Morgunblaðið - 15.02.1995, Blaðsíða 8

8 MIÐVIKUDAGUR 15. FEBRÚAR 1995
FRÉTTIR
Dómsmálaráðherra leggur fram
lagafrumvarp á Alþingi
Ríkið ábyrgist
bætur árásarþola
Ofbeldismálum hjá RLR fjölgaði á síðasta ári
DÓMSMÁLARÁÐHERRA hefur
Fannst fót-
brotinn
á húsþaki
LÖGREGLAN aðstoðaði í fyrri-
nótt 18 ára gamlan pilt við að
komast niður af þaki bakhúss
við Bankastræti. Þangað hafði
hann hoppað af öðru þaki og
meitt sig á fæti. Hann var flutt-
ur með sjúkrabíl á slysadeild.
Maðurinn hafði brotið rúðu á
annarri hæð húss íslandsbanka
og farið inn. Viðvörunarkerfí fór
í gang og maðurinn braut sér
leið út um annan glugga og út
á þak sem er á lægri byggingu
við bankann. Síðan reyndi hann
að stökkva á milli þaka en tókst
ekki betur til en svo að hann
meiddist á fæti og gat sig hvergi
hreyft.
Lögreglunni barst tilkynning
um manninn um klukkan
hálftvö, „emjandi á þaki húss á
bak við verslunina Stellu í
Bankastræti". Hann var fluttur
á slysadeild, fótbrotinn að því
að talið er.
Braut rúðu í glerskála
Skömmu áður hafði verið
brotin rúða í glerskála húss við
Þingholtsstræti en rúðubijótur-
inn, sem hafði komist inn, náð
að forða sér áður en íbúar húss-
ins náðu til hans. Þeir gátu engu
að síður gefíð greinargóða lýs-
ingu á honum og sennilegt er
talið að þar hafí pilturinn emj-
andi verið á ferð.
Framkvæmdastj óri
hljóðvarpsdeildar
Ríkisútvarpsins
Atta um-
sóknir hafa
borist
ÁTTA umsóknir hafa borist
menntamálaráðuneyti vegna
stöðu framkvæmdastjóra hljóð-
varpsdeildar Ríkisútvarpsins.
Staðan var auglýst til um-
sóknar 19. janúar síðastliðinn
og rennur fresturinn út í dag,
15. febrúar.
lagt fram lagafrumvarp á Alþingi
sem gerir ráð fyrir því að ríkissjóð-
ur greiði bætur vegna tjóns sem
leiðir af broti á almennum hegning-
arlögum. í greinargerð með frum-
varpinu kemur fram að 199 ofbeld-
ismál komu til rannsóknar hjá
Rannsóknarlögreglu ríkisins í fyrra
og fjölgaði um 34 frá árinu á undan.
Samkvæmt frumvarpinu greiðir
ríkissjóður bætur vegna líkams-
tjóns, miskabætur og bætur vegna
tjóns á fatnaði og öðrum persónu-
legum munum sem verða vegna lík-
amsárásar. Leiði árás til dauða
greiðir ríkissjóður bætur vegna út-
fararkostnaður og bætur vegna
missis framfæranda. Ríkissjóður
getur á móti gert kröfu á hendur
tjónvaldi sem nemur fjárhæð bót-
anna, en bætur verða greiddar þótt
ekki sé vitað hver tjónvaldurinn er,
hann fínnist ekki eða sé ósakhæfur.
Hámarksbætur 5 milljónir
Lágmarksupphæð tjóns sem
bætt er verður 10 þúsund krónur
samkvæmt frumvarpinu. Hámarks-
RAGNAR Baldursson, veitingamað-
ur, hefur verið ráðinn sendiráðsritari
í sendiráði íslands í Peking í Kína.
Ragnar hefur störf á aðalskrifstofu
utanríkisráðuneytisins í Reykjavík
um næstu mánaðamót, að sögn
Benedikts Jónssonar, skrifstofu-
stjóra.
Ragnar Baldursson fæddist 29.
nóvember árið 1955. Hann lauk stúd-
entsprófí frá Menntaskólanum í
Hamrahlíð árið 1975 og stundaði
nám við tungumálastofnun Peking-
háskóla frá 1975-1976 og nám í
heimspeki við sama háskóla frá
bætur fyrir muni verða 500 þúsund
krónur, hámarksbætur fyrir lík-
amstjón verða 5 milljónir króna og
hámarksmiskabætur verða 1 millj-
ón króna. Fyrir missi framfæranda
verða hámarksbætur 3 milljónir
króna.
