Morgunblaðið - 08.09.1995, Blaðsíða 31
MORGUNBLAÐIÐ
AÐSENDAR GREIIMAR
FÖSTUDAGUR 8. SEPTEMBER 1995 31
Af ESB og Aknr-
eyrarþingi SUS
ÁSTÆÐA er til að
óska ung’um sjálf-
stæðismönnum til
hamingju með ályktun
um ESB á 33. þingi
SUS á Akureyri
18.-20. ágúst sl. Þing-
ið breytti tillöguuppk-
asti undirbúnings-
nefndar í gagnstæðu
sína. í stað orðanna
„ekki er hægt að úti-
loka aðild íslands að
ESB“ ályktaði þingið
með góðum meirihluta
„hægt er að útiloka
aðild íslands að ESB“.
Auðvitað er þetta
rétt og satt hjá meiri
hluta unga fólksins.
Fyrir það fyrsta tekur Evrópu-
sambandið'ekki nýjar aðildarum-
sóknir til afgreiðslu fyrr en eftir
ríkjaráðstefnuna 1996.
I öðru lagi verða væntanlega
gerðar nokkrar breytingar á skipu-
lagi og starfsháttum ESB á- ríkja-
ráðstefnunni. Við vitum því ekki
nákvæmlega um hvað við værum
að sækja með aðildarumsókn fyrr
en eftir 1996.
Hitt er líka ljóst, að ný aðildar-
ríki breyta ekki grundvallarskipu-
lagi, meginmarkmiðum og starfs-
háttum bandalagsins með aðildar-
samningum. Þau verða að ganga
í bandalagið eins og það er. Tak-
markaðar undanþágur eru veittar
í mesta lagi til 3-5 ára.
Grundvöllur hins nýja
Rómarréttar óbreyttur
Ýmsu kann að verða breytt á
ríkjaráðstefnu ESB. Helst er rætt
um, að almennara verði að taka
ákvarðanir með einföldum meiri-
hluta í ráðherraráðinu;
fjölgun atkvæða
stærri ríkjanna en
fækkun þeirra smærri;
einhver breyting gerð
á Evrópuþinginu; tak-
mörkuð réttindi nýrra
smáríkja í ráðherra-
ráðinu; landbúnaðar-
stefnan endurskoðuð
o.s.frv. Hins vegar er
nokkuð víst, að grund-
vallarstjórnskipan
ESB og markmið
verða hin sömu og þau
eru í dag.
Rómarréttur hinn
nýi verður áfram ríkj-
andi. Hann er að finna
í grundvallarsam-
þykktum bandalagsins: Rómar-
sáttmála frá 1957, einingarlögun-
um frá 1987, Maastricht-sáttmá-
lanum frá 1993, venjurétti mótuð-
um af dómsúrskurðum Evrópu-
dómstólsins o.fl.
Á meðal grundvallarmarkmiða
ESB, sem ekki munu breytast, er
að skapa einn sameiginlegan innri
markað með sameiginlegri við-
skiptastefnu, án innri tolla og við-
skiptahindrana með iðnvöru,
vinnu, fjármagn og þjónustu, en
með sameiginlegum tollmúr gegn
utanbandalagsríkjum.
Fórnir vegna EES
Með EES-samningnum fengum
við aðild að innri markaðinum.
Fyrir það þurftum við að fórna
miklu, m.a. að skekkja viðskipta-
kjör við utanbandalagsríki eins og
t.d. Bandaríkin, Japan og Rússland
um 8% með því að lækka tolla frá
EES-svæðinu um sem næst 4% en
hækka tolla á vörum frá utan-
SUS-ályktunin er í fullu
samræmi, segir Hannes
Jónsson, við raunsæja
stefnu ríkisstjórnarinn-
ar í Evrópumálum.
bandalagsríkjum um sem næst 4%.
Þá þurftum við að samþykkja
EB-réttinn sem ríkjandi á samn-
ingssviðinu og gerðum Alþingi þar
með að afgreiðslustofnun erlendra
herra um málefni samningsins.
