Morgunblaðið - 19.08.2000, Page 1

4
II
STOFNAÐ 1918
188. TBL. 88. ARG.
LAUGARDAGUR 19. AGUST 2000
PRENTSMIÐJA MORGUNBLAÐSINS
Þrotlaust unnið að björgunartilraunum við sokkna rússneska kafbátinn
Enn sögð veik von um
að einhverjir séu á lífí
Múrmansk. Reuters.
VLADIMÍR Pútín Rússlandsforseti lét svo um-
mælt í gær að það hefði verið lítil von til þess frá
upphafí að takast mætti að bjarga áhöfn kjarn-
orkukafbátsins Kúrsk, sem nú hefur hvílt laskað-
ur á botni Barentshafs í viku. Háttsettur foringi í
rússneska flotanum sagði hins vegar að enn væri
von til þess að fínna mætti einhverja á lífi af þeim
118 manns sem um borð eru.
Pútín, sem sneri til Moskvu í gær úr sumarleyf-
isdvöl við Svartahaf, varðist ásökunum um að
hafa sýnt slysinu skeytingarleysi. Sagði hann það
hafa verið sína fyrstu ósk, eftir að honum barst
tilkynningin um hvað gerzt hefði, að fljúga beint á
vettvang. Hann hefði hins vegar ákveðið að gera
það ekki vegna hættunnar á að vera hans þar
gæti truflað björgunaraðgerðir.
Yfirmaður rússneska norðurflotans, Vjatsjesl-
av Popov, talaði í gær í fyrsta sinn opinberlega
um slysið. Sagðist hann enn halda í veika von um
að hægt væri að bjarga skipverjum Kúrsk. „Öll
nwlrn .flnlrmn Lrifl 1V Knínrrf r,/í nimií ..nul*-n-fv,I • n 2S
unvd nui-aiio I1Í3Ilii Ucuizit au cmu vexiYcim, au
bjarga fólki, að bjarga sjóliðunum okkar. Nú ger-
um við allt sem okkur er frekast unnt. Mennirnir í
björgunarhylkjunum eru uppgefnir, en þeir unna
sér ekki hvíldar. Þeir vita að þarna niðri eru fé-
lagar þeirra,“ sagði hann í samtali við rússneska
ríkissjónvarpið RTR.
Popov staðfesti, að bank eða annað lífsmark
hefði ekki verið numið frá skipverjum Kúrsk frá
því á mánudag.
Neyðarlúgan sögð skemmd
Igor Babenko, talsmaður flotans, sagði á blaða-
mannafundi í Múrmansk að fjórum sinnum hefði
tekizt að stýra björgunarhylki að neyðarlúgu
Kúrsk, en í öllum tilvikum hefði misheppnazt að
festa hylkið loftþétt yfir lúgunni. Annar talsmað-
ur flotans sagði í Moskvu að sjálf neyðarlúgan
væri líklega skemmd, sem gerði björgun enn erf-
Reuters
Sérþjálfaður kafari brezka sjóhersins hugar
hér að búnaði þeim sem vonazt er til að nýtist
til að tengja LR5-björgunarkafbátinn, sem
sést í baksýn, við björgunarlúgu Kúrsk. Gert
er ráð fyrir að brezk-norska björgunarliðið
komist á vettvang í Barentshafi í dag.
iðari, jafnvel þótt hins sérsmíðaða brezka björg-
unarkafbáts nyti við, sem væri á leiðinni á vett-
vang.
Um 20 skip og fjöldi þyrla og flugvéla eru notuð
við björgunarstarfið, þótt það mæði mest á björg-
unarmönnum í köfunarhylkjunum.
Að sögn RTR-sjónvarpsins hafði einu sinni rétt
tekizt að tengja björgunarhylki við kafbátinn, en
síðan varð frá að hverfa þar sem rafhlöður tæmd-
ust og komust björgunarmenn upp á yfirborð við
illan leik.
Popov flotaforingi sagði Kúrsk hafa laskazt í
sprengingu í bátnum, en verið væri að kanna hvað
hefði valdið henni. „Það varð sprenging í einu
rými í kafbátnum, en ástæðan fyrir sprenging-
unni gæti hafa verið utanaðkomandi - ég á við
árekstur, eða sprenging um borð,“ sagði hann.
Virðist þessi skýring hans vera tilraun til að
tengja tvær tilgátur um orsök slyssins sem áður
hafa komið fram. Rússar hafa áður sagt að þeir
teiau árekstur hafa vaiáio skemmdunurn á KÚl'sk,
en jarðskjálftafræðistofnunin í Noregi segist hafa
numið tvær sprengingar á hafsvæðinu, þar sem
Kúrsk sökk sl. laugardag, með um tveggja mín-
útna millibili. Sú seinni hefði verið álíka sterk og
sprengikraftur tveggja tonna af TNT.
Bretar og Norðmenn á svæðið í dag
Áætlað var að björgunarlið frá Bretlandi og
Noregi næði á slysstaðinn í dag, skip með hinn
sérhannaða brezka björgunarkafbát íd. 14 að ís-
lenzkum tíma og sérþjálfaðir norskir djúpkafarar
um sjö tímum síðar. Sennilega er LR5 síðasta von
áhafnar Kúrsk, en hann er nýsmíðaður og hefur
aldrei verið reyndur við aðstæður eins og þar sem
Kúrsk liggur, á rúmlega 100 metra dýpi þar sem
sterkir hafstraumar leika.
■ Spurningar vakna/29
Atkvæði
til sölu
BANDARÍSKA netþjónustu-
fyrirtækið eBay greindi frá
því í gær, að það hefði stöðvað
tilraunir fólks til að selja at-
kvæði sitt í komandi forseta-
kosningum á uppboðssíðu
eBay. Hjá vefgáttinni Yahoo
mun tilrauna til atkvæðasölu
einnig hafa orðið vart.
