Morgunblaðið - 07.06.1996, Blaðsíða 47

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 7. JÚNÍ 1996 47
Stjórn Samtaka fiskvinnslu án útgerða
um meinta mismunun fyrirtækja
Alit Samkeppn-
isráðs illa unnið
Messa og
gönguferð
um Viðey
GÖNGUFERÐ um Vestureyna
verður á morgun, laugardag, kl.
14.15. Þar er margt áhugavert að
sjá s.s. steinar með áletrunum frá
19. öld, forn ból lundaveiðimanna
og síðast en ekki síst umhverfis-
listaverkið Áfanga eftir R. Serra.
Fjallað verður sérstaklega um lista-
verkið í göngunni, einnig verður
rætt um sögu og náttúru eyjarinn-
ar. Ferðin tekur tæpa tvo tíma.
Rétt er að vera á góðum göngus-
kóm.
Á sunnudag kl. 14 messar sr.
María Ágústsdóttir í Viðeyjarkirkju
og strax að messu lokinni leiðir
staðarhaldari fólk um Viðeyjarhlöð
í staðarskoðun. Eftir það geta menn
brugðið sér á hestbak því hestaleig-
an verður þá komin til starfa. Einn-
ig er Viðeyjarstofa opin fyrir þá sem
vilja fá sér kaffi eða aðrar veitingar.
Bátsferðir eru á klukkustundar-
fresti frá kl. 13. Sérstök ferð verð-
ur með kirkjugesti kl. 13.30.
| Hafnarganga í
Þorlákshöfn
HAFNARGÖNGUHÓPURINN fer
í aðra gönguferð sína föstudaginn
7. júní um hafnarsvæði sveitarfé-
laga í Landnámi Ingólfs. Gengið
verður um hafnarsvæði Þorláks-
hafnar.
Mæting er í ferðina við Mið-
| bakkatjaldið (norðan Hafnarhúss-
| ins) kl. 20. Þaðan verður farið með
rútu til Þorlákshafnar og farið það-
an frá Hafnarvigtinni kl. 21 og
gengið um hafnarsvæðið í fylgd
staðfróðs heimamanns. Litið verður
inn á Byggðasafnið og veitingahús-
ið Duggan býður upp á kaffisopa í
iok göngunnar. Allir velkomnir.
í Skattadags-
1 gleði
Heimdallar
HEIMDALLUR heldur fagnað á
efri hæð Ingólfskaffis að kvöldi
föstudagsins 7. júní í tilefni Skatta-
dagsins. Gleðin hefst kl. 21 og
stendur til kl. 23. í boði verða létt-
I ar veitingar. Aðgangur er ókeypis
j og allir velkomnir.
í fréttatilkynningu segir:
' „Skattadagurinn 1996 er 7. júní.
Þann dag eru liðin 43,0% ársins.
Það er sama hlutfall og útgjöld hins
opinbera og iðgjöld lífeyrissjóða
voru af vergri landsframleiðslu á
síðasta ári (1995). Auðvitað mætti
hugsa sér að nota spá fyrir yfir-
standandi ár en í sveiflukenndu ís-
lensku efnahagslífi breytast for-
' sendur í spám mjög ört. Þannig
I geta óvænt útgjöld ríkis og sveitar-
j félaga, kjarasamningar, verkföll,
ástand sjávar, álverð og fleiri slíkir
hlutir hæglega hnikað verulega til
þeim stærðum sem notaðar eru til
að reikna Skattadaginn út.
Miðað er við nýjustu tölur frá
Þjóðhagsstofnun og Seðlabanka
fyrir árið 1995: Útgjöld hins opin-
bera 177,8 milljarðar króna, iðgjöld
I lífeyrissjóða 18,2 milljarðar króna
og verg Iandsframleiðsla 456,2
1 milljarðar króna.
I Þess ber að geta að inn í þessum
tölum er ekki skyldugreiðsla til Rík-
isútvarpsins, verkalýðsfélaga og
sjúkrasjðða. Ekki er heldur reiknað
með þeim byrðum sem ríkið leggur
á landsmenn með innflutningshöft-
um, sérleyfum, einokun og öðrum
samkeppnishindrunum.
