Morgunblaðið - 08.10.1996, Blaðsíða 39

MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 8. OKTÓBER 1996 39
| --------------------------------------
.? blóðböndum. Missir fjölskyldu henn-
& ar og vina er mikill.
^ Elsku Páll, guð gefi þér og fjöl-
skyldu þinni styrk í sorginni. Minn-
ing Rakeiar lifír í hjörtum okkar.
Elsku Rakel, ég veit að missir þinn
er mikill, en hugsaðu til þess að
amma þín er með þér og styrkir þig.
Hanna Marinósdóttir.
I
J
J
5
1
J
Jj
i
t
i
3
i
i
4
4
4
i
4
4
4
4
Svífur að haustið og svalviðri gnýr.
Svanurinn þagnar og heiðlóan flýr.
Blóm eru fölnuð í brekkunum öll,
bylgjumar ýfast og rjúka sem mjöll.
Fleygir burt gullhörpu fossbúinn grár
fellir nú skóggyðjan iðjagrænt hár.
(St.Th.)
Jafndægur á hausti fyrir rúmum
þremur vikum. Möndull jarðarinnar
heldur áfram að breyta afstöðu sinni
í þá átt að dagurinn styttist og nótt-
in lengist. Vetur konungur tekur
völdin innan skamms. En þrátt fyrir
það að líði á haustið minnir veðráttan
meir á vorblíðu, sem leikur við mann
dag frá degi. Segja má að skóggyðj-
an sé enn í fullum skrúða, aldrei
komið stormur eða hret. í lognkyrrð-
inni hafa þó bjarkarblöðin bliknað og
fallið til jarðar í móðurskaut.
Mér og fleirum varð starsýnt á
sólarlagið kvöldið eftir að Rakel
kvaddi þetta jarðneska líf. Sólin
hneig í lognkyrrt hafið og litaði him-
in og létt skýjabönd töfraljóma.
Voru kannski æðri máttarvöld að
bjóða hana velkomna heim með því
að skarta sínum fegursta skrúða?
Maðurinn með ljáinn hefur höggv-
ið stórt skarð í raðir okkar hér í húsi
á skömmum tíma, enda erum við eldri
borgarar sem búum hér. En við eig-
um hér gott samfélag og söknum
hvert annars. Af vissum ástæðum
hefi ég átt þess kost að kynnast íbú-
um hússins undanfarið meira en áður
og var Rakel ein af þeim. Ég tel mér
það til ávinnings að haf a kynnst þess-
ari heiðurskonu. Hún var skrafhreifin
og skemmtileg, viðmótið hlýtt og
vermdi við meiri kynni. Hún tók mik-
inn þátt í starfsemi hér í Þjónustusel-
inu og er hennar sárt saknað af þeim
sem kynntust henni þar.
Hún var félagslynd að eðlisfari,
hjálpfús og gott til hennar að leita.
Páll eiginmaður hennar er einstakur
ágætismaður, léttur í spori og lið-
tækur til verka ef til hans er leitað,
ber aldurinn vel þó hann eigi bráðum
áttatíu og þrjú ár að baki.
A unga aldri fékk hún lungna-
berkla og þurfti nokkrum sinnum
að leita sér hvíldar á Vífilsstöðum,
en fékk góðan bata eftir að viðeig-
andi meðöl komu til sögunnar.
Fyrir tæpum tveimur árum fékk
hún krabbamein í lungað sem berkl-
arnir höfðu áður heijað á, og var
sett í geislameðferð með góðum ár-
angri. En mánuði fyrir andlátið
veiktist hún skyndilega, var flutt
strax á sjúkrahús og varð ekki aftur-
komu auðið.
Hún var góð eiginkona, móðir og
amma, og skyldi enginn gleyma því
að konur á hennar aldri voru máttar-
stoðir gróandi þjóðlífs og hlúðu að
sérhveiju lífgrasi sem greri við þeirra
götu. Þau hjónin áttu tvö böm og
þeirra afkomendur eru orðnir tutt-
ugu. Hún sagði mér frá þessu fyrir
nokkm og það ieyndi sér ekki að það
var stolt móðir að þessum stóra hópi.
Fyrir hönd húsfélagsins þakka ég
traust og góð kynni og ég veit með
vissu að þeir sem þekktu hana best
sakna hennar með trega. Öld- ruðum
eiginmanni bið ég algóðan guð að
veita huggun og styrk í þungri raun.
