Morgunblaðið - 10.10.1997, Side 23

MORGUNBLAÐIÐ
FÖSTUDAGUR 10. OKTÓBER 1997 23
LISTIR
Marglit föng-
MYNPLIST
N ý I 6
HUGMYNDAFRÆÐI/
MÁLVERK
HJÖRTUR MARTEINS-
SON, ÁSRÚN TRYGGVA-
DÓTTIR, BERIT LIND-
FELDT, EYJÓLFUR EIN-
ARSSON
Opið alla daga frá kl. 14-18. Lokað
mánudaga. Til 12. október. Aðgang-
ur ókeypis.
NÝLISTASAFNIÐ heldur
áfram uppteknum hætti um
tveggja vikna síbyljusýningar og
kemur þar með öllum sem um list-
ir fjalla í vanda. Eins og fólk í
þeim húsum hafi ekki áttað sig á
þeim gamla sannleik, að menn
geta étið yfir sig af list og að þá
taki listleiðinn við, sem víða er
ofarlega á baugi í samræðu dags-
ins. Jafnframt einstrengnisleg, ni-
hilistísk viðhorf, sem gera lista-
mönnum erfiðara um vik í sköpun-
arferlinu og þar af leiðandi eftir-
láta milligöngumönnum; sýningar-
stjórum, listsögufræðingum list-
heimspekingum og öðrum ráðgjöf-
um í andlega menningariðnaðinum
að hugsa fyrir sig.
Illmögulegt er að gera sýning-
unum ítarleg skil á þessum smátt
skammtaða tíma í ljósi allra ann-
arra framkvæmda sem í gangi era,
sem hindrar að auk að einstakar
sýningar fái unnið sig upp. Það
væri til að mynda ástæða til að
fara vel í saumana á sýningu Hjart-
ar Magnússonar, sem kemur mjög
á óvart fyrir sérstæð og einlæg
vinnubrög, og þyrfti endurteknar
heimsóknir til að melta boðskap
hennar til fulls. Ekki fyrir það að
hún sé tiltakanlega tormelt, heldur
vekur hún upp spurningar og við-
brögð sem bragðmeiri og sannari
mergur er í, en þessu venjulega
siðlausa áreiti, hip hop, ping pong
og sump pump, sem gerir margan
ringlaðan og áttavilitan, sem ekki
vill vera ásakaður um fordóma og
íhaldssemi. Hefur um leið enda-
skipti á listhugtakinu án þess að
gefa eitthvað í staðinn, byggja upp
um leið. Hið síðasta virðist þó ein-
mitt vera tilfellið um sýningu Hjart-
ar, sem ekki er að rífa neitt niður
BERIT Lindberg; Loftkastali.
eru þrjú verk; „Forn útsýnisskífa
við Heklu“ (12); “ í ijallshlíðum
Heklu var áður að finna útsýnis-
skífu fyrir vorboðana, til að auð-
velda þeim að rata til bernsku-
stöðvanna, eftir að þeir höfðu lagt
að baki erfitt flug yfir Atlantsála
í sunnan áttum. Sumir fuglanna
vildu á fluginu tapa áttum og vissu
því ekki gjörla hvert þeir áttu að
fljúga með vortíðindi sín. Þetta
voru hins vegar svikaskífur, því
þar undir loguðu eldar, sem urðu
sumum fuglum að fjörtjóni, er þeir
steyptust ofan í logana." - ^.Hug-
arburður að vetri“ (13); Á Islandi
fullyrða menn einum munni að
kríur hafist við á vetrum á gullnum
skýjum í dásvefni. Þeim bregður
fyrir á heiðríkum dögum" - „Rót-
arhvel" (14); Neðanjarðar eru
villustígarnir jafnmargir og ofan-
jarðar og ekki gerist ferð þeirra
sem um þessa heima fara auðveld-
ari er þeir mæna til himins. Þar
blasa venjulega við kolaðar leifar
horfinna góðviðrisdaga, þegar allt
lék í lyndi.“
Myndverkin eru þrívíð máluð
smíðisverk og vel að verki staðið,
en vekur þó dtjúg við'brogð ’því’ hún
leitar á og krefst þess í látleysi sínu
og hrekklausri einlægni að skoð-
andinn hugsi sinn gang.
