Morgunblaðið - 26.01.1997, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 26. JANÚAR 1997 B 9
Morgunblaðið/Kristinn
SÖNGVARINN Stefán Jónsson,
LÚDÓ í maí 1963, f.v. Rúnar Georgsson, Sigurður Þórar-
irtsson, Arthur Moon, Stefán, Baldur Már Arngrímsson,
Hans Kragh og Hans Jensson.
LÚDÓ árið 1966, f.v. Baldur Már Arngrfmsson, Þorleifur
Gíslason, Ólafur Benediktsson, Hans Jensson, Stefán
Jónsson, Gunnar Bernburg og Sigurður Þórarinsson.
LÚDÓ í dag — Stefán, Þorleifur Gi'slason, Sveinn Óli Jónsson, Hans Jensson, Gunnar Bernburg, Berti Möller og Elfar Berg.
helgi, fyrir troðfullu húsi og
yfir sumartímann fyrir austan
fjail, uppi í Borgarfirði, eða
suður á Keflavíkurflugvelli,
mest þó hér á Suðvesturland-
sundirlendinu. Við vorum í
Þórskaffi alveg til 1966-67“.
Og þá var bítlaæðið hafið.
Og þið þá enn í fullu fjöri?
„Já, já, og bítlatímabilið var
byijað og í lagi að segja frá
því að þá breyttist þetta. Ná-
kvæmlega eins og þegar við
lentum í samkeppni við KK
og höfðum svo betur þá byrj-
aði ný samkeppni og þá við
Hljóma og reyndar Dáta líka.
Það gekk nú nokkuð vel fram-
an af en þeir sigu á, vel að
merkja. Við fylgdum tíðarand-
anum og vorum með nýjustu
bítlalögin ekkert síður en þeir.
Árið 1967 tvístraðist hljóm-
sveitin að nokkru leyti. Þá
kom ný hljómsveit Jóns Sig-
urðssonar. í þeirri hljómsveit
var hluti af Lúdómönnum, ég,
Rúnar Georgsson sem hafði
verið í hljómsveitinni um tíma,
og skömmu síðar Hans Kragh.
Sú hljómsveit var til nokkuð
lengi. Við höfum síðan verið
við þetta með hvíldum. Alltaf
þó hluta úr ári og nú hin síð-
ari árin, ég. Elfar, Hans
Kragh, Berti og svo hafa ver-
ið með t.d. Þorleifur Gíslason
og Rúnar Georgsson, Hans
Jensson og Arthur Moon.“
Komu ekki út plötur með
Lúdó sextettinum á sjöunda
áratugnum?
„Jú, en margir hafa undrast
það að við skyldum ekki spiia
inn á fleiri plötur á þessum
tíma. Það var 1962 að maður
að nafni Helgi frá hljóðfæra-
verslun Sigríðar Helgadóttur
kom að máli við okkur og vildi
gefa út með okkur tveggja
laga plötu. Nú, við settumst
niður og fundum tvö lög, bæði
erlend reyndar, annað lagið
er búið að vera lífseigt í gegn-
um tíðina. Því ekki að taka
lífið létt? Ómar Ragnarsson
kom á staðinn og smellti inn
texta við það, eins og honum
er einum lagið. Á hinni hlið-
inni er lagið Nótt á Akureyri.
Síðan gerðist ekkert í plötuút-
gáfu þar til ca 1965 að 4 laga
plata kom út, þar sem Þuríður
Sigurðardóttir söng fyrst inn
á plötu. (Elskaðu mig).
Eftir að hljómsveit Jóns
Sigurðssonar hætti fór ég
ásamt nokkrum félögum nín-
um í Lúdó að spila á Keflavík-
urflugvelli, í klúbbunum þar
upp frá og þar vorum við í
ein þijú ár. Þaðan lá leiðin í
Átthagasal Hótel Sögu og ég
gekk þar inn í hljómsveitina
með Elfari Berg, Hans Kragh
og Berta og við vorum þarna
á einkaböllum og árshátíðum
í nokkur ár. Þar var Svavar
Gests að skemmta sér, líklega
árið 1976 og kom að máli við
okkur þegar hann heyrði okk-
ur fara með gömlu lögin og
sagði: - Það væri nú gaman
að prófa þetta. Að setja eitt-
hvað af lögunum inn á plötu.