Fram kemur í greinargerð með
frumvarpinu að Héraðsdómur
Reykjavíkur dæmdi á síðasta ári í
30 opinberum málum þar sem krafa
var gerð um bætur vegna líkams-
tjóns og miska, og námu bóta-
greiðslumar samtals 5,2 milljónum
króna. Árið áður dæmdi Héraðs-
dómur Reykjavíkur í 48 slíkum
málum, alls tæpar 6,2 milljónir í
bætur.
Einnig kemur fram að ofbeldis-
málum hjá RLR fjölgaði á síðasta
ári frá árinu áður, eða úr 165 í
199. Þar af fjölgaði ránum úr 19
í 29 og líkamsárásum fjölgaði úr
46 í 65. Nauðgunartilraunum fjölg-
aði úr 2 í 10. Eitt manndráp var
framið af gáleysi, líkamsmeiðingar-
mál voru 25 og brot sem flokkast
undir kynferðislegt ofbeldi voru alls
80.
1975-1979, þegar hann lauk BA-
prófí. Ragnar lærði japönsku frá
1979-1981 og 1986-1988 í Tókýó í
Japan. Hann rekur nú veitingastað-
inn Samurai í Ingólfsstræti. Ragnar
er kvæntur kínverskri konu, Ming.
Benedikt Jónsson sagði í samtali
við Morgunblaðið, að gengið yrði
formlega frá ráðningu Ragnars á
næstu dögum. Hann hæfi störf í ut-
anríkisráðuneytinu um næstu ára-
mót, þar sem hann fengi grunnþjálf-
un í störfum sendiráðsfólks. Ekki
væri ákveðið hvenær hann héldi til
starfa í Peking.
Ragnar Baldursson
sendiráðsritari í Kína
f
MORGUNBLAÐIÐ
Anne Clyde dósent í bókasafnsfræði
Internet er
komið í tísku
FÁA HEFÐI líklega
órað fyrir því á upp-
vaxtarárum Anne
Clyde í sveitum Nýja Suður
Wales að hún ætti eftir að
setjast að hinum megin á
hnettinum og eiga sam-
skipti við landa sína í gegn-
um alþjóðlegt tölvunet. En
ungu stúlkunni varð ekki
aftur snúið eftir að hún
hafði tekið doktorspróf í
bókasafnsfræði og sett
saman fyrstu tölvuna sína.
Hún lagði land undir fót
og sneri sér að því að fræða
almenning um hvernig
hægt væri að nýta tölvur í
bókasöfnum og við
kennslu.
Anne hefur meðal ann-
ars veitt íslendingum leið-
sögn í notkun á alþjóðlega
tölvukerfmu Intemet. Hún
segir að Intemet sé eftir 25 ára
þróunartímabil að komast í tísku.
„Ein af ástæðunum fyrir því hvað
Intemetið er allt í einu orðið vin-
sælt er að nýr hugbúnaður hefur
gert hinum almenna notanda auð-
veldara fyrir. Þegar ég var að
nota Internetið fyrir 12 til 15 árum
var hugbúnaðurinn svo flókinn að
ég hefði ekki getað ímyndað mér
að notendur yrðu jafnmargir á
jafnskömmum tíma og raun varð
á. Hugbúnaðurinn var flókinn af
þeirri einföldu ástæðu að upphafs-
mennimir, háménntaðir verkfræð-
ingar og tölvufræðingar sem unnu
að verkefnum á sviði bandarískra
varnarmála, höfðu mikla tölvu-
kunnáttu. En smám saman jókst
áhugi fleiri hópa, t.d. vísinda-
manna með minni tölvuþekkingu,
með þeim afleiðingum að þrýsting-
ur myndaðist um einföldun kerfís-
ins.“
- Hvernig getur Internet orðið
okkur að gagni?
„Intemet er að því leyti sér-
stætt að notendur hafa af því ólík
not. Ef þú t.d. bærir spurninguna
fram í hópi ungra nemenda minna
á Akureyri myndi svar margra
eflaust vera að Internetið væri frá-
bær leið til að leika tölvuleiki. En
margir nemenda minna við HÍ
myndu segja að Internetið hjálpaði
þeim að eiga samskipti við nem-
endur crlendis. Sjálf nota ég Inter-
netið til að vinna að rannsóknar-
verkefni í samvinnu við hóp fræði-
manna í Ástralíu. Við notum Inter-
netið til að afla upplýsinga, flytja
skilaboð og semja greinargerðir.
