Morgunblaðið - 29.10.1995, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ
MIIMNIIMGAR
SUNNUDAGUR 29. OKTÓBER 1995 33
í
I
!
I
i
I
I
!
I
J
I
í
1
<
i
í
i
i
4
i
i
i
i
4
4
i
GUÐRÚN
DAVÍÐSDÓTTIR
+ Guðrún Davíðs-
dóttir, hús-
freyja á Grund í
Skorradal, fæddist
á Arnbjargarlæk í
Þverárhlíð 6. októ-
ber 1914. Hún Iést
á sjúkradeild
Hrafnistu í Reykja-
vík 18. október síð-
astliðinn og fór út-
för hennar fram
frá Hvanneyrar-
kirkju 28. október.
STUNDIRNAR liða
hjá og eru brotgjarnar
I því áþreifanlega, en samt lifa þær
skýrar í minningunni.
Þegar ég frétti lát Guðrúnar
Davíðsdóttur á Grund lifnuðu minn-
ingar mínar um þessa mikilhæfu
konu, sem missti mann sinn eftir
níu ára hjónaband frá fjórum ung-
um bömum og tókst þá, þrítug að
aldri, á við að verða bóndinn á
Gmnd, bústólpi sinnar sveitar með
menningarheimili, sem varð sann-
arlega einn af landstólpum þessa
lands, svo höfðað sé til erindis Jón-
asar: „Traustir skulu hornsteinar
hárra sala; í kili skal kjörviður;
bóndi er bústólpi - bú er landstólpi
- því skal hann virður vel.“
Guðrún á Grund var einn af hom-
steinum íslenskrar bændamenning-
ar, sem hafði víðan sjóndeildarhring
og var sjálf kjörviðurinn, sem allt
mæddi á en brotnaði aldrei. Þannig
sótti hún styrk til jarðarinnar sem
hún endurbætti með stóraukinni
ræktun, og fjölgaði síðan bústofni,
sem með umönnun gaf henni arð
til að byggja upp öll hús jarðarinn-
ar. Og I sínu reisulega nýja íbúðar-
húsi varð hún sú Guðrún, sem eng-
inn gleymir sem kynntist. Húsmóð-
irin og bóndinn á Grund, sem tók
svo vel á móti gestum, af svo mik-
illi hlýju og með svo rausnarlegu
veisluborði, að það var jafnvel
stundum erfitt að þiggja. Og þegar
til stofunnar var gengið, varð til-
finning virðingarinnar sterkust
fyrst, en síðar varð maður stoltur
gagnvart því að I sveitum landsins
væm slík heimili til, sem ættu okk-
ar bestu bókmenntir og skörtuðu
fögrum málverkum íslenskra lista-
manna.
En það var þó svo miklu meira
en þetta, því að baki var innri per-
sóna Guðrúnar, I móðurinni sem
umvafði, verndaði og styrkti, í
ömmunni sem tók á móti, hrósaði,
hlustaði á og hvatti, í vininum sem
hlúði að, spurði um líðan og styrkti,
ef erfiðleikar steðjuðu að, í bóndan-
um sem með svo mikilli gleði gekk
til allra starfa úti og inni, hvatti til
starfa og ábyrgðar, í hestamannin-
um sem naut ferða á góðum gæð-
ingi og gat lagt fákinn af fljúgandi
stökki á skeið og þá var gleði þeirr-
ar stundar mest, í kvenfélagskon-
unni sem var í forystu um svo
mörg góð verk og síðast í konunni,
sem var hjarta heimilisins á Grund
- konunni sem var alltaf gefandi
og veitandi.
Ég þakka fyrir að hafa kynnst
heimilinu hennar og fyrir að hafa
eignast þar þá vini, sem svo dýr-
mætt er að eiga. í Heilagri ritningu
segir að hið sýnilega sé stundlegt
en hið ósýnilega eilíft.