Þá var Svavar orðinn stærstur
í plötuútgáfu. Hjá Svavari yar
tekin upp tólf laga plata, Óls-
en, ólsen og fleiri þekkt lög.
Nú, platan seldist upp á
skömmum tíma og var mikið
spiluð í útvarpi. Mér skilst að
hún hafi selst í um níu þúsund
eintökum og á jólamarkaði var
hún uppseld. Næsta ár var
leikurinn endurtekinn og kom
þá ný tólf laga plata. Þar var
lag eins og Rokk i blokk, sú
plata gekk einnig ágætlega.
Þessi gömlu góðu lög lifa
og eru ótrúlega lífseig og það
segir okkur vissa sögu. Aftur
á móti hefur svo margt verið
framleitt. Þú heyrir þetta ör-
skamma stund og svo er þetta
gleymt. Fátt af þessu nýrra
lifir. Við höfum séð það í
gegnum tíðina að rokkið á
mjög sterkar taugar í flestum.
Þetta er fjörug músík sem lífg-
ar alla upp. Það á við um
unga fólkið ekkert síður en
það eldra. Frumkrafturinn er
slíkur. Rokkið stenst tímans
tönn.“
Berti Möller er varðstjóri á
lögreglustöðinni við Hlemm.
Hann var á vakt þegar ég kom
þar í miðri viku. Hann er hávax-
inn og þrekinn og þegar ég
leit hann augum þar sem hann
sat fyrir innan glerrúðu fannst
mér að hann hlyti að hafa lykla-
völd að þeim stofnunum sem
skipta máli í þjóðfélaginu. Hann
lagði ljósmyndamöppu á borð
fyrir framan sig og tók að skoða
gamlar myndir og rifja upp
upphafið á ferli Piútó og brosti,
strauk yfir hárið sem er tekið
að grána nokkuð.
„I fyrstu útgáfu af hljóm-
sveitinni vorum við fjórir, ég,
Elfar Berg, Hans Jensson og
Hans Kragh. Þá fannst okkur
vanta bassaleikarann og feng-
um til iiðs við okkur Gunnar
Kvaran og nokkru síðar, eða
um mitt ár ’58 bættist Stefán
síðan í hópinn. Við vorum
nokkrir saman niðri í
Tryggvagötu þegar við hittum
Stefán og þá var SAS tríóið
á toppnum. Við buðum honum
að vera með og þar með var
hljómsveitin orðin kvintett.
Upp úr því fórum við í mikla
reisu og byijuðum í félags-
heimilinu Ölveri um verslunar-
mannahelgina ’58. Síðan héld-
um við á Patreksfjörð, Bíldud-
al, Blönduós og enduðum í
Ólafsvík og á Hellissandi. Þeg-
ar allur kostnaður af ferðinni
hafði verið gerður upp áttum
við níu hundruð krónur á
mann sem þóttu töluverðir
peningar á þeim árum.“
Hver er uppruni þinn? Ertu
Reykvíkingur?
„Já, og bjó á þessum árum
í blokk á Birkimel 6 B. Það
var mikil músík í mínu fólki
þannig að músíkin varð hluti
af mér og ég fékk gítar í ferm-
ingargjöf og lærði á hann og
fór snemma að spila.
Ég vissi af pilti sem átti
heima í næsta stigagangi við
mig á Birkimelnum og var með
herbergi í risi og spilaði á
trommur, Hans Kragh heitir
hann, og við vissum hvor af
öðrum. Við byijuðum að spila
með Pálmari sem rekur hljóð-
færaverslun Pálmars og Einari
Loga á balli uppi á Akranesi.“
Eftir það vildu þeir endilega
fá okkur til að halda áfram.
