Morgunblaðið - 16.11.1994, Blaðsíða 31

MORGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 16. NÓVEMBER 1994 31
GRÓA HERTERVIG
+ Gróa Hertervig
var fædd á Ak-
ureyri þann 20. maí
árið 1902. Hún Iést
í Borgarspítalanum
hinn 8. nóvember
síðastliðinn. For-
eldrar hennar voru
Lilja Ólafsdóttir,
ættuð úr Kjós, og
Knut Hertervig,
norskættaður. Gróa
átti tvö hálfsystkini,
Þorstein Sigurgeirs-
son, sem er látinn,
og Kristínu Sigur-
geirsdóttur, sem býr
á Siglufirði. Gróa dvaldi í
Skagafirði mikinn hluta ungl-
ingsáranna, en kom aftur til
Akureyrar arið 1925 og giftist
Hjörleifi Ámasyni vélstjóra,
ættuðum úr
Svarfaðardal. Þeim
varð tveggja bama
auðið, Ingva, raf-
virkjameistara
1927, og Ömu 1933.
Kona Ingva er
Ólína Halldórsdótt-
ir, ættuð úr Eyja-
firði, Arna er gift
Jóhannesi R. Snor-
rasyni, einnig ætt-
uðum úr Eyjafirði.
Gróa dvaldi síðustu
ár ævinnar í þjón-
ustuíbúð fyrir aldr-
aða á Dalbraut 27
í Reykjavík. Kveðjuathöfn
verður í Fossvogskirkju í dag,
16. nóvember og jarðsett frá
Akureyrarkirkju hinn 21. nóv-
ember.
í DAG kveðja vinir og vandamenn
hér sunnan heiða frú Gróu Herter-
vig frá Akureyri. Útförin verður
gerð á Akureyri en þar stóð vagga
hennar, þar dvaldi hún mikinn hluta
ævinnar, átti sitt fyrsta heimili, ól
upp börn sín og starfaði lengst af
að velgjörðar- og líknarmálum.
Hún var borin í þennan heim á
árdögum nýrrar aldar, þegar bjart-
sýni um bætt kjör og betra mannlíf
fyllti hugi fólksins í landinu, sem
svo lengi hafði mátt búa við kröpp
kjör. Hún ólst upp í fátækt hins
venjulega heimilis íslenskrar al-
þýðu, og átti þess ekki kost að njóta
annarrar skólagöngu en hinnar
hefðbundnu bama- og unglinga-
fræðslu, sem var hlutskipti svo
margra ungmenna þess tíma. Án
efa þráði hún að mega njóta með-
fæddra gáfna og ótvíræðra hæfi-
leika til náms, en varð að sætta sig
við þrotlausa vinnu öll unglingsárin
til þess að sjá sér farborða.
Gróa Hertervig var vel gerð og
að henni stóðu traustir stofnar ís-
lenskra og norskra ætta, en hennar
norsku ættartengsl voru nærtækari
en okkar flestra, þar sem faðir
hennar var norskur.
Á unglingsáranum dvaldi hún um
árabil í Skagafirði, vann þar hin
hefðbundnu landbúnaðarstörf, en
vegna kunnáttu og hæfni til vanda-
samari verka, 'varð hún eftirsótt til
samvinnu og skyldra starfa. Hún
minntist oft áranna í Skagafírði
með þakklátum hug. En árið 1925
lá leiðin aftur til bernskuslóðanna
JOUKE BOUIUS
+ Jouke Bouius
fæddist í Koll-
um í Hollandi (Frís-
landi) 24. júlí 1933.
Hann lést föstudag-
inn 7.
Huddingesjúkra-
húsinu í Svíþjóð.
Foreldrar hans
voru Froukje og
Gerrit Bouius. Með
fyrri konu sinni,
sem var hollensk,
átti Jouke tvær
dætur, Froukje
Bouius, f. í febrúar
1958, og Evu Bou-
ius, f. í mars 1964. Þær eru
báðar búsettar í Svíþjóð. Seinni
kona Jouke var Sigrún Sævars-
dóttir, þau giftu sig í desember
1983. Þau eignuðust tvo syni,
þá Ara Jouke Bouius, f. 20.
desember 1984, og Veigar Ger-
rit Bouius, f. 27. mars 1987.
Jouke stundaði ýmist nám tengt
viðskiptum. 1949 til 1957 vann
hann þjá Schenker & Co í
Amsterdam. 1957 til 1964 vann
hann þjá Shulton-fyrirtækinu
(Old Spice) í Hollandi sem sölu-
sljóri, en var þá fluttur til aðal-
stöðvanna í Brussel í Belgíu.