Þetta áþreifanlega í lífi hennar
er liðið, en við hefur tekið þetta
sterka sem er að baki, í huga okk-
ar minningin um hana, sem lifir
áfram með okkur og vitund okkar
og trú um líf hennar í húsi Drottins
Guðs, þar sem hún nú nýtur hand-
leiðslu og blessunar.
Halldór Gunnarsson.
Hún Guðrún mín á Grund er
kvödd hinstu kveðju. Margar eru
þær húsfreyjurnar í Borgarfirði sem
hafa notið og njóta mikillar virðing-
ar samferðafólks og almennings.
Ein þessara mætu kvenna var Guð-
rún á Grund. Guðrún
var vörpuleg í fram-
komu og hispurslaus
við gesti og gangandi.
Góðan beina áttu allir
vísan á Grund, en
gleðilaust kvaddi hún
þann gest sem taldi
það eftir sér og af-
þakkaði að ganga í bæ
og dvelja þar um stund
og þiggja góðgerðir
hjá húsfreyju.
Guðrún bar með sér
mikinn persónustyrk.
Handtak hennar og
viðmót staðfesti það
strax við fyrstu kynni. Um hana
mátti segja að hún væri góð fyrtr
sig en ekki síður góð fyrir aðra. A
Grund var haldið uppi góðu búi og
því var skilað vel stæðu til þeirra
Jóhönnu og Davíðs. Rausn hennar
og mannkostir komu víða fram.
Náungakærleiki hennar var ríkuleg-
ur. Þar hafði hún lag á að koma
alúðarverkum sínum þannig á fram-
færi við þurfendur og þiggjendur
að fagnaður varð af þeirra hálfu.
Það vakti athygli mína, er ég kom
öllum ókunnugur til starfa í Borgar-
fjörð, hvaða virðingartónn var sam-
fara þegar minnst var á húsfreyjuna
á Grund og alveg sérstaklega fannst
það þegar áherslan birtist og við-
mælandinn sagði Guðrún mín á
Grund.
Það skulu ekki höfð fleiri orð að
sinni. Við heiðrum minningu Hennar
og þökkum mjög góð kynni og sam-
fylgd þessarar tignarkonu.
Innilegar samúðarkveðjur til að-
standenda. Blessuð sé hennar minn-
ing.
Hjörtur Þórarinsson.
Yfir nafni Guðrúnar á Grund er
hljómmikil reisn. Hún var hvort-
tveggja í senn skörungur og ljúf-
menni. Hún var athvarf og kjölfesta
fjölskyldu sinnar og veitti vinum
sínum skjól. Hún var höfðingi heim
að sækja og stýrði búi sínu jafnan
af atorku og fádæma myndarskap.
Guðrún á Grund var af traustu
bergi brotin, dóttir hjónanna Guð-
rúnar Erlendsdóttur frá Sturlu-
reykjum og Davíðs Þorsteinssonar
bónda og hreppstjóra á Arnbjargar-
læk í Þverárhlíð. Þar stóð annálað
menningarheimili og stórbýli en þau
hjónin ráku eitt stærsta fjárbú hér
á landi bæði þar á jörðinni og sam-
tímis á fleiri jörðum. Guðrún giftist
ung Pétri Bjarnasyni á Grund I
Skorradal, syni hinna merku hjóna
þar, Kortrúnar Steinadóttur og
Bjarna Péturssonar, en þau voru
þekkt fyrir gestrisni og ríklyndi.
Pétur lést langt um aldur fram frá
fjórum ungum bömum þeirra Guð-
rúnár eftir níu ára hjúskap og var
öllum haiTndauði. Um hann sagði
dr. Eiríkur Albertsson prestur á
Hesti í Borgarfírði, að hann hefði
verið forystumaður sveitar sinnar
og bændahöfðingi og staðið í
fremstu röð íslenskra menningar-
bænda. Húsfreyjan á Grund mætti
þessum skapadómi rétt orðin þrítug
- bognaði ef til vill en brotnaði ekki.
