Morgunblaðið - 09.04.2000, Blaðsíða 48

48 SUNNUDAGUR 9. APRÍL 2000
Ai-----------------------
MORGUNBLAÐIÐ
Dýraglens
Grettir
Hundalíf
Ljóska
Smáfólk
f HA5 THE y OBVIOU5LY I U/AS AFRAID I MI6HT í YE5TERPAY\ /TH AT'LL^ •
5CH00L BU5 / N0T..WE'RE STILL HAVE ALREAPY G0TTEN ON ( U)E 5TARTEP U PO IT..
COME YET?UERE,AREN'TU)E?/ IT. ROPE TO SCHOOL.STAYED \FR ACTIONSy'
^ y—| THERE ALL PAY, R0PE BACR,
§ 60T 0FF AND U/A5 5TANPIN6 É
1 HERE F0R6ETTIN6 TO 60 HOME.. I VI /
VJ' y V) i v > j*
4 t
/k 1 © - -.
Er skólabfllinn Augljóslega ekki. Ég var hrædd ura að hefði farið með í gær byijuðum Það skýrir
ekki kominn? Við erum ennþá bflnum í skólann og verið þar í allan við á tugabrotum. ýmislegt.
hóma dag. Komið aftur og hefði gleymt
að fara heim.
BRÉF
TIL BLAÐSINS
Kringlunni I 103 Reykjavík • Sími 569 1100 • Símbréf 569 1329
Um karamellubúð-
ing, kynlíf o g klám
Frá Rafnhildi Björk Eiríksdóttur:
ÞAÐ væri að afneita eðli sínu, að
telja kynlíf einhverja óhæfu. Kynlíf
er auðvitað afar viðeigandi og yndis-
leg tjáning milli elskenda. Auk þess
alveg bráðnauðsynlegt til fjölgunar
mannkynsins, - og vonandi er eng-
inn misskilningur um það, enda þótt
nútíma vísindi séu farin að grípa þar
inn í, þegar nauðsyn krefur, með
tæknifrjóvgunum.
Karamellubúðingur með rjóma er
að ýmissa mati afar góður og oft við-
eigandi réttur. Vonandi er heldur
enginn misskilningur varðandi það,
heldur. Svo er bara það, hvar og hve-
nær á að njóta þessara lífsins lysti-
semda, og hver er ábyrgð okkar sem
þjóðfélagsþegna, uppalenda, ná-
granna, vina, skyldmenna, maka
o.s.frv. Ef við höldum okkur við
karamellubúðinginn um stund, þá tel
ég að flestir vilji ákveða sjálfir hvort
þeir neyta hans eða ekki og hvar,
jafnvel með hverjum, hvenær, hve
mikð og hvort eða hversu mikinn
rjóma þeir vilja með. Þessar óskir
eru yfirleitt fullkomlega virtar og
hefur ekki borið á því hér á landi í
nokkurri umræðu, mér vitanlega, að
einhver vandræði væru yfirstand-
andi eða aðsteðjandi vegna offram-
boðs eða óviðurkvæmilegrar hegð-
unar í kringum karamellubúðing,
rjóma eða aðrar búðings-bragðteg-
undir. Þó vil ég - sem elska kara-
mellubúðing (eins og fleiri) - alls
ekki að einhver, eða hver-sem-er og
hvenær-sem-er komi mér nauðugri
til að borða þetta hnossgæti, þannig
að því væri t.d. klínt framan í mig í
hverri sjoppu, það teldist mikill
sóðaskapur, fyrir utan að vera megn-
asti dónaskapur og árás á mitt per-
sónufrelsi. Jafnvel þótt ég lokaði
augunum og þættist ekkert um þetta
vita; jafnvel liti undan, þá væri það
þarna, komið í andlitið á mér, síðan
yrði ég að hreinsa þetta í burtu; það
er nefnilega ekki alltaf, sem ég hef
lyst á fyrrnefndri krás.
Sama um kynlífið. Þetta svokall-
aða frelsi, sem á að vera svo hollt öll-
um, er einungis frelsi sé það notað
rétt. Hvernig „rétt“? Það er einfald-
lega að umgangast það með virðingu
sjálfur og að forðast að koma inn hjá
börnum og óhörðnuðum unglingum
þeim ranghugmyndum að kynlíf sé
einhverskonar líkamsrækt, sem allir
geti stundað með öllum; að engin
hætta sé á ferðum, t.d. varðandi kyn-
sjúkdóma, hvað þá ótímabæra þung-
un eða þá tilfinningaflækjur. Því
hvernig á annars að útskýra fyrir
þeim orðin „tryggð“ eða „heilagt
hjónaband"? Hverjum dettur í hug
að fullyrða, að hömlulaust búðingsát
og að hömlulaust kynlíf - með hinum
og þessum, tilviljanakennt jafnvel -
og það, að ota klámi að fólki á öllum
aldri í allskyns verslunum, sjoppum,
videóum, síma-„þjónustu“, sjón-
varpsþáttum og sk. „súluklúbbum“
sé hollt fyrir hvem mann? Og ekki
uppáþrengjandi?
