Morgunblaðið - 01.11.1996, Side 18

Morgunblaðið - 01.11.1996, Side 18
18 FÖSTUDAGUR 1. NÓVEMBER 1996 ERLENT MORGUNBLAÐIÐ Zaire á barmi upplausnar Nairobi. Reuter. STJÓRNARHERINN í Zaire hefur farið miklar hrakfarir gegn upp- reisnarmönnum tútsa í landinu og ljóst er, að hættan á, að ríkið, sem er eitt það stærsta í Afríku, leysist upp hefur ekki verið meiri frá því það fékk sjálfstæði 1960. Landið' var lengi belgísk nýlenda og nefnd- ist þá Kongó. Tútsar eða Banyamulenge-ætt- bálkurinn í Zaire hafa lagt undir sig hvern bæinn á fætur öðrum og síðustu fréttir herma, að Bukavu, höfuðborgin í Suður-Kivu-héraði, sé fallin þeim í hendur og barist sé um Goma, sem er höfuðborgin í Norður-Kivu. Hafa þeir notið að- stoðar tútsa í Rúanda og Búrundí og stjórnarherinn í Zaire virðist hafa verið þeim lítill fjötur um fót. Hefur hann það orð á sér að vera sá lélegasti í allri Afríku. Enginn her — aðeins einkennisbúningar „Það er óhætt að segja, að Zaire hafi engan her. Það vantar þó ekki, að margir séu í einkennisbúningum en togstreitan milli ættflokka og pólitísk afskipti hafa eyðilagt her- inn,“ segir Zairemaður í Nairobi en þó er hugsanlegt, að ófarir hersins í austurhluta landsins verði til að kynda undir einhvers konar ætt- jarðareldmóði í höfuðborginni, Kinshasa. Flestir veðja þó á hitt, að þær muni ýta undir aðskilnaðar- hreyfingar í hinu málmauðuga Shaba-héraði og demantaríka Kasai-héraði. Hættan á upplausn ríkisins hefur lengi vofað yfir en Mobutu Sese Seko, forseta landsins, hefur hingað til tekist að halda því saman með aðstoða erlendra vina sinna. í kalda stríðinu studdi hann Vesturveldin og honum var launað það þegar Frakkar, Belgar og Marokkómenn hjálpuðu honum á áttunda og níunda áratugnum við að bæla niðk ur aðskilnaðarhreyfingar í landinul aðallega í Shaba. Önnur ríki m5( j Bandaríkin í fararbroddi sáu síðarí Zaire fyrir vopnum og annarri að- stoð. Algert valdatóm Nú er kalda stríðinu lokið, Mob- utu er undir læknishendi í Sviss vegna krabbameins og hans vold- ugu vinir hafa snúið við honum baki. í Zaire ríkir algert valdatóm. ÁTAKASVÆÐIN í ZAIRE Tútsar í Zaire og stjórnarherinn þar í landi hafa barist um yfirráð í austurhéruðunum og tútsar í Rúanda hafa blandað sér í átökin RUANDA NEÐRA-ZAIRE VESTUR-KASAI AUSTUR-KASAI REUTERS Þar er engin næstráðandi, aðeins Mobutu einn, og stjórnarandstaða klofin í ótal smáflokka. Tútsar gera gys að stjórnarhern- um í Zaire, sem þeir segja agalaust samsafn, sem lifi aðallega á ránum, og jafnvel þótt hann reyndi að end- urheimta austurhéruðin þá er óiík- legt, að honum tækist það. Ein helsta aðferð Mobutus við að hindra andstæðinga sina í að sameinast, var að leggja helst enga vegi í land- inu. Nú mun hún koma í veg fyrir, að herinn geti haldið uppi liðsflutn- ingum til þeirra svæða, sem tútsar hafa lagt undir sig. Týndu bömin endurheimt Reuter Prímakov fagnað JEVGENÍ Prímakov, utanríkis- ráðherra Rússlands, ræðir við ísraelska iðnaðar- og viðskipta- ráðherrann Natan Scharansky