Við vorum ekki alveg nógu
spenntir. Síðan fréttum við af
Elfari og Hans Jenssyni og þá
verður til upphafíð að Plútó.
Hansi var úr Bústaðahverfinu
og Elvar úr Kópavoginum. Við
spiluðum síðan mikið í Vetrar-
garðinum og um haustið ’58
fór ég í nám og hætti og Ólaf-
ur Gunnarsson kom í staðinn.
Ég hélt síðan áfram í hljóm-
sveitum næstu árin og var við-
loðandi músík til 1964 að ég
fór í lögregluna. Svo var ég
aftur byijaður 1967 og hef
eiginlega spilað stöðugt síðan.
Árið 1972 fór ég að spila aftur
með gömlu félögunum og höf-
um við verið að meira eða
minna síðan.“ Og stemningu
rokkáranna ætlið þið svo að
rilja upp á Hótel Islandi?
„Já, og ég þykist vita að
allur sá fjöldi sem man þessa
stemningu og langar að upplifa
hana aftur kemur og riflar upp
með okkur þessi ógleymanlegu
ár.“
Kaupmaðurlnn -
píanólelkarinn
Elfar Berg kom í viðtal frá
Hafnarfírði þar sem hann starf-
rækir verslunina Holtanesti.
Hann er fremur lágvaxinn,
þrekinn og hefur líklega bætt
við sig nokkrum aukakílóum
um hátíðarnar eins og fleiri
án þess að vera beinlínis með
ístru. Dæmigerður athafna-
maður með mörg stór áform.
„Þetta byijaði eiginlega
þannig að ég og Hans Jensson
vorum að spila saman á harm-
onikku og saxófón og síðan
komu hinir hver af öðrum,
Hans Kragh, Berti, Gunnar
Kvaran og Stefán. Við Hans
Jensson spiluðum í byijun í
VR-salnum við Vonarstræti
og KR-heimilinu. Ég var í
Gagnfræðaskóla Austurbæj-
ar. Ég talaði við Magnús í
PFAFF. Þá var hann orðinn
virtur trommuleikari og við
báðum hann að koma og spila
með okkur. Hann hafði ekki
tíma en benti okkar á Hansa
Kragh og síðan þróaðist þetta
í atvinnuhljómsveit, árið 1959
í Vetrargarðinum.
Fljótlega upp úr þessu byij-
aði sveitaballsmenningin.
Fyrsta stóra ballið okkar var
í Félagsgarði í Kjós. Síðan lá
leiðin í Selfossbíó um hveija
helgi. Þar var mikið fjör. Það
voru dæmi þess að það komu
fimm, sex troðfullar rútur frá
BSÍ og leigubílar í löngum
bunum. Þarna voru stundum
slagsmál. Einu sinni var svo
mikið að gera hjá lögreglunni
að þeir urðu að handjárna ein-
. hveija við ljósastaurana. Það
var alveg pakkað inn í húsið
og troðfullt og við skildum
ekkert í því að við komumst
ekki í gegnum húsið til að
fara í pásu. Stuttu áður en
við fórum í pásuna kom svo
stór glufa á dansgólfinu og
það kom fljúgandi hæna upp
á senuna. Það hafði þá ein-
hver gestanna farið inn í
hæsnahús þarna í nágrenninu
og stungið henni inn á sig.“
Þú byijaðir þá ekki sem
píanóleikari?
„Nei, ég bytja að spila á
harmonikku og svo lærði ég
á básúnu hjá Birni R. í Lúðra-
sveitinni Svaninum og þar var
Hans Jensson á saxófón. Þeg-
ar rokkið þróaðist gekk ekki
lengur að spila á harmonikku,
ég fór að spila á píanó.
Ég hef spilað með fjölmörg-
um hljómsveitum á milli þess
em ég hef verið í Lúdó. Fékk
t.d. góða þjálfun með Óla
Gauk, Jóni Páli Bjarnasyni og
Andrési Ingólfssyni.“ Hvað
er þér minnisstæðast á löng-
um ferli með Lúdó?
