Morgunblaðið - 16.09.1998, Side 12

12 MIÐVIKUDAGUR 16. SEPTEMBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Slagur um akstur nemenda
FS til Selfoss
Tveir aðilar
keyra nemend-
ur skólans
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
VIÐ útskriftina á laugardag. Fremri röð, talið frá vinstri: Lilja Steingrímsdóttir, Þórgunna Þórarinsdóttir,
Dagný Einarsdóttir, Guðríður Pétursdóttir, Sigurdís Hauksdóttir, Guðjóna Sigurðardóttir og Þuríður Stef-
ánsdóttir. Aftari röð frá vinstri: Martin Kenelly, Álfdís Axelsdóttir, Ragnheiður Þormar, David Howell, Bragi
Siguijónsson og Ingibjörg Guðniundsdóttir sem útskrifast úr skólanum á næstu vikum.
Ellefu íslendingar útskrifast sem hómópatar
Fyrstu hómópatarnir
útskrifast hér á landi
TVÆR rútur hafa ekið nemendum
Fjölbrautarskóla Suðurlands milli
Hvolsvallar og Selfoss síðan skólinn
hófst um síðustu mánaðamót. Aust-
urleið, sem séð hefur um þennan
akstur fram til þessa, og Bergur
Sveinbjörnsson, sem var með
lægsta tilboð í aksturinn í útboði
sem Ríkiskaup sáu um. Óvíst er
hvert framhald málsins verður, en
Bergur telur að Ríkiskaup verði að
tryggja að farið sé að útboðsskil-
málum.
Stjórnvöld hafa niðurgreitt far-
gjald nemenda í FS sem búa á
Hvolsvelli og nágrenni um 2/3.
Austurleið hefur séð um þennan
akstur undanfarin ár, en fyrr á
þessu ári var tekin ákvörðun um að
bjóða hann út. Ríkiskaupum var
falið að sjá um framkvæmd útboðs-
ins, en það var boðið út á Evrópska
efnahagssvæðinu. Bergur Svein-
björnsson var með lægsta tilboð, en
Austurleið var með þriðja lægsta
tilboð.
Lægstbjóðandi
með fáa nemendur
Ómar Óskarsson, framkvæmda-
stjóri Austurleiðar, sagði að Austur-
leið hefði fengið áskoranir frá nem-
endum, foreldrum og sveitarstjórn-
um að halda áfram akstri á þessari
leið og ákveðið hefði verið að verða
við þessum áskorunum. Hann sagði
að nemendur greiddu sama verð
fyrir aksturinn og krafíst væri í
hinni rútunni, en það væri þriðjung-
ur af kostnaði við ferðina. Hann
sagði að auk þess ættu nemendur
kost á að nýta sér aðrar ferðir Aust-
urleiðar ókeypis líkt og verið hefði.
Austurleið væri því að tapa á þess-
um akstri.
Ómar sagði að um 70 nemendur
ferðuðust með Austurleið að jafn-
aði, en 3-5 með hinni rútunni. Berg-
ur sagði hins vegar að 9 nemendur
færu með sér og 50-60 færu þessa
ieið með rútu að jafnaði.
Aðspurður sagðist Ómar vel geta
sætt sig við að verða undir í útboð-
inu ef leikreglurnar væru eðlilegar.
Það hefðu þær ekki verið í þessu til-
felli því að Bergur hefði ekki verið
með neitt leyfi tii hópferðaaksturs
og ekki átt neinn bíl. Hann hefði
verið eini tilboðsgjafinn sem hefði
ekki haft leyfi. Það væri því óeðli-
legt að hans tilboði væri tekið. Óm-
ar benti einnig á að það væri öllum
sérleyfishöfum heimilt að hefja
akstur á nýrri leið.
Hjá Ríkiskaupum fengust þau
svör að tilboð Bergs hefði verið í
fullu samræmi við útboðsskilmála.
Hver sem er hefði mátt bjóða í akst-
urinn og það væri ekki skilyrði að
hafa leyfi. í skilmálunum kæmi
skýrt fram að nota mætti undir-
verktaka og Bergur hefði látið það
koma fram í tilboði sínu og nefnt
hann. Það væri traust fyrirtæki sem
ætti nóg af bflum og hefði leyfi.
Bergur sagði að það væri eins-
dæmi að fyrirtæki sem hefði orðið
undir í útboði sætti sig ekki við nið-
urstöðuna og færi í samkeppni við
þann sem hefði sent inn lægsta til-
boð. Þama væri sérleyfishafi að
notfæra sér aðstöðu sína til að
reyna að koma í veg fyrir að
ákvörðun stjórnvalda um kaup á til-
teknum akstri næði fram að ganga.
Hann sagði að stjórnvöld hlytu að
þurfa að bregðast við til að tryggja
að farið væri að útboðinu. Það gæti
ekki verið sitt hlutverk að gera það.
Sjálfur sagðist hann halda áfram að
keyra eins og hann hefði samið um
við Ríkiskaup að gera.
