Morgunblaðið - 16.11.1994, Blaðsíða 21

MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Tjarnarkvartettinn - Hvað er það?
TÓNLIST
III j« m <1 i s k a r
TJARNARKVARTETTINN
ÚRSVARFAÐARDAL
Hjörleifur Hjartarson (tenór), Krist-
ján F. Hjartarson (bassi), Kristjana
Arngrímsdóttir (alt), Rósa Kristín
Baldursdóttir (sópran), sem jafn-
framt er stjórnandi. Ujálfari: Gerrit
Schuil. Útgefandi: Friðrik Friðriks-
son, Dalvik. STEF-FFCD 002
NÝJASTA undrunarefnið í
innlenda hljómdiskabransan-
um kemur frá Tjörn í Svarfað-
ardal, en því ekki það - „og
Jesús fæddist í Nasaret/ ja þá
varð ég nú alveg bet“ (einsog
haft var eftir íslandsbersa,
sem hafði það eftir öðrum). Á
hljómdiski þessum kennir
margra grasa - eins fjölskrúð-
ug flóra og hægt er að búast við á
einum diski, allt Trá madrigölum til
íslenskra dægurlaga og leikhústón-
listar (sem flokkast ósjaldan undir
góða slagara) og vorlaga, svo ekki
sé minnst á syrpu með skandinavísk-
um lögum og allt endar þetta með
tveimur amerískum smellum. Mikið
af þessu ágæta efni (t.d. dægurlög-
in) er í nýjum búningi, sérhönnuðum
fyrir kvartettinn.
Skemmst er frá því að segja að
þetta er „öðruvísi" og óvenjugóður
kvartett (a.m.k. á landsmælikvarða),
og með nokkrum ólíkindum að slíkur
söngur komi frá bændum og búaliði
- og það frá einu býli! (Manni verð-
ur ósjálfrátt hugsað til Birgis heitins
Halldórssonar, þegar hann var að
syngja aríur fyrir beljurnar sínar svo
þær mjólkuðu betur, en hapn var
reyndar einn besti söngvari sem Is-
lendingar hafa átt, tvífættir sem
ferfættir, enda menntaður vel í
greininni.)
Þetta er m.ö.o. ekkert móaraul
(hvaðþá gaul) heidur menntaður
söngur og músíkalskur vel, fullur
með allskyns blæbrigðum í hljómi
og framsetningu allri. Strangt tekið
eru þau þó stundum undirstrikuð um
of til að veita fijllkomna ánægju
(gæti virkað svolítið þreytandi til
lengdar); tala menn ekki um að „fara
aðeins yfir strikið"? Því þótt getan
sé fyrir hendi (góðar raddir) og söng-
gleðin mikil má ekki leggja sig svo
mjög fram við flutninginn að maður
glati sjálfum sjarmanum ... Allt virk-
ar m.ö.o. dálítið „útpælt“. Hljóm-
diskur er afar viðkvæmt fyrirbrigði
og hafnar stundum aðferðum sem
pluma sig ágætlega á söngskemmt-
un. En undirstrika verðut að margt
er mjög vel gert - og best þegar
einlægnin og látleysið ræður ríkjum,
svo sem í Sofðu unga ástin mín.
Kúnstin við hrífandi flutning á
tónlist (sem færri hafa á valdi sínu
en menn grunar) er að „hylja“ listina
bakvið listina í stað þess að
bera hana á torg. Kannski
kallast þetta bara fágun -
sem gildir einnig um dægur-
lög, ef út í það fer.
. Upptakan, sem Hreinn
Valdimarsson stjórnaði og
fór fram í Fella- og Hóla-
kirkju í Rvík, hefur tekist
mjög vel (íslenskar upptökur
eru yfirleitt góðar nú á dög-
um). Eftir stendur spurningarmerkið
um aðferð, áherslur og jafnvægi, því
þegar öllu er á botninn hvolft þurfa
flest þessara laga á sínum innra
sjarma að halda til að öðlast líf og
þokka. En hér er ekki við Hrein að
sakast.
Engu að síður tókst Tjarnarkvart-
ettinum að vekja aðdáun mína, og
svo mun áreiðanlega vera um flesta
sem komast í tæri við hljómdiskinn.
Oddur Björnsson
Skáldað í fiskabúr
MYNDLIST
Mokka
INNSETNING
ELÍSABET
JÖKULSDÓTTIR.
Opnunartími Mokka. Til 5. des. Að-
giuigur ókeypis.
GEYMD endurminninga er mjög
persónulegt ferli og frábrugðið frá
einum einstaklingi til annars, og
má líkja við fingraför sálarinnar.
Jafnvel fjölskyldumeðlimir minnast
sama atburðar á mismunandi vegu
og kann hér giska mikið að skilja
á milli.
í myndlistinni er endurminning-
inn þekkt fyrirbæri og kemur víða
við, enda hluti fortíðar sem er í
stöðugri endurnýjun og allt hvílir á.