Einnig urðum við að samþykkja
kröfu EB um aðild að auðlind gegn
tollalækkun á sjávarafurðum og
veita rányrkjuflota ESB heimild til
þess að veiða árlega 3.000 tonn
af karfa innan íslensku Iandhelg-
innar.
Áætla má, að tap okkar af
samningnum um „allt fyrir ekkert“
verði upp á um 145 milljónir kr. á
ári á árunum 1993-97, en um 45
milljónir kr. eftir 1997, svo sem
ég sýndi fram á með tölutöflu hér
í blaðinu 7. nóvember 1992.
Af þessu má sjá, að upphaflega
stefna Sjálfstæðisflokksins í Evr-
ópumálum um að gera tvíhliða við-
skiptasamning við EB á grundvelli
bókunar 6 en sleppa EES var rétt.
Með þessu mælti líka Francois
Mitterrand, Frakklandsforseti, á
fréttamannafundi í ráðherrabú-
staðnum í lok opinberrar heim-
sóknar 29. ágúst 1990.
Eftir þessu var ekki farið. Skað-
inn er skeður. Við erum aðilar að
EES. Þá er að reyna að gera það
besta úr ástandinu. Alþingi vísaði
veginn með samþykkt 5. maí 1993.
Færu fjögur EFTA-ríkin inn í ESB
Hannes
Jónsson
stæðir foreldrar ekki
nýtt óráðstafaðan per-
sónuafslátt barna
sinna og njóta þannig
einungis einfalds per-
sónuafsláttar. Sama
gildir um þá sem búa
einir með öldruðum
foreldrum sínum eða
sjúkum ættmennum,
þeir geta ekki nýtt
óráðstafaðan persónu-
afslátt þessara aðila.
Hlýtur sú mismunun
sem hér er lýst að telj-
ast mjög óeðlileg.
Fjárhagslegt
sjálfstæði
Auk þess sem núverandi kerfi
felur í sér verulega mismunun eftir
sambúðarformum er það til þess
fallið að draga úr fjárhagslegu sjálf-
stæði einstaklinga í hjónabandi eða
sambúð. Má hér aftur sérstaklega
nefna möguleika hjóna til milli-
færslna á persónuafslætti. Þessi
samnýting er til þess fallin að rýra
fjárhagslegt sjálfstæði tekjulægri
maka og felur í sér hvatningu fyrir
hann til þess að starfa ekki úti á
vinnumarkaðinum, þar sem hann
sér e.t.v. fram á að ráðstöfunartekj-
ur heimilisins standi í stað eða jafn-
vel í sumum tilvikum minnki við
það að hann fari út að vinna. Eins
og öllum er kunnugt eru það kon-
ur, sem í flestum tilvikum eru tekju-
lægri, enda eru það í u.þ.b. 90%
tilvika eiginmenn sem nýta óráð-
stafaðan persónuafslátt eigin-
kvenna sinna.
Sanngjarnara
skattkerfi
Með hugmynd ungs sjálfstæðis-
fólks um algjöra sérsköttun hjóna
og þar með afnámi á möguleikanum
til millifærslna á persónuafslætti,
er ekki ætlunin að ná
fram auknum ráðstöf-
unartekjum fyrir ríkið.
Gert er ráð fyrir að
skattgreiðendur fái að
njóta þessara fjár-
muna, en þó með sann-
gjarnari og eðlilegri
hætti.
Ýmsar hugmyndir
hafa komið fram um
breytingar í skattkerf-
inu sem gætu átt sér
stað samhliða því að
möguleikinn á milli-
færslu persónuafslátt-
ar væri afnuminn. Ein
hugmynd, sem komið
hefur fram við umræð-
ur um ijárhagslegt sjálfstæði meðal
hjóna, er sú að í stað þess að úti-
vinnandi maka sé heimilað að nýta
óráðstafaðan persónuafslátt hins
makans sem skattafslátt hjá sér,
verði fjármunir sem svara til óráð-
stafaða persónuafsláttarins greidd-
ir beint til þess hjóna sem ekki
nýtir hann. Þó að þessi leið feli
vissulega í sér kost umfram núver-
andi fyrirkomulag, þ.e. að viðkom-
andi einstaklingur fái fjármunina
beint í sínar hendur, felur hún að
öðru leyti í sér flesta galla núver-
andi fyrirkomulags.
