Morgunblaðið - 30.01.1996, Blaðsíða 1

72 SÍÐUR B
STOFNAÐ 1913
24. TBL. 84. ÁRG.
ÞRIÐJUDAGUR 30. JANÚAR 1996 PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Umbót-
um haldið
áfram
Washington. Reuter.
VÍKTOR Tsjernomýrdín, forsætis-
ráðherra Rússlands, segir að um-
bótum í efnahagsmálum verði hald-
ið áfram þótt „vissar leiðréttingar“
verði gerðar á stefnunni. Hann er
í heimsókn í Bandaríkjunum og
ræddi í gær við A1 Gore varafor-
seta.
Tsjernomýrdín varaði við því að
vegna forsetakosninga í ríkjunum
báðum á þessu ári væri hætta á
því að ýmsir atburðir yrðu mistúlk-
aðir. „Kosningarnar í desember í
Rússlandi sýndu okkur að þrátt
fyrir alla erfiðleikana sem við
stöndum frammi fyrir eru umbæt-
urnar ekki í hættu. Markaðsumbót-
um mun verða haldið áfram. En
fundin verður lausn á vandamálum
sem koma upp,“ sagði ráðherrann.
Ný skoðanakönnun í Rússlandi
sýnir að ijórir menn hafa meira
fylgi en Borís Jeltsín forseti. For-
setakosningar verða í júní.
Könnunin var gerð rétt eftir blóð-
baðið í Pervomaískoje þar sem
rússneskir hermenn börðust við
gíslataka úr röðum Tsjetsjena. For-
setinn fékk aðeins 5,4% atkvæða
en hæstur var Gennadí Zjúganov,
leiðtogi kommúnista, með 11,3%.
■ Jeltsín á erfitt verk/20
Reuter
SERBNESKUR piltur brosir til tveggja bandarískra hermanna
skammt frá bænum Lopare, norðaustur af Tuzla í Bosníu. Her-
mennirnir voru á eftirlitsferð og höfðu stansað í þorpinu til að
spjalla við íbúa.
Stríðsfangar
enn í haldi
Stjórnin í Belgrad býst til að viður-
kenna sjálfstæði Makedóníu
Sarajevo, Belgrad. Reuter.
FULLTRUI Alþjóða Rauða krossins
sagði í gær, að Serbar, Króatar og
múslimar hefðu enn ekki sleppt 112
stríðsföngum og væri um að ræða
skýlaust brot á Dayton-samkomu-
laginu hvað varðaði að minnsta kosti
49 þeirra. Stjórnin í Belgrad sam-
þykkti í gær drög að samningi, sem
felur í sér fulla viðurkenningu á
sjálfstæði Makedóníu.
Beat Schweizer, fulltrúi Alþjóða
Rauða krossins í Sarajevo, sagði á
fréttamannafundi, að samtökin
hefðu miklar áhyggjur af því fólki,
sem ekki hefði verið sleppt, en af
þessum 112 væri 63 haldið eftir
vegna hugsanlegra ásakana um
stríðsglæpi.
Samkvæmt friðarsamkomulaginu
er leyfilegt að hafa stríðsfanga í
haldi „í eðlilegan tíma“ meðan mál
þeirra eru könnuð en Króatar halda
50 Serbum, Bosníustjórn þremur
Króötum og sjö Serbum og Serbar
þremur múslimum, sem grunaðir eru
um stríðsglæpi. Af hinum 49, sem
ekki hefur verið sleppt, halda Serbar
39 á Banja Luka-svæðinu og Bosníu-
stjórn er enn með sex manns í haldi
í Gorazde. Að auki eru nokkur „sér-
stök tilfelli" til athugunar hjá Rauða
krossinum. Bosníu-Serbar slepptu
þrettán múslimum úr haldi í gær.
Bannar aðgang að herfangelsi
Bosníustjórn neitar enn að veita
fulltrúum Rauða krossins aðgang
að herfangelsi í Tuzla en talið er,
að þar séu nokkrir tugir Serba í
haldi. Hefur hún enga skýringu gef-
ið á neituninni en Rauði krossinn
hefur fengið að kynna sér allar aðr-
ar stríðsfangabúðir í Júgóslavíu fyrr-
verandi.
Leighton Smith, yfirmaður herliðs
NATO í Bosníu, átti í gær fund með
Bill Clinton Bandaríkjaforseta í
Washington, þar sem hann fór yfir
stöðu mála. Að fundinum loknum
sagði Smith við fréttamenn að hann
væri bjartsýnn á stöðuna. Deiluaðil-
ar hefðu að mestu virt Dayton-sam-
komulagið.
Búist er við, að stjórnvöld í Serbíu
og Svartfjallalandi, Júgóslavíu, sem
nú heitir, og í Makedóníu gangi form-
lega frá gagnkvæmri viðurkenningu
á næstunni. Mun það aftur ryðja
brautina fyrir viðurkenningu Evrópu-
sambandsins á stjórninni í Belgrad.
