Morgunblaðið - 31.10.1998, Síða 39

38 LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1998
MORGUNBLAÐIÐ
+
MORGUNBLAÐIÐ
LAUGARDAGUR 31. OKTÓBER 1998 39
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
MENNTUNI
SJÁVARÚTVEGI
MENNTANEFND Landssambands íslenzkra útvegs-
manna leggur til að samtökin standi að sjálfseignar-
stofnun sem hafi það verkefni með höndum að mennta
starfsfólk í sjávarútvegi. Kristján Ragnarsson, formaður
LÍÚ, sagði af þessu tilefni á aðalfundi samtakanna í
fyrradag: „Kemur þar til álita að sjómannaskólar og vél-
skólar verði gerðir að sjálfseignarstofnun þar sem út-
gerðin bæri ábyrgð á rekstri skólans og ákvæði námsefni
í samráði við þá aðila sem að rekstri skólans kæmu. Slíkt
fyrirkomulag mundi væntanlega leiða af sér aukinn
metnað og framfarir, líkt og átt hefur sér stað með
Verzlunarskóla Islands.“
Islenzk þjóð byggir að lang stærstum hluta afkomu
sína og raunar efnahagslegt fullveldi á sjávarútvegi,
veiðum og vinnslu. Þess vegna skiptir miklu máli að ís-
lenzkir sjómenn, sem og starfsstéttir er vinna sjávarfang
í markaðsvöru, njóti beztu menntunar sem völ er á. Mik-
ilvægi þessa vex stöðugt eftir því sem tækniþróun fleygir
fram í sjávarútvegi og sölusamkeppni harðnar á mat-
vælamörkuðum.
Islenzk þjóð getur ekki leyft sér tómlæti í menntamál-
um sjávarútvegsins, undirstöðugrein þjóðarbúskaparins.
Þessvegira hlýtur hún að taka hugmyndum mennta-
nefndar LIÚ, sem miða að því að bæta og styrkja mennt-
un í sjávarútvegi, opnum og jákvæðum huga. Það verður
á hinn bóginn að telja eðlilegt og rökrétt að samtök sjó-
manna og hugsanlega einnig samtök fiskvinnslunnar
komi að málinu, með og ásamt útgerðinni. Það þarf öfl-
ugt samátak hagsmunaaðila í sjávarútvegi, ríkisvalds og
sveitarfélaga, einkum sveitarfélaga sem sjávarútvegs-
skólar eru eða verða starfræktir í, til að standa þannig að
menntunarmálum starfsfólks í sjávarútvegi sem hæfír
fiskveiði- og matvælaframleiðsluþjóð. A þessum vett-
vangi ræðst hvort Islendingar halda velli í harðnandi
samkeppni á matvælamörkuðum heimsins á næstu ára-
tugum.
TAP A LEIGU
RÍKISJARÐA
STJÓRNSÝSLUENDURSKOÐUN Ríkisendurskoð-
unar á jarðadeild landbúnaðarráðuneytisins hlýtur að
teljast alvarlegt áfall fyrir ráðuneytið og þá aðila aðra,
sem ábyrgð bera á því ástandi, sem lýst er í skýrslu
hennar. Þar kemur fram, að ríkissjóður hefur engar tekj-
ur af bókfærðri 1,4 milljarða króna eign. Á árunum 1996-
1997 þurfti ríkissjóður að borga 12,6 milljónir króna með
ríkisjörðunum. Ríkisendurskoðun telur, að tvöfalda þurfí
afgjaldið hið minnsta svo viðunandi geti talizt. Það er ör-
ugglega ekki ofmælt, því leiga er miðuð við bókfært verð,
sem er líklega í fæstum tilfellum í samræmi við raunvirði
eða markaðsvirði. Sá galli er þó á gjöf Njarðar, að land-
búnaðarráðuneytið auglýsir sjaldan jarðir til sölu eða
leigu, svo markaðsvirði liggur ekki ljóst fyrir. Ríkisend-
urskoðun segir, að skilyrðislaust eigi að auglýsa ríkis-
jarðir til leigu eða sölu, enda annað brot á jafnræðisreglu
stjórnsýslulaga.
Skjalavarsla og skráning skjala í jarðadeild landbún-
aðarráðuneytisins er ófullnægjandi og í ósamræmi við
vandaða stjórnsýsluhætti að mati Ríkisendurskoðunar.