Hjá afkomendum hennar lifir fögur
minning sem ekki fölnar þó leiðir
skilji.
Blessuð sé minning hennar.
Jakob Þorsteinsson.
MINNINGAR
ÞORSTEINN JULIUS
ÞORSTEINSSON
+ Þorsteinn Júiíus
Þorsteinsson var
fæddur í Reykjavík
9. maí 1932. Hann
lést í Reykjavík 30.
september.
Þorsteinn stund-
aði myndlistarnám
við Handíða- og
myndlistarskólann
1948-50, nám þjá
Jóni Engilberts list-
málara, nám við
Statens _ Kunstaka-
demi í Ósló 1951-52.
Þá einnig nám í rad-
eringu við Kunstind-
ustriskolen í Ósló.
Námsdvöl í París 1953. Þar hélt
hann í fyrsta skipti sjálfstæða
sýningu á verkum sínum. Arið
1955 sýning á lágmyndum í
Bogasal Þjóðminjasafns Islands.
Hann fór í námsferðir m.a. til
Hollands, Italíu, Englands,
Spánar og Austurríkis. Síðast
sýndi Þorsteinn svartlistarverk
sín i Ásmundarsal við Mímisveg
í ágúst 1972.
Utför Þorsteins fer fram frá
Fossvogskirkju í dag og hefst
athöfnin klukkan 15.
Steini er dáinn... maður sér honum
ekki bregða fyrir á förnum vegi
framar, gat verið harla fátítt. Þor-
steinn Júlíus Þorsteinsson hét hann
fullu nafni, var myndlistinni vígður
frá unga aldri, þótt örlögin höguðu
því svo að minna varð úr æviverki
hans en á horfðist á tímabili.
Leiðir okkar sköruðust fyrir al-
vöru í janúarmánuði fyrir 56 árum,
er við nutum handleiðslu málarans
í hamrinum innarlega á Rauðarár-
stígnum, Jóns Engilberts, í Handíða-
og myndlistarskólanum, og sam-
skipti okkar urðu mikil og náin út
veturinn og næstu árin. Það gustaði
af þessum unga, svipmikla og heil-
brigða manni og til hans voru gerð-
ar miklar væntingar, bæði af læri-
meistaranum, félögum hans, ætt-
ingjum og vinum. Hann vann af
miklum metnaði um veturinn, tók
vel leiðsögn Jóns, færðist mikið í
fang og bar litina þykkt á dúkana,
enda stórhuga. Við vorum ekki nema
fjórir nemendurnir í framhaldsdeild,
ein stúlka sem á útmánuðum varð
að hætta vegna veikinda og svo Jón-
as stýrimaður, sem var frekar laus
við, kom og fór eins og stormsveip-
ur, hafði meiri áhuga á lífinu og að
taka í spil en lúta leiðsögn annarra
fyrir framan trönurnar. Næðið var
því mikið og naumast hefur kennslan
verið akademískri í annan tíma, því
við höfðum nakta fyrir-
sætu allan daginn
dijúgan hluta vetrar.
Yndislegt sköpun-
arverk, sem lét sig þó
stundum vanta dögum
saman og lá undir
grun, að vera þá að
leika á hljómborð Lofn-
ar. Þar sem þetta var
sénídeildin í skólanum
og Steini virðulegur og
aðsópsmikill var hann
í miklum metum hjá
Lúðvíg skólastjóra og
lærimeistaranum og
hafði við þá dtjúg sam-
skipti.
Þetta voru góðir dagar á efstu
hæðinni á Laugavegi 118, með út-
sýni yfir til byggingar Sveins Egils-
sonar og saumastofan Últíma í
beinni sjónlínu. í sjónhendinguna
sóttum við jafnvel andagift í mál-
verk, urðum bálskotnir í sömu
saumadömunni, í góðri fjarlægð þó.
Einnegin voru þetta tímar er íþrótt-
ir voru íþróttir og sögurnar af nor-
rænum afreksmönnum fylltu unga
eldmóði, ekki síst er í hlut áttu hlaup-
ararnir finnsku Kohlemanien, Nurmi
og Heino, sem aðrir fótfráir halir
heimsbyggðarinnar þekktu helst af
baksvipnum er kapparnir á annað
borð settu á sig hlaupaskó. Veröldin
var stór, vegalengdir langar og
væntingamar margar. Menn voru
stoltir af því að vera af norrænum
stofni, albúnir að bjóða heiminum
byrginn.
