Morgunblaðið - 09.06.1996, Blaðsíða 5

MQRGUNBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 5. JÚNÍ 1996 E 5
HÚSIÐ OG GARÐURIIMN
setja plönturnar þannig saman,
að hver og ein fái að njóta sín
og að þær myndi eina heild.
Ég vil ekki þurfa að nota klipp-
urnar of mikið."
- Hvernig er óskagarður ís-
lendingsins?
„Óskamyndin okkar er sú að
vera helst nokkrum breidd-
argráðum sunnar. Dvalarstað-
irnir í garðinum eiga að vera
sem næst húsinu og þar sem
er sól, annað er óraunhæft.
Það má setja bekk eða örfáar
hellur þar sem morgunsólin er,
og einhverja aðstöðu til þess
að sleikja hádegissólina og ná
geislum í eftirmiðdaginn, hugs-
anlega borða úti, eða þess
háttar. Svo má búa til pall til
að njóta kvöldsólarinnar á.“
- Hvað er þér hugleiknast í
faginu um þessar mundir?
„Garðmenning okkar er afar
stutt á veg komin en engu að
síður er mikilvægt að halda í
heiðri verk brautryðjendanna
og halda í upphaflegri mynd
því sem gert var á árum áður.
Þá er ég líka farin að velta fyr-
ir mér hvort við íslendingar vilj-
um yfirleitt hafa skóga. Ég hef
á tilfinningunni að um leið og
trén fara að vaxa okkur yfir
höfuð, viljum við fella þau.
Þetta hef ég orðið meira og
meira vör við í mínu starfi upp
á síðkastið. Að þessu leyti eru
birkiskógarnir kannski bestir
því þeir verða ekki svo háir.
Annars kemur það mér mest á
óvart hvað mikið er til af falleg-
um, vel hirtum og fjölbreyttum
görðum."
Islands-
saga
innan
girðingar
ÞAÐ er ekki mikið um frásagnir
af görðum eða garðyrkju í ís-
landssögunni, segir Auður, þó
segirfrá laukagarði Guðrúnar
Ósvifursdóttur í Laxdæla sögu.
„Þangað gekk hún með sonum
sínum eftir víg Bolla, þriðja eig-
inmanns síns. Einnig má gera
ráð fyrir að við biskupsstólana
og klaustrin hafi verið einhver
ræktun á krydd- og lækninga-
jurtum, eða að plöntur sem uxu
í nágrenninu hafi verið nýttar.
Hugsanlega hafa munkar og
landnámsmenn líka flutt jurtir
með sér.
Þegar kemur fram á miðbik
17. aldar er Gísli Magnússon
þekktur fyrir tilraunir með
ræktun korns og matjurta og
jafnframt er séra Björns í Sauð-
lauksdal minnst fyrir kartöflu-
rækt og lystihús, sem hann á
að hafa reist í einum kálgarða
sinna.
Á sama tíma og allt f ram á
18. öld er garðmenning í Evr-
ópu geysilega mikil og má segja
að mörg meistaraverk evróp-
skrar garðlistar, sem hafa áhrif
hér síðar, verði til í upphafi
Endurreisnartímans, um 1500.
Áhrifin berast síðan ekki hing-
að fyrr en undir síðustu alda-
mót. í upphafi 19. aldar var síð-
an byrjað að planta trjám við
Skriðu, Lón og Fornhaga í
Hörgárdal, og við Skriðu og
Fornhaga hefurtrjágróðurinn
varðveist að miklu leyti.
Frumkvöðullin Schierbeck
Árið 1883 hefst Schierbeck
landlæknir handa við ræktun í
Víkurkirkjugarði, þar sem nú
er hellulagt torg á horni Aðal-
strætis og Kirkjustrætis í
Reykjavík. Það má því segja að
hann sé einn mesti frumkvöð-
ullinn að garðrækt hér á landi.
Það standa enn tré eftir hann
í miðbænum.
Fyrir 120 árum er Austurvöll-
ur sléttaður og girt í kringum
hann og fyrir rétt rúmum hundr-
að árum, eða 1894, lýkur gerð
Alþingishússgarðsins, eftir
skipulagi Tryggva Gunnarsson-
ar. Þar eru stígar, bekkir og
blómabeð og því má telja að
garður Alþingishússins sé sá
fyrsti á landinu sem gerður er
til yndisauka og skrauts, en
ekki til nytja.
Einnig má nefna Skrúð í
Dýrafirði frá 1909 og Simsons-
garðinn við ísafjörð, sem
reyndar fór mjög illa í snjóflóð-
inu 1994. Alþingishússgarður-
inn og Simsons-garðurinn eru
báðir undir mjög sterkum áhrif-
um frá stórgörðum Evrópu á
Miðöldum.11
Moltukassi 340 lítrar
Þörungamjöl 5 kg.
Hjólbörur 80 lítra
Allt
i
arðinn
á einum stað...
Lára JónsdóttiiL
er í plöntusölunm
eins ogvenjulega.