Nefna má sem dæmi úr skýrslu hennar um málsmeðferð
ráðuneytisins, að veðbókarvottorðs var aðeins aflað við
kaup á einni af ellefu jörðum og í níu tilfellum var veð-
skuldum ekki komið í skil þótt umsamið væri. Þá er inn-
heimta leigugjalds óskilvirk, en það er allt frá 500 krón-
um á ári og 36% leigutaka greiða innan við 5 þúsund
krónur. Hæsta leigugjald 1998 er hins vegar 398 þúsund
krónur.
Umsvif jarðeignadeildar eru allumsvifamikil, en 549
jarðir eru í umsjón hennar, þar af 142 eyðijarðir. Ábú-
endur eða leigutakar eru alls 896 á jörðunum. Skýrsla
Ríkisendurskoðunar bendir til, að deildin sé þess ekki
megnug að sinna hlutverki sínu. Á því eru vafalaust
margar skýringar. Hins vegar er ljóst, að við svo búið má
ekki standa og Alþingi og ríkisstjórn verða að taka til
hendinni og sjá til þess, að skýrar og fastmótaðar reglur
gildi um umsýslu ríkisjarða. Marka þarf þá stefnu, að
jarðeignir ríkisins skili eðlilegum arði, enda fráleitt að
þær séu baggi á skattgreiðendum. Á þessu sviði sem öðr-
um þarf ríkissjóður að ávaxta sitt pund.
Samgönguráðherra opnar veginn yfír Gilsfjörð formlega fyrir almennri umferð
,>-■ ■
Vv.-.rb*. .
..

>A‘ '
"i i'S'.-'
T V ''C r fJfcr « v«.
';r,+ý ^ mwíh_:

1 ^
’ ’ú-’r ...'ri;;. /
‘ sSáí-

-
JW,,
WISM
—-rii.. „
■ . .■ : ■

Morgunblaðið/Golli
VEGURINN yfir Gilsfjörð er á stærstu sjávarfyllingu sem Vegagerðin hefur látið gera, 3,7 km. Á veginum er aðeins 65 metra löng brú og gætir sjávarfalla lítið fyrir innan.
Einstæðri
fram-
kvæmd
lýkur
Mikil saga liggur að baki vegarins yfír
Gilsfjörð sem opnaður var formlega fyrir
almennri umferð í gær og framkvæmdin er
um margt sérstök. Helgi Bjarnason stiklar
á stóru um sögu undirbúnings og
framkvæmda.
SAGA íF!RAMK¥ÆIWliÐA /Á GILSFIRÐI
1995—i 1997:
Desember: Verkið 14. júlí: Fyllingin nær yfir fjörðinn.
boðið út. 1. ágúst: Opnað fyrir umferð
moatiwmmmm til bráðabirgða.
8. febrúar: Samið 1998:
við Klæðningu hf. 20. október: Lagningu bundins
11. mars: Framkvæmdir slitlags lokið.
hefjast. 30. október: Vegurinn opnaður
September: Brúin steypt. — j—jm—r almennri umferð. —T. TT7 1 m ' 77", 7 T
Umboðsmenn barna á Norðurlöndum
Morgunblaðið/Arni Sæberg
Fordæmi Norð-
urlandaþjóða
mikilvægt
GILSFJÖRÐUR skilur að
Dalasýslu og Austur-Barða-
strandarsýslu og þar með
tvö kjördæmi, Vesturlands-
og Vestfjarðakjördæmi. Gamli vegur-
inn fyrir fjörðinn var í raun eina veg-
tenging Reykhólahrepps og suðurhluta
Vestfjarða við þjóðvegakerfi landsins.
Lítið hefur verið gert fyrir gamla
veginn undanfarna áratugi og hefur
þar verið mikil slysahætta, auk þess
sem vegurinn hefur verið mikill farar-
tálmi á þessari leið, einkum á vetrum,
eins og Helgi Hallgrímsson vegamála-
stjóri rakti í ávarpi í gær, þegar nýr
vegur var formlega opnaður almennri
umferð. Inni í Gilsfirði er á köflum
veðravíti. Skriðuföll eru tíð, bæði af
snjó og aur. Því hefur lengi legið fyr-
ir að gera þyrfti verulegar endurbæt-
ur á veginum eða leggja að nýju.
í Gilsfirði er mikið útfíri og leirur
stórar og segir Helgi eðlilegt að heima-
mönnum hafí snemma dottið í hug að
leggja veg utarlega yfir fjörðinn. Telur
hann að umræður hafí hafist fyrii- ald-
arfjórðungi. Upp úr 1980 var farið að
álykta um málið á fundum ýmissa fé-
lagasamtaka í Reykhólasveit og Dölum
en hin formlega hreyfing er þó talin
hefjast á aðalfundi Heilsugæslustöðv-
arinnar í Búðardal í nóvember 1981.