Samheiti sýningarinnar gæti allt
eins verið „Hinar breytilegu sjónir
náttúruskoðara“, því hér er í senn
vísað til hindurvitna, fáránleika og
magna náttúruskapa. Skýr dæmi
verður meira en fróðlegt að fylgj-
ast með framhaldinu ... - Ásrún
Tryggvadóttir er uppfull af áhuga
á steinaríkinu og grípur í gijót á
ólíklegustu stöðum, gengur um
með fulla vasa af steinvölum og
rannsakar jafnvel fluggetu steina
með tilliti til veðurfars og loftlags.
í því skyni tekur hún steinvölur
HJÖRTUR Marteinsson; Forn útsýnisskífa við Heklu.
með sér á ferðum sínum til út-
landa. Hún hefur einnig tekið
gömlu nótubókina hennar mömmu
sinnar og skannað hana á tölvu
og á að innihalda náttúrulýsingar
fólks sem hún fær til liðs við sig.
Þetta eru 99 bækur og er innihald
verksins enn í vinnslu. Fágætis-
skápar, geyma svo helst það sem
hún hefur komið með heim í vösun-
um síðastliðin tvö ár. Loks eru
spjöld sem fyrir margt löngu
tengdust náttúrufræðum, voru
notuð í skólum en eru safngripir í
dag. Hún sá þau í fornverzlunum í
Danmörku í sumar og voru þau.
gjaman með_ myndum úr blóma- eða
dýraríkinu. Ákvað hún að gera fals-
anir á spjöldunutn. Þetta er svo
uppistaðan á sýningunni og koma
bækumar sterkast út sem sjónræn
innsetning á vegg. Að öðru leyti er
gjörningurinn mjög, up-to date, í
blessunarlegu samræmi við hrær-
ingar tímanna meðal hinna ungu ...
- Skyld, en þó nokkuð önnur
viðhorf til náttúruskapa í mann-
gerðri umgjörð, er sýningin „Leif-
ar“ og er þar að verki sænska lista-
konan Berit Lindberg, sem dvaldi
í nöri'ænu gestaíböðinni í Hafnar-
borg í tvo mánuði á liðnu ári, fór
víða og tíndi upp hluti, sem hún
svo setti saman. Um er að ræða
eins konat' brotabrot ferðasögu á
íslandi í maí, júní 1996, í búningi
sem minnir ekki svo lítið á það sem
í listasögunni skilgreinist sem, obj-
ekt trouvé, fundnir hlutir. Náttúr-
an hefur unnið á þessum mann-
gerðu hlutum sem legið hafa á
berangri í mislangan tíma. Ekki
ýkja frumlegt en listakonan hefur
góða tilfinningu fyrir samsetningu
hluta, assamblage, og nær á stund-
um býsna áhugaverðum árangri
með sterkum sjónrænum tilvísun-
um. Nefni helst „Náttlampi" (4),
„Leitari" (5), „Loftkastali“ (9),
„Ferða altari“ (17), „Löngun" (37)
og „Blóm í vasa“ (39). Afar hraust-
lega að verki staðið á aðeins tveim
mánuðum ...
Á palli er loks kynning á málar-
anum Eyólfi Einarssyni sem er þó
einn af þeim virkari í hópi sinnar
kynslóðar og hélt eigi alls fyrir
löngu stóra sýningu í Listasafni
Kópavogs, svo „kynning“ í þessum
umbúðum er dálítið þvæld skil-
greining. Eitthvað í líkingu við, er
þýskir listsögufræðingar endur-
uppgötvuðu Chaim Soutine um
árið! Þá hafa þessar kynningar sem
byijuðu svo vel, einhverra hluta
vegna mjög sett ofan. Eru að þessu
sinni einungis 4 meðalstórir dúkar
uppihangandi og eru tveir þeirra
„I ljósaskiptum I og 11“ gerðir
1995 ög njóta sÍFi éngáfi VSgÍFifi á
veggjunum, en hinir tveir „Fljúg-
andi Hollendingur“ og „Ástar-
saga“ sem báðir eru unnir á þessu
ári bera í sér sterkar myndrænar
vísanir og gefa fyrirheit um nýja
landvinninga og fersk átök lista-
mannsins við efnivið sinn .. .
Bragi Ásgeirsson
Fossar og
eyjarí
Grafar-
vogskirkju
SÝNING á málverkum eftir
Guðbjörgu Lind verður opnuð
nú um helgina í Grafai-vogs-
kirkju. Verkin eru öll unnin í
olíu á undanförnum þremur
árum. Vatnið og hin síbreyti-
lega mynd þess hefur verið
eitt af meginviðfangsefnum
Guðbjargar.