Hún hélt merkinu hátt á loft og bjó
áfram rausnarbúi á jprund um ára-
tuga skeið. Guðrún átti síðar dóttur
með Þorgeiri Þorsteinssyni, bræðr-
unga Péturs, en Þorgeir var lengst
af ráðsmaður hennar á Grund, holl-
vinur barnanna og stoð og stytta
Guðrúnar, - fágætur öðlingur.
Grund í Skorradal hefur lengi
staðið um þvera þjóðbraut og verið
í fremstu röð menningarsetra í
Borgarfirði. Þaðan er fagurt um
að litast. Skorradalsvatn og skógi
vaxnar hlíðar á aðra hönd og
Skarðsheiðin fyrir stafni, mikilúðleg
í hlýlegri tign sinni með skessuna
í Skessuhorni sem eins konar inn-
siglisvörð. Brynjólfur Sveinsson,
biskup í Skálholti, byggði jörðina
fyrstur manna á stekkjarstæði frá
Vatnsenda um miðja sautjándu öld
til þess að geta átt þar athvarf síð-
ar og lét reisa þar vandaða kirkju
og vígði hana hálfkirkju. Hann bjó
þar aldrei sjálfur, en ættmenn hans
fengu jörðina eftir hans dag. Frá
árinu 1836 hefur sama ættin setið
á Grund. Séra Eiríkur á Hesti sagði
um Grundarheimilið í tíð Bjarna
Péturssonar, að þar hefði verið án-
ingarstaður og athvarf fjölmargra
manna og hefði Bjarni átt til að
bera biskupsrausn. Sjálf var Guðrún
Davíðsdóttir ekki síður rómuð fyrir
rausn og stórhug og enn er Grund
í Skorradal setin með höfðingsbrag
af syni Guðrúnar, Davíð Péturssyni
hreppstjóra og oddvita, og konu
hans, Jóhönnu Guðjónsdóttur frá
ísafírði.
Ég vil að leiðarlokum kveðja ljúf-
an vin og mikilhæfa konu. Ungur
átti ég þess kost að vera undir hand-
leiðslu Guðrúnar á Grund mörg sum-
ur og mun jafnan búa að þeim sam-
skiptum. Margvíslegum minningar-
brotum bregður fyrir í sjónhendingu
og nefni ég af handahófí þær hátíð-
arstundir í mínum huga, þegar Guð-
rún söðlaði hesta sína. Hún var tígu-
leg á hestbaki, svo að af bar, og
hafði til að bera þá lagni og skap-
festu, að kostir reiðhestsins fengu
notið sín til fulls. Þá er þess einnig
að geta, að fjölskylda mín öll átti
ævinlega traustan bakhjarl á Grund,
en hálf öld er nú liðin frá því, er
móðurforeldrar mínir, Sofía og
Haukur Thors, reistu sér bústað að
Hvammi í Skorradal í því skyni að
skapa fjölskyldunni samastað í fögru
umhverfí og græða dalinn. Þá og
jafnan síðar var gott að leita til
Grundar og eiga þar hollvinum og
hjartahlýju húsfreyjunnar að mæta.
Fyrir allt þetta og ótalmargt annað
skulu færðar einlægar þakkir.
Minning Guðrúnar á Grund er
björt og sterk.
Pétur Kr. Hafstein.
Ég stóð vart fram úr hnefa þeg-
ar ég fór að venja komur mínar til
Rúnu á Grund í Skorradal. Fyrst í
fylgd foreldra minna sem þá bjuggu
á næstu grösum, en síðar sem
kaupamaður. Við vorum ófáir
„strákarnir hennar Rúnu“ sem
dvöldumst þar um lengri eða
skemmri tíma, - fyrst sem liðlétting-
ar, en fljótlega vorum við látnir
finna fyrir því að munaði um okkur.
