Morgunblaðið - 16.09.1997, Blaðsíða 18
18 ÞRIÐJUDAGUR 16. SEPTEMBER 1997
MORGUNBLAÐIÐ
VIÐSKIPTI
Spielberg með
hæstu launin í
skemmtigeiranum
VELGENGNI kvikmyndarinnar „Horf-
inn heimur“ tryggði Steven Spielberg
fyrsta sætið yfir hæstu launin í
skemmtanaiðnaðinum á síðasta ári.
New York. Reuter.
STEVEN Spielberg kvik-
myndaframleiðandi er
efstur á lista tímaritsins
Forbes um tekjuhæstu
skemmtikrafta heims og
hafði 313 miHjónir dollara
í tekjur á árunum 1996-
1997.
Spielberg var í efsta
sæti 1994 og 1995, en hafn-
aði í öðru sæti á eftir
Oprah Winfrey í fyrra
samkvæmt tölum um tekj-
ur tvö ár í röð. Velgengni
The Lost World, framhalds
Júragarðsins, tryggði hon-
um efsta sætið á ný.
George Lucas var annar
launahæsti skemmtikraft-
urinn samkvæmt skrá Forbes
vegna þess að þijár Star Wurs-
kvikmyndir hans voru aftur settar
á markað. Lucas hafði 241 milljón
dollara í tekjur á tveimur árum,
en komst ekki einu sinni á blað í .
fyrra.
Winfrey, sem komst í efsta sæti
í fyrra vegna hinna kunnu spjall-
þátta, hafnar í þriðja sæti í ár
með 201 milljón dollara í tekjur
1996-97.
I fjórða sæti að þessu sinni er
Michael Critchton, hinn kunni
höfundur bóka um risaeðlur, sem
Spielberg hefur gert kvikmyndir
um. Critchton var í 10. sæti í fyrra,
en færði sig upp Iistann í ár vegna
102 milljóna dollara tekna á tveim-
ur árum.
Bítlarnir komust í fimmta sæti
vegna Free as a Bird, hins kunna
dægurlags sem fannst og var sett
á markað. Tekjur þeirra námu 98
milljónum dollara á tveimur árum,
en í fyrra voru þeir í 3. sæti.
Jerry Seinfeld, hinn kunni gam-
anleikari, færðist upp í 6. sæti úr
11. sæti. Tekjur hans 1996-97
námu 94 milljónum dollara, meðal
annars vegna Seinfeld, hinna vin-
sælu gamanþátta í NBC-sjónvarp-
inu, og starfs hans sem talsmaður
American Express.
Aðrir í 10 efstu sætunum eru
David Copperfield, hinn kunni
skemmtikraftur og sjónhverfinga-
maður, sem er i 7. sæti (var í 8.
sæti í fyrra), með 85 milljónir doll-
ara; rithöfundurinn Stephen King
(12. í fyrra) með 84 milljónir doll-
ara; leikarinn Tom Cruise (17. í
fyrra) með 82 milljónir dollara; og
leikarinn Amold Schwarzenegger
(7. í fyrra) með 74 miHjónir dollara.
Meðal nýrra í 40 efstu sætum í
ár eru leikarinn Tim Allen (13),
með. 66 miHjónir dollara í tekjur
í tvö ár; söngkonan Celine Dion
(15) með 65 milljónir dollara;
söngvarinn Michael Jackson (23)
með 55 milljónir dollara; söngkon-
an Gloria Estefan (31) með 47
milljónir dollara og Bright/Kauf-
man/Crane (39), framleiðendur
sjónvarpsþáttanna Fríends og
Mad About You, með 39 millj.
dollara laun í tvö ár.
Ný sjónvarpsstöð, íslenska sjónvarpsfélagið, í burðarliðnum
Stefnt að dreifíngu
um breiðbandið
NÝTT sjónvarpsfélag, íslenska sjón-
varpsfélagið, hyggst hefja útsend-
ingar um miðjan nóvember. Hefur
verið gengið frá samningum við 15
erlendar gervihnattastöðvar um
dreifingu á efni og verður efninu
dreift um breiðband Pósts og síma.
Hefur þegar verið sótt um leyfí til
Útvarpsréttarnefndar og er búist við
að nefndin taki afstöðu til umsóknar-
innar á næstunni.
