Morgunblaðið - 31.08.1999, Blaðsíða 40

40 ÞRIÐJUDAGUR 31. ÁGÚST 1999
HESTAR
MORGUNBLAÐIÐ
Þokubakki
tólf, efri hæð
Heimilisfang eltir mann út um allt
og því œtti að mega krefjast lœkkun-
ar á fasteignaverði við götur sem
heita Ijótum nöfnum.
Fólk býr flest í húsum.
Húsum sem hafa
sérstök númer og
standa við götur með
ákveðnum nöfnum.
Fólkið ratar jafnan heim því það
leggur á minnið hvar það býr
eða gengur sömu leið af gömlum
vana. Gestir eiga hins vegar á
hættu að villast, séu húsin og
göturnar ekki skilmerkilega
merkt. Af þeim sökum er þjóð-
ráð að bera ávallt götukort í
brjóstvasanum enda er fátt eins
neyðarlegt og að þurfa að spyrja
tO vegar á sínu eigin tungumáli.
Hvað sem merkingum annars
líður er númerakerfí húsa hér á
landi (sem víða annars staðar)
tiltölulega rökrétt. Sléttar tölur
öðrum megin
og oddatölur á
móti. Skiljan-
legt kerfí, sem
er eins gott,
þar sem bréf-
berar, flat-
bökusendlar, meindýraeyðar og
fleiri starfsstéttir eiga allt sitt
undir að finna rétt hús fljótt og
örugglega. Að ekki sé talað um
j Iesendur smáauglýsinga sem
þurfa að vera snöggir á þá staði
þar sem búslóðir bjóðast fyrir
slikk.
En það er ekki nóg að núm-
erakerfið haldi ef nafnakerflð er
sérkennOegt. Til að mynda er
sérstök ástæða tO þess að vor-
kenna þeim sem eiga tilfallandi
erindi í Fossvoginn. Þar liggja
hlið við hlið göturnar Áland,
Áifaland, Álftaland, Ánaland og
fleiri nánast samnefndar götur
sem dæmdar eru tO þess að
rugla aðkomumenn í ríminu, svo
ekki sé meira sagt.
Torræð götunöfn geta líka
valdið töfum. Eg veit um mann
\ sem misst hefur af kaffiboðum
bæði í Jöldugróf,Þjóttuseli,
Hyrjarhöfða og Árkvörn þar
sem hann gleymdi sér daglangt
við að grafast fyrir um uppruna
og merkingu götuheitanna eftir
að honum bárust heimboðin.
Og fleiri sérkennileg götuheiti
er að fínna þarna úti. I Njarðvík
heita götur Gónhóll, Bolafótur
og Frekjan og á EgOsstöðum
býr fólk í húsum við Einbúablá
og Ranavað. Og hvort sem það
er vegna innbyggðrar leikgleði
íslenskrar tungu eða fágætrar
kímnigáfu Dalvíkinga, þá heita
tvær götur þar nyrðra Skíða-
braut og Martröð. Eftir því sem
' mér sldlst standa þó engin íbúð-
arhús við Martröð, til allrar guðs
lukku.
Og talandi um tvíræðni, er
ekki úr vegi að nefna til sögunn-
ar götuheitin Völundarhús,
Hafnarbakka, Járnbraut og
Víðivang sem fínna má á götu-
skOtum í höfuðborg og grennd.
Svo er það Þvervegur, en það
þótt víst saga tO næsta bæjar
þegar þeir lögðu malbik á þver-
veginn! Götuheitið Meðalvegur
hefur hins vegar hvergi hlotið
samþykki, merkilegt nokk, þótt
íbúar á Þórshöfn legðu það
reyndar tO hér um árið sem
nafn á afleggjara að nýrri
heOsugæslustöð. Þótti gárung-
um við hæfi að nefna veginn eft-
ir meðalaglösum heilsugæslu-
stöðvarinnar en hlutu ekki
hljómgrunn. Gatan heitir þess í
stað Miðholt sem að vísu er
sömu merkingar en ekki líkt því
eins fyndið.
Að baki hverju götuheiti ligg-
ur annaðhvort löng saga eða
snörp heilabrot frjórra nafna-
smiða. I sumum tilfellum greyp-
ir tíminn ákveðið nafn í svörðinn
- í öðrum tilfellum er sammælst
um nafnið áður en gatan er lögð.
Oft eru götur nefndar til sam-
ræmis við örnefni í umhverfinu
eða sögulega atburði sem gerst
hafa á vettvangi. Þá er vinsælt
að nýta landslag á svæðinu til
innblásturs og smíða nöfn á borð
við Flatahraun, Háholt og Sæ-
braut. Vandamálið við síðast-
nefndu aðferðina er að margar
götur í mismunandi bæjarfélög-
um bera sömu nöfn enda alls
staðar að finna holt, sjó og flatir.
