Morgunblaðið - 21.05.1995, Blaðsíða 8

8 B SUNNUDAGUR 21. MAÍ 1995
MORGUNBLAÐIÐ
VJEG
JARÐARFÖR
OG UPPRISA
Pétur Þorsteinsson verður vígður til prests
í dag og hefur verið ráðinn til Óháða safnað-
arins í Reykjavík. Guðni Einarsson ræddi
við Pétur í tilefni af því að með vígslunni
er fullnægt 15 ára gömlum áformum. Þá
gaf Pétur yfírlýsingu um að þegar hann
yrði fertugur færi fram vægjarðarför.
Ovanir viðmælendur Pét-
urs hnjóta um margt
sem honum hrýtur af
munni. Því hafa kunn-
ingjar hans gefið út Pétrísk-
íslenska orðabók með alfræðiívafi
allt frá 1988 og er 8. útgáfa ný-
komin út. í nýjustu útgáfunni seg-
ir um Væga jarðarför: Það sem
Pétur Þorsteinsson ætlar að koma
í verk á 40 ára afmæli sínu, sem
nálgast æ meir, þar sem hann er
fæddur 5/5 ’55; 1. kvænast, 2.
skíra krógann, 3. kaupa kofa, 4.
halda upp á afmælið, 5. vígjast til
prests. Fæstir áttu von á að þetta
mundi allt rætast og tímamótun-
um því líkt við vægajarðarför. „En
af því að þetta hafðist nú allt í
gegn fínnst mér þetta frekar í ætt
við upprisu en jarðarför,“ segir
Pétur.
Pétur kvæntist Helgu Briem
menntaskólakennara 6. maí síð-
astliðinn. Hún á tvö böm, eða
smánda á pétrísku, og verður það
yngra vatni ausið nú um helgina.
Pétur segir að síðari heimsstyij-
öldinni sé um að kenna að prests-
vígslan og hjónavígslan (svipting-
in) fóru ekki fram um sömu helgi.
Helgina sem Pétur var sviptur
sjálfsforræði var minnst hálfrar
aldar afmælis stríðsloka og Dóm-
kirkjan hersetin af helstu dánu-
mönnum landsins.
Skörp grínathygli
Sviptingin (giftingin) í Nes-
kirkju þótti um margt óvenjuleg.
Athöfnin hófst á brúðarmarsinum
en fljótlega var skipt yfir
i Vér göngum svo léttir
í lundu .... Meðan kirkju-
gestir sneru sig nær úr
hálsliðnum við að bíða
eftir inngöngu brúðar
leiddu fjórir prestar brúðgumann
úr skrúðhúsinu að altarinu en
brúðurin sat á fremsta bekk.
Prestarnir fluttu samtalsprédikun
ásamt brúðgumanum og kirkju-
gestir bæði hlógu og klöppuðu
undir ræðunni. Að vígslu lokinni
valhoppuðu brúðhjónin úr kirkju
undir laginu Nú er sumar, gleðjist
gumar, gaman er í dag. Fjórðungi
úr þúsundi gesta var síðan boðið
til kviðfylli í Hlégarði þar sem
borðin svignuðu undan hverskonar
bændablessun (landbúnaðarafurð-
um) og randabrauði af öllu tagi.
Pétur hefur löngum lífgað upp
á tilveruna með aldeilishreint
óborganlega kátlegum uppátækj-
um og beitt í þeim tilgangi sívök-
ulli grínathygli. Frá því hann lauk
guðfræðinámi 1983 og framhalds-
námi í Svíþjóð og Kanada hefur
hann verið í fullu starfí við Elli-
heimilið Grund og gjarnan titlað
sig æskulýðsfulltrúa þar á bæ.
Einnig hefur Pétur sinnt kristi-
legri innrætingu ungviðis í kirkj-
um og sumarbúðum víða um heim.
Þess utan hefur hann verið síþan-
in driffjöður fyrirbæra á borð við
Guðsgeldingagengið og Landsliðið
og kjölfesta Blíðkáta blaðkaupafé-
lagsins og Síkáta systkinasamfé-
lagsins í Þingholtsstræti 33.
