Morgunblaðið - 28.11.1999, Qupperneq 8

8 SUNNUDAGUR 28. NÓVEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Svinin koma og
sæði í áskrift
Vel á þriðja tBg svína flutt
inn. Afkvæniiu fara í iaud
á næsta ári að lokuum
eiiiangrunartíma. Svína-
Hita- og vatnsveita Akureyrar
Morgunblaðið/Kristján
Rannsóknar-
hola á Lauga-
landi
BORFYRIRTÆKIÐ Alvarr er að bora 400
metra djúpa rannsóknarholu fyrir Hita- og
vatnsveitu Akureyrar í landi Laugalandsj' Glæsi-
bæjarhreppi, vestan Hörgár. Franz Ái-nason,
fx-amkvæmdastjóri HVA, sagðist vonast til að
þessi framkvæmd væri undanfari þess að þama
yrði bonxð dýpri vinnsluhola til þess að ná meira
vatni.
Franz sagði að þarna á svæðinu vænx teknir 15
lítrar á sekúndu en menn hafi gei-t sér vonir um
að fá helmingi meira vatn í kjölfar þessara fram-
kvæmda. „En það er ekkert víst fyrr en búið er
að bora.“ Alvarr hefur vei'ið að bora 60-300
metra djúpar rannsóknarholur fyrir HVA undan-
farna mánuði.
NS-7 hljómflutningstæki
• 2x50W RMS-útvarpsmagnari með 24 stöðva minni
• Einn diskur • Aðskilin bassi og diskant
• Stafræn tenging • Tvískiptur hátalari (2 way)
• Subwoofer • Hátalarar lika til í rósavið
Þau hrífa bæði
59-900 kr. stgr.
augu og eyru
*
69-900 kr. stgr.
NS-9 hljómflutningstæki
• 2x50W RWIS-útvarpsmagnari með 24 stöðva minni
• Einn diskur • Aðskilin bassi og diskant
• Stafræn tenging • Tvískiptur hátalari (2 way)
• Subwoofer • Hátalarar líka til í rósavið

þegar hljómtæki skipta máii
Það er 3. ára ábyrgð á Pioneer
hjá Bræðrunum Ormsson.
Lágmúla 8 • Sími 53 3 2800
UMBOÐSMENN UM ALLT LAND
www.ormsson.is
Ráðstefna Rannsóknarráðs íslands
Grunnvísindi
í brennidepli
Vilhjálmur Lúðvíksson
RÁÐSTEFNA um gx-unn-
vísindi á Islandi hefst
klukkan 9 nk. þriðjudag á
Hótel Loftleiðum. Á þess-
ari ráðstefnu verður gerð
grein fyrir úttekt sem
gerð hefur verið á stöðu
grunnvísmda afy hálfu
RannsóknaiTáðs Islands.
Vilhjálmur Lúðvíksson er
framkvæmdastjóri
RANNÍS; hann var
spurður hvað komið hefði
út úr þessari úttekt?
„Pað kemm- þægilega á
óvart að íslenskir vísinda-
menn koma vel út í alþjóð-
legum samanburði að því
er varðar samanburð á
fjölda birtra greina og
ekki síst tilvitnun annarra
vísindamanna í greinar
þeiiTa. Það kemur og á óvart
hvað við stöndum veþmiðað við
það að framhaldsnám Islendinga,
masters- og doktoi-snám, hefur
ekki farið fram á íslandi nema á
síðustu árum og þá ekki nema að
hluta. Þannig að bii-tmgar sem
koma úr doktorsvex-kefnum Is-
lendinga teljast gjarnan öði-um
þjóðum til tekna, þar sem í þeim
efnum er miðað við námsstað og
dvalax-stað. Og í öðru lagi vegna
þess að við Islendingar höfum
lengst af vai-ið tiltölulega lágum
hluta þjóðarframleiðslunnar til
rannsókna. Það kemur því mikið
úr út því fé sem til rannsókna er
varið hér.“
- Hvað mun fara fram á þess-
ari ráðstefnu, nánar til tekið?
„Það verður skýrt nánar frá
þessum niðurstöðum og gerður
samanbui-ður á milli einstakra
megingreina vísinda, síðan verða
tveir erlendir fyririesarar sem
munu segja frá alþjóðlegu mati á
stöðu grunnvísinda og hlutverki
þeirra í þekkingarþjóðfélagi
framtíðarinnar. Einnig verður
rætt um þá gæðakvai-ða sem not-
aðir eru til þess að meta vísind-
astörf.“
- Er erfitt að gera slíkt gæða-
mat?