Annar möguleiki til þess að nýta
umrædda íjármuni er sá að lækka
einfaldlega tekjuskattshlutfallið og
myndu fjármunirnir þá nýtast öllum
skattgreiðendum að einhveiju leyti.
Óski menn hins vegar eftir því
að taka sérstakt tillit til þeirra sem
eiga börn og að auðvelda öðru hjóna
að vera heima til að gæta barna
sinna, mætti t.d. nýta þessa íjár-
muni til þess að hækka verulega
barnabætur til allra foreldra. For-
eldrarnir njóta þá fjármunanna án
tillits til þess hvort þeir velja að
vinna úti eða heima. Jafnframt
mætti þá taka tillit til þeirra aðila
er hafa á framfæri sínu aðra ósjálf-
bjarga einstaklinga, t.d. veik ætt-
menni, með því að greiða slíkum
framfærendum sérstakar umönn-
unarbætur óháð því hvort þeir vinni
innan eða utan heimilis.
Með þessum hætti væri að miklu
leyti komið í veg fyrir þá óeðlilegu
mismunun sem núverandi kerfi fel-
ur í sér og getið var hér að ofan.
Annar möguleiki til þess að koma
að einhveiju leyti sérstaklega til
móts við þá sem hafa börn og aðra
ósjálfbjarga einstaklinga á fram-
færi sínu gæti e.t.v. verið að
ákvarða öllum slíkum aðilum hærri
persónuafslátt en þeir njóta sem
ekki hafa með höndum slíka fram-
færslu.
Afskipti ríkisins
Með ofangreindum hugmyndum
er alls ekki ætlunin að hvetja til
þess að öll heimavinnandi foreldri
fari út á vinnumarkaðinn eða að
allir einstaklingar í hjónabandi haldi
fjárhag sínum aðgreindum. Slík
atriði verða auðvitað að fara eftir
vilja og samkomulagi hjóna í hveiju
tilviki.
Hins vegar er mikilvægt að ríkið
noti ekki löggjöf til þess að beina
hjónum inn á ákveðna braut að
þessu leyti, heldur búi svo um hnút-
ana að hjón njóti raunverulegs
valfrelsis. Jafnframt er mikilvægt
að ríkið geri ekki upp á milli ein-
staklinga í skattalögunum og um-
buni þannig ákveðnum einstakling-
um fram yfir aðra án þess að nokk-
ur rökrænn mælikvarði sé lagður
til grundvallar, svo sem hvort við-
komandi þurfi að sjá fyrir börnum
eða öðrum ósjálfbjarga einstakl-
ingum.
Höfundur er í stjórn SUS og
starfar með Sjálfstæðum konum.
Áslaug
Magnúsdóttir
skyldi ísland taka upp viðræður
um tvíhliða viðskiptasamning við
ESB.
Vörumst að láta vont versna
Sæluboðskapur hinnar flokks-
pólitísku örveru, krata, er að ESB-
aðild sé hjálpræðið mikla fyrir okk-
ur fátæka og smáa. Þó er aug-
ljóst, að með því fengjum við sára-
lítinn viðskiptaábata umfram það,
sem við höfum með EES, en stór-
aukinn kostnað. Aðildargjöld okk-
ar að ESB yrðu a.m.k. um 6 millj-
arðar króna á ári hveiju.
Hvar á Friðrik að taka það fé
fyrir ekki neitt?