ELLEFU íslendingar útskrifuðust
á laugardag sem hómópatar eftir
fjögurra ára nám við enska
hómópataskólann The College of
Practical Homoepathy. Utskriftin
fór fram í húsnæði Stjórnunar-
skólans við Sogaveg í Reykjavík
vegna þess að Islendingarnir
stunduðu námið að mestu leyti
hér á landi. Þetta er í fyrsta sinn
sem skólinn útskrifar nemendur á
Islandi.
Hómópatía er, að sögn Davids
Howells, skólastjóra The College
of Practical Homoepathy, aðferð
til þess að hjálpa likamanum að
lækna sig sjálfur. Til þess era not-
uð ákveðin hómópatalyf sem eru
m.a. unnin úr jui’tum, steinefnum
og dýrum. „Lyfln eiga aðeins að
hvetja líkamann til þess að lækna
sig sjálfur og því má segja að
hómópatía sé afar náttúruleg
iækningaaðferð," segir hann.
Álfdís Axelsdóttir, einn nem-
endanna við skólann, segir að
upphaf námsins megi relqa til
þess að fyrir rúmum fimm árum
hafi íjórir eða fimm manns haft
mikinn áhuga á hómópatíu og
fengið hingað til lands enska
konu að nafni Tracy Allen til að
halda námskeið í þessum fræðum.
Á því námskeiði hafi fleiri bæst í
hóp áhugasamra um hómópatíu,
sem siðan hafi beðið Allen um að
benda á skóla sem gæti útskrifað
hómópata. „Hún leiðbeindi okkur
um val á skóla og benti okkur á
að The College of Practical
Homoepathy væri mjög góður,“
segir Álfdís.
Skólinn hefur bæði aðsetur í
London og í nágrenni Birming- _
ham og að sögn Álfdísar gerðu ís-
lendingarnar samning við skóla-
stjórann í London, David Howell,
um að hann tæki að sér að „gera
þau að hómópötum," eins og hún
orðar það. Hún segir að námið
hafi gengið þannig fyrir sig að
kennari frá skólanum liafi komið
að minnsta kosti tíu sinnum á ári
og haldið fyrirlestra fyrir hópinn
eina helgi í senn, en þess á milli
hafi þau þurft að lesa heilmikið
og vinna ýmis verkefni. Einnig
hafi hópurinn farið einu sinni til
London og fylgst með fyrirlestr-
um þar í tvær vikur, en auk þess
hafi hann tekið þátt í verklegu
námi undir leiðsögn kennara. Að
sögn Álfdísar kostaði námið
hvern nemanda í kringum 160
þúsund krónur á ári og hófu 28 ís-
lenskir nemendur nám við skól-
ann sl. vor.
Lítið stunduð hér á landi
Álfdís segir að hómópatía sé lít-
ið stunduð hér á landi og því ekki
vel þekkt, en hins vegar sé hún
mikið stunduð í löndunum í kring-
um okkur, til dæmis öllum hinum
Norðurlöndunum, Frakklandi,
Þýskalandi og Bretlandi. Hún tel-
ur hins vegar að allir þeir ellefu
sem hafi útskrifast á laugardag
muni smám saman koma sér upp
starfsaðstöðu sein hómópatar.
„Þau munu þó flest vera í annarri
vinnu með eða á meðan þau eru að
koma sér upp markaði," segir hún.
Álfdís segir að meðferð hjá
hómópötum sé í stórum dráttum
þannig að hómópatinn taki ítar-
legt viðtal við sjúklinginn, safni
síðan öllum smáatriðum sainan og
raði þeim upp í eina heild. Ut frá
þeirri greiningu séu valin
hómópatalyf til að gefa sjúklingn-
um, en slík lyf eru oft kölluð
„remedíur" til aðgreiningar frá
hefðbundnum lyfjum. „Við skoð-
um því manneskjuna sem eina
heild, því oft á tíðum má rekja lík-
amlegan sjúkdóm til tilfínninga-
legra þátta,“ segir Álfdís og bætir
við að það sé misjafnt hvernig lyf
hver sjúklingur fái. Til dæmis geti
ein manneskja með ákveðinn sjúk-
dóm fengið eitt lyf á meðan önnur
manneskja með sama sjúkdóm
getur fengið allt annað lyf.
Álfdís seglr að lyfin sem notuð
eru hér á Iandi séu pöntuð erlend-
is frá og að hómópatar komi sér
gjarnan upp litlu „heimaapóteki,"
eins og hún kallar það og bendir á
að til séu mörg hundruð hómó-
patalyf.
Samband norrænna blaðaljósmyndara
Hindrunum mdtmælt
SAMBAND norrænna blaðaljós-
myndara varar við þeirri þróun
að aðgangur ljósmyndara að tón-
leikum og íþróttamótum sé í æ
ríkara mæli takmarkaður af við-
skiptalegum ástæðum. Það hafn-
ar því að aðgangurinn sé bundinn
samningum eða frjáls frétta-
mennska á annan hátt hindruð.
Þetta kemur fram í ályktun frá
ársfundi sambandsins sem hald-
inn var í Reykjavík um síðustu
helgi.
Norðmaðurinn Terje Bringedal
var kjörinn formaður sambands-
ins og tekur hann við af Kjartani
Þorbjörnssyni sem gegnt hefur
embættinu síðastliðið ár.
