Morgunblaðið - 08.10.2000, Side 7

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 8. OKTÓBER 2000 B 7
• •
Rannsóknarnefnd sjóslysa lýkur rannsókn á sjóslysi Oðufellsins
Ofhleðsla talin vera
meginorsök slyssins
RANNSÓKNARNEFND sjóslysa
hefur lokið rannsókn á sjóslysinu
sem varð um fimm sjómílur undan
Skálum á Langanesi þann 1. júlí árið
1997. Þá sökk skelfiskbáturinn Öðu-
fell ÞH-365 en áhöfnininni, þremur
mönnum, var bjargað um borð Krist-
ínu HF-165. Nefndin telur að megin-
orsök slyssins hafi verið ofhleðsla.
Nefndin telur að sjóslysið og
rannsóknin á orsökum þess gefi sér-
stakt tilefni til þess að setja skýrari
reglur um það hvernig staðið er að
hallaprófunum skipa. Hún telur t.d.
brýnt að við hallaprófun séu að-
gi-eindir allir þeir hlutir sem ekki
teljast til eigin þyngdar á tómu skipi
svo sem veiðarfæri, hvers konar
búnaður til fiskvinnslu o.fl. Nefndin
telur einnig að við hina árlegu aðal-
skoðun á skipi sé mikilvægt að full-
nægjandi stöðugleikagögn séu til
staðar um borð í viðkomandi skipi og
að skipstjórnarmenn hafi kynnt sér
gögnin.
Aðdragandi slyssins
Aðdragandi slyssins var sá að
loknum veiðum í Bakkafirði um
klukkan 21.50 hélt Öðufellið áleiðis
til hafnar í Þórshöfn með lestar full-
ar af skelfiski en hann var geymdur í
grindarkörfum og voru 36 grindur í
lestunum, móttakan var full (tvær
grindur) og einnig plógurinn (3-4
grindur). Hver grind tekur um 1.200
kíló. Um klukkan 22 varð stýrimaður
var við smávegis halla á sldpinu en
skipverjar töldu að um svokallaðan
olíuhalla væri að ræða þar sem runn-
ið gat á milli olíutanka í skipinu.
Skipstjórinn hægði á ferðinni, setti
út tvær andveltiflaugar og dældi í
framhólf lesta og skipið rétti við sér.
Næsta einn og hálfa tíma gekk
siglingin snurðulaust fyrir sig en um
klukkan 23.35 varð stýrimaður var
við að skipið var orðið sigið að aftan
og með halla í stjórnborða. Hann
ræsti dæluvél í vélarrúmi með fjar-
stýribúnaði í stýrihúsi, gekk aftur
eftir lestarlúkum að skutgálga og
hugðist daela sjó úr afturhólfi ef sjór
væri þar. Á leið sinni til baka í stýri-
húsið varð hann var við að skipið var
orðið lunningafullt og halli um 10
gráður. I sömu mund komu skip-
stjóri, sem hafði verið í koju, og vél-
stjóri upp í stýrihús. Skipstjórinn sló
sjálfstýringu út og lagði stýrið hart í
stjór, gaf fyrirmæli um að sjósetja
gúmmíbjörgunarbátinn og kallaði
síðan í talstöð eftir hjálp.
Um klukkan 23.40 er talið að skip-
ið hafi sokkið eftir að hafa hvolft.
Skipverjum tókst að komast í björg-
unarbátinn og um tveimur klukku-
stundum síðar var þeim bjargað um
borð í Kristínu HF.
Uppfyllti ekki lengur
stöðugleikakröfur
í nefndaráliti rannsóknarnefndar
sjóslysa kemur fram að meginorsök
slyssins hafi verið ofhleðsla eins og
kom fram hér að ofan. Þar segir:
„Auk fullhlaðinna lesta var skel í
plóg og móttöku sem minnkaði frí-
borð við skut. Þetta rýrði mjög stöð-
ugleika skipsins þannig að það upp-
fyllti ekki lengur stöðugleikakröfur.
Þá var sjór í einu lestarhólfi með
óheft yfirborð og olíulögn milli
brennsluohugeyma var opin.