Minna er um að götur á ís-
landi beri nöfn stjórnmála-
manna, listamanna og fyrirfólks.
Erlendis heita götur Via
Giuseppe Verdi, Prince Albert
Road og BismarkstraBe. Hér er
helst að Njáll og Egill og félagar
hafi fengið götur nefndar eftir
sér, auk þess sem höfuðpersón-
ur áranna í kringum 1000 fá nú
óvænta athygli í tengslum við
nýtt hverfi í Grafarvogi. Því
verður ekki neitað að hin glæ-
nýju götuheiti þar eru vel
ígrunduð og rækOega rökstudd,
þótt menn geti auðvitað greint á
um hvort nöfn eins og Þjóðhdd-
arstígur og Gvendargeisli þyki
smart á nútímavísu.
Heimilisfang er nefnOega í
senn persónulegt og pólitískt
fyrirbæri. Það er andlit manns
út á við í póstkerfinu og síma-
skránni og sumir draga fólk
jafnvel í dilka eftir því úr hvaða
hverfum það kemur. Föst bú-
seta getur jafnvel orðið órofa
hluti af atgervi manna eins og
jólakort með undirskriftunum
„Þórður á fimmunni“, „amma á
SOfurteignum" og „fjölskyldan á
Túngötunni“ votta. Heimilisfang
eltir mann út um allt og því ætti
eiginlega að mega krefjast
lækkunar á fasteignaverði við
götur sem heita ljótum nöfnum.
Götunafnasmiðir gera þó sitt
besta og reyna sífellt að við-
halda ferskleika í nafngiftum.
Þeir hafa til dæmis lengi lagt sig
fram um að finna nýjar endingar
í stað hinna margnýttu -braut og
-gata. Fram hafa komið seinni
liðir götuheita á borð við -rima, -
kvarnir, -borgir og nú síðast -
geisla, og í iðnaðarhverfi í Kópa-
vogi hefur jafnvel verið gerð til-
raun tO þess að kenna götur við
litrófíð. Þar liggja hlið við hlið
Blá gata og Bleik gata, sem
reyndar hefur öllum að óvörum
valdið öngþveiti karla í leit að
rómantík og kvenna í leit að
bamafataverslunum.
Þrátt fyrir viðleitni þykir hins
vegar ljóst að nafnasmiðir muni
ekki endalaust geta fundið tO ný
viðskeyti. Því hefur verið gripið
til þess ráðs að samnýta þau fyr-
ir heilu hverfin. Má þannig víða
um land finna götuklasa þar sem
öll heiti enda á -fell, -grund eða -
bakki, svo dæmi séu nefnd. Þó
hef ég enn engan hitt sem býr
við Grundvöll, Bókfell eða Þoku-
bakka enda þótt það séu nöfn
sem vel myndu sóma sér í gagn-
merku safni íslenskra götuheita.
VIÐHORF
Eftir
Sigurbjörgu
Þrastardóttur
Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson
Ellefu stúlkur stunda nú nám við Hestaskólann og er þær allar útlendar. Þær eru í neðri röð frá vinstri Nadine
frá Sviss, Maria og Sofie frá Svíþjóð og Katja frá Þýskalandi. í efri röð Tanja frá Þýskalandi, Anna frá Dan-
mörku, Jaqueline, Mia og Anna Maria frá Svíþjóð og Kine frá Noregi heldur í hestinn. Ein stúlka frá Svíþjóð var
fjarverandi þegar myndin var tekin. Stúlkurnar eru ánægðar með dvölina á Ingólfshvoli, segja þetta að vísu
erfitt en hver þeirra er með þijú trippi í frumtamningu.
Hestaskólinn á Ingólfshvoli
Erlendar stúlkur í
miklum meirihluta
ALLT frá því Hestaskólinn á Ing-
ólfshvoli tók til starfa í byijun árs
hafa konur og útlendingar nánast
einokað skólann. Af þeim 32 nem-
endum sem stundað hafa nám við
skólann fram að þessu er aðeins
einn karlmaður og er hann íslensk-
ur en auk þess hefur ein íslensk
stúlka verið á skólanum. Hafiiði
Halldórsson skólastjóri sagði að-
spurður að aðstæðan væri að sjálf-
sögðu ekki sú að hann nyti svo
mikillar kvcnhylli. Það að mikill
meirihluti nemenda fram að þessu
væru erlendir kvenmenn taldi
hann að mætti rekja til þess að
kynning á skólanum hafi verið tals-
vert meiri á erlendum vettvangi en
innanlands og svo hitt að ytra væri
hestamennska fyrst og fremst
kvennaíþrótt. Konur væru þar í
miklum meirihluta í hestamennsk-
unni.