Þegar þróunin undanfarin 15 ár
| er skoðuð kemur í Ijós að íslending-
ar eru nú nær einum mánuði lengur
að vinna fyrir skyldugreiðslunum
( sem notaðar eru til að reikna
Skattadaginn úten þeir voru 1981.“
Teymt undir
börnum í Ar-
bæjarsafni
ÁRBÆJARSAFN verður opið helg-
ina 8.-9. júní frá kl. 10-18 báða
dagana. Laugardaginn 8. júní verð-
ur teymt undir börnum frá kl.
14-15. Börnum verður sýnd leik-
fangasýning og farið í gamla leiki.
Sunnudagurinn 9. júní verður
helgaður tóvinnu. En allt fram á
þessa öld hefur tóvinnan verið aðal
vetrarstarfið sem íslendingar
sinntu innanhúss. Þegar sláturtíð
lauk var tekið til við tóvinnuna og
hamast við kembingu, spuna,
pijónaskap og vefnað. Kappið var
oft það mikið að karlar og konur
gengu pijónandi milli húsa, stund-
um unni fólk sér ekki almennilegrar
næturhvílar en vakti yfir tóvinnunni
fram undir morgun.
Kindur verða rúnar á safninu kl.
15 og á Kornhlöðuloftinu verður
tekið ofan af, kempt, spunnið,
pijónað og spjaldofið. Auk þess
verður roðskógerð, gullsmíði og
hannyrðir ásamt lummubakstri í
Árbænum.
FRÉTTIR
Landsþing
Slysavarnafé-
lags íslands
26. LANDSÞING Slysavarnafé-
lags íslands verður haldið að
Laugarvatni dagana 7.-9. júní.
Þingið hefst á guðsþjónustu í Skál-
holtskirkju í dag kl. 16. Þar verð-
ur þingið sett og forseti íslands,
frú Vigdís Finnbogadóttir, verður
heiðruð sérstaklega e_n hún er
verndari félagsins. ' Á þinginu
verða yfir 250 fulltrúar alls staðar
af jandinu.
í fréttatilkynningu segir: „Á
landsþingi félagsins, sem haldið
er annað hvert ár, eru málefni
félagsins og starfsemi þess til
umfjöllunar og kosning til stjórn-
ar. Jafnframt þessum máium verð-
ur á laugardeginum fjallað um
þátttöku almennings í slysavörn-
um og björgunarstörfum og um
jarðskjálfta á Suðurlandi. Slysa-
varnarfélag ísiands hefur frá upp-
hafi fylgt þeirri stefnu að byggja
upp sem þéttast og öflugast ör-
yggiskerfi björgunarfólks um
landið en reynsla síðastliðins árs
sýndi landsmönnum að aðstæður
geta verið með þeim hætti að að-
eins heimamenn og næstu ná-
grannar geta komist til hjálpar
fyrst um sinn í náttúruhamförum.
Meðal ræðumanna verða: Magnea
Guðmunsdóttir, fyrrverandi odd-
viti Flateyrar, Sólveig Þorvalds-
dóttir, framkvæmdastjóri Al-
mannavarna ríkisins, Eiríkur Þor-
björnsson, framkvæmdastjóri
Neyðarlínunnar og björgunar-
sveitarmenn sem tóku þátt í björg-
unaraðgerðum í Súðavík og Flat-
eyri á sl. ári.
Slysavarnafélag Íslands er ein
íjölmennasta félagsmálahreyfing
landsins með um 18 þúsund félags-
menn. Á þeim rétt tæpu 70 árum
sem félagið hefur starfað hefur
markmið þess ætíð verið að sporna
við hvers konar slysum og vinna
að því að hjálpa þeim sem lenda í
háska. í dag eru starfandi 90
björgunarsveitir innan félagsins,
af tæplega 120 í landinu, 90 slysa-
varnardeildir og 34 unglingadeild-
ir. Félagið á 25 björgunarskip og
báta um allt land auk á annað
hundrað slöngubáta, þá á félagið
mikinn fjölda björgunarbíla, snjó-
bíla, sleða o.fl.“
Á milli 15 og 20 björgunarsveit-
ir á Suðurlandi munu standa að
tveimur sýningum á landsþinginu.
