðs blessunar góði vin og vegni
þér vel í eilífðinni. En eitt skaltu
vita, fyrst þú kvaddir svo snögglega
og þér vannst ekki tími til að taka
allt það nauðsynlegasta með í ferða-
lagið, að við fyrsta hentugleik tök-
um við til hendinni og pökkum því
vandlega inn fyrir þig og sendum í
hraðpósti til himna, því þar á hún
nú heima, hún Herðubreið.
Egill Eðvarðsson.
V
Hér áður fyrr átti ég stundum
ieið í gamalt hús, sem stóð á horni
Bergstaðastrætis og Hallveigarstígs
í Reykjavík. í kjallaranum bjó þá
Pétur Hoffmann og málaði dymar
hjá sér í fánalitunum, eins og sönn-
um víkingi og fomkappa sæmdi.
En uppi á lofti bjó þjóðsagnapersón-
an Stefán frá Möðrudal. Ég hafði
oft heyrt á hann minnst, en þekkti
hann aðeins lítillega. Reyndar bar
kynni okkar að á svo undarlegan
hátt að það er lyginni líkast. Þannig
var að á Grímsstaðaholtinu var bið-
skýli fyrir strætisvagna og inn af
því sjoppa. Ég kom þar oft og versl-
aði. Það var einu sinni að sumarlagi
að við tveir félagar vorum þar á
ferð og ég beygði mig inn í sjopp-
ugatið og var að tala við af-
greiðsludömuna. Þá heyri ég að
dyrnar að baki mér eru opnaðar,
stelpan hrekkur frá afgreiðslu-
gatinu, fórnar höndum í skelfingu
og rekur upp öskur. Mér dauðbrá
og sneri mér við og sá þá hálfan
hest inni í sjoppunni og á baki sat
maður með kaskeiti. Mér datt eins
og skot í hug Stefán frá Möðrudal
og kalla: „Stefán, hvern þremilinn
ertu að gera með hestinn inni í
sjoppu?"
Stefán svaraði að bragði mjórri
röddu: „Þetta er hann Snjalli minn,
geturðu sagt mér hvar Hljómskála-
garðurinn er?“ Ég spyr hvað hann
vilji þangað. „Ég þarf að fara með
hann Snjalla niður í Hljómskálagarð
því að lögreglan er á eftir honum,
ég ætla að geyma hann þar.“ Ég
benti Stefáni á Hljómskálagarðinn
og Stefán bakkaði á honum Snjalla
út úr sjoppunni, sneri við, reið yfir
Suðurgötuna og ætlaði beint niður
brekkuna, í áttina að prófessorsbú-
stöðunum. Ég spurði hvort hann
væri orðinn vitlaus að ætla að ríða
á hestinum niður snarbrattan bakk-
ann. Stefán kallaði: „Nei nei nei
nei, hann Snjalli fer allt, getur meira
að segja klifrað í klettum." Þar með
hurfu þeir félagarnir og við vinirnir
stóðum agndofa eftir í sjoppudyrun-
um og lukum svo við að versla.
Það var nokkru síðar að leiðir
okkar Stefáns lágu aftur saman.
Það var fyrir tilstilli Árna Johnsens,
en þeir Stefán voru miklir vinir.
Árni skildi hann vel, enda báðir
„léttklikkaðir“ eins og einhver sagði
og því passaði mér ágætlega félags-
skapur þeirra. Á þeim árum fórum
við Árni stundum á sjúkrahús borg-
arinnar til að skemmta. Eitt sinn
fórum við á Hvítabandið, en þar var
útibú frá geðdeild Borgarspítalans,
ef ég man rétt. Árni tók Stefán með