Heilsugæslustöðin þjónar báðum hér-
uðunum og þurfa læknar hennar að
fara í fastar vitjanir og útköll að Reyk-
hólum, allan ársins hring. Oddvitar
allra sveitarfélaganna koma árlega
saman á aðalfundi og þar var vegurinn
um Gilsfjörð lengi fast umræðuefni. Á
aðalfundinum 1981 var samþykkt að
skora á þingmenn Vesturlands- og
Vestfjarðakjördæmis að beita sér fyrir
gerð vegar yfir Gilsfjörð og hraða end-
urbótum á vegi um Svínadal í Dölum.
„Framkvæmdir þessai- eru bráðnauð-
synlegar í því skyni að bæta samgöng-
ur í Dala- og Áustur-Barðastrandar-
sýslu, auka öryggi í heilbrigðisþjónustu
og treysta meuningarleg og viðskipta-
leg samskipti þessara nágranna-
byggða."
Haustið 1982 skoruðu liðlega 500
íbúar í Reykhólasveit og Dalasýslu á
samgönguráðherra að ráðast í fram-
kvæmdir. Við opnun læknamóttöku
Heilsugæslustöðvarinnar á Reykhólum
í september 1983 lýsti Matthías
Bjarnason, sem þá var orðinn sam-
gönguráðhen’a og heilbrigðis- og
tryggingamálaráðherra, því yfir að
hann myndi beita sér fyrir því að fjár-
veiting fengist til að hefja rannsóknh- á
hagkvæmni vegar yfir Gilsfjörð. Einn
af baráttumönnum fyrir Gilsfjarðarbrú,
Sigurbjöm Sveinsson, sem þekkir leið-
ina mjög vel vegna starfs síns sem
heilsugæslulæknir í Búðardal um ára-
bil, segir að með yfii’lýsingu ráðherrans
og smáræðis fjárveitingum í kjölfarið
hafi hafist nýr kafli í málinu.
Vegagerðin gerði sína fyrstu úttekt á
vegabótum í Gilsfirði árið 1984 og sagði
Helgi í gær að þverun fjarðarins hefði
strax komið jákvæð út og hún hefði
einnig reynst efnahagslega hagkvæm
framkvæmd. Hið síðarnefnda hefði
komið vegagerðarmönnum á óvart.
Löng barátta
Við tók löng og ströng barátta. Á ár-
inu 1988 kusu sveitarstjórnimar fimm
manna nefnd til að þrýsta á um að
framkvæmdir hæfust. í henni voru
oddviti og sveitarstjóri Reykhóla-
hrepps, oddvitar Dalabyggðar og
Saurbæjarhrepps og Sigurbjöm
Sveinsson.
Gilsfjarðarbrú komst á vegaáætlun
en tafii' urðu á því að framkvæmdir
hæfust, ýmist vegna frestunar á fjár-
veitinum eða annarra atriða. Deilur
urðu um áhrif þverunar fjarðarins á
fuglalíf á leimm hans og fjömm.
Fuglavemdarmenn höfðu áhyggjur af
20 þúsund rauðbrystingum sem þar
hafa viðdvöl á hverju ári til að fita sig
fyrir heimskautsflug. Þeir höfðu einnig
áhyggjur af amarvarpi, dflaskarfi og
æðarfugli. Framkvæmdin fór í gegnum
í mat á umhverfisáhrifum og var fyrsta
stórframkvæmdin í vegagerð sem fór
þá leið samkvæmt nýjum lögum um
umhverfismat. Skipulagsstjóri og síðar
umhverfisráðherra heimfluðu fram-
kvæmdina með þeim skilyrðum að
fylgst yrði með umhverfisáhrifum svo
hægt yrði að bera saman spár um
breytingar á náttúmnni og viðbrögð
umhverfisins eftir framkvæmd. Jafn-
framt var ákvæði um takmörkun á
framkvæmdum næst arnarsetrinu í
Garpdalsey á Gilsfirði um vai-ptímann,
frá febrúar til júní ár hvert, en eyjan
er skammt frá veginum.