Fyrir framan Héraðskólann og á
íþróttavellinum, við Iþróttahúsið,
verða til sýnis björgunartæki s.s.
björgunarbílar, snjósleðar, snjóbíl-
ar, köfunarbúnaður, fluglínutæki
o.fl. Slöngubátar verða á siglingu
á vatninu ásamt svifnökkva. í
Héraðskólanum verða til sýnis
gamlir munir tengdir björgunar-
störfum liðinna ára. Þessi sýning
er einnig ætluð almenningi.
STJÓRN Samtaka fiskvinnslu án
útgerða telur að Samkeppnisráð
hafi hliðrað sér hjá því að taka á
erindi samtakanna um meinta mis- .
munun fiskvinnslufyrirtækja án út-
gerða, m.a. vegna pólitísks þrýst-
ings. Samkeppninsráð úrskurðj að
megingrundvöllur í erindi SÁFÚ
fari ekki gegn samkeppnislögum.
Stjórn SFÁÚ telur hinsvegar að í
álitinu sé ekki tekin afstaða til þess
meginági’einingsefnis sem SFÁÚ
óskaði eftir að fjallað yrði um. Sam-
tökin hyggjast fylgja málinu eftir
og íhuga málsókn til æðri dómstóla.
Samtök fiskvinnslustöðva án út-
gerða sendu Samkeppnisráði erindi
l. mars 1995 og bentu á að fyrir-
tæki sem reki bæði fiskvinnslu og
útgerð og hafi fengið úthlutað kvóta
endurgjaldslaust frá hinu opinbera,
fénýti þessar heimildir og noti fjár-
magnið til reksturs fiskvinnslunnar,
m. a. til niðurgreiðslu á fiskkaupum
á fiskmörkuðum. Stjórn SFÁÚ telur
að þetta framkalli mismun sem
blandist inn í verðmyndun á fiski
með afgerandi hætti og skekki sam-
keppnisstöðu. Stjórnin telur að í
áliti Samkeppnisráðs sé ekki tekin
afstaða til þessa atriðis.
Fiskvinnslustöðvar géta
ekki keypt, kvóta
Samkeppnisráð benti sjávarút-
vegsráðherra á í áliti sínu að ef
reglur um handhöfn aflahlutdeildar
yrðu rýmkaðar og heimilað yrði að
framselja aflahlutdeild til aðila sem
aðeins reka fiskvinnslu væri sú
breyting til þess fallin að auka sam-
keppni í viðskiptum með sjávarafla
til vinnslu, jafna að vissu marki
samkeppnisaðstöðu fiskvinnslu-
stöðva með eða án útgerðar og
auðvelda aðgang nýrra keppinauta
að markaðnum. Óskar Þór Karls-
son, formaður SFÁÚ, segir að þessu
séu samtökin algerlega ósammála.
Samtökin hafi látið í ljós álit sitt á
þessu atriði þegar lög um stjórn
fiskveiða voru til afgreiðslu vorið
1994. Þá hafi verið í frumvarpinu
ákvæði um að fiskvinnslustöðvar
mættu eiga kvóta. „Við þóttumst
sjá það að það myndi aðeins gefa
færi á því að færa ennþá meiri
veiðiheimildir inn á stærri fyrirtæki
og þá yrði braskið alveg hömlu-
laust, slíkir væru yfirburðir þeirra
aðila sem þegar væru með sterka
kvótastöðu. Vegna þess hvernig
skipan mála er og hversu hátt verð
er á varanlegum veiðiheimildum þá
væri enginn möguleiki fyrir fisk-
vinnslustöðvar að fjárfesta í veiði-
heimildum," segir Öskar.
Pólítísk barátta
Óskar segir ennfremur að SFÁÚ
hafi ekki haft neinn vinning út úr
þessum úrskurði. Það blasi við að
Samkeppnisráð hafi veigrað sér við
því að taka á málinu. Álit ráðsins
sé illa unnið og að mestu snakk um
það sem fram kemur í þeim skjölum
sem ráðinu bárust og ekki sé tekin
afstaða til þess meginágreinings-
efnis sem þvi var falið að fjalla um.