Hér á landi nota einstaklingar í
viðskiptalífínu Intemetið töluvert
til að afla upplýsinga og einkum
í sér í lagi í tengslum við útflutn-
ing á hugbúnaði.
Af öðm má nefna að á Intemet-
inu er töluvert um um-
ræðuhópa, t.d. um nýj-
ungar á sviði læknavís-
inda o.s.frv., og á því er
töluvert af dagblöðum.
Þau em ýmist aðeins
gefín út í rafrænu formi eða hvort
tveggja, eins og t.d. Morgunblaðið.
Síðast en ekki síst er Internetið
notað, bæði af einstaklingum og
hópum, til að koma á framfæri
ýmsum varningi og/eða hugmynd-
um og get nefnt sem dæmi að
Greenpeace notar Internetið til að
koma boðskap sínum á framfæri.
Bill Clinton gefur upplýsingar um
aðskilin efni, t.d. menntunarmál,
utanríkisstefnu sína og heilbrigðis-
mál, á netinu.“
- Internet hlýtur að vera í sí-
felldri þróun. En hveijar eru helstu
nýjungarnar núna?
„Nemendur mínir hafa sagt mér
að „endur fyrir löngu“ hafi liðið
tíu ár frá því að ný þekking úr
náminu hafi orðið að vemleika.
Nú sé kennslustundin varla liðin
Anne Clyde
► Anne Clyde, dósent í bóka-
safns- og upplýsingafræðum við
Háskóla íslands, fæddist í
smábæ í Ástralíu árið 1946.
Anne er alin upp á svokölluðu
Riverina-svæði í vesturhluta
Nýja Suður-Wales. Hún stund-
aði nám í sagnfræði, kennslu-
fræði og bókasafnsfræði og lauk
doktorsprófi í siðastnefndu
greininni. Hún hefur kennt
tölvunotkun í bókasöfnum og
við kennslu í Ástraliu, Kanada,
og Englandi í 18 ár.
Þekking úrelt
í lok kennslu-
stundar
þegar þekkingin sé orðin úrelt. Jú,
tvennu hef ég sérstaklega tekið
eftir síðustu vikurnar. Annars veg-
ar að listasöfn bjóða sífellt meira
úrval af ókeypis myndum og hljóði
og hins vegar að bókasöfn eru í
meira mæli farin að bjóða upp á
heilu ritverkin, blaðsíðu eftir blaðs-
íðu. Sumt er í raun orðið mun
aðgengilegra en á sjálfum söfnun-
um. Ég nefni í því sambandi göm-
ul handrit."
- Hafa íslendingar áhuga á Int-
ernet?
„Já, íslendingar hafa mikinn
áhuga á Intemet. Reyndar hef ég
fengið upplýsingar um að á íslandi
og í Ástralíu séu hlutfallslega flest-
ir Intemet-notendur. Mér skilst að
35.000 - 50.000 notendur séu á ís-
landi og ef að líkum lætur em þeir
nærri hærri tölunni en þeirri lægri
enda er töluvert um að notendur
séu ekki með eigið póstfang. Ég
nefni sem dæmi grunnskólanemend-
ur. Auðvitað er dæmi um notendur
með mörg póstföng, ég er t.d. vegna
vinnu minnar með þijú, en þeir em
líklega mun færri en hinir."
- Einhver vandamál hljóta að
koma upp í tengslum
við Internet-notkun?
„Vissulega. Eitt er
að þótt Internetið hafí
að geyma ógrynni upp-
“ lýsinga er ekki endilega
víst að þær upplýsingar sem vant-
ar séu til staðar. Nemendur mínir
eru alltaf að kvarta yfir því að á
sama tíma og staðhæft sé að allt
sé hægt að finna á netinu vanti
þar mjög mikilvægar upplýsingar.
Einn nemanda minna ætlaði t.d.
að kalla upp tölvugrein úr Wall
Street Journal á Internetinu um
daginn. En Wall Street Journal er
ekki á Internetinu. Annað stórt
vandamál felst í því að erfitt getur
reynst að nálgast upplýsingar og
hið þriðja er óvissa um gæði upp-
lýsinganna. Síðarnefnda vanda-
málið er auðvitað ekkert öðruvísi
þegar um prentmiðil er að ræða.
Ekki er allt sem maður lest satt,
áreiðanlegt eða skynsamlegt og
það þarf alls ekki að vera það sem
það virðist vera.“