Að sögn Hólmgeirs Baldurssonar,
forstöðumanns Islenska sjónvarpsfé-
lagsins, hefur m.a. verið gengið frá
samningum við sjónvarpsstöðvarnar
MTV, VHl, SciFi, EBN, Turner-
Networks, Sky News, Country Tele-
vision og Computer Channel. Þá
standi yfir viðræður við 4 stöðvar
til viðbótar um endurvarp efnis.
Hólmgeir segir að fyrst um sinn
a.m.k. verði sjónvarpsefninu aðeins
dreift um breiðbandskerfi Pósts og
síma, en aðrar dreifingarleiðir komi
einnig til greina. „í dag nær breið-
bandið til u.þ.b. 20 þúsund heimila
sem er allnokkuð. Þá hefur P&S
sagt að kerfið muni vera komið inn
á um 40 þúsund heimili á næsta ári
og því eru verulegir möguleikar í
þessu dreifingarkerfi."
Möguleiki á
kvikmyndasj ón varpi
Hólmgeir segir endanlegt fyrir-
komuiag útsendinga ekki hafa verið
ákveðið enn. Hann segir að þar sem
breiðbandið sé rekið af Pósti og
síma megi fastlega gera ráð fyrir
því að fleiri aðilar muni sækjast
eftir því að dreifa þar sjónvarps-
efni. Enn eigi eftir að koma í ljós
hvort Póstur og sími muni sjá mönn-
um fyrir afruglarakerfi fyrir þessar
útsendingar eða hvort dreifingarað-
ilar verði að útvega eigið afruglara-
kerfi.
„Við erum búin að finna afruglara
sem er mjög lítill og fer þá beint í
loftnetið. Hann afruglar einnig allar
stöðvar í einu sem er mjög góður
kostur,“ segir Hólmgeir.
Hann segir að fyrst um sinn verði
aðeins um erlent endurvarp að ræða
en í athugun sé að reka textaða sjón-
varpsstöð þegar fram líða stundir.
Þar sé fyrst og fremst verið að horfa
til kvikmyndasýninga, t.d. í formi
helgarsjónvarps eða þáttasölusjón-
varps (pay-per-view).
Félagið hafi þegar tryggt sér
nokkurt magn kvikmynda til sýninga
en hins vegar sé efni af þessu tagi
mjög dýrt og því verði stærð mark-
aðarins að liggja betur fyrir áður
en ráðist verði í slíka framkvæmd.
Að sögn Hólmgeirs hefur litlu ver-
ið til kostað við undirbúning íslenska
sjónvarpsfélagsins og ekki séu neina
stærri fjárfesta á bak við það. „Við
höfum fengið að vera óáreittir með
undirbúninginn og samningagerðina
og þeir hafa því gengið mjög vei.
íslenska sjónvarpsfélagið er hins
vegar aðeins undirbúningsfélag. Mér
var falið að undirbúa farveginn.
Þegar hlutirnir koma til með að
liggja nokkuð ljósir fyrir þá verður
þetta gert að formlegu hlutafélagi
og við bjóðum í raun hvern sem er
velkominn til samstarfs."
Hólmgeir segir í því sambandi vel
koma til greina a_ð starfa með Ríkis-
sjónvarpinu eða íslenska útvarpsfé-
laginu, reynist vera áhugi fyrir því.
Hann segir stefnt að því að heíja
útsendingar um leið og gengið hafi
verið frá öllum tæknibúnaði, en það
verði líkast til um miðjan nóvember.
FRÁ vinstri: Guðmundur Hannesson þjónustumaður Frost, Elías
Þorsteinsson deildarsljóri Frost, Indriði Þröstur Gunnlaugsson
markaðsstjóri Element, Rögnvaldur Guðmundsson framkvæmda-
sljóri Element, Bragi Hlíðar Kristinsson þjónustustjóri Frost.
Áfrýjunarnefnd samkeppnismála hnekkir tveimur úrskurðum samkeppnisráðs
>__
ATVR vinnur sigur í Baileys-
málinu, og tóbaksmálinu
ÁFENGIS- og tóbaksverslun ríkisins
er samkvæmt ríkjandi lögum óheim-
ilt að veita magnafslátt við heildsölu
á tóbaki. Fyrirtækinu var hins vegar
heimilt að fjarlægja skraut af Bail-
eys-flöskum áður en þær voru tekn-
ar til sölu fyrir síðustu jól í verslun-
um þess. Þetta er niðurstaða Áfrýj-
unarnefndar samkeppnismála og
með ákvörðunum sínum fellir hún
úr gildi tvo úrskurði samkeppnis-
ráðs.