Þar vann hann til 1966. 1966
til 1968 var hann markaðsstjóri
þjá Clairol G.m.b.H.
í Isenburg í Þýska-
landi. 1968 hóf hann
störf fyrir franska
ilmvatnsfyrirtækið
Rochas. Hann var
sendur til Svíþjóðar
til að sjá um við-
skipti þeirra í
Skandinaviu, en
einkum til að gæta
hagsmuna þeirra í
Svíþjóð hjá Weraco
fyrirtækinu í Stokk-
hólmi. 1970 kaupir
hann siðan Weraco
AB, og síðar önnur
fyrirtæki á snyrtivörumark-
aðinum, og varð þar með einn
stærsti heildsalinn í Svíþjóð í
þessum geira. 1985 selur hann
fyrirtæki sín í Svíþjóð og flytur
alkominn til íslands, en hér
hafði hann haft annan fótinn frá
1982. Á íslandi stofnaði Jouke
heimili með eftirlifandi konu
sinni og sonum, en 1993 flytur
hann aftur til Svíþjóðar vegna
veikinda sinna og bjó að síðustu
á heimili fyrir Alzheimersjúkl-
inga í Huddinge. Útför Jouke
fór fram frá Engelbrekkskyrk-
an í Stokkhólmi 28. október.
Minningarathöfn um hann fer
fram í Háteigskirkju í dag.
ÉG gleymi seint fyrstu ferð minni
til Parísar í júní 1982. Ég var mjög
spennt því Sigrún systir bauð mér
með sér í viðskiptaferð, en ég vann
hjá henni í Klassík. En ég var ekki
síður spennt, því ég átti að fá að
hitta huldumanninn í lífi hennar.
Sigrún var búin að segja mér margt
frá Jouke, en það sló ekki á forvitn-
ina, því maðurinn var mun eldri en
Sigrún. En Jouke var ekki lengi að
heilla mig, og Guðmund sem hitti
okkur í París, upp úr skónum. Hann
tók okkur með trompi, og við
gleymdum aldursmuninum algjör-
lega. Jouke var mikill heimsmaður,
°g það sýndi hann okkur svo sann-
arlega þessa viku sem við voram
saman, og eftir hana vorum við
mjög ánægð með vininn hennar
Sigj-únar.
Á þessum tíma var ég á leiðinni
í framhaldsnám í markaðsfræðum,
en Jouke taldi mig á að líta á ann-
an möguleika. Af hveiju ekki að
stofna ykkar eigið fyrirtæki sagði
hann. Eg skal hjálpa ykkur að fá
umb'oð, og þú kemur til mín til
Svíþjóðar og færð þjálfun. Og það
varð úr, því í janúar 1983 fór ég
út til hans og síðar það sama ár
stofnuðum við Terma. Jouke olli því
straumhvörfum í lífí okkar og var
ávallt tilbúinn að hjálpa okkur á
alla vegu. Fyrir það verðum við eilíf-
lega þakklát.
Hjálpsemin var bara eitt af ein-
kennum hans, og ef hann mögulega
gat hjálpað fólki, þá var hann til
staðar, hlýr og góður og gaf góð
ráð og gleymdi vinum sínum aldr-
ei. En hann var jafnframt skapmik-
ill og gat staðið fast á sínu. Jouke
var mikill viðskiptamaður, og virtur
MINNINGAR
í Eyjafírði. Þar kynntist hún glæsi-
legum ungum manni, Hjörleifí
Ámasyni, ættuðum úr Svarfaðar-
dal. Þau gengu í hjónaband
skömmu síðar. Hjörleifur var sjó-
maður, sótti sjóinn á gömlu segl-
skútunum, en varð síðar vélstjóri á
skipum í millilandasiglingum. Ungu
hjónin stofnuðu heimili í stóra timb-
urhúsi við Strandgötuna á Oddeyri.
Mér er enn í fersku minni síðsum-
arnótt árið 1931, þegar branalúðrar
vöktu Akureyringa af væram
svefni. Svartan reyk lagði yfir Odd-
eyrina og rauðan bjarma sló á lygn-
an Pollinn. Það var stórbruni á eyr-
inni og fólk dreif að úr öllum átt-
um. Eg horfði á húsið hrynja í
morgunsárið og eftir var ijúkandi
rúst. Þetta var húsið þar sem Gróa
og Hjörleifur höfðu stofnað sitt
fyrsta heimili, en vora að heiman
með ungan son, meðan aleiga þeirra
brann til kaldra kola. Hjörleifur
hafði í ferðum sínum til framandi
landa keypt ýmsa fagra muni og
húsbúnað, sem allt hvarf á einni
nóttu. Með dugnaði og hagsýni
tókst þeim að eignast nýtt heimili,
þar sem fágaður smekkur og list-
hneigð húsmóðurinnar var í önd-
vegi. Gróa Hertervig var greind
kona og glæsileg, það sópaði að
henni hvar sem hana bar að garði.