Rúna hafði á bömum einstakt lag
og laðaði þau að sér með þeirri
blöndu afskiptaleysis og athygli sem
svo fáir hafa á valdi sínu. Sumrin
mín hjá fóstm minni á Gmnd urðu
alls átta og hafa ævinlega haft mik-
il áhrif á mig. Atlætið var gott,
umhverfíð dásamlegt og lífíð
áhyggjulaust. Æ síðan hefur heimil-
ið á Gmnd staðið opið mér og minni
fjölskyldu og er það ómetanlegt.
Mikið hefur verið frá okkur tekið
en við eigum líka mikið í fjársjóði
góðra minninga um konu sem skil-
aði miklu dagsverki en hafði ekki
hátt um afrek sín.
Ég vil láta orð skáldsins á Arnar-
vatni verða okkur hvatningu.
Vilji mæddum myrkvast lund
á minninganna gleðifund
skal leitað og í ljósi því
öll leiðin rakin upp á ný.
Svo geymt í hjartans helgidóm
skal heilagt minninganna blóm,
þar fölnar ei hin rauða rós
þar roðnar hún við himneskt ljós.
(Sig. Jónsson)
Hafi Guðrún Davíðsdóttir á
Grund þakkir fyrir öll sín spor.
Þorleifur Fr. Magnússon.
Handrit afmælis- og minningargreina
skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða
tölvusett. Sé handrit tölvuse'tt er æski-
legt, áð disktingur fylgi útprentuninni.
Auðveldust er móttaka svokallaðra
ASCII-skráa, öðru nafni DOS-texta-
skrár. Ritvinnslukerfin Word og Word-
perfect eru einnig auðveld í úrvinnslu.
Senda má greinar til blaðsins á netfang
þess Mbl@centrum.is en nánari upplýs-
ingar þar um má lesa á heimasíðum.
Það eru vinsamleg tilmæli að lengd
greina fari ekki yfir eina og hálfa örk
A-4 miðað við meðallinubil og hæfilega
linulengd — eða 3600-4000 slög. Höf-
undar eru beðnir að hafa skírnarnöfn
sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
STEINUNN ÞORA
MAGNÚSDÓTTIR
HINSTA kveðja til þín,
elsku frænka okkar,
með innilegu þakklæti
fyrir stundirnar sem
við áttum með þér, þær
stundir geymum við í hjörtum okk-
ar. Við hefðum viljað hafa þær
mikið fleiri, en það er guð sem
ræður. Guð blessi minningu þína,
elsku Steinunn Þóra.
Þú varst lífs míns blómstur blítt,
sem bliknaði í vetur,
og í staðinn annað nýtt
aldrei sprottið getur.
(Auðólfur Gunnarsson)
Þó að kali heitur hver,
hylji dali jökull ber,
steinar tali og allt hvað er,
aldrei skal ég gleyma þér.
(Skáld-Rósa)
Kristur minn, ég kalla á þig,
komdu að rúmi mínu,
gjörðu svo vel og geymdu mig,
guð, í skjóli þínu.
(Höf. ók.)
Við vottum foreldrum, bróður og
öðrum ástvinum okkar dýpstu sam-
úð.
Þín
Guðleifur og Elínborg.
Elsku Steinunn mín, okkur lang-
ar svo að skrifa þér stórt kveðju-
bréf, en okkur er orða vant. En það
sem enginn getur tekið frá okkur
eru yndislegar minningar um þig
og þær eiga eflaust eftir að ylja
okkur um ókomna tíð, því látum
við sálmaskáldin segja það sem við
vildum segja við þig, elsku vina.
Megi almættið leiða þig inn í birt-
una eilífu og við óskum þér guðs
blessunar í landi ljóss og friðar. Guð
blessi minningu þína, elsku barn.
Elsku Sonja, Maggi, Gummi og
aðrir aðstandendur, megi góður guð
styrkja ykkur og okkur öll í þessari
ólýsanlega miklu sorg og bera
smyrsl á sárin.
Hví var þessi beður búinn,
bamið kæra, þér svo skjótt?
Svar af himni heyrir trúin
hljóma gegnum dauðans nótt.
Það er kveðjan: „Kom til mín!“
Kristur tók þig heim til sín.