I Jerúsalem í gær, en Scharansky er fyrrverandi sovéskur andófs- maður og dvaldi i þrælkunar- búðum þar í landi um árabil. David Levy, utanríkisráðherra ísraels, sagðist sérstaklega glað- ur vegna komu Prímakovs til Israels. An þess að útskýra mál- ið nánar, sagði Levy, að Prím- akov hefði fært ísraelsku stjórn- inni gífurlega mikilvægar og uppörvandi upplýsingar úr heimsókn sinni til nágrannarikja ísraels. Miami. Reuter. KONU nokkurri í Florída í Banda- ríkjunum hefur tekist að endur- heimta börn sín tvö frá Líbanon en þangað hafði faðir þeirra farið með þau á laun fyrir þremur árum. Stóðu þau hjón þá í skilnaði. Nabela Henry lagði upp frá Florida fyrir viku og kom aftur með börnin, soninn Ramzy, sjö ára gamlan, og dótturina Noru, sem er fimm ára, á þriðjudag. Naut hún aðstoðar bandarískra sam- taka, sem kallast Týndu börnin, og sagði Mark Miller, stofnandi þeirra, að ferðin hefði verið kraftaverki líkust enda gengju menn ekki inn og út úr Líbanon eins og þeim líkaði. . Börnin í helgarheimsókn Faðir barnanna, Saad Abdo, hafði fengið að hafa börnin hjá sér eina helgi í októberlok 1993 en notaði þá tækifærið til að laumast úr landi með þau. Þótt konu hans fyrrverandi hefði verið dæmdur umráðaréttur yfir börnunum 1994 þá neitaði hann að sleppa þeim og lét aldrei vita hvar þau voru. Nabela, Miller og annar maður til njósnuðu um heimili Abdos og komust þá að því, að börnin væru í skóla í Tripoli. Segir móðir þeirra, að þau hafi þekkt sig strax og jafnvel Nora, sem var ekki nema tveggja og hálfs árs þegar farið var með hana til Líbanons. Engin aðstoð yfirvalda Lögregluyfirvöld í North Laud- erdale, heimabæ Nabelu, höfðu sagt henni, að þau gætu ekki hjálp- að henni vegna þess, að ekki hefði verið um mannrán að ræða. Voru ' þau hjónin ekki lögformlega skilin þegar eiginmaðurinn fór úr landi og hann hafði þá jafnan rétt til umgengni við börnin. Samruna- þróun ekki snúið við Mál ESB-andstæðinga gegn dönsku stjórninni Bara Maastricht eða Rómarsáttmálinn líka? Kaupmannahöfn. Reuter. DANSKUR dómstóll mun í dag skera úr um það hvort dómsmál, sem eliefu andstæðingar ESB- aðildar Danmerkur hafa höfðað á hendur ríkisstjórninni, eigi að snú- ast um valdaframsal Dana sam- kvæmt Maastricht-sáttmálanum eingöngu eða hvort það eigi einnig að taka til sjálfs Rómarsáttmálans. Ellefumenningarnir telja að valda- framsal til stofnana ESB sé brot á 20. grein dönsku stjórnarskrárinn- ar. í stjórnarskránni er kveðið á um að framselja megi danskt ríkisvald til alþjóðlegra stofnana, en aðeins „innan skilgreindra marka“. Ellefu- menningarnir telja að valdaframsal- ið til ESB sé ekki nægilega vel skilgreint. Framsal ríkisvald samkvæmt Maastricht-sáttmálanum frá 1992 er á tiltölulega þröngu sviði. Ríkis- stjórnin telur sig því hafa pottþétta vöm í slíku máli. Ákveði dómurinn hins vegar að dómsmálið geti einn- ig tekið til Rómarsáttmálans, er talið að ESB-andstæðingamir eigi betri möguleika í málinu. Úrsögn eða stjórnar- skrárbreyting og kosningar