Steini bjó á Bergþórugötunni
ásamt tveim systrum, þar sem
foldgná móðir hans réði ríkjum, en
sjómaðurinn faðir hans var þá lát-
inn. Þetta var í húsasamstæðu erf-
iðisvinnufólks og rýmið ekki mikið,
en hjartarúm var þar nóg fyrir gesti
og gangandi. Þangað lagði ég marg-
sinnis leið mína til að hitta Steina
og mætti einstakri hlýju húsráðenda.
Væri hann heima var ýmislegt brall-
að, en það þætti lítið fútt hjá ung-
viði dagsins, aðallega var farið í
Hressingarskálann og drukkið ókjör
af molakaffi og litið gáfulega út.
En þetta var líka á þeim dögum
K
H
H
H
JIS-.H IJLJD
Suðurlandsbraut 10
108 Reykjavík * Sími 553 1099
Opið öll kvöld
til kl. 22 - einnig um hclgar.
Erfidrykkjur
*
P E R L A N
Sími 562 0200
líIIIIlIIII
H
H
H
H
Islenskur efniviður
íslenskar steintegundir henta margar
afar vel í legsteina og hverskonar
minnismerki. Eigum jafnan til fyrir-
liggjandi margskonar íslenskt efni:
Grástein, Blágrýti, Líparít og Gabbró.
Áralöng reynsla.
Leitið
upplýsinga.
9
S. HELGAS0N HF
STEINSMIDJA
SKEMMUVEGI 48 • SÍMI 557 6677
’T-.-ffc.
imn
þegar Hressingarskálinn var Hress-
ingarskálinn, með sína nafnkenndu
fastagesti úr flestum stéttum þjóðfé-
lagsins, listamönnum, listspírum að
viðbættum lággróðri hvers konar.
Að haustnóttum fór ég utan til
framhaldsnáms, en Steini varð eftir,
vann vel og lenti í ýmsum ævintýr-
um, sem hann tíundaði í skrifum til
mín. Honum varð vel til kvenna og
vísast ástmögurinn og skjólið í
frægri sögu Ástu Sigurðardóttur,
og það var á tímum er ást var ást,
síður fyrirvari um að réttur væri
áskilinn til að taka hvaða tilboði sem
er eða hafna öllum.
Leið Steina lá svo í listaakadem-
íuna í Osló haustið 1951, þar sem
hann var um veturinn og komst í
mikið álit hjá prófessor sínum og
félögum, enda mun hann hafa unnið
af krafti, m.a. eitthvað í grafík og
gerðist strax vel liðtækur þar. Hon-
um lá mikið á og er leið á veturinn
brá hann sér til Amsterdam með
stuttri viðkomu í Kaupmannahöfn
þar sem hann fékk að gista í kvist-
herberginu hjá mér, í því margfræga
húsi að Hovedvagtsgade 6, rétt við
Kóngsins Nýjatorg.
Árið eftir var ég kominn til Osló,
því orðspor akademíunnar þar var
mikið, þótt hún væri sú langminnsta
á Norðurlöndum, en Steini hélt rak-
leitt til Parísar og á vit heimslistar-
innar. Fljótlega varð ég var við hið
mikla álit sem menn höfðu á honum
í skólanum, var mikið spurður um
hagi hans, töldu farsælla að hann
hefði haidið áfram í Osló, en voru
um leið bláir og gráir af öfund yfir
að hann skyldi kominn til Parísar.
Yfirreiðin var hröð hjá Steina, að
öllum líkindum of hröð, því á skömm-
um tíma breyttist sýn hans á listina
og varð eins og svo margra ann-
arra, sem voru þó af öðru upplagi.
Fátt var auðveldara á þessum árum
en að vera heilaþveginn og bólusett-
ur af kenningameisturum módernis-
mans, sem átti sér höfuðból í Parfs
og hér voru menn einstrengislegir
húsbóndar og úr hófi dómharðir.
Árið eftir var ég kominn til Rómar,
en Steini hélt til í París og Vínar-
borg og gerði víðreist um Evrópu.