Bændasamtakamaður
Þegar blaðamaður hitti Pétur
að máli vegna þessara stóratburða
í lífi hans bauð Pétur upp á svart-
baunaseyði (kaffí) og randabrauð.
Eftir aldeilis hagstæða kviðfylli
var viðmælandinn inntur eftir ætt
og uppruna.
„Ég er undan þeim Þorsteini
kennara Péturssyni og Ástu Hans-
dóttur á Hömrum í Reykholtsdal,
þau starfa bæði við skólann á
Kleppjárnsreykjum. Faðir minn er
ættaður frá Miðfossum í Andakíl
og móðir mín frá Hömrum. Ég er
því Borgfirðingur í báðar ættir og
mikill bændasamtakamaður að
auki.“ Stuðningur Péturs við
bændasamtökin kemur helst fram
í því að ota afurðum landbúnaðar-
ins að gestum sínum í tíma og
ótíma. Hann efnir reglulega til
andlitaáts (sviðaveislu) og gjaman
fylgir bráðabrauð (vöfflur) með
himneskri sælu (ijóma) í eftirmat.
Þetta þykir Pétri fýsi-
legri kostur en það sem
fá má á ruslréttastöðum
(skyndibitastöðum) sem
bjóða upp á aumingja-
brauð (franskbrauð),
graut og gras (súpu og salat) og
pottorma (spaghetti) svo fátt eitt
sé nefnt.
Áætlunin stóðst
Pétur segir ástæðu þess að hann
gerði fyrrnefnda áætlun þá að fólk
var alltaf að spyija hvort hann
ætlaði ekki að fara að festa ráð
sitt, láta vígjast til prests og kaupa
sér húsnæði. „Ég sagðist bara
ætla að gera þetta þegar ég yrði
hálfáttræður og það stóðst," segir
Pétur. „Ég fól þetta Drottni og
það var auðvitað ljóst að líkumar
á því að öll fimm atriðin gengju
upp voru hverfandi, svona mann-
lega talað.“ Pétur segir að það
hvemig leiðir hans og eiginkon-
Brúðhjónin
valhoppuðu
úr kirkju
Hempan mátuð
ÞAÐ fylgir prestsvígslunni að láta sauma á sig hempu.
Morgunblaðið/RAX
unnar lágu saman sanni það að
vegir Guðs era órannsakanlegir.
„Við hittumst á flugvelli fjölmenn-
ustu borgar í heimi, Mexíkó, þar
sem búa 22 milljónir manna. Helga
var með Önnu systur sinni sem
ég kannaðist við en við Helga
höfðum aldrei sést áður.“ Helga
var að koma til Mexíkó vegna
dánarbús fyrri eiginmanns hennar,
hún bjó í Mexíkó í 12 ár. Pétur
var á leið í alþjóðlegar sumarbúðir
með fjögur íslensk börn. Þegar þau
vora bæði komin heim til Islands
bauð Pétur Helgu að koma í bæna-
og biblíuleshóp sem hann hefur
verið með og þar tókust með þeim
ástir.
Þau hjónakomin hafa keypt
kofa vestur í bæ en flytja ekki inn
fyrr en eftir mánuð. „Við erum
afskaplega til fyrirmyndar að
hefja ekki hjónalífið fyrr en mán-
uði eftir sviptingu," segir Pétur
hlæjandi. „í blaði um daginn var
Helga titluð sambýliskona mín, en
það er alrangt. Hún býr ein og
er því sérbýliskona mín. Ég er
hins vegar með tvær sambýliskon-
ur, hana systrungu mína og vin-
konu hennar, sem hafa búið með
mér áram saman í Síkáta systkina-
samfélaginu."
