Morgunblaðið - 06.08.1997, Blaðsíða 25

MORGUNBLAÐIÐ
AÐSEIMDAR GREINAR
MIÐVIKUDAGUR 6. ÁGÚST 1997 25
TEIKNINGIN af glerhýsinu, sem kynnt var borgarráði.
Dálítið meira
um glerið,
Iðnó og LR
ENDURBYGGING
Iðnó er tvímælalaust
mikilvægasta hús-
verndarverkefni síð-
ustu ára í Reykjavík og
verður þegar fram líða
stundir skoðað í sam-
hengi við björgunarað-
gerðirnar á Bernhöfts-
torfunni á sínum tíma.
Árið 1992 tók borgar-
stjórn myndarlega á
málum þessa sögu-
fræga húss, sem hefur
í 100 ár sett sterkan
svip á umhverfi Tjarn-
arinnar og er óafmáan-
legur hluti af því. Áður
en borgarstjórn gerði
samþykkt sína um end-
urreisn Iðnó hafði málið verið lengi
í sjálfheldu. Sem betur fer var
höggvið á þann hnút í tæka tið.
Mörgum er vafalaust í fersku
minni umræðan sem fram fór um
varðveizlu Iðnó fyrir rúmum fimm
árum. Meðal annarra höfðu hópar
listamanna í borginni látið talsvert
að sér kveða og kynnt tillögur um
framtíðarnýtingu hússins í þágu
margvíslegrar menningarstarfsemi
og listviðburða. Hjálmar H. Ragn-
arsson og aðrir forystumenn Banda-
lags ísl. listamanna kynntu mér sem
borgarstjóra hugmyndir sínar þar
að lútandi og var meginefni þeirra
haft til hliðsjónar, þegar vinnan við
endurbygginguna hófst. Það hljómar
því mjög undarlega og er algjörlega
andstætt staðreyndum málsins, þeg-
ar Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, nú-
verandi borgarstjóri, lýsir því opin-
berlega yfir eins og gerðist nýverið,
að engar hugmyndir eða markmið
hafi legið fyrir um framtíðarnotkun
hússins, þegar framkvæmdir við
endurbyggingu þess voru hafnar.
Sú staðhæfing er út í hött og sett
fram gegn betri vitund.
Reykjavíkurborg réði ekki ein og
sér ferðinni um framkvæmdirnar í
Iðnó. Húsið var í eigu þriggja verka-
lýðsfélaga í Reykjavík. Borgin gerðist
meðeigandi með framlagi sínu til við-
gerðanna á húsinu. Hinir fyrri eig-
endur og Reykjavíkurborg settu á
laggirnar framkvæmdanefnd til að
hafa yfirumsjón með endurbyggingu
Iðnó. Guðmundur J. Guðmundsson,
þáverandi formaður Dagsbrúnar, var
tilnefndur af hálfu verkalýðsfélag-
anna og Hjörieifur B. Kvaran, núver-
andi borgarlögmaður, af hálfu
Reykjavíkurborgar. Oddamaður og
formaður nefndarinnar var skipaður
Haraldur Blöndal, hrl. Minnist ég
þess af samtölum okkar Guðmundar
J. Guðmundssonar, sem var mjög
áhugasamur um þetta verkefni og
samstarfið við borgina eins og hans
var von og vísa, að hann lagði mikla
áherzlu á að fá Harald til forystu í
nefndinni og bar mikið traust til hans.
Haraldur gekk líka til þessa verks
af kunnum metnaði og dugnaði.
Markús Örn
Antonsson
Síðan fóru hjólin að
snúast. Ingimundur
Sveinsson, arkitekt,
gerði ágætar tillögur
um aðgerðir í Iðnó, sem
voru til umfjöliunar í
borgarráði í maí 1993
með meðmælum fram-
kvæmdanefndarinnar
og hlutu þar jákvæðar
undirtektir fulltrúa
allra flokka, enda var
samhljóða samþykkt að
vinna áfram eftir þeim
í meginatriðum. Þar á
meðal var tillagan um
glerhýsið á suðurhlið
hússins. Fyrir henni
lágu ákveðin rök. Eins
og menn muna var
steinsteypt viðbygging sunnanvert
við Iðnó fyrir fatageymslu og einnig
timburskáli fyrir afgreiðslu Leikfé-
lags Reykjávíkur. Hvort tveggja
skyldi að sjálfsögðu hverfa, þegar
Það stóð alltaf til, segir-
------------n---------------
Markús Orn Antons-
son, að suðurhlið Iðnó,
með hinum stóru, sér-
stæðu gluggum, sæist í
gegnum glerhýsið.
húsið yrði fært sem næst í upphaf-
legt horf. En við þetta tapaðist tals-
vert húsrými. Til að vega upp á
móti þeirri skerðingu var tillagan
um glerskálann sett fram.
Það stóð alltaf til að suðurhlið
Iðnó, með hinum stóru, sérstæðu
gluggum, sæist í gegnum glerhýsið.
Þess vegna kom það óneitanlega á
óvart að sjá allt í einu þetta dökk-
lita gler sem byrgði sýn inn að hús-
inu sjálfu á stórum kafla. Glerhýsið
var ekki í samræmi við teikninguna,
sem kynnt var borgarráði á sínum
tíma. Þekki ég ekki þá sögu alla,
enda hafði ée- látið af störfum á
vettvangi borgarmálanna, þegar
glerhýsið var reist.