Fjórtán manns geta stundað nám
við skólann á hverju námskeiði en
þau eru fjögur á ári og stendur
hvert yfir í tvo og hálfan inánuð.
Fyrsta námskeiðið byijaði í byrjun
janúar og er tveimur námskeiðum
þegar lokið og því þriðja lýkur um
miðjan september. Fáliðað var í
fyrstu tveimur námskeiðunum en
nú stunda ellefu stúlkur nám við
skólann. Á næsta námskeiði verða
15 nemendur en Hafliði sagði að
ein stúlka sem hugðist koma á
fyrsta námskeiðið hefði orðið ólétt
og ekki komist en samkomulag
orðið um að hún kæmi á námskeið-
ið sem byijar í október. I þeim hópi
yrðu tveir íslenskir piltar og ein ís-
Iensk stúlka.
Þá sagði Hafliði að útlitið fyrir
næsta ár væri mjög gott og stefndi
í að fullt yrði á öllum námskeiðun-
um fjórum og í ráði væri að bjóða
upp á tíu daga reiðnámskeið á tím-
anum milli lengri námskeiðanna.
Skólinn var með kynningu á heims-
meistaramótinu í Þýskalandi og
sagði Hafliði að þeir hefðu fengið
afar sterk viðbrögð eftir mótið.
Sagðist Hafliði mjög ánægður með
hversu vel þetta færi af stað og
ekki hægt að segja annað en þetta
gangi eins og best verður á kosið.
Svo til allir sem stundað hafa
nám við skólann hafa farið beint í
vinnu við tamningar hér á landi til
lengri eða skemmri tíma. Þá hefur
ein stúlknanna af fyrsta námskeiði
unnið við skólann síðan hún lauk
námi. Sagði Hafliði að mikil eftir-
spurn væri eftir nemendum í vinnu
hér á landi. Þá sagði hann að skól-
anum hefði boðist búgarðar í
Þýskalandi og Noregi til leigu til
að starfrækja útibú. Mikil sala á
hrossum hefur verið í gegnum
skólann og sagðist hann fara að
leita eftir hestum þegar þessu
námskeiði lýkur.
Snorri Dal
með þrjár
níur á
lánshesti
Morgunblaðið/Valdimar Kristinsson
Stórmerk stund á Varmárbökkum þegar dómarar lyftu þremur níum
á loft til viðurkenningar fyrir sýningu Snorra Dal á hinum fima
hesti Skilnaði.
urðsson þulur „en takið eftir hinu frábæra afturfótaspori“.
SÁ KUNNI knapi Snorri Dal var
skráður til leiks í töltkeppni Loka-
spretts af vinum sínum að sér for-
spurðum. Hans ágætu vinir gerðu
gott betur því þeir lögðu honum
einnig til hestinn sem var að sjálf-
sögðu mikill gæðingur sem að vísu
lyfti fótum mjög lágt og komst lítið
áfram vegna rýmisskorts.
Tilefni þessarar óvæntu þátttöku
Snorra var sú að hann hyggst stíga
afdrifarík skref í lífi sínu eins og Erl-
ing Sigurðsson þulur orðaði það og
gifta sig á næstu dögum. Töldu hinir
svokölluðu vinir því við hæfi að
Snorri fengi einu sinni að keppa í
tölti á hesti sem væri honum sam-
boðinn.
Og Snorri lét sig hafa það og reið
þarna töltverkefni á fimum og nett-
um gæðingi sem sagður var heita
Skilnaður og Erling lýsti fágætum
kostum hestsins og knapans eins og
honum er einum lagið. Svo vel lagði
Erling í lýsinguna að dómarar
hrifust með og sviptu upp níunum og
greinilegt að þeir máttu vart vatni
halda fyrir hrifningu. Snorri sá sér
ekki fært að taka þátt í úrslitunum
vegna við undirbúnings fyrir gifting-
una svo mótshaldarar ákváðu að
veita honum sérstaka viðurkenningu
enda aldrei fyrr gerst á Varmár-
bökkum að svo háum einkunnum
væri veifað.
Snorri hyggst ganga að eiga Önnu
Björk Ólafsdóttur sem er kunn
hestakona úr Hafnarfirði og systir
fyrrverandi heimsmeistara í gæð-
ingaskeiði Jóns Péturs Ólafssonar.