Framkvæmdir við Yestfjarðaveg um
Gilsfjörð ásamt aðkomuvegum í Saur-
bæjar- og Reykhólahreppi vora boðnar
út í lok árs 1995. Verktakafyrirtækið
Klæðning hf. átti lægsta tilboð, 484
milljónir kr., sem var 75% af kostnað-
aráætlun Vegagerðarinnar. Samið var
við Klæðningu og framkvæmdir hófust
í mars 1996. Undirverktaki við brúar-
gerð var Viðar hf. Mannvirkið er hann-
að af starfsmönnum Vegagerðarinnar
og sáu þeir einnig um eftirlit.
Sigurbjörn Sveinsson segir að Gils-
fjarðarnefnd hafi lokið störfum við
vígslu mannvirkisins í gær. Hann segir
að ráðist hafi verið í framkvæmdirnar
vegna pólitísks þrýsting heimamanna,
án hans hefði þessi áfangi ekki náðst.
Stærsta vegsjávarfyllingin
Þverun Gilsfjai-ðar er sérstök fram-
kvæmd að ýmsu leyti. Áður hefur þess
verið getið að hún er fyrsta stórfram-
kvæmdin í vegagerð sem fer í formlegt
umhverfismat. Ekki var vanþörf á því
þetta er stærsta vegsjávarfylling
landsins, tæpir 3,7 kflómetrar í sjó auk
brúar sem er aðeins 65 metrar að
lengd. I fyllinguna og veginn var notuð
liðlega 1,1 milljón rúmmetra jarðefnis.
Framkvæmdin hefrn- því í fór með sér
langmestu röskun sjávarfalla sem
Vegagerðin hefur staðið fyrir. Vega-
málastjóri segir ánægjulegt að sjá nú,
þegar framkvæmdum er að Ijúka, að
útreikningar sem byggt var á við mat á
áhrifum vegarins á umhverfið hafi
staðist nokkuð vel. Selta í firðinum er
nánast sú samá og áætlað var og sjáv-
arföllin einnig. Fuglalíf í firðinum virð-
ist ekki hafa orðið fyrir teljandi áhrif-
um, að mati Vegagerðarinnar, og arn-
arparið hefur náð að koma upp ungum
undanfarin tvö ár.
Brúin er sérstök að því leyti að
stöplar hennar eru styrktir með
graníti á þeim hluta sem sjór leikur
um. Er þetta gert vegna þess að
nokkrir stöplar á brúm sem standa í
sjó eru farnir að skemmast og er Borg-
arfjarðarbrúin dæmi um það. Vængir
landstöplanna era mjög langir og
bogadregnir til þess að ná sem mestum
vatnsskiptum um brúna.
Vegurinn fer utarlega yfir Gilsfjörð,
það er að segja um Kaldrana í Dala-
sýslu og í Króksfjarðarnes í Reykhóla-
hreppi. Vegurinn og aðkomuvegir era
alls 10,2 km að lengd.
Leiðin milli Búðardals og Reykhóla
og þar með Vesturlands og Vestfjarða
styttist um 17,3 kflómetra og eru það
langir kílómetrar eins og vegamála-
stjóri orðaði það í gær. Hefur komið
fram að íbúar héraðsins binda miklar
vonir við jákvæð áhrif vegarins á
byggðina, fólk og atvinnulíf. Brúin var
opnuð til bráðabirgða haustið 1997 og
vitað er að umferð í Dalina jókst í sum-
ar. íbúar Reykhólasveitar og Dala hafa
aukið samvinnu á ýmsum sviðum og
hafa verið bundnar vonir við enn nánari
samvinnu í kjölfar vegabóta. Viðræður
voru um sameiningu sveitarfélaganna
þriggja, Dalabyggðar, Saurbæjar-
hrepps og Reykhólahrepps, en ekkert
varð úr.
Miklar framkvæmdir eru eftir þótt
Gilsfjörðurinn hafi verið brúaður.
Þannig er Brattabrekkan mikill farar-
tálmi á leiðinni frá Vestfjörðum og
Dalasýslu að hringveginum. Sú fram-
kvæmd er á áætlun 2003 tíl 2006 en
Dalamenn hafa lagt áherslu á að flýta
framkvæmdinni, meðal annars vegna
fyrirhugðra hátíðahalda á Eiríksstöðum
í Haukadal í ágúst árið 2000 þegar þess
er minnst að 1000 ár eru liðin frá því að
Leifur heppni fann Vínland hið góða.
Hugmyndir eru uppi um að tengja
veginn frá Gilsfirði við norðurhluta
Vestfjarða með vegi yfir Tröllatungu-
heiði en ákvörðun um það hefur ekki
verið tekin. Við vígsluna í gær sagði
Halldór Blöndal samgönguráðherra að
það yki fógnuð manna við þessa athöfn
að nú lægi fyrir hvert framhaldið yrði.