Frjáls og óháður
Þegar Pétur gerist prestur
gengur hann úr þjóðkirkjunni og
í Óháða söfnuðinn sem er lúthersk
fríkirkja í Reykjavík, stofnuð
1950. í söfnuðinum eru rúmlega
þúsund manns og segir Pétur held-
ur hafa fækkað í hópnum á seinni
áram. Sú regla var í gildi að ef
safnaðarfólk flutti úr Reykjavík
datt það sjálfkrafa af safnaðar-
skrá. Fyrir þremur árum var þess-
ari óréttlátu reglu breytt og nú
getur safnaðarfólk verið búsett
hvar sem því sýnist. „Það er eng-
inn munur á Óháða söfnuðinum
og ríkiskirkjunni í kenningu eða
messusiðum," segir Pétur. „Söfn-
uðurinn er hins vegar mjög dreifð-
ur og það endurspeglast í safnað-
arstarfinu. Það er augljóslega erf-
iðara að byggja upp bama- og
unglingastarf í dreifðum söfnuði
en ef sóknarbörnin eru við kirkju-
vegginn."
Prestsþjónustan í Óháða söfn-
uðinum telst vera hálft starf og
mun Pétur áfram vera hjá Elli-
heimilinu Grand í hálfu starfi. „Ég
vil ekki missa tengslin við þetta
elskulega fólk hér og austur í Ási
í Hveragerði sem ég hefí verið
með í tólf ár.“ Pétur segist meta
það mikils að fá að taka þátt í því
starfi sem unnið er á Grand og
hjálpa þannig til við að halda uppi
merki Gísla heitins Sigurbjöms-
sonar.
Hægfara í hempunni
En er hjúskapur og
prestsþjónusta jafn mikil
svipting og Pétur átti von
á? „Ja, maður hleypur ekki eins
langt í hempunni og maður hefur
gert fram að þessu. Fjölskyldan
og vígslan setja manni að ein-
hveiju leyti skorður, en það er lík-
lega kominn tími á mig að huga
að þessum málum. Mamma var
mjög glöð þegar þetta fór að ger-
ast og heyrast. Það hefur líka tek-
ið tímann sinn að venja mig und-
an, fast að 40 árum.“
En hvað verður um hið blómlega
félagsstarf sem Pétur hefur staðið
fyrir í gegnum tíðina, svo sem
Guðsgeldingagengið, blaðkaupa-
félagið og fleira? „Það verður
eflaust eitthvað framhald á því á
nýjum vígstöðvum. Ég verð vænt-
anlega rekinn úr Guðsgeldinga-
genginu samkvæmt hefð. Ég hef
haldið þeim félögum mínum ket-
kveðjuhátíð sem sérhver Guðs-
geldingur verður að gera eftir
þriggja mánaða samband við
kvenmann. Annars hefur ekkert
gerst í þessum félagsskap síðan
ég féll fyrir ári. Það vantar meiri
baráttuvilja í þá sem eftir sitja.
Ég er tilbúinn til að vera þeim til
ráðgjafar sem maður með reynslu.
Það er geysimikið til af ósviptum
vænum (konum). En það er eins
og fyrri daginn, það sem maður
vill ekki það fær maður og öfugt.“
En hvað hefur þetta félagsstarf
gefið Pétri? „Maður hefur kynnst
fólki í gegnum þetta og það kem-
ur sér vel í prestsstarfinu sem er
mikið til fólgið í tengslum við fólk.
Mér hefur stundum sýnst að eitt
helsta starfstæki heilags anda sé
randabrauð og ijómi, því það kem-
ur svo miklu fleira fólk
í kirkjuna þegar eitt-
hvað svoleiðis er á borð-
um eftir messu. Það er
auðvitað fyrst og fremst
heilagur andi sem hvet-
ur fólk til að ganga í kirkju og
að menn trúi á Jesú sem frelsara
sinn og leiðtoga. Allir þeir sem eru
skírðir eiga að fylgja Jesú eftir
og sýna það og sanna.“
Pétur segist ekki vera reiðubú-
inn að gefa neinar yfirlýsingar um
nýbreytni í safnaðarstarfínu. „Ég
leitast við að fylgja í fótspor þeirra
ágætu manna sem þarna hafa
þjónað á undan mér og nýt þess
sem þeir hafa sáð til. Það verður
að koma í ljós í hvaða farveg starf-
ið þróast, en eitthvað þarf að gera
til að halda söfnuðinum við og
vinna að fjölgun í honum.“
Að svo mæltu þótti tímabært
að kveðja, og að sjálfsögðu upp á
pétrísku: Kjell fyrir!
Kirkjugestir
bæði hlógu
og klöppuðu