Þú ert blessuð hans í höndum,
hólpin sál með ljóssins öndum.
(B. Halld.)
Þau ljós sem skærast lýsa,
þau ljós sem skína glaðast,
þau bera mesta birtu
en brenna líka hraðast.
Og fyrr en okkur uggir
fer um þau harður bylur
er dauðans dómur fellur
og dóm þann enginn skilur.
En skinið logar skæra
sem skamma stund oss gladdi
það kveikti ást og yndi
með öllum sem það kvaddi.
Þótt burt úr heimi hörðum
nú hverfi ljósið bjarta
þá situr eftir ylur
í okkar mædda hjarta.
(F.G.Þ.)
Drottinn vakir, Drottinn vakir
daga og nætur yfir þér.
Blíðlynd eins og besta móðir
ber hann þig í faðmi sér.
Allir þótt þér aðrir bregðist
aldrei hann í burtu fer
Drottinn elskar, Drottinn vakir
daga og nætur yfir þér.
(Sig. Kr. Pétursson)
Kveðja,
Ingibjörg og Guðmundur.
v
Á sunnudagskvöldið 1. október
er ég heyrði þá frétt að hún Stein-
unn frænka mín væri týnd fór um
mig hrollur en mér datt nú ekki í
hug þá hversu hræðilegt þetta átti
eftir að verða. Þeir deyja ungir sem
guðirnir elska.
Þær voru ófáar stundirnar sem
við áttum saman þegar við vorum
krakkar.
Ég var 9 ára þegar Steinunn
fæddist og að komast á þennan
barnapössunaraldur þannig að ég
var mikið heima hjá henni og pass-
aði hana oft.
Nú veit ég að Steinunn er komin
til ömmu okkar og þær gæta hvor
annarrar vel.
Elsku Sonja, Maggi, og Gummi,
ég votta ykkur mína dýpstu samúð
í þessari erfiðu sorg.
Gráttu ekki af því að ég er dáin,
ég er innra með þér alltaf.
Þú hefur röddina, hún er í þér,
hana getur þú heyrt
þegar þú vilt.
Þú heftir andlitið,
líkamann,
ég er í þér.
Þú getur séð mig fyrir þér
þegar þú vilt.
Allt sem er eftir
af mér
er innra með þér.
Þannig erum við alltaf saman.
(Barbro Lindgren)
Kveðja, ykkar
Sigrún Hildur.
Það er svo skrítið að Steinunn sé
horfin. Að við sjáum hana aldrei
aftur hoppandi og skoppandi í skól-
anum.
Það var bara núna í sumar sem
við bökuðum matarmiklu pizzuna
eins og Steinunn kallaði hana.
Það er óréttlátt að Steinunn hafí
þurft að deyja svona ung en guð
hlýtur að hafa ætlað henni eitt-
hvert sérstakt hlutverk.
Það gat enginn verið í fýlu út í
Steinunni lengi og sættumst við
SJÁ NÆSTU SÍÐU
+ Steinunn Þóra
Magnúsdóttir
fæddist á Selfossi
31. desember 1980.
Hún- lést af slysför-
um í Vestmannaeyj-
um 1. október síð-
astliðinn og fór út-
för hennar fram frá
Selfosskirkju 28.
október.
t
Innilegar kvefijur og þakkir sendum við
öllum þeim fjölmörgu sem sýndu okkur
samúfi og samhug við fráfall ástkærs
eiginmanns míns, föður okkar, sonar
og bróður,
sr. ÞÓRHALLS HÖSKULDSSONAR,
sem lést 7. október sl.
Guð blessi og styrki ykkur öll.
Þóra Steinunn Gísladóttir,
Björg Þórhallsdóttir,
Höskuldur Þór Þórhallsson,
Anna Kristín Þórhallsdóttir,
Gisli Sigurjón Jónsson,
Björg Steindórsdóttir, Kristján Sævaldsson,
Hulda Kristjánsdóttir, Gestur Jónsson og synir.