Sérstaka eftirtekt vakti er hún
klæddist sínum forkunnarfagra,
heimasaumaða íslenska búningi. Þá
geislaði af henni glæsileikinn og
virðuleg framkoma hennar vakti
hvarvetna athygli. Hún var hann-
yrðakona í þess orðs bestu merk-
ingu. Handbragð hennar og kunn-
átta vakti eftirtekt þeirra, sem sáu
um og skipuiögðu aðstoð Akur-
eyrarbæjar til fátækra, sem vora
margir á kreppuárunum. Á vegum
bæjarfélagsins var sett á stofn
af kollegum sínum. Hann var mik-
ill málamaður (talaði ensku, þýsku,
frönsku, sænsku og hollensku) og
hafði ferðast um heim allan sem
sölu- og markaðsstjóri, og var því
víðsýnn, en jafnframt réttsýnn. Jo-
uke var ákaflega glæsilegur maður,
og það komst enginn hjá því að
taka eftir honum hvar sem hann
mætti, óaðfínnanlega til fara, hár
og spengilegur.
Jouke var mikill fjölskyldumaður,
og það veitti honum mikla gleði
þegar synir hans fæddust. Strák-
arnir og Sigrún vora honum allt.
Hann undi sér vel með Ara og
Veigari og ég er þess fullviss að
minningar þeirra um pabba sinn era
margar og góðar og fylgja þeim
um ókomin ár. Jouke var mjög
bamgóður og löðuðust böm að hon-
um hvar sem hann kom. Hans er
sárt saknað af bömunum okkar.
Jouke var góður gestgjafí og hafði
unun af því að bjóða fólki á heim-
ili þeirra Sigrúnar sem hann hafði
skreytt fallegum munum sem hann
hafði safnað í gegn um tíðina.
En það er eins og oft vill verða,
að óhamingjan bankar á dymar
þegar síst varir. Hér á íslandi kom
sjúkdómur Jouke í ljós, en hann var
haldinn Alzheimersjúkdómnum.
Sjúkdómurinn ágerðist og að síð-
ustu fluttist hann til Svíþjóðar fyrir
rúmu ári til að fá viðeigandi að-
stoð. Á Huddingesjúkrahúsinu er
mjög fullkomin deild fyrir Alzheim-
ersjúklinga og í gegn um hana fékk
hann alla þá aðstoð sem hann þurfti
hveiju sinni. Þegar hann lést af
slysföram nú í október bjó hann á
sambýli fyrir Alzheimersjúklinga.
Elsku Sigrún, Ari og Veigar, við
vitum áð síðustu ár hafa verið ykk-
ur mjög erfið. Jouke hefur yfírgefíð
ykkur smám saman, eftir því sem
sjúkdómurinn hefur ágerst. En
þrátt fyrir allt voruð þið alltaf efst
í huga hans eins og hann sagði
mér aðeins örfáum dögum áður en
hann lést. En við vitum að nú líður
honum vel og þökkum fyrir að hann
þurfti ekki að fara í gegn um síð-
ustu stig sjúkdómsins. Við biðjum
guð að geyma Jouke og styðja ykk-
ur og styrkja. Jouke verður alltaf
með ykkur og minningin um hann
mun lifa um ókomna tíð.
Sólrún, Guðmundur, Sævar,
Guðni og Sólveig.
saumastofa, þar sem notuðum flík-
um var breytt og nýjar saumaðar
eftir óskum og þörfum þeirra, sem
aðstoðar nutu. Þessari saumastofu
veitti Gróa forstöðu frá byijun og
um langt árabil, af einstakri smekk-
vísi og trúmennsku. Það má því
segja að hún hafí verið brautryðj-
andi í félagsmálaaðstoð Akureyrar-
bæjar. Nokkur sumur var hún ráðs-
kona á Siglufírði á sfldaráranum,
leysti einnig af húsmæður í sveitum
sem vegna veikinda eða annars
vanda áttu um sárt að binda. Hún
hljóp því oft undir bagga af fóm-
fýsi og góðvild.