Frakkar hætta öllum
kj arnorkutilraunum
París, Washington. Reuter.
Reuter.
JACQUES Chirac Frakklandsforseti greinir frá ákvörðun sinni
í sjónvarpsávarpi frá forsetahöllinni í gærkvöldi.
JACQUES Chirac, forseti Frakk-
lands, greindi frá því í gærkvöldi
að Frakkar myndu ekki sprengja
fleiri kjarnorkusprengjur í Kyrra-
hafi í tilraunaskyni. Sjötta og síð-
asta sprengjan var sprengd um
helgina.
I stuttu sjónvarpsávarpi frá for-
setahöllinni Elysée sagði forsetinn
að Frakkar myndu á næstu vikum
taka frumkvæðið í afvopnunarmál-
um og varðandi sameiginlegar evr-
ópskar varnir.
Upphaflega var áformað að
sprengja átta sprengjur og hafði
verið boðað að sú síðasta yrði
sprengd í júní á þessu ári. Spreng-
ingarnar vöktu hins vegar mun
meiri reiði en búist hafði verið við
og hefur þeim verið harðlega mót-
mælt um allan heim, ekki síst af
ríkjum í Asíu og Kyrrahafi.
Francois Mitterrand, fyrrver-
andi Frakklandsforseti, hafði hætt
kjarnorkutilraunum Frakka árið
1992 en Chirac sagði hins vegar
nauðsynlegt að hefja þær á ný
vegna þróunar nýs kjarnaodds sem
notaður verður í kafbátaflaugum
Frakka.
í október á síðasta ári gaf hann
í skyn að hugsanlegt væri að ein-
ungis yrðu gerðar sex tilraunir og
að því búnu mýndu Frakkar undir-
rita samkomulag þar sem þeir
skuldbyndu sig til að gera aldrei
aftur kjarnorkutilraunir.
Chirac sagði í sjónvarpsávarpi
sínu að tilraunirnar, sem vissulega
hefðu reitt marga til reiði, myndu
tryggja „öruggar og nútímalegar"
varnir og tryggja framtíð yngri
kynslóða.
Fyrr um daginn hafði Charles
Millon varnarmálaráðherra greint
frá því að allar tilraunirnar hefðu
heppnast einstaklega vel frá vís-
indalegu sjónarmiði og að hann
treysti því að franskir vísindamenn
gætu innan nokkurra mánaða bytj-
að að líkja eftir áhrifum kjarnorku-
sprenginga á tilraunastofum.
Auðveldar Bandaríkjaför
Chirac heldur til Bandaríkjanna
á miðvikudag og mun þar ávarpa
Bandaríkjaþing og eiga fund með
Bill Clinton Bandaríkjaforseta. Er
talið að hann hafi viljað ljúka til-
raununum fyrir Bandaríkjaferðina
svo að hann gæti lagt áherslu á
afvopnunarmál. Ef ekki hefði verið
hætt við tilraunirnar fyrir heim-
sóknina hefði Clinton forseti verið
í erfiðri stöðu því hann hefur harð-
lega fordæmt kjarnorkutilraunir
og barist fyrir banni við þeim.
Mike McCurry, talsmaður
Bandaríkjaforseta, fagnaði í gær
ákvörðun Chiracs og spáði því að
hún myndi auðvelda vinnu við að
ljúka allsheijarsáttmála gegn
kjarnorkutilraunum, sem til stend-
ur að undirrita síðar á árinu.
Sátta-
tillaga
ótímabær
Jerúsalem. Reuter.
EHUD Barak utanríkisráðherra
ísraels dró í gær úr væntingum
þess efnis að tímamót væru í nánd
í friðarumleitunum við Sýrlend-
inga. Hann sagði ennfremur að
mál væru ekki komin á það stig
að þörf væri á að biðja Bandaríkja-
menn að leggja fram sáttatillögu.
Barak er nýkominn af fundi
með Bill Clinton Bandaríkjafor-
seta í Washington. Hann sagði
ótímabært að Bandaríkjamenn
reyndu að brúa bilið í friðarumleit-
ununum, það þyrfti að minnka
mikið áður en tímabært væri að
freista þessa.
Aðspurður sagði Barak, að
Israelar vildu ná friðarsamningum
við Sýrlendinga sem fælu í sér
opnun landamæra, full stjórn-
málatengsl, gagnkvæm viðskipti
og heitstrengingar Sýrlendinga
um að beita sér fyrir friði i suður-
hluta Líbanons.
Barak sagði að ísraelar myndu
ekki gefa frá sér vatnsréttindi við
Gólanhæðirnar fyrir friðarsamn-
inga við Sýrlendinga.
Barak tengdi ennfremur viðræð-
ur um endanlegt samkomulag við
Palestínumenn um stöðu Vestur-
bakkans og Gaza við ákvörðun um
að uppræta þau ákvæði stofnskrár
Frelsisfylkingar Palestínumanna
(PLO) sem fjalla um tortímingu
Israelsríkis.