Við þyrftum líka að lögtaka all-
an ESB-réttinn og afsala herrun-
um í Brussel enn meira af fullveldi
okkar en með EES, gera Alþingi
enn aumari afgreiðslustofnun,
sætta okkur við útlenda fámennis-
valdsstjórn í Brussel á samnings-
sviðinu í stað okkar lýðræðishefða.
Samningsrétturinn um tolla og
viðskipti við utanbandalagsríki
færðist frá okkur yfir á ESB.
Af sameiginlegu sjávarútvegs-
stefnunni leiddi, að ESB réði og
úthlutaði fiskveiðikvóta við ísland,
ekki við. Bandalagið gerði líka alla
samninga um sjávarútvegsmál á
okkar veiðisvæðum. Öll aðildarrík-
in fengju sama rétt og við til að
veiða á milli 12 og 200 mílna
marka, athafna sig í íslenskri land-
helgi og höfnum, fjárfesta hér í
fiskvinnslu og útgerð, stofna útibú
á íslandi til útgerðar erlendra
skipa.
Önnur svið fullveldistakmark-
ana, sem fylgja mundu ESB-aðild,
felast í sameiginlegri stefnu
bandalagsins í efnahags-, gengis-,
gjaldeyris- og landbúnaðarmálum.
Stefnan er sú, að hlutur ESB verði
meiri, aðildarríkjanna minni, á öll-
um þessum sviðum. Síðan 1993
skal einnig stefnt að sameiginlegri ^
stefnu í utanríkis- og öryggismál-
um.
Þetta eru efnisatriðin, sem rétt-
læta ályktun SUS. Þau þarf að
ræða meira á rökrænum hags-
munagrunni svo sannleikurinn
verði öllum ljós.
Víðsýn utanríkisstefna
SUS-ályktunin er líka í fullu
samræmi við víðsýna og raunsæja
stefnu ríkisstjómarinnar í Evrópu-
og utanríkismálum. Málefnasamn-
ingurinn undirstrikar, að aðildar-
umsókn sé ekki á dagskrá með því
að minnast ekki á hana. Treysta
skuli samskiptin við ESB á grund-
velli EES-samningsins og íslenskir
hagsmunir kynntir. Hugsað hnatt-
rænt, fremur en svæðisbundið, eins
og sæmir nútímamönnum. Evrópu-
viðskipti verði ekki vanrækt en
forðast að við einangrumst með
18 Evrópuríkjum í heimi 185 ríkja.
Treysta viðskiptin við Bandaríkin
og kanna möguleika á fríverslunar-
samningum. Efla markaðssókn um
allan heim. Nýta tækifæri GATT.
Kanna sóknarfæri íslensks fram-
taks og fyrirtækja í hnattrænu
samhengi.
Slíka stefnu væri ekki hægt að <
framkvæma ef við værum aðilar
að ESB. Með ungum sjálfstæðis-
mönnum segjum við því: „Hægt
er að útiloka aðild íslands að ESB.“
Höfundur er fyrrverandi
sendiherra.
SVEIGJANLEGUR SKÓLI. Fjölbreytt verkefnaval eftir
áhugasviöi nemenda stuðlar að ánægjulegra tónlistarnámi.
Píanó • Orgel
Hljómborð • Harmonikka
Kennt er á píanó, orgel, harmonikku og hljómborð
af öllum gerðum auk tónfræði og hljómfræði.
Einkatímar • Hóptímar
Kennsla fer að mestu fram í einkatímum. Tónfræði,
hljómfræði og fyrirlestrar verða í hóptímum að hluta.
Nemendur á öllum aldri
Byrjendur, ungir sem gamlir, eru jafn velkomnir
og þeir sem eru lengra komnir í námi.
Innritun og upplýsingar
Innritun í síma 567 8150 og í Hljóðfæraversluninni RÍN.
Nemendur skólans fá 10% staðgreiðsluafslátt
aföllum vörum í Hljóðfæraversluninni Rín.
TONSKOLI
Guðmundur Haukur
kennari og hljómlistarmaður
Hagaseli I5,108 Beykjavík. Sími 56] 8156