Ekki má gleyma þætti hennar í
málefnum kvennadeildar Slysa-
vamafélags íslands á Akureyri. Þar
var hún frá byijun í forustusveit,
ásamt mörgum mætum konum,
þ. á m Sesselju Eldjárn, sem var
þjóðkunn baráttukona um slysa-
vamir. Þessar konur unnu afar
mikilvægt starf og fórnfúst í þágu
slysavama almennt, og á þjóðin öll
þeim mikið að þakka. Um margra
ára skeið höfðu Gróa og Hjörleifur
litla stúlku í fóstri, Heiðdísi Norð-
fjörð, sem þjóðkunn er af upplestri
fallegra bamasagna í hljóðvarpi og
hefur auk þess skrifað margar
barnrabækur. Heiðdís og maður
hennar, Gunnar Jóhannsson bif-
vélavirki, hafa ávallt sýnt Gróu
mikla tryggð og vináttu.
Árið 1965 fluttist Gróa, ásamt
Ingva syni sínum og fjölskyldu, til
Reykjavíkur og settist fjölskyldan
að við Laugalæk. Gróa vann á
saumastofu hér í Reykjavík þar til
hún varð sjötug. Árið 1989 flutti
hún í þjónustuíbúð fyrir aldraða á
Dalbraut 27, og naut þar góðrar
aðhlynningar og þar leið henni vel.
Forstöðukonu og starfsliði öllu era
færðar sérstakar þakkir aðstand-
enda.
Gróa Hertervig fylgdist vel með
öllu, ekki síst þjóðmálaumræðunni,
þar til sjón og heilsu hrakaði. Hún
hafði glöggt auga fyrir öllu sem til
framfara og betra mannlífs horfði,
var trú fóstuijörðinni, eins og flest-
ir þeir, sem ólust upp í anda þjóð-
legra viðhorfa aldamótakynslóðar-
innar. Hún skipulagði alla hluti af
kostgæfni, gekk aldrei í flaustri að'
nokkra verki eða máli, var í senn
vandvirk og velvirk kona. Okkar
kynni hófust upp úr miðjum sjötta
áratugnum, en þá átti Hjörleifur
við veikindi að stríða og lést árið
1958. Hann var mætur, skemmti-
legur og góður maður. Ég stend í
mikilli þakkarskuld við látna
tengdamóður mína. Hún reyndist
heimili okkar Ömu og ^örnunum
frábærlega vel. Á okkar kynni féll
aldrei hinn minnsti skuggi öll þessi
ár. Nú er langri göngu lokið, mæt
kona og góð er kvödd með virðingu
og þakklæti.
Við biðjum þess öll að hún megi
hvfla í Guðs friði.
Jóhannes R. Snorrason.
Elskuleg móðir okkar og tengdamóðir,
JÓNA G. FINNBOGADÓTTIR KJELD,
lést á Hrafnistu í Hafnarfirði mánudaginn 14. nóvember.
Marfa Kjeld,
Hanna Kjeld,
Kristbjörg Kjeld, Guðmundur Steinsson,
Matthías Kjeld, Marcella Kjeld.
Bróðir minn,
PÁLL ÓLAFSSON
fyrrverandi starfsmaður
Hitaveitu Reykjavíkur,
Hraunbæ 70,
er látinn.
Jarðarförin hefur farið fram í kyrrþey
að ósk hins látna.
Þakka auðsýnda samúð.
Albert Ólafsson.
+
Tengdamóðir mín og amma okkar,
VALGERÐUR STEINUNN FRIÐRIKSDÓTTIR
frá Hánefsstöðum i Svarfaðardal,
áðurtil heimilis
i Aðalstræti 5, Akureyri,
lést á dvalarheimilinu Hlíð, Akureyri, þriðjudaginn 8. nóvember sl.
Jarðarförin fer fram frá Akureyrarkirkju föstudaginn 18. nóvember
kl. 13.30.
Þeir, sem vildu minnast hinnar látnu, vinsamlega láti dvalarheimilið
Hlið njóta þess.
María Franklín,
Guðný Franklfn, Vaigerður Franklfn,
Auður Franklin, Erla Franklm,
Jónas Franklín, Ævar Karl Ólafsson
og fjötskyldur.
+
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir, amma og langamma,
GUÐMUNDA SESSEUA
GUNNARSDÓTTIR,
lést í Landspítalanum 14. nóvember.
Jarðsungið verður frá Fossvogskirkju
föstudaginn 18. nóvember kl. 15.00.
Þeim, sem vildu minnast hennar, er
bent á Heimahlynningu Krabbameins-
félagsins.
Böðvar Árnason,
Gunnar Böðvarsson, Sigrún Sigfusdóttir,
Frfða Soffía Böðvarsdóttir,
Ásta Böðvarsdóttir, Lárus Ýmir Óskarsson,
Erna Marfa Böðvarsdóttir, Bjarni Óskar Halldórsson,
Bryndfs Böðvarsdóttir, Ólafur Jóhannsson,
barnabörn og barnabarnabarn.