Segir í fréttatilkynningu frá
eBay að fyrirtækið hefði feng-
ið fjölda ábendinga um upp-
boð, þar sem atkvæði einstakl-
inga voru boðin til kaups. Var
byrjunarboð einn Bandaríkja-
dalur, andvirði tæpra 80
króna. Að sögn Kevins Purs-
glove, talsmanns eBay, voru
að minnsta kosti þrjú uppboð
á Netinu stöðvuð í gær, þar
sem slíkar atkvæðasölutil-
raunir uppgötvuðust.
„Hvers vegna ætti hinn
bandaríski borgari að vera
skilinn eftir slyppur og snauð-
ur? Þingmenn selja hæstbjóð-
anda sín atkvæði reglulega,"
sagði maður sem bauð atkvæði
sitt til sölu. Hann gat ekki
nafns öðru vísi en sem „cel-
ebpikz".
Gore bætir stöðuna
Los Angeles, La Crosse. Reuters.
AL Gore og George W. Bush, fram-
bjóðendur demókrata og repúblík-
ana í forsetakosningunum í Banda-
ríkjunum 7. nóvember nk., hófu
kosningaherferðh' sínar í gær í kjöl-
far landsþings demókrata sem lauk í
Los Angeles á fimmtudag.
Gore hlaut yfirleitt góða dóma fyr-
ir ræðu sína á þinginu meðal óháðra
kjósenda í rýnihópi sem lét álit sitt í
ljós meðan á ræðunni stóð. Óákveðn-
ir kjósendur gáfu Gore yfir 50 stig af
hundrað, sem er meira en Bush fékk
fyrir sína ræðu á landsþingi
repúblíkana.
Skipuleggjendur skoðanakönnun-
arinnar sögðu að konur hefðu yfir-
leitt gefið Gore mun betri einkunn en
karlar. 60% óákveðinna kjósenda
gáfu Gore jákvæða einkunn fyrh-
ræðuna í heild.
Svo virtist í gær sem þessi já-
kvæðu viðbrögð við ræðunni skiluðu
sér í betri útkomu í skoðanakönnun-
um, þar sem spurt er hvorn fram-
bjóðandann, Bush eða Gore, kjós-
endur vilja frekar sjá taka við
lyklavöldum að Hvíta húsinu. Fyrir-
tækið Voter.com Battleground birti í
gær niðurstöður könnunai' sem gerð
var á miðvikudag og fimmtudag, síð-
Reuters
A1 Gore, ásamt konu sinni, Tipper, og Joseph Lieberman með konu
sinni, Hadassah, hefja kosningaferð á fljútabáti í Wisconsin í gær.
ustu daga flokksþingsins. Mældist
fylgi Bush 47% en Gores 42%, sem er
mun minni munur en mældist í byrj-
un vikunnar, þegar Bush var með
10% forskot á keppinautinn.
Gore og varaforsetaefni hans, Jos-
eph Lieberman, lögðu í gær upp í
Reuters
Andakt 1 Róm
UNGIR kaþúlikkar haida á kertum
í bænagöngu um götur Rúmar í
gær. Heimsmút kaþúlsks æskulýðs
nær hámarki á morgun, þegar
reiknað er með að allt að 1.200 þús-
und manns frá 163 þjúðlöndum
verði við messu í útjaðri Rúmar.
---------------
kosningaferðalag á fljótabáti eftir
Mississippi-fljóti frá Wisconsin til
Missouri. Bush og varaforsetaefni
hans, Dick Cheney, voru í gær á
heimaslóðum Gores í Tennessee-ríki.
■ Varamaðurinn/30
Reynt að
blása lífi í
friðarum-
leitanir
Tel Avív, Tókýó, Jerúsalem. AFP, Reuters.
DENNIS Ross, sérlegur samninga-
maður Bandaríkjastjórnar í mál-
efnum Miðausturlanda, reyndi í gær
að sannfæra leiðtoga ísraela og Pal-
estínumanna um nauðsyn þess að
halda annan leiðtogafund þar sem
friðarsamningum yrði náð. Ross átti
viðræður við Ehud Barak, forsætis-
ráðherra ísraels, og háttsetta emb-
ættismenn úr röðum Palestínu-
manna í gær en ótti við hryðjuverk í
ísrael, afstaða ísraelsstjórnar og
nýlegar yfirlýsingar Yassers Arafat,
leiðtoga Palestínumanna, virðast til
þess fallnar að veikja vonir um að
varanlegur friður náist áður en Pal-
estínumenn lýsa yfir sjálfstæðu ríki
hinn 13. næsta mánaðar.
Israelska ríkisstjórnin tjáði Ross
á fimmtudag að engin von væri til
þess að annar leiðtogafundur yrði
haldinn nema Palestínumenn
breyttu afstöðu sinni. En ráðuneyti
Baraks staðfesti í gær, að Bill Clint-
on Bandaríkjaforseti myndi eiga
tvíhliða fundi bæði við Barak og Ara-
fat þegar þeir verða allir saman-
komnir á allsherjarþingi Sameinuðu
þjóðanna í New York í september.
Arafat varar við „sprengingu"
Arafat, sem staddur var í Japan í
gær að afla sjálfstæðu Palestínuríkis
stuðnings, sakaði Israelsstjórn um
að taka friðarferlið ekki alvarlega og
varaði við því að ef samningar tækj-
ust ekki yrði friðarferlið fyrir
„sprengingu". Sagði hann tregðu
Baraks til að standa við gefin loforð
um stöðu Jerúsalem vera það sem
hindraði samninga nú.
MORGUNBLAÐtÐ 19. ÁGÚST 2000
0900 090000