Nú skilst mér að borgaryfirvöld
hafi endurskoðað kostnaðaráætlanir
við Iðnó og lækkað þær eitthvað.
Af frásögnum fjölmiðla að dæma
virðist lækkunin felast í því að end-
anlegur frágangur innanhúss og
húsmunir eru feild út úr áætluninni.
Um stundarsakir kann það að vera
liður í að lappa eitthvað upp á rekstr-
aráætlanir borgarsjóðs sem nú
stefna í umtalsverðan góðærishalla.
En skammgóður vermir er það og
einhvern tíma hefði þetta verið kall-
að að pissa í skóinn sinn.
Eftir að framkvæmdirnar við Iðnó
hófust komu fram enn fleiri ágætar
hugmyndir frá listamönnum um
framtíðarrekstur hússins. Fram-
kvæmdanefndin fékk þær til frekari
umfjöllunar. Oneitanlega kom mér
það nokkuð á óvart, þegar forvígis-
menn Leikfélags Reykjavíkur gengu
á minn fund sem borgarstjóra til að
láta í ljós áhuga á að taka við rekstri
Iðnó. Ég hélt að Leikfélagið hefði
nóg með Borgarleikhúsið.
En úr því að Leikfélag Reykjavík-
ur og Borgarleikhúsið ber á góma
vil ég nota tækifærið til að vísa til
föðurhúsanna öllum dylgjum sumra
forsvarsmanna Leikfélags Reykja-
víkur og núverandi borgaryfirvalda,
sem fram hafa komið á síðustu
mánuðum, þess efnis, að ég hafi í
borgarstjóratíð minni dregið veru-
lega úr stuðningi Reykjavíkurborgar
við starfsemi Leikfélagsins. Þetta
er eins og hvert annað kjaftæði.
Fljótlega eftir að ég tók við starfi
borgarstjóra heimsótti ég forráða-
menn LR í Borgarleikhúsinu til að
fara yfir stöðu framkvæmda þar.
Leikfélagsmenn lögðu mikla áherzlu
á að þeim yrði lokið sem fyrst. Ég
sýndi þeirri málaleitan fullan skiln-
ing. Það var mjög myndarlega áætl-
að fyrir þeim í fjárhagsáætlun 1992,
í fyrstu fjárhagsáætlun, sem ég stóð
að sem borgarstjóri. Rúmum 300
milljónum króna var varið úr borgar-
sjóði samanlagt til framkvæmda og
rekstrar í Borgarleikhúsinu það ár.
Var það mun hærri upphæð en
næstu árin á undan og nokkru sinni
síðan. Núverandi borgaryfirvöld eru
að mestu laus við framkvæmda-
kostnaðinn. í því ljósi má meta
hversu rausnarlegt 140 milljóna
króna rekstrarframlag borgarinnar
til LR á þessu ári er í raun og veru.
Það skal hins vegar fúslega játað,
að ég féll ekki fyrir öllum rökum
fulltrúa Leikfélags Reykjavíkur fyrir
umtalsverðum hækkunum rekstrar-
styrks. Þeir sóttu fast að fá meira
fé úr borgarsjóði til að geta hækkað
laun leikara í samkeppni við Þjóð-
leikhúsið. Raunar leit það afar sér-
kennilega út, að Þjóðleikhúsið, sem
var í verulegum fjárhagsvanda á
þessum tíma og upp á ríkisvaldið
komið með auknar fjárveitingar til
að mæta hallarekstri, væri sífellt að
yfirbjóða leikara frá Leikfélagi
Reykjavíkur. En það er svo margt
skrýtið í kýrhausum hinnar opinberu
fjármálaumsýslu á landi hér.
Reykjavíkurborg hafði eins og
aðrir vinnuveitendur lítið sem ekkert
svigrúm til launahækkana á þessu
tímabili, sem nú er kallað efnahags-
kreppa. Játað skal að undirritaður
taldi ekki einsýnt, að borgaryfirvöld
yrðu beinn þátttakandi í kapphlaupi
um yfirborganir til leikara.
Höfundur er framkvæmdastjóri
ríkisútvarps og fyrrverandi
borgarstjóri.
HERBERGJA
ÍBÚÐ TILSÖLU
Á GÓÐUM STAÐ
ÍAUSTURBÆNUM
Háaleitisbraut 49 • 3ja herbergja jarðhæð
• í göngufæri við góða þjónustu
• Stæro 88,2 m2 • Verð 7,1 millj.
Elginleikar:
• Björt, rúmgóð • Mjög vel útbúið þvottahús
• Gott skipulag • Gott skólahverfi
• Parket, flísar • Fallegt hús, nýviðgert
• Góð sameign og málað
• Góð geymsla • Laus um miðjan ágúst
Upplýsingar fást hjá Gísla og Lenu í síma 562 1635 • 562 7211
og Eignamiðluninni sími: 588 9090_____________
Berðu sumarið inn
á borð til þín...
KOSTA BODA
Kringlan , 568 9 1 22
ÞITT NÁNASTA UMHVERFI
I
iiíiTinifiTimim
Gott tæki
PUSTKERFI
I fararbroddi
SKEIFUNNI2,108 REYKJAVIK SÍMI 588 2550
BílavörubúSin
FJÖDRIN
Eigum hljóðkúta og pústkerfi í flestar gerðir bifreiða.
Tveggja ára ábyrgð á heilum kerfum. ísetning á staðnum.
Nánari upplýsingar fást hjá sölumönnum okkar
(síma 588 2550