Morgunblaðið - 08.03.1995, Blaðsíða 1

80 SÍÐUR B/C/D/E
56. TBL. 83. ÁRG.
MIÐVIKUDAGUR 8. MARZ 1995
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Spánverj-
ar hörfa
Ottawa. Reuter.
SPÆNSKUM fiskiskipum var siglt
burt af grálúðumiðunum við Austur-
Kanada í gær en áður hafði Kanada-
stjórn hótað að koma í veg fyrir rán-
yrkju á þessum slóðum með því að
færa erlend fískiskip til hafnar þótt
þau væru að veiðum utan lögsögu.
Eduardo Azevedo Soares, sjávar-
útvegsráðherra Portúgals, skipaði
hins vegar portúgölskum sjómönn-
um á tíu togurum á svæðinu til að
halda áfram veiðum og sagði þá
hafa fullan rétt til þess samkvæmt
alþjóðalögum. Aðgerðir af hálfu
Kanadamanna myndu jafngilda sjó-
ráni, sagði Soares.
Norðvestur-Atlantshafsfiskveiði-
nefndin, NAFO, hefur ákveðið að
grálúðukvótinn á þessu ári verði
27.000 tonn og þar af eiga 3.400
tonn að koma í hlut Evrópusam-
bandsins. Það hefur hins vegar út-
hlutað sjálfu sér 18.630 tonna kvóta.
■ Grálúðustríð/17
Reuter
Chirac með
forystu
ÞRÍR helstu frambjóðendurnir í
frönsku forsetakosningum eru
hnífjafnir, samkvæmt skoðana-
könnun, sem birt var í gær. Er
þeim öllum spáð 22,5% atkvæða í
fyrri umferð kosninganna. Jacqu-
es Chirac, fyrrum forsætisráð-
lierra, er þó talinn líklegastur til
að sigra í síðari umferð kosning-
anna hvort sem andstæðingur
hans þar yrði Edouard Balladur
forsætisráðherra eða Lionel Josp-
in, frambjóðandi sósíalista. Val-
éry Giscard d’Estaing, fyrrum
forseti, lýsti því yfir í franska
sjónvarpinu í gærkvöldi, að hann
hygðist ekki bjóða sig fram þar
sem ekki virtist hljómgrunnur
fyrir hugsjónir hans meðal
franskra kjósenda. Samkvæmt
könnunum hefði Giscard hlotið
innan við 5% atkvæða hefði hann
boðið sig fram. A myndinni má sjá
þá Chirac og Alain Madelin iðnþró-
unarráðherra spá í spilin við upp-
haf kosningaf undar í París í gær.
Ahyggjur af veikri stöðu dollara gagnvart þýska markinu
Reuter
Ottast nýja ólgu í
gj aldeyrismálum
Madrid, London, Tókýó. Reuter.
STJÓRNVÖLD á Spáni útilokuðu í
gær frekari gengislækkun pesetans
en viðurkenndu þó, að yrði engin
breyting á veikri stöðu dollarans
gagnvart þýska markinu, mætti bú-
ast við nýrri ólgu á evrópskum gjald-
eyrismarkaði. Gengi Bandaríkjadoll-
ara lækkaði enn í gær og hefur aldr-
ei verið lægra gagnvart japanska
jeninu eftir stríð. Eru ýmsar ástæður
sagðar fyrir lækkuninni en sterk
staða jensins og þýska marksins eru
þó helstar. Gengi Bandaríkjadollars
hér á landi var í gær 64,03 krónur
en þýska marksins 45,76 krónur.
Gengi pesetans var fellt um 7% á
mánudag en ýmsir telja, að það
þurfi að falla meira. Pedro Solbes,
efnahagsráðherra Spánar, þvertók
hins vegar fyrir það í gær en viður-
Útiloka frekari
lækkun pesetans
kenndi, að áframhaldandi veik staða
dollara gæti valdið nýjum erfiðleik-
um fyrir gengissamstarf Evrópuríkj-
anna.
Solbes sagði, að vandamál peset-
ans væri í raun vandi veiku gjald-
miðlanna í Evrópu, peseta, escúdós,
punds, fransks franka og líru,
frammi fyrir markinu, sem sogaði
til sín fjármagn þegar gengi dollar-
ans lækkaði.
Áhyggjur af Mexíkó
Gengi dollarans lækkaði í gær
þegar bandarískir áhættusjóðir og
japanskir útflytjendur losuðu sig við
gjaldmiðilinn og tilraunir japanska
seðlabankans til að stöðva fallið
komu fyrir ekki.