Á sýningu rithöfundarins Elísa-
betar Jökulsdóttur á veggjum
Mokka kveður við nýjan tón í sköp-
unarferli hennar, en hins vegar
kemur það ekki á óvart að rithöf-
undar grípi til myndmálsins, það
hefur Thor Vilhjálmsson gert með
eftirtektarverðum árangri, og það
er dijúgur myndlistarmaður og þá
einkum teiknari í Gúnther Grass,
auk þess sem leikskáldið Friedrich
Dúrrenmatt sökkti sér niður í
myndrænar athafnir. Margir snjall-
ir rithöfundar hafa hafið feril sinn
í listaskóla, og nefnd Elísabet var
kunnug inniviðum MHÍ hér áður
fyrr, er hún starfaði þar sem fyrir-
sæta.
Og þó að Elísabet fari öðruvísi
að sköpunarferlinu en
fyrrnefndir starfs-
bræður hennar, er það
upplifuð frásögnin sem
er veigurinn í mynd-
rænum athöfnum
hennar. Hún yfirfærir
minningat' sínar og
hugsanir úr hvunndegi
gærdagsins í áþreifan-
leg efni eins og
bjargarhringi og fiska-
búr. Skírskotunin verð-
ur margræð, en skyldi
ekki fiskurinn sem
syndir í kristalstæru
vatninu vera tákn var-
anleikans í fallvöltum
heimi og vatnið sjálft
vísun til grumsins í
heilakirnunni sem mun vera fyrir-
ferð minnisins, sem er svo í sjálfu
sér tært og gagnsætt, en fer í gegn-
um ferli sem er eins og lífið sjálft,
dofnar og skiptir um lit og þá eink-
Elísabet
Jökulsdóttir
um í kyrrstöðu. Lífsrásin lætur ekki
að sér hæða og án hreyfingar og
uppstokkunar andlegra athafna
staðnar heilabúið ekki síður en að
líkaminn eldist við hreyfingarleysi.
Ekki veit ég hvað olli því að Elísa-
bet fann köllun hjá sér til sjón-
rænna athafna, en hins vegar veit
ég, sem hún sjálf veit kannski
ntinna um, að athafnir hennar falla
eins og flís við rass að róttækri
umræðu nútímans á myndlistar-
vettvangi. Eins konar byggingu eða
samsetningu minnis-
ins. Var t.d. heilu hefti
af listritinu „Kunstfor-
um“ helgað leiðöngr-
um aftur í tímann
„Konstruktion des Er-
innerns".
Fortíðargrúsk er
sem sagt komið í móð
þrátt fyrir, eða einmitt
vegna þess, að lungað
áf ungviði nútímans
hafði skrúfað fyrir allt
sem gerðist fyrir 1970,
og gerir enn á ná-
ströndum sérhyggju
og einangrunar. Alvar-
an að baki verkana á
Mokka er dálítið á
reiki, en hins vegar er
gjörningurinn engu ómerkari
mörgu viðurkenndara sem þar hef-
ur sést og fellur vel og frumlega að
rýminu.
Bragi Ásgeirsson.
Yfirvegað samspil
TÓNLIST
Hafnarborg
KAMMERTÓNLEIKAR
Flutt voru verk eftir J.S. Bach, J.M
Campos, Jesus Figueroa, Schuni-
ann og Jón Asgeirsson.
TÓNLEIKAR Tríós Reykjavíkur
voru um margt ólíkir venjulegum
kammertónleikum, þar sem efnis-
skráin var að hluta til létt tónlist á
móti háalvarlegum tónverkum eins
og tvífiðlukonsertinum eftir J.S.
Bach og píanókvintettinum eftir
Schumann. Á milli þessar verka var
flutt létt þjóðleg tónlist, raddsetning-
ar á íslenskum þjóðlögum og tónlist
frá Puerto Rico en seinna verkið var
unnið af Jesus Figueroa, afa Guill-
ermo, sem stjórnaði Sínfóníuhljóm-
sveit Islands fyrir stuttu og kom
einnig fram á þessum tónleikum,
bæði sem einleikari og í kammersam-
leik. Þá var flutt tónsmíðin Gloria
eftir Jesus Figueroa og tónleikunum
lauk með píanókvintett Schumanns.
Guillermo Figueroa og Guðný
Guðmundsdóttir fluttu tvífiðlukon-
sertinn með strengjanemendum úr
Tónlistarskólanum í Reykjavík og
fyrir utan frábæran leik þeirra, var
einstaklega gaman að heyra unga
tónlistarfólkið svara fyrir sinn hlut,
svo að einleikararnir máttu vel við
una samfylgd þeirra. Það sem öðru
fremur einkenndi flutninginn á þessu
meistaraverki var mikill hraði, sem
Bach þolir svo sannarlega, þegar
eins vel er leikið og nú gat að heyra.
Raddsetningarnar á íslensku þjóð-
lögunum voru hressilega leikar og í
miðþættinum, sem ber nafnið
Raunarolla, þar sem slegið er saman
fjórum raunalegum þjóðlögum, á
nioti klukkuhljómandi tveimur nót-
um á píanóið, náðu flytjendur að
magna upp sterka stemmningu í ætt
við skammdegisþunglyndi okkar ís-
lendinga.
