Morgunblaðið - 08.10.2000, Síða 11

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 8. OKTÓBER 2000 B 11
Haustvindar glaðir
HER I sólarríkinu bíðum við eftir
haustinu með jafnmikilli eftirvænt-
ingu og þið, heima á Fróni, bíðið
vorkomunnai- eftir erfiðan vetur. í
fimm mánuði hefur sólin bakað okkur
miskunnarlaust og jafnvel tíðar hita-
beltisskúrir hafa ekki slegið á hitann
að neinu ráði. A daginn hefur meðal-
hitastig verið um 35 á Celcíus og ekki
farið nema niður í 20 á nóttunni. Ekki
svo að skilja að íbúamir stundi ekki
útivera eins og golf, tennis, göngur,
hlaup o.þ.h., en því fylgja skiljanlega
mikil svitaböð. Sjórinn og sundlaug-
amar era auðvitað vinsæl, en samt er
þess beðið með óþreyju, að hitinn
sljákki og haustið komi.
Upp úr miðjum september geta
glöggir byrjað að sjá merki haust-
komunnar. Fyrstu farfuglamir koma
hér við á leið sinni til vetrai-heim-
kynnanna, og margir þeirra eyða
reyndar vetrinum hér um slóðir.
Fyrst birtast hér nokkrar svölu-
tegundir, sem skjótast í hópum um
loftið á miklum hraða. Næst fara að
sjást niður í fjöram, ýmsar tegundir
vaðfugla og svo koma tildramar
sprangandi í litlum hópum og velta
við steinvölum til þess að geta gætt
sér á því sem undir þeim býr. Þær
verpa á Labrador og Græniandi en
flækjast í auknum mæli til Islands.
Pehkanamir koma í oddaflugi um
miðjan október úr varplöndum sínum
í Georgíu og Suður-Karólínu, en þeir
nenna ekki að fljúga lengra en þang-
að, þótt stóra hafi þeir vængina.
Kn'an, sem lengst ferðast allra far-
fugla, millilendir því miður ekkert hér
á ferð sinni alla leið niður á suður-
skautið.
Það era ekki eingöngu fuglarnir;
sem ferðast langa leið vor og haust. I
hinum fjölskrúðuga heimi skordýr-
anna er að finna kóngafiðrildið (Mon-
arch butterfly), stórt og fagurt, app-
elsínugult og svart, sem hagar sér
eins og farfugl. Það hefir vetursetu í
Mexíkó en flýgur alla leið upp í Norð-
urríkin og Kanada á vorin. Síðla sum-
ars sjáum við mikið af þessum tignar-
legu fiðrildum á leið sinni tii
vetrarheimkynnanna. Fyrir nokkrum
áram var skemmtileg frétt í blöðun-
um hér um skólakrakka í Ohio sem
fundu þrjú kóngafiðrildi er orðið
höfðu eftir og beið þeirra ekkert
nema dauðinn, því hrímkalt haust var
á næstu grösum. Höfðu krakkamir
samband við flugfélag sem var með
ferðir til Flórída, og svo var búið um
strandaglópana í þar tif gerðum
kassa. Þegar til Flórída kom, var
Þórir S. Gröndal
skrifar frá
Fl lórída
þeim sleppt með pomp og pragt að
viðstöddum íjölmiðlum og slógust þau
þar í hóp annarra kóngafiðrílda, sem
komin vora hingað suður á leiðinni til
Mexíkó.
Og þá má ekki gleyma farfólkinu.
Við vitum, að haustið er ekki langt
undan þegar við verðum vör við bif-
reiðar, sem skráðar era í Norðurríkj-
unum og Kanada. Þessir þjóðflutn-
ingar hefjast í september, en obbinn
af farfólkinu kemur samt ekki fyrr en
seinna, því margir vilja bíða þar til
fyrstu frostin koma og snjór fellur í
sumarbyggðinni. Mest af þessu fólki
er komið á eftirlaun og hefir keypt sér
húsnæði til vetursetu í Flórída. AU-
margir landar okkar era komnir í
þennan hóp og era þeir það farfólk
sem einna lengst flýgur, rétt eins og
krían. Það er öraggur haustboði, þeg-
ar fyrsti farfuglinn hringir og tilkynn-
ir að hann sé kominn á staðinn!
Það er nokkuð víst að haustið sé á
næstu grösum þegar dvína fer fjöl-
miðlafárið út af fellibyljum og öðram
slæmum stormum. Raunveralega
byrjar fellibylja-tímabilið 1. júní og
endar í nóvember, en mesti hættutím-
inn er seinni hluta sumars. Svo virðist
sem á hverju ári sé spáð metfjölda
storma og svo var