Á næstu árum sæist fyrir endann á
framkvæmdum við veginn um Isa-
fjarðardjúp og vegirnir frá Gflsfjarðar-
brú til Isafjarðar og frá Reykhólum til
Patreksfjarðar væru á dagskrá á nú-
verandi langtímaáætlun í vegagerð
sem lýkur árið 2010. Sagði samgöngu-
ráðherra að þótt mannvirkið gegndi
þýðingarmiklu hlutverki í að færa
byggðirnar nær þá hefði alltaf verið
ljóst að forsenda þess hefði verið að
opna nýja leið frá Patreksfirði og Isa-
firði að þjóðvegakerfinu.
Til tunglsins og til baka
Starfsmenn Vegagerðarinnar hafa
ekki forsendur til að gefa út tölur um
endanlegan kostnað við framkvæmd-
ina, segja þó að kostnaðurinn stefni í
um 820 mflljónir kr. Tilboð verktakans
var eins og fyrr segir undir 500 millj-
ónum kr. Helgi Hallgrímsson segir að
greiðslur til aðalverktakans hafi hækk-
að verulega vegna þess að forsendur
útboðs um námur hafi ekki staðist. Við
greiðslur til hans bættíst síðan kostn-
aður við undirbúning og eftirlit.
Upphaflega var gert ráð fyrir að efni
í grjótvörn yrði unnt að fá úr tveimur
námum sem eru skammt frá veginum,
önnur að norðanverðu og hin að sunn-
anverðu. Náman að sunnanverðu er í
framhlaupsskriðu og gaf hún mun
minna af grjóti en gert var ráð fyrir.
Þurftí því að opna námu annars staðar.
Við það jókst kostnaður vegna þess að
náman er mun lengra í burtu auk þess
sem sprengja þurfti grjótið úr henni.
Gunnar I. Birgisson, forstjóri Klæðn-
ingar hf., sagði í gær að verkið hafi
gengið vel að öllu öðru leytí. En vinnu-
dagur stai-fsmanna hafi oft verið lang-
ur. Jarðefnið í vegi og fyllingar sam-
svarar 200 þúsund vörubflsformum og
bflarnir hafa ekið samtals um milljón
kílómetra. Samsvarar það vegalend-
inni tfl tunglsins, til baka og langleið-
ina aðra ferð tíl tunglsins. Vegna erfið-
leika við grjótnámið hafði verktakinn
heimfld til að draga skil á verkinu til
næsta árs en Gunnar segist ánægður
með að geta skilað því af sér fyrr en
áætlað var. Nú er aðeins eftír að ganga
frá nokkrum námum.
UMBOÐSMENN bama á
Norðurlöndum héldu ár-
legan samráðsfund í
Reykjavík í gær og fyrra-
dag. Fundurinn er sá fjórði sem hald-
inn hefur verið frá því tíl þeirra var
stofnað árið 1995.
Fundinn sátu, auk Þórhildar Lín-
dal, umboðsmanns bama á íslandi,
umboðsmenn bama í Svíþjóð og Nor-
egi, þau Louise Sylwander og Trond
Waage, og formaður Bamaráðs í
Danmörku, Per Schultz Jörgensen. í
Finnlandi er ekki til sambærilegt
embætti sem starfar á lagagrundvelli
eins og á hinum Norðurlöndunum.
En þau starfa að sögn Þórhildar „á
lögum og miklu sjálfstæði".
Á fundinum var m.a. rætt um leiðir
til þess að bæta vinnuumhverfi bama
í skólum og leikskólum, hvemig upp-
lýsa megi sveitarstjómir og aðila
sem taka ákvarðanir um málefni
bama um bamasáttmálann og
hvemig hann virkar, um þátttöku
bama í ákvörðunartöku í sveitar-
stjómarmálum og með hvaða hætti
norrænir umboðsmenn bama getí
sameiginlega beitt sér gegn
bamaklámi í fjölmiðlum og á Netinu
og svokallaðri „kynlífs-ferða-
mennsku".
Skoðanaréttur barnsins
verði virtur
Að sögn umboðsmanna er mis-
brestur á því í öllum löndum að tillit
sé tekið til skoðana barna í málum
sem þau snerta. Þetta á t.d. við í
skólamálum, á spítölum og málum
sem snúa að fjölskyldunni, þ.á m. í
lögum og reglugerðum varðandi
hjónaskilnaði. Þá virði dómstólar
skoðanir bams iðulega að vettugi.