Guðbjörg Lind útskrifaðist
frá málunardeild_ Myndlista-
og handíðaskóla íslands vorið
1985. Hún hefur haldið marg-
ar einkasýningar og tekið
þátt í samsýningum hér heima
og erlendis.
TROLLSKESSAN
Flumbra með trölla-
strákinn Bráðfríð.
155. Astar-
sögusýning
MÖGULEIKHÚSIÐ sýnir
Ástarsögu úr fjöllunum
sunnudaginn 12. október kl.
15 og er það 155. sýning á
leikritinu sem hefur á undan-
fömum misserum verið sýnt
í leik-og grunnskólum um
allt land.
Leikritið er byggt á sam-
nefndri sögu Guðrúnar Helga-
dóttir, þar segir frá tröllskess-
unni Flumbru, strákunum
hennar átta og ástinni í
fjöllunum. Sýningin er ætluð
börnum á aldrinum 2ja til 7
ára.
Leikstjóri er Stefán Sturla
Siguijónsson, leikmynd gerði
iiim uuiiiuesmpt, tORllSt 5T
eftir Björn Heimi Viðarsson
og söngtextar eftir Pétur
Eggerz. Leikarar eru Margrét
Kr. Pétursdóttir og Pétur
Eggerz.
Aðeins verður um þessa
einu sýningu að ræða í Mögu-
leikhúsinu við Hlemm.
Listahópurinn tarGET
sýnir í Norræna húsinu
SÝNING listahópsins
tarGET verður opnuð á
morgun, laugardag, kl.
15 í sýningarsal Nor-
ræna hússins. Úista-
hópinn skipa sjö ungir
listamenn frá íslandi,
Svíþjóð og Noregi. Þau
hafa búið saman í
Listamiðstöðinni í
Straumi við Hafnar-
fjörð í tvo og hálfan rnánuð og
unnið að þessari sýningu sem síðan
heldur áfram til Stokkhólms, Ósló-
ar og Þrándheims. Verkefnið er
styrkt af Norrænu ráðherranefnd-
inni og Stokkhólmsborg sem lista-
og menningarborg Evrópu 1998.
Birgitta Silfverhielm, Brynhild-
ur Bye, Magnea Ásmundsdóttur,
María Friberg, John 0yvind Egg-
esbo, Solveig Birna Stefánsdóttir
og Torbjörn Skaarild
kynntust þegar þau
voru við myndlistarnám
og fóru _sem skiptinem-
ar milli Islands, Noregs
og Svíþjóðar. Síðan í
ágúst hafa þau dvalið í
Straumi og unnið sam-
an og afraksturinn
verður nú kynntur í
Norræna húsinu. Þau
segja verkefnið hafa verið á þeirra
eigin forsendum, þeim var ekki
boðið að vinna saman heldur buðu
þau sér sjálf og þar af leiðandi
hefur verkefnið mótast eftir þeirra
eigin höfði.
Listamennirnir unnu sjálfstætt
að verkum sínurn. Flest lögðu þau
stund á málun og skúlptúr í skóla
en miðlar eru orðnir margvíslegir
og á sýningunni verða einnig ljós-
myndir og myndbandsverk. Að-
spurð hvort sameiginlegt viðfangs-
efni tengi einstaklingana svara þau
því til að þau sjálfs séu viðfangs-
efnið. Eitt af markmiðum verkefn-
isins var að kanna hvort náin sam-
vera listamannanna kæmi fram í
verkum hvers og eins. Þau segja
svo vera á þann hátt helst að ein-
staklingurinn endurspegli sjálfan
sig í öðrum. „Við höfum lært mik-
ið á því að fylgjast svo náið með
vinnuferli annarra," segir Birgitta
Silverhielm. „Og eftir að hafa
kynnst því að vera undir stöðugu
aðhaldi annarra í vinnuferli mínu
er ég ekki eins spéhrædd." María
Friberg tekur fram að gagnrýni
félaganna hafi heyrst hvort sem
maður kærði sig um eða ekki og
því hafi þau orðið að venjast. Komu
þá ekki upp einhver vandamál?

tarGET hópurinn er skipaður listamönnuni
frá Noregi, Svíþjóð og íslandi.
„Við rifumst mest í byijun," segir heildina litið hefur þetta verið mjög
Birgitta. „Smám saman lærðum jákvæð reynsla." Sýningin stendur
við að virða mörk hvert annars, yfir til 2. nóvember, og er opið kl.
hvenær best var að þegja, og í 14-18 alla daga nema mánudaga.