Hafði náð sér í freyju af tékkneskum
ættum í Vín, og var nokkur saga
af þeim aðdraganda, jafnframt hafði
hann um annað að hugsa eftir það
en fyrri félajga sína. Hjónakornin
fluttu svo til Islands, Steini hélt list-
sýningu og var virkur á ýmsum svið-
um, gerði m.a. fræga kápu utan um
bókina um skáldið á Þröm og kenndi
dætrum Ragnars í Smára teikningu.
Mun hafa verið tíður gestur á heim-
ili Ragnars, einnig Jóns Engilberts,
og menn bjuggust við dijúgum tíð-
indum frá honum á næstu árum.
Söguna, sem á eftir fylgdi kann ég
ekki nægilega skil á til að vera heim-
ildarmaður, en veit að nú fór í hönd
tímabil persónulegra hremminga.
Konan ól honum hvert barnið á fæt-
ur öðru, sem fæddust með hjarta-
galla og iétust ung, hélt loks í ör-
vætningu utan til foreidra sinna með
það síðasta nýfætt, í þeirri von að
geta bjargað því. Missti að mestu i
sjónar á honum, en við tóku veikindi
sem gerðu hann að sjúklingi ævi-
langt. Mér var um sumt kunnugt
um þessi veikindi Steina, en eitt sinn
var hann óvænt kominn að hlið mér
á Laugaveginum og allt var líkt og
í gamla daga, hann var fjarska glað-
ur, lék á als oddi og talaði mikið við
mig. Tók ég eftir að hann var í
undarlega hvítum skóm, svo minnti
mig á barytsulfat, sem er hið hvít-
asta af öllu hvítu. Er við vorum
komnir á móts við Bankastræti,
minnir mig, bar að stóran bíl og ein-
hveijir huldumenn námu hann á
brott, var mér þá brugðið.
Það veit ég helst meir, að hann
mun alla tíð hafa verið háður stofn- —
unum og bjó síðast í Hátúni 10.
Alltaf var hann þó brynjaður stolti,
heilsaði stundum en stundum ekki.
Sá hann koma inn í strætisvagn eigi
alls fyrir löngu og hann kinkaði lítils-
háttar kolli er hann sá mig, fjarrænn
og dulur á svip. Hugsaði þá til þess,
hve fjarlægðirnar gætu verið miklar
við gamla samferðamenn þrátt fyrir
að menn byggju í sömu borg og á
stundum jafnvel fáir metrar á milli.
Hér ráða menn ekki við örlögin og
tíminn reisir múra.
Sagan af lífi og örlögum Þorsteins
Júlíusar Þorsteinssonar leiðir hug-
ann að Ijóði góðskáldsins þar sem
fram kemur hendingin, ...,,og stund
þíns fegursta frama, hverfur sem
leiftur um nótt.“ Blossinn lýsti þó
um stund, það ber að þakka og fari
þessi vinur minn á ljóssins vegum.
Bragi Ásgeirsson.
Ástkær faðir okkar, tengdafaðir og afi,
KRISTJÁN BREIÐFJÖRÐ
vélstjóri,
Unufelli 33,
Reykjavík,
verður jarðsunginn frá Fossvogskirkju
fimmtudaginn 10. október kl. 13.30.
Blóm eru vinsamlega afþökkuð, en þeir,
sem vildu minnast hans, eru beðnir um
að láta líknarfélög njóta þess.
Guðjón Kristjánsson,
Þórður Hreinn Kristjánsson, Anna Sch. Jóhannesdóttir,
Jóhanna Ósk Kristjánsdóttir, Ingólfur Benediktsson
og barnabörn.
Elskuleg tengdamóðir mín og amma
okkar,
AÐALHEIÐUR HALLDÓRSDÓTTIR
Ijósmóðir,
Vesturgötu 7,
Reykjavík,
sem lést þriðjudaginn 24. september
sl., verður jarðsungin frá Áskirkju í dag,
þriðjudaginn 8. október, kl. 13.30.
Ingibjörg Aðalsteinsdóttir,
Sigurlaugur Ingólfsson,
Guðrún Aldfs Jóhannsdóttir, Jóhann Gisli Jóhannsson.
Kærar þakkir færum við öllum þeim, sem sýndu okkur samúð
og hlýhug við andlát og útför
LÍSBETHAR ZIMSEN,
Kalmanstungu.
Ragnheiður Kristófersdóttir,
Ólöf Kristófersdóttir,
Ólafur Kristófersson
og vandamenn.