Hvergi fái barnið að koma sínu áliti
að. Töluvert sé því í land með að 12.
grein, og aðrar greinar, Samnings
Sameinuðu þjóðanna um réttindi
bamsins, sem kveður á um skoð-
anarétt og tjáningu, sé virt til fulls.
Markmið umboðsmanna sé einmitt
að gera bragarbætur á þessu.
Baráttan gegn barnaklámi
erfíð en ekki útilokuð
Barátta gegn barnaklámi vegur
þungt í umræðu hópsins. Trond
Waage segir barnaklám á Intemet-
inu nýlegt fyrirbæri sem þurfi að
kljást við. „Þetta er sá þáttur í net-
þjónustu þar sem er hvað mestur
vöxtur enda miklir peningar í húfi.“
Trond segir að dreifingarleiðirnar
séu aðallega tvær: Hægt er að nálg-
ast barnaklám gegnum klámbúðir
með því að borga með greiðslukorti
eða þeim miðlað í gegnum hópa eða
samtök barnaníðinga sem bjóða
m.a. upp á spjall- eða frétta-hópa á
netinu og þar getí menn skipst á
myndum.
Þeir möguleikar sem bjóðast nú í
gegnum tæknina em margir hverjir
óhugnanlegir, að sögn Tronds.
„Hægt er að hringja inn í klámbúð í
gegnum netið og tengja sig þannig
að maður getur horft upp á mis-
notkun barns „í beinni“. Þetta er að
vísu dýrt en mögulegt. Þá gerir
stafræn ljósmyndatækni það mjög
auðvelt að koma nýjum ljósmyndum
beint inn á netið án milhgöngu
framköllunarfyrirtækis.“
Ákaflega erfitt er að vinna gegn
misnotkun á alnetinu en ýmsar að-
gerðir geta þó höggvið skarð í hóp
bamaníðinga. I Noregi er t.d. inn-
hringilína þar sem fram koma að
meðaltali 50 ábendingar á hverjum
degi. Trond leggur áherslu á gildi
upplýsinga og leiðbeininga fyrir
uppeldisaðila. „Það er líka hægt að
hafa samband beint við netmiðlara
og fá þá til að taka ábyrga afstöðu í
málinu. Við erum hins vegar ekki á
því að hægt sé að leysa vandamálið
varðandi dreifingu kláms, sem börn
geta nálgast í tölvum, með;
„heimasíun" eins og áróður er fyrir
í Bandaríkjunum."
Samstarf skiptir höfuðmáli
Allir umboðsmennirnir em sann-
færðir um mikilvægi samstarfs á
þessu sviði og öðrum sem snerta
börn og velferð þeirra. „Það þýðir
ekkert að vera með einangraðar að-
gerðfr uppi á Islandi, eða í Noregi,
ef netmiðlarinn er með heimilisfang
í Katmandu,“ segir Trond. Þörf er
á alþjóðlegu átaki sem gæti m.a.
falist í því sem Trond nefnir
„Screen Peace-samtökum“ (sbr.
Green Peace) foreldra, lögreglu og
uppeldisaðila sem andsvar við
barnaklámi.
Umboðsmenn telja Norðurlönd
og Norrænu ráðherranefndina sér-
staklega gegna mikilvægu hlutverki
í þessu sambandi. „Norðurlönd eiga
að byrja, í samvinnu, og sýna for-
dæmi í baráttunni. En til þess þarf
kjark og dug,“ segir Per Schultz.
Louise Sylwander tekur í svipaðan
streng. „Við þurfum að hafa yfirsýn
yfir málið i heild sinni. Það þarf að
skilgreina vandamálið með velferð
bamsins í huga. Og það sparar
mikla vinnu að gera það í samvinnu,
í stað þess að gera það í hverju
landi fyrir sig. Það skiptir líka afar
miklu máli að fá bamið með í bar-
áttuna."
Aðspurður sagði Per Schultz að
aðstæður bama væm mjög svipaðar
á Norðurlöndum. „Það kemur
manni á óvart hversu líkar þær eru.
En auðvitað hafa löndin haft áhrif
hvert á annað. Skólalöggjöf og ýms-
ar hefðir eru t.d. mjög svipaðar."
Þar af leiðandi liggi samvinna
frændþjóðanna beint við og geti orð-
ið mikilvægt fordæmi fyrir aðrar
þjóðir, ekki síst í Evrópu.