ef málið tapast Tapi ríkisstjórnin málinu á hún tvo kosti; að segja Danmörku úr Evrópusambandinu eða að breyta stjórnarskránni, en slík breyting myndi um leið útheimta þingkosn- ingar. Manila. Reuter. HELMUT Kohl, kanzlari Þýzka- lands, sagði í ræðu við Ateno de Manila-háskólann á Filippseyjum í gær að samrunaþróuninni í Evrópu yrði ekki snúið við. „Við hyggjumst búa svo um hnúta að ekki verði snúið við á braut samrunaþróunarinnar í Evr- ópu, til að ungt fólk í Evrópu þurfi aldrei að fara í stríð aftur,“ sagði Kohl. Kanzlarinn sagði að af og til heyrði hann eða læsi „fáránlega staðhæfingu um að Evrópu- sammninn sé að leiða af sér ofur- ríki, sem muni þurrka út öll menn- ingarleg sérkenni.“ Hann sagði að þetta væri ekki það Evrópusam- band, sem talsmenn þess dreymdu um. Ný sókn að Kabúl MIKLIR bardagar geisuðu fyr- ir norðan Kabúl í gær en svo virðist sem vígstaðan hafi ekki breyst. Var um að ræða þriðju stórsókn andstæðinga Tale- bana gegn borginni á níu dög- um og reyndu þeir meðal ann- ars að ná á sitt vald einni helstu aðflutningsleiðinni. Þá er einnig barist um yfirráð yfir De Sabz-skarðinu fyrir norðan Kabúl en þaðan er unnt að halda uppi stórskota- liðshríð á borgina. Sviss aðili að friðarsam- starfi NATO STJÓRNVÖLD í Sviss brugðu dálítið út af hlutleysinu í vik- unni þegar þau ákváðu að taka þátt í friðarsamstarfi NATO- ríkjanna. Þau lögðu sig þó í líma við að fullvissa lands- menn um, að hlutleysisstefn- unni yrði fylgt áfram og ekki stæði til að tengjast varnar- samstarfi vestrænna þjóða. Alls hafa 27 ríki gerst aðilar að friðarsamstarfínu, hlutlaus ríki eins og Austurríki, Finn- land og Svíþjóð, öll ríki í Mið- og Austur-Evrópu og flest sov- étlýðveldanna fyrrverandi. Kennurum nóg boðið SKÓLA nokkrum í Halifax í N-Englandi var lokað í gær vegna verkfalls kennara en með því voru þeir að mótmæla kynferðislegri árás á konu og einn samkennara sinn. Krefj- ast þeir þess, að 12 ribbaldar meðal nemenda verði reknir. Hefur ástandið í þessum skóla og öðrum verið mikið umfjöll- unarefni í Bretlandi og eru uppi háværar kröfur um, að nemendur, sem eru í skóla til einhvers annars en að læra, verði vísað burt. Páfi hyggst heimsækja Kúbu PÁFAGARÐUR og stjórnvöld á Kúbu hafa ákveðið að hefja undirbúning heimsóknar páfa til landsins. Jean-Louis Taur- an, utanríkisráðherra Páfa- garðs, ræddi við Fidel Castro, forseta Kúbu, í Havana á þriðjudag og sagði að Castro hefði ítrekað gamalt boð um að páfi færi til landsins. Hann greindi hins vegar ekki frá því hvenær heimsóknin gæti orðið. De Kock dæmdur í 200 ára fangelsi EUGENE de Kock, fyrrver- andi lögregluforingi í Suður- Afríku, var á miðvikudag dæmdur í 200 ára fangelsi fyrir dráp á andstæðingum stjórnar hvíta minnihlutans á tímum aðskilnaðarstefnunnar. Hann var dæmdur sekur um sex morð, tilraun til morðs, aðild að samsæri um ráða tvo menn til viðbótar af dögum, og ýmsa aðra glæpi, svo sem skjalafals.

x

Morgunblaðið

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.