Á eftir íslensku þjóðlögunum var
flutt tónlist frá Puerto Rico eftir J.M.
Campos og Jesus Figueroa, létt
skemmtitónlist í ætt við evrópska
salontónlist er var vel flutt Fyrra
verkið er samið fyrir tvær fiðlur og
píanó en á móti Guillermo Figueroa
lék Auður Hafsteinsdóttir og var
samleikur þeirra einkar samstilltur
og vel útfærður.
Meginverk tónleikanna var svo
Píanókvintett í Es-dúr, op. 44, eftir
Róbert Schumann og þar fóru flytj-
endut' á kostum, enda þar að finna
margt fallegt til að huga að og leika
sér með, bæði í samspili og einleik
og þar bar hæst hinn undarlegi og
magnaði marsþáttur, og einnig villt
schersóið. Fyrsti þátturínn var glæsi-
lega leikinn en í síðasta þættinum
var undir lokin of snemma ofgert í
styrk. Styrkur er afstætt fyrirbrigði
og hefði mátt aðeins halda aftur af
honum, þar til alveg undir það síð-
asta. Hvað sem þessu líður var flutn-
ingurinn í heild á þessu meistarverki
Schumanns mjög vel útfærður og
víða glampaði á fallegár tónlínum
og yfiivegað samspil.
Jón Ásgeirsson.
MIÐVIKUDAGUR 16. NÓVEMBER 1994 21
Mestur gróði í
I— -—•— J
vcnð akveðið að miðstöí
* matvæla - ferðamáj
^|urað verðiíMK. Árið 199|
und- handanviðbyggingu ,
jlvnr álmu og nú er verið aðniú
lun í 5.000 fmverknámshd.þ
Alkonta ícnd- verður í notkun innanfuil
varTl %’S' Um '"T f3ra 'Vam kennS|lmW
haenað { 'TT ?' T Tmleið^, iðarbú-
haj.nao. l«ekkr kjoitðn. Etnnig eru hilv»vt
'I u,«ei|nga- um starfsnámsbrautl hJ
ram- ast terðaþjónustu sv
hessar upsla á gestamóttöku og
erirnli Svcinmi í ýmis félög og [yri'j
hagtræðings m til t'ræðslu í ferðamáli
takannaí gæ.ð á ár, t.d. Flugleiðir (,av^
fram, að hacröa- skrifstofa ,
söllunar hafi boð- jk<>nar
asta ári. cn á-ðum Vöxtur og aa,J“
fyrir 39Íj Vci4tnsla
er nú talirni Viauta- Óh.fi,, -r,
af tckjum og hfram- menntar§i\(jþ dl
á næsta ári. Lcverið að ferðaþjl
er nú talin veraut í
hagnað af tckjt
útlitið vetði s'jijón
í heild er siáv.
Ég ætlaði bara að
minna þig á að sölu
\ Víkingalottóinu
lýkur kl. 16 \ dag !.
efðu
V
meist-
’reyta
grein sem vaxii
undanfömum á stuf
hennarhefði t\ >ng\
áratugum og n æf(
nteð 2% hagnaiinna- e[ttt- sjávarútv
vegar í það að-anum mestum gjaldf
aðeins 1 % á |n í t húið. „Alls h,’
Þýskir velferðarsvanir?
SVANIR sem hafast að á Alstervatni í
kjarna Hamborgar á sumrin eru fluttir
til vetrastöðva sinna á bátum en áður
þurfa starfsmenn dýragarðsins í borginni
tnta-
la á
ikntenn stundi htuta námsins
flis, cUú síst í ferðaþjónustu.
ntterc sfðasta þrepið tekuii
juajnar. Margrét segir
Úboð sé á endurmennl
toga þó hún efist ttm
i samnemi við magn-
ia l)t stefnuleysi sent
idúm og í and-
j'I þekkist vfðast
staðyf / Hér kemur frum-
,g fremst frá launþeg
pýinnurckendum.
þarf þetta að fara saman
ítafa fyrirtæki í ferðaþjón-
ið sig betur í þessu en
JBSt.“ .
ttteistarinn segir að nauð
að tuvið samstaða náist
ntóttm í menntamálum
ristunnar. Um sé að ræöa
þætta atvinnugrein, sem
ikillar fjölbreytni í námsjj
;ilh..fri...stnttti. starfsa
rað binda fuglana svo að ekki komi til
f/v-J t amSmvÆsStv
otdekri bg nenni ekki lengttr að blaka
EÐAL-KAPP er unnin úr vönduðu gæðaefni með
hátt einangrunargildi. Efnið er þykkt og létt meó
tvíhliða flosáferð. Pað er laust við skrjáf og hnökrar
ekki. EÐAL-KAPP heldur líkamshitanum vel inni og
er því kjörin bæói sem innri- og ytriflík.

Apolartec
F L E E C E
SKÚLAGÖTU 51, SÍMI: 91 - 11520. OG FAXAFENl 12, SÍMl: 91 - 886600