Morgunblaðið - 15.01.1995, Blaðsíða 36

36 SUNNUDAGUR 15. JANÚAR 1995
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Smáfólk
Mér fínnast hljóð áhuga- Hvert er uppá- HLUNK
verð, en þér? haldshljóðið þitt?
''KLUNK”? YE5
'’KLUNK" 15 A
N/ERYINTERESTING

„Hlunk“? Já, „hlunk"
er mjög áhugavert
hljóð . . .
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlan 1 103 Reylqavík • Sími 691100 • Símbréf 691329
Athugasemd við
Árbók Ferðafé-
lags Islands
Frá Björgólfí Stefánssyni:
ÚT KOM að venju á sumri síðast-
liðnu árbók Ferðafélags íslands
fyrir árið 1994. Voru þar á ferðum
Islandslýsingar sem fyrr og eru
árbækur Ferðafélagsins félaginu
til mikils sóma frá upphafi vegna.
Nú á jólaföstu tók ég mér stund
til nánari lesturs í árbókini og er
þar að finna nokkuð góða lýsingu
á ystu ströndum norðan djúps, sem
mér hefur lengi þótt forvitnilegt
að vita eitthvað um, þótt þangað
hafi ég aldei komið, enn sem kom-
ið er. Nú var það kona, sem í fysta
skipti setti árbókina saman, og er
allt vissulega vel um það. Guðrún
Ása Grímsdóttir mun nafn hennar
vera. Á bls. 127 er sagt frá
Straumnesi á „Almenninga vestri“
og þar réttilega skýrt frá, að skip
Eimskipafélagins Goðafoss hafi
strandað þar undir hlíðum Staum-
nesfjalls síðla árs 1916. Skipstjóri
á Goðafossi var Júlíus Júliníusson,
sem ég kynntist lítillega löngu
seinna, þá kominn í land og starf-
andi hjá Sjóvátryggingafélagi ís-
lands, muni ég það rétt. Ég læt
þess getið strax, að þessi fýrrver-
andi skipstjóri var ágætur maður
í allri viðkynningu og góður full-
trúi Sjóvátryggingafélagsins, sem
ég hafði nokkur viðskipti við um
þessar mundir. Önnur samskipti
áttum við síðar og öll ánægjuleg.
Skipstjóranum var kennt um
óhappið, eins og verður við öll
strönd. Var heldur betur á hann
ráðist af ýmsum málhvötum mönn-
um og illyrtum, sem töldu, að skip-
stjóri hefði verið á kvennafari niðri
á 1. farrými, þegar strandið varð.
Minna mátti nú ekki gagn gera á
dögunum þeim og allt fram til
þess dags sbr. árbókina umræddu.
Þessa sögu mun ég hafa heyrt sem
unglingur, svo trúverðug sem mér
þá þegar fannst hún og ennþá ólík-
legri er ég hafði komist til nokk-
urs þroska. Má það í raun furðu-
legt teljast, að nokkrum sæmilega
vitibomum manni skuli detta það
í hug að yfirveguðu máli, þegar
ungur stoltur skipstjóri er að sigla
skipi sínu í dimmviðri meðfram
ljóslausri strönd (engir vitar) með
öllum sínum hættum og auk þess
í nóvembermánuði, hefði átt á
þéfrri stundu að vera í skapi til
að gamna sér með farþega á 1.
plássi, eins og skýrt er frá í árbók-
inni lítt smekklega. Ég vek at-
hygli á og endurtek eins og þá
stóð á með siglingu skipsins, er
þessi saga vægast sagt afar
ósennileg. Fyrir mörgum árum
hlýddi ég á tal tveggja manna og
hafði annar þeirra verið farþegi
um borð í Goðafossi þessa örlaga-
ferð. Hann er látinn, en er einhver
besti maður og um leið sá greind- j
asti, sem ég hef kynnst um mína
daga. Frásögn hans var nokkuð á
aðra leið en sú, sem birtist í nýj-
ustu árbók Ferðafélagsins. Sagði
hann að hann hefði legið í koju
sinni á 1. farrými og haft klefa-
hurðina krækta opna. í sjónmáli
hafði hann hluta af stiganum, sem
lá niður á farrýmið. Sá hann þá
Júlíus skipstjóra koma niður stig-
ann og fara inn á karla salernið.
Örstutt dvaldist honum þarna inni,
því hann kom í miklum flýti út
aftur og tók sitt hvorri hendi um
handriði stigans. Stóð andartak
kyrr og álútur, eins og hann væri
að hugsa sig um og hljóp síðan
upp stigann svo hratt sem hann
mátti. Mun hann þá hafa fundið,
að skipið var komið í lygnari sjó,
sem ekki átti að vera og þar með
hættulega nálægt landi. Náði hann
ekki að komast á stjórnpall skips-
ins í tæka tíð til að geta beygt
skipinu frá landi og forða þar með
strandi. Skipstjóri getur aldrei ver-
ið endalaust í brúnni við stjórn á
skipi sínu og var það heldur ekki,
þegar þetta fallega skip Eimskipa-
félagsins steytti þarna á klettóttri
strönd.
Þessi frásögn af strandi Goða-
foss árið 1916 undir hlíðum
Straumnesfjalls í árbók Ferðafé-
lagsins á bls. 127 er til vansa.
Dómharkan í meira lagi og ekki
dregið úr ósönnuðum fullyrðing-
um. Það er óþrifnaður af þessari
frásögn í árbókinni og engu þar
til framdráttar, sem að öðru leyti
er annars nokkuð gott rit um Horn-
strandir vestur að ég hygg.
Þetta greinarkorn varð til,
vegna þess að mér þótti oft að
Júlíusi Júliníussyni ómaklega vegið
í lifanda lífi og ekki síður að honum
látnum, þegar hann hefur ekki
tækifæri til að bera hönd yfir höf-
uð sér. Víst er um það, að áfram
varð Júlíus skipstjóri hjá Eimskipa-
félaginu, þessu lang-merkasta
siglingafyrirtæki íslendinga fyrr
og síðar og segir það sína sögu.
Á þrettándanum 1995,
BJÖRGÓLFURSTEFÁNSSON,
Háholti 13, Keflavík.
NÝI ÖKUSKÓLINN
E.T.-HÚSINU V/SUNDAHÖFN
MEIRAPRÓF
(Nám til aukinna ökuréttinda.)
Vörubíll, rúta, leigubíll.
Næsta námskeið hefst þann 16.01. nk.
Innritun stendur yfir í húsakynnum skólans, Klettagörðum 11.
Allar nánari upplýsingar í síma 884500.