Þórólfur Árnason, forstjdri Tals, um gjaldskrárlækkanir í GSM-kerfí Landssímans
Rekstrarforsendur að baki
lækkunar verði athugaðar
TAL hf. er með í skoðun möguleika
á að fara fram á það við Samkeppn-
isstofnun og Póst- og fjarskipta-
stofnun að þær krefjist sundurlið-
unar á þeim rekstrarforsendum
Landssíma Islands hf. sem liggja til
grundvallar breytingum á gjald-
skrá fyrirtækisins. Tal sér hins
vegar ekki ástæðu til þess í augna-
blikinu að breyta gjaldskrá sinni,
að sögn Þórólfs Arnasonar, for-
stjóra Tals hf., en Landssíminn hef-
ur kynnt lækkun á gjaldskrá í
GSM-kerfinu sem tekur gildi á
morgun.
Þórólfur sagði í gær í samtali við
Morgunblaðið að þessar gjaldskrár-
lækkanh- Landssímans, sem ein-
göngu tækju til þess sviðs þar sem
samkeppni væri ríkjandi en ekki til
þeirra sviða þar sem íyrirtækið
hefði einokun, væru beint svar við
starfsemi Tals og þeirri samkeppni
sem það héldi uppi í fjarskiptaþjón-
ustu.
„Það sem við biðjum alltaf um en
fáum aldrei er sundurgreining á
þessum rekstrarþáttum. Landssím-
anum er gert skylt með nokkrum úr-
skurðum Samkeppnisstofnunar og
skilyrðum í rekstrarleyfinu frá Póst-
og fjarskiptastofnun að aðgreina
rekstur sinn og sýna fram á tekjur
og gjöld í samkeppnisrekstri annars
vegar og í einokunarrekstri hins
vegar. Það eru alltaf staðlausir stafir
þegar þeir koma með það að hagnað-
urinn sé á þeim sviðum þar sem
samkeppni rikir,“ sagði Þórólfur.
Hann benti á að það væri innan
við ár síðan Landssíminn hefði boð-
að stórfelldar hækkanir hjá þorra
notenda, þ.e.a.s. hjá þeim sem not-
uðust við línukerfln. Landssíminn
hefði að hluta til verið gerður aftur-
reka með þær hækkanir og hann
velti því fyrir sér hvort ekki væru
betri rekstrarlegar forsendur fyrh-
lækkun þeiiTa nú heldur en hækk-
ununum þá. Þarna væri Landssím-
inn eingöngu að bregðast við sam-
keppninni á þessu sviði.
Þórólfur sagði að þegar einstakir
liðir lækkunar Landssímans væru
skoðaðir kæmi fram að ennþá væri
gjaldskrá þeirra hæn'i en gjaldskrá
Tals hvað snerti alla þjónustuliði. í
flestum tilvikum nálguðust þeir
gjaldski'á Tals og það væri ekki
nema í einni boðaðri þjónustuleið
þeirra, sem enn ætti eftir að líta
dagsins ljós, þar sem þeir til-
greindu lægra verð en Tal væri
með. Það ætti hins vegar eftir að
koma í ljós hvernig sú þjónustleið
þeirra reyndist og hvort þeim tæk-
ist að gera úr henni markaðshæfa
vöru.
Þórólfur sagði að einnig vekti
furðu þeirra að verðlagning úr
GSM-kerfi Landssímans inn í
NMT-kerfið væri lægri en inn í
kerfi Tals og það vekti grunsemdir
um að Landssíminn væri með þeim
hætti að nýta sér markaðsyfirburði,
þar sem þeir hefðu yfir NMT-kost-
inum að ráða en ekki Tal.
Mætum öllum verðlækkunum
„Við munum auðvitað mæta öll-
um verðlækkunum Landssímans og
við munum bæta þjónustu líka, því
við teljum okkur örugga um að geta
sýnt betri þjónustu en Landssíminn
til þess að gefa neytendum val-
kost,“ sagði Þórólfur ennfremur.
Hann sagði að þeir væru nú að
athuga möguleikana á að knýja
Samkeppnisstofnun og Póst- og
fjarskiptastofnun til þess að krefj-
ast sundurliðunar á rekstrarfor-
sendum á bakvið þessar gjaldskrár-
breytingar. Hins vegar sjái fyrir-
tækið ekki ástæðu til þess í augna-
blikinu að breyta gjaldskrá sinni,
en muni fylgjast náið með fram-
vindunni. Tal hafi náð mjög miklum
árangri meðal yngra fólks og það
vaxi Landssímanum greinilega í
augum. Miðað við fjölgun áskrif-
enda virðist Tal hafa frá því það hóf
starfsemi verið að fá nálægt því
jafnmarga nýja notendur og
Landssíminn, þrátt fyrir það að Tal
væri einungis með starfsemi á hluta
þess svæðis sem Landssíminn
starfaði á. „Þetta svíður þeim og
þeir eru greinilega að mæta af
hörku þessari samkeppni og vilja
kveða hana í kútinn,“ sagði Þórólf-
ur að lokum.