Óskar segir að í úrskurði Sam-
keppnisráðs felist enginn úrslita-
dómur, þetta sé fyrst og fremst
pólitísk barátta sem mjög sterk öfl
komi að. „Við höfum orðið þess
mjöjg áskynja að aðilar eins og LÍÚ,
VSI og öll aðildarfélög þess, standa
mjög ákveðið vörð um óbreytta
skipan í þessum efnum. Þess vegna
gerðum við okkur grein fyrir því
að brugðið gat til beggja vona í
þessu áliti,“ segir Óskar. Hann seg-
ir málið snerta gífurlega hagsmuni
og því sé ekki annars að vænta en
að Samkeppnisráð hafi verið undir
einhveijum þrýstingi.
Baráttunni haldið áfram
Óskar segir málsókn til æðri
dómstóla vera í athugun og segist
fullyrða að þessu máli verði fram
haldið. „Við höfum fengið nýjan
lögmann og munum í samráði við
hann leggja á ráðin og athuga hvað
best er að gera,“ segir Óskar.
------------»■ ♦ ♦-----
Málþing um
kynskipti
MÁLÞING um kynskipti verður
haldið í Norræna húsinu í dag og
hefst það klukkan 11, en að þinginu
standa Landlæknisembættið og
Kynfræðifélagið. Sérstakur gestur
fundarins er Torvald Höjerback yf-
irlæknir við réttargeðdeild Háskóla-
sjúkrahússins í Lundi í Svíþjóð.
Meðal þeirra sem flytja erindi á
fundinum eru Arnar Hauksson kven-
sjúkdómalæknir, Óttar Guðmunsson
geðlæknir, Ingvar Guðnason sál-
fræðingur, Ólafur Ólafsson land-
læknir og Anna Kristjánsdóttir, sem
gengist hefur undir kynskiptiaðgerð.
Eftir fundinn gefst þeim fundar-
mönnum sem vilja tækifæri til að
sjá stutt myndband um undirbúning
og aðgerðir við kynskipti.
Helgarskákmót
á Bíldudal
TÍMARITIÐ Skák gengst fyrir sínu
45. helgarskákmóti 7.-9. júní nk.
í samvinnu við taflmenn staðarins
og bæjaryfirvöld Vesturbyggðar.
Eins og kunnugt er hófu helgar-
skákmótin göngu sína í Keflavík í
júní 1980. Teflt er samkvæmt at-
skákarfyrirkomulagi 11 umferðir
þar sem hver keppandi hefur 25
mínútur fyrir hveija skák. Taflið
hefst föstudagskvöldið 7. júní og
síðan verður teflt á laugardag og
sunnudag eftir nánara skipulagi.
Meðal þátttakenda verða: Hann-
es Hlífar Stefánsson, Helgi Ólafs-
son, Helgi Áss Grétarsson, Jóhann
Hjartarson, Þröstur Þórhallsson,
Sævar Bjarnason, Ásgeir Þór Árna-
son auk annarra.
Landgræðslu-
dagur í Þor-
lákshöfn
UNNIÐ verður að landgræðslu-
störfum við Gamla veginn rétt við
innkeyrsluna inn í bæinn laugar-
daginn 8. júní kl. 13-16. Sáð verð-
ur melfræi, borinn á áburðu, lúpínu
og loðviði plantað og rofabörð lög-
uð.
í fréttatilkynningu segir: „Skor-
að er á alla Þorlákshafnarbúa að
senda a.m.k. einn frá hveiju heim-
ili og fólk er hvatt til hafa með
sér nesti og klæðnað eftir veðri.
Þeir sem standa að Land-
græðsludeginum eru: Ölfushrepp-
ur, Landgræðsla ríkisins, Kiwanis-
og Lionsklúbbar Þorlákshafnar og
Kvenfélag Þorlákshafnar.
Umliverfisráðherra mætir á
staðinn og jafnvel fleiri úr ráðu-
neytinu.“
FORSETAKJÖR 1996
llí
ÓLAFUR RAGNAR GRÍMSSON
Borgfirðingar!
Fundur nieð Ólafi Ragnari
«8 Guðrúnu Kalrínu
á llótel Borgarnesi
kl. 17:30 í dag.
Viðijfeður, ávörp og
{yrirspurnir.
Allir vclkomnir!
Stuðningslólk Ölafs Ragnars Grfmssonar Borgarfirði.