í svonefndu tóbaksmáli hafði
samkeppnisráð, í kjölfar kæru frá
Kaupmannasamtökunum, úrskurð-
að að ÁTVR væri skylt „að bjóða
viðskiptavinum sínum viðskiptakjör
við sölu á tóbaki sem samræmast
því hagræði sem magn viðskiptanna
gefur tilefni til,“ eða m.ö.o. að veita
magnafslátt við heildsölu á tóbaki.
ÁTVR kærði þessa ákvörðun til
áfrýjunarnefndar samkeppnismáia
og 27. júlí sl. felldi nefndin um-
rædda ákvörðun samkeppnisráðs
úr gildi.
í niðurstöðu áfrýjunarnefndarinn-
ar er m.a. bent á að samkvæmt lög-
um sé einungis ÁTVR heimilt að
flytja inn tóbak og að fjármálaráð-
herra ákveði útsöluverð þess og að
verð í smásöiuverslunum skuli vera
hið sama hvar sem er á landinu.
Fyrrgreind lagafyrirmæli feli það í
sér að venjuleg markaðslögmál gildi
ekki um verðlagningu tóbaks heldur
sé ráðherra falið að ákveða verðið
samkvæmt nánari fyrirmælum í lög-
unum. „Ákvörðun um afslætti er
hluti af verðákvörðun sem ráðherra
tekur endaniega ákvörðun um sam-
kvæmt framansögðu. Af þessu leiðir
að samkeppnislög eiga ekki við. Ber
því að fella úr gildi hina kærðu
ákvörðun," segir í niðurstöðunni.
Málavextir í svonefndu Baileys
máli voru þeir að innflytjandi írska
líkjörsins Baileys hafði fyrir síðustu
jól komið fyrir, skrauti eða lítilli af-
steypu af írskri krá, merktri Bail-
eys, á stúta þeirra flaskna sem fyrir-
tækið flutti inn. ÁTVR fjarlægði
skrautið með þeim rökum að um
auglýsingaefni væri að ræða. Taldi
fyrirtækið sér stætt á því á grund-
velli innkaupareglna, sem kveða
m.a. á um óbreytt útlit og innihald
vöru á samningstíma, sem tekin er
til sölu. Innkaupareglurnar eru stað-
festar af íjármálaráðuneytinu og
staðfestar í Stjórnartíðindum. Inn-
flytjandinn, Júlíus P. Guðjónsson
ehf. sneri sér til Félags íslenskra
stórkaupmanna, sem kærði málið til
samkeppnisstofnunar. ÁTVR taldi
sig vera að fara að landslögum og
dreifing á auglýsingaefni af þess
hálfu væri ólögmæt.
Samkeppnisráð úrskurðaði í júlí
sl. að fyrrnefnt ákvæði í innkaupa-
reglum bryti í bága við samkeppn-
isiög og væri ÁTVR óheimilt að
gera þá kröfu að varan væri óbreytt
að gerð á samningstímanum að því
er varðar stærð og útlit umbúða.
Þá taldi samkeppnisráð að það væri
ekki hlutverk ATVR að framfylgja
banni við áfengisauglýsingum held-
ur jögregluyfirvalda.
ÁTVR kærði úrskurðinn til áfrýj-
unarnefndar sem hefur nú fellt
ákvörðun samkeppnisráðs úr gildi
með þeim rökum að innkaupareglur
þær, sem málið snerist um, hafi
verið settar með formlega löglegum
hætti. Samkeppnisráð skorti því vald
til að víkja þeim til hliðar eða tak-
marka gildissvið þeirra að mati
nefndarinnar. ÁTVR hafi hins vegar
verið bæði rétt og skylt að fram-
fylgja fyrrnefndum stjórnsýslufyrir-
mælum.
Element
Skynjara-
tækni o g
Kælismiðj-
an Frost
í samstarf
ELEMENT Skynjaratækni hf. og
Kælismiðjunnar Frost hf. hafa
gert samstarfssamning sín á
milli. I honum felst að Frost mun
sjá um uppsetningar og viðhald
á öryggis- og skráningabúnaði
frá Element, að því er segir frétt.
Samningur þessi stuðlar að
aukinni þjónustu við notendur
öryggiskerfanna, þar sem Ele-
ment mun nú tengast stóru þjón-
ustuneti Kælismiðjunnar Frost.
Bæði þessi fyrirtæki eiga í
miklu samstarfi við Sabroe
Refrigeration í Danmörku, sem
er stærsti kæli- og frystivéla-
framleiðandi í heiminum.