„Það er auðvitað álitamál
hvemig eigi að mæla störf vís-
indamanna og meta þau, þar
koma annars vegar til álita afköst
í vísindavinnu og hins vegar áhrif
vísindamanna bæði innan síns
sviðs og síðan á samfélagið.
Einnig þarf að huga að samskipt-
um gnmnvísindanna við hagnýt-
ar rannsóknir og nýtingu nýrrar
þekkingar sem út kemur úr þess-
um rannsóknum á hinum ýmsu
sviðum þjóðfélagsins. Það gildir
auðvitað bæði um náttúx-uvísindi,
heObrigðisvísindi, tækni og fé-
lagsvísindi."
-Hvernig verður ráðstefnan
skipulögð?
„Fyrir hádegi verða flutt er-
indi en eftir hádegi starfa vinnu-
hópar og verður viðfangsefnum
skipt eftir meginssviðum vísinda.
Þar vonumst við til að að fá fólk
bæði sem starfar að grannvísind-
inum og einnig fólk úr atvinnulífi
og stjómmálum til þess að ræða
niðux-stöður þessax-a
úttekta sem og leiðir
til þess að tengja
grunnvísindin við
samfélagið og efla
vísindastarf með
auknum fjármun-
um.“
- Hefur fjárstreymi til vísinda-
rannsókna aukist verulega síð-
ustu ár?
„Það hefur aukist vei-ulega
ekki síst með aukinni þátttöku
atvinnulífsins í rannsóknum og
þróunarstarfi - einnig hefur
vöxtur háskólanna sagt til sín.
En þótt rannsóknir hafi aukist
► Vilhjálmur Lúðvíksson fædd-
ist í Reykjavík 1940. Hann lauk
stúdentsprófi frá Verslunar-
skóla íslands 1960 og viðbótar-
px-ófi frá Stærðfræðideild
Menntaskólans í Reykjavík
1961. Hann lauk BS-prófí í efna-
verkfræði frá háskólanum í
Kansas og doktorsprófi frá há-
skólanum í Madison í Wiscons-
in-fylki 1968. Hann starfaði
fyrst eftir nám hjá Rannsóknar-
ráði ríkisins, var formaður og
fi amkvæmdastjóri Iðnþróunar-
nefndar á vegum iðnaðar-
ráðuneytis 1973 til 1976. Síðan
var hann sjálfstæður verkfræð-
iráðgjafi frá þeim tíma til 1978,
eftir það varð hann fram-
kvæmdastjóri Rannsóknarráðs
ríkins frá 1978 og Rannsóknar-
ráðs íslands frá )994. Vilhjálm-
ur er kvæntur Áslaugu Sverris-
dóttur, safnverði við
Árbæjarsafn, og eiga þau tvær
dætur.
hafa kannski grunnrannsóknir
hlutfallslega dregist aftur úr.“
- Hvað er til ráða til að auka
grunnrannsóknir?
„Fyi-st vil ég segja að við höf-
um auðvitað orðið áþreifanlega
vör við tvennt, annars vegar hef-
ur metnaður í vísindastarfi auk-
ist og þær umsóknir sem við fá-
um til umfjöllunar hjá RANNÍS
eru sífellt betri, hins vegar hafa
framlög til Vísindasjóðs staðið í
stað í nokkuð mörg ár og upp-
þeirra styrkja sem við getum
veitt í hvert og eitt verkefni er
skammarlega lág - um 700 þús-
und krónur að meðaltali, og þó
verðum við að hafna mörgum
góðum rannsóknum. Við verðum
varir við að vísindafólk er farið að
hvekkjast og umsóknum fækkar.
Við þurfum því að finna leiðir til
þess að auka framlög á ný?“
-Dettur ykkur eitthvað sér-
stakt í hug í því sambandi?
„Rætt hefur verið um að vekja
athygli stjómmálamanna á
stærri metnaðarfullum verkefn-
um sem byggjast á samstarfi vís-
indamanna og stofnana sem
menn vildu þá setja
aukið fé í um takmar-
kaðan tíma, fremur
en auka almenn fram-
lög til Vísindasjóðs.
Við viljum einnig
vekja áhuga atvinnu-
lífsins á málefnum
grunnrannsókna vegna mikil-
vægis þeirra fyrir vísindalega
þjálfun fólks sem atvinnulíf fram-
tíðarinnar þarf á að halda. M.a.
þess vegna höfum við beðið Finn
Geirsson, formann Samtaka at-
vinnulífsins, að vera með okkur
og draga saman niðurstöður ráð-
stefnunnar.
íslenskt vís-
indafólk kemur
vel út í al-
þjóðlegum sam-
anburði