„Minnisstæðúst er vel-
gengnin og samheldnin hjá
okkur félögunum í Lúdó og
hún hefði ekki haldist ef kon-
ur okkar hefðu ekki þekkst
allan tímann. Þó svo að ég
hafi nú stofnað Plútó þá hætti
ég tiltölulega snemma eða
árið 1961 og fór að spila í
öðrum hljómsveitum þar til ég
byijaði aftur í Lúdó áratug
síðar eða 1972. Lengst af á
mínum ferli sem hljóðfæra-
leikari hef ég einnig starfað
við annað. Fyrst sem prent-
ari, síðan sem sölustjóri hjá
Bifreiðum og landbúnaðarvél-
um og síðan með verslun."
Dúklagningamelstarinn -
saxófónleikarinn
Hans Jensson dúklagninga-
meistari er önnum kafinn
flesta daga vikunnar og hafði
verið að störfum á Akranesi
þégar hann kom í viðtal á
laugardegi. Fremur hávaxinn
og greinilega í góðu formi og
ekki óvanur því að hafa heil-
mikið umleikis.
„Ástæðan fyrir því að
hljómsveitin hélt svona lengi
út og var mjög vinsæl var sú
að það var þessi sami kjarni
lengst af. Mórallinn var góður
og samkomulagið gott og þess
vegna tókst okkur að vinna
vel saman. Ég var með frá
byijun og til 1967 að ég hætti.
Hver var aðdragandinn að
því þú byijaðir að spila opin-
berlega í danshljómsveit?
„Ég lærði hjá Braga Ein-
arssyni og Vilhjálmi Guðjóns-
syni og var í einkatímum í
Tónlistarskóla Reykjavikur.
Ég byijaði að spila á altósaxó-
fón en þegar Plútó var stofnuð
var ég kominn með tenórsaxó-
fón, annað þýddi ekki þegar
rokkið var komið til sögunnar.
Ég var kominn í iðnnám þegar
ég byijaði að spila. Ég hef
gert ýmislegt annað en. að
spila í danshljómsveitum. Ég
var í karlakórnum Stefni. Ég
keypti mér jörð í Borgarfirði
og var þar í ein þijú ár og
þar stofnaði ég kór, samkór
Mýramanna og var fyrsti
stjómandi hans. Undanfarið
hef ég verið að spila þegar
við erum beðnir um og svo
hef ég verið að spila jazz.
Þegar ég hætti í Lúdó 1967
spilaði ég lítið sem ekkert í
tíu ár. Svo byijaði ég aftur
að spila á böllum um 1980.
Kom svo síðar inn í Lúdó. Hér
áður fyrr var þetta mikil
keyrsla og ótrúlega mikil
vinna og maður varð að hvíla
sig á þessu. Strax á fyrstu
árunum tókum við sveita-
ballabisnessinn á einni helgi
eins og hann lagði sig. Eg
man eftir einu balli á Hvoli
þar sem voru þúsund manns.
Þegar maður lítur til baka
voru þetta rosalega góðar
tekjur sem við höfðum. Það
hefur orðið mikil bylting síðan
við vorum að spila þama á
fyrstu árunum. I þá daga var
einn míkrófónn fyrir söngvara
og tvö hátalarabox."
Ragnar Ragnarsson bygg-
ingaverkamaður minnist þess
þegar hann var sautján ára að
hafa verið á dansleik þar sem
hljómsveitin kom fram.
„Það var árið 1958. Ég var
ekki vanur því að veita hljóm-
sveitum sérstaka athygli.
Nema þama var allt öðmvísi
hljómsveit sem spilaði ferskt,
hrátt rokk. Þeir voni engum
líkir og voru helsta stuðhljóm-
sveitin. Ég læt taka frá fyrir
mig miða á Hótel íslandi um
leið og miðasaian verður opn-
uð. Maður sleppir ekki svona
tækifæri. - Að rifja upp gömlu
árin með Lúdó og Stefáni."