Efasemdir um staðfestu banda-
ríska seðlabankans í baráttunni
gegn verðbólgu hafa einnig veikt
tiltrú á dollarann og sumir telja, að
aðstoðin við Mexíkó hafi gengið svo
nærri gjaldeyrisvaraforðanum, að
erfitt verði að að grípa inn í til að
veija dollarann falli á næstunni. Þá
fyrst þegar áhyggjurnar af Mexíkó
minnki megi búast við, að gengi
dollarans hækki.
Aðrir benda á, að svo lengi sem
japanskir fjárfestingarsjóðir kaupi
ekki erlend verðbréf og japanskir
útfiytjendur hafi fullar hendur fjár
í dollurum, sem þeir þurfi að skipta
yfir í jen, muni ekkert breytast.
Vopnahlé í Bosníu
ekki framlengt
París, London, Sartyevo. Reuter. 1
IRFAN Ljubijankic, utanríkisráð-
herra Bosníu, sagði Douglas Hurd,
utanríkisráðherra Breta, í gær, að
tækist ekki að semja um frið í Bosn-
íu fyrir 30. apríl brytist stríðið óhjá-
kvæmilega út að nýju.
„Miði friðartilraunum ekkert fram
væri Bosníustjórn ómögulegt að
framlengja vopnahléssamkomulag-
ið, hún yrði að grípa til vopna,“
hafði taismaður utanrjkisráðuneyt-
isins í London eftir Ljubijankic.
Hurd hvatti deiluaðila til að halda
aftur af sér og sagði, að fimmveldin
myndu áfram freista þess að fá
Slobodan Milosevic Serbíuforseta til
fylgis við þær.
Fimmveldin — Bretland, Frakk-
land, Þýskaland, Bandaríkin og
Rússland — hafa boðist til þess að
alþjóðlegum refsiaðgerðum gegn
Júgóslavíu, þ.e.a.s. Serbíu og Svart-
fjallalandi, verði hætt viðurkenni
stjórn Milosévics Króatíu og Bosníu.
Forsetinn hefur verið tregur í
taumi og ekki viljað afsala sér kröf-
unni um stofnun Stór-Serbíu. Vill
hann að refsiaðgerðum verði aflétt
án nokkurra fyrirvara. Fulltrúar
Breta, Frakka og Þjóðverja hittust
í París í gær til þess að leggja á
ráðin um leiðir til að tryggja áfram-
haldandi veru friðargæslusveita í
Króatíu en starfstími þeirfa rennur
út um mánaðamótin.
í fyrradag mynduðu Króatía og
sambandsríki Króata og múslima í
Bosníu hernaðarbandalag með sam-
eiginlegri yfirstjórn. Er það liður í
undirbúningi fyrir átök við sveitir
Serba í báðum löndum bijótist bar-
dagar út í vor.
Mafíumorð
á Sikiley
MAFÍ AN á Sikiley myrti fjórar
manneskjur á mánudag og óttast
yfirvöld þar að friðsömu tímabili
á eyjunni sé að ijúka. Meðal fórn-
arlambanna var bróðursonur
Tommaso Buscetta, fyrsta mafíu-
foringjans, sem rauf þagnarheit
mafíunnar. Telja saksóknarar að
mafían hafi hafið herferð gegn
fjölskyldum þeirra er hún telur
hafa svikið sig.
Buscetta hefur þegar misst 36
ættingja vegna hefndaraðgerða
mafíunnar.
Vitnisburður fyrrum mafíufor-
ingja hefur reynst ómetanlegur í
baráttunni gegn mafíunni.
■ „Mafíudauðavélin“/19
Andvígir
markaðs-
búskap
Brussel. Reuter.
ÞRÍR Rússar af hveijum fjór-
um eru andvígir því að Rúss-
land þróist í átt að markaðs-
hagkerfi, samkvæmt skoðana-
könnun, sem Evrópusambandið
birti í gær.
Könnunin náði til tæplega
nítján þúsund manna í átján
fyrrum Austur-Evrópuríkjum.
Stuðningurinn við markaðs-
iiagkerfi fer þó ekki alls staðar
dvínandi. Þó að dregið hafi úr
stuðningi við markaðshagkerfi
um 25% í Rússlandi frá því síð-
asta árlega könnun Eurobaro-
meter var framkvæmd hefur
hann aukist um 19% í Rúmeníu.