Hvað þá karamellubúðingur í öll
mál - þótt bragðgóður sé; honum
núið framan í fólk í tíma og ótíma,
þótt saklaust megi virðast!?
Hvað er verið að kenna börnum og
unglingum með óheftu klámi? Að
„tilfinningalíf‘ skuli fótum troðið;
eigið, sem annarra? Að „einkalíf ‘ sé
úrelt? Að „heiður“ sé hugtak sem
glatað hefur nokkurri sérstakri
merkingu? Að líkaminn sé leikfang
fyrir aðra, til nota að vild? Að kyn-
hvöt sína eigi að bera á borð fyrir
sem flesta?
Þeir, sem sjá um að dreifa klámi
svo víða sem raun ber vitni, eða
styðja við málstað þeirra sem það
gera, ættu að íhuga þetta, síðan er
líka hægt að setja einhvern nákom-
inn inn í klámímyndina í fegruðum
rammanum; t.d. dóttur, móður, föð-
ur eða son, skyldi okkur finnast það
heillandi sjón þegar við lítum okkur
svo nærri?
Og þeir ráðamenn, sem sam-
þykkja að verslað sé með kynlífy
klám/erótík hljóta að skynja hvert
viðhorf og vilji áhyggjufullra og
ábyrgra uppalenda er í þessum efn-
um.
Það má endalaust snúa út úr og
hártoga orð eins og „klám“ og „eró-
tík,“ og þannig reyna að réttlæta
nánast hvað sem er, ef mönnum sýn-
ist svo; einnig er hægt að hæða og
spotta þá, sem hafa eitthvað við sið-
spillingu og sora að athuga. Og það
má líkja losta og sora-ásókn við
„búðingsfíkn“ eða eitthvað álíka sak-
laust sem nú hægt er að láta sér
detta í hug. Þannig málflutningur
getur virst fyndinn, en er til þess
eins ætlaður að reyna að gera lítið úr
málstað þeirra, sem vilja vinna gegn
vaxandi spillingu; jafnvel að því látið
liggja, að þeir sem mótmæla klámið-
naði séu á móti heilbrigðu kynlífi.
Sem náttúrulega er mesti misskiln-
ingur.
Það er vilji fjölmargra fullorðinna,
sem líta þessi mál alvarlegum aug-
um, að börn og unglingar fái vandaða
kynfræðslu í samræmi við aldur og
þroska því það er rétt, þau vilja og
þurfa að fá fræðslu, sem er eðlilegt
og sjálfsagt. Einnig er nauðsynlegt
að þeim sé veitt fræðsla um siðfræði
og ábyrgð í kynlífi.
Það er staðreynd, að hér veður
uppi siðspilling - ennþá - því miður;
klámbylgja og glæpir, sem aldrei
fyrr. Og margir góðir einstaklingar
eru á villigötum, óhamingjusamir,
ringlaðir.
Við það megum við ekki bara una
- og þegja, því þögn er sama og sam-
þykki. Eða uppgjöf.
Fullorðnir eru ábyrgir fyrir eigin
gerðum og hafa valfrelsi sem slíkir,
það er óumdeilt. Hver velur fyrir
sjálfan sig hvaða krásir hann telur
sér hæfa. En fullorðnir bera einnig
ábyrgð á öðrum, hinum ungu; á
bömum sínum og barnabörnum. Það
sem við berum á borð fyrir þau er
veganesti sem þau munu búa að alla
ævi.
Hyggnar húsmæður allra Vestur-
og Austurbæja, geta ekki - þrátt fyr-
ir allan sinn góða vilja og smekkvísi -
bara slökkt á ósómanum, eins og
þeim hefur verið svo viturlega bent á
að gera. Þær geta að vísu sneitt hjá
blöðum, vídeó, símaþjónustu og
sjónvarpsþáttum, einnig „súluklúbb-
um“, en hvernig á að fara að því að
slökkva á öllu þessu, þannig að hinir
ungu skaðist ekki. - Hvemig er
hægt að framkvæmda það? A.m.k.
ekki með því að finna sér góða bók að
lesa í, borða búðing og sofa hjá -
hefði það verið leiðin, væri löngu
búið að leysa vandann.
Með ósk um heill og hamingju
okkur öllum til handa,
RAFNHILDUR
BJÖRK EIRÍKSDÓTTIR,
hjúkrunarfræðingur,
móðir og amma,
Engihjalla 1, Kópavogi.