Á siglingu skipsins tók það sjó inn
á þilfar afturskips í gegnum stór
austurop á lunningum sem lágu
beggja megin við lúkukarm sem enn
frekar rýrði stöðugleikann. Þótt op
hafi verið á miðri skutlunningu undir
plógbrautinni gat sjór allt eins runn-
ið þar inn sem út. Þá ber að hafa í
huga að fríborð var lítið við skut og
skipið var með gaflskut sem vegna
lögunar og legu dró verulega að sér
sjó. Þar við bætist að skipið var með
plóginn fullan af skel. Plógurinn var
tæplega þriggja metra breiður og
með breið skíði, tæpt fet niður í sjó,
og eins voru bugtir af sjóbarka niður
í sjó. Þá var skipinu siglt með vind og
sjó fyrir aftan þvert. Við þessar að-
stæður gat sjór er fór þessa leið hafa
verið meðvirkandi þáttur í að skapa
hættulegt óheft vökvayfirborð á aft-
urþilfari.
Þetta óhefta yfírborð skerti stöð-
ugleika skipsins umtalsvert. Ofurlítil
stjórnborðsslagsíða, er var til staðar,
hafði þau áhrif að réttiarmur skips-
ins var veikari í það borðið og skipið
valt meira í stjórnborða en áður. Það
var aftur til þess að fleygur myndað-
ist við stjórnborðslunningu, sem enn
jók á hallann, samfara því að skipið
tók inn viðbótarsjó við austurop. Til
viðbótar skapaðist lítils háttar halla-
vægi í vökva í rýmum skipsins.
Þegar þessar aðstæður höfðu
skapast var stöðugleiki skipsins orð-
inn þverrandi og stjórntök í stýris-
húsi, þar sem stýri var beitt hart í
stjór með óbreyttri ferð skipsins,
virkuðu í þá átt að auka hallann sem
varð til þess að skipinu hvolfir og það
sekkur."
Sértilboð til
Prag
23. október frá
kr. 16.900
með Heimsferðum
Heimsferðir bjóða nú einstakt tæki-
færi til að kynnast þessari ótrúlegu
borg með beinu flugi til Prag þann
23. október. Þú bókar á mánudag eða þriðjudag og tryggir
þér sæti út á órúlegu verði. I boði eru góð 3 og 4 stjömu
hótel og spennandi kynnisferðir um borgina og gamla
bæinn með íslenskum fararstjórum Heimsferða, þar sem
þú kynnist alveg ótrúlega heillandi mannlífi þessarar heil-
landi borgar sem á engan sinn líka í Evrópu.
Verðkr. 16.900
Flugsæti fyrir fullorðinn,
m.v. flug út 23.október,
heimflug 26.október.
Skattar kr. 2.780.-
Hótel frá kr. 2.600 kr. á nótt.
HEIMSFERÐIR
Austurstræti 17, 2. hæð, sími 595 1000. www.heimsferdir.is
Skipulagning
verslunarrýmis
Námstefna á Grand Hótel Reykjavík
10. október 2000
Grand Hótel Reykjavík
10. október 2000
9:00 - I 1:30
Kr. 3.900
Námstefnan er ætluð verslunareigendum,
verslunarstjórum, heildsölum og öllum, þeim sem koma
beint eða óbeint að vörusölu í gegnum verslanir.
Fjailað verður um skipulag og nýtingu verslunarrýmis,
vöruflæði i gegnum verslanir og áhrifaríka framstillingu
vöru í verslunum.
Á meðal fyrirlesara verða Aiistair Burke, sem er
sérfræðingur í framstillingu í verslunum. Burke á að baki
áratugastarf á þessu sviði og er nú starfandi aðstoðar-
forstjóri HL Display. stærsta framleiðanda
framstillingartxkja í Evrópu.
Einnig munu Thor Ólafsson, framkvæmdastjóri Rýmis, og
Bryndís Eva jónsdóttir innanhúshönnuður. ræða um
hönnun verslunarrýmis og kynna möguleikana sem eru
fyrir hendi.
Innritun er i síma S33 4567.
Netfang: stjomun@stjornun.is
Takmarkað sætaframboð.
Stjómunarfelðg Islands
SB FORIUNA
| Kringlukast 2.3351
Kringlukast 333
Kringlukast 2-695|
Kringlukast 13.830
| Kringlukast 3.3351
NANOQ*
Opið hjá NAN0Q í Kringlunni:
Mánud.-miðvd. 10-18.30 • fimmtud. 10-21
föstud. 10-19 og laugard. 10-18 • sunnurfaga 13-17
Kringlukast 8.9901
lífið er áskonm!
iferð áður 3.495
Iferð áður 499
Iferð áður 3.495
tferð áður 19.890
Iferð áður 5.495
tferð áður 13.890
Iferð áður frá 7-795
Krínglukast frá 5.795 Uerð áður 1*1.330
Kringlukast 5.990

S 1 Iferð áður 4.995~f
L 1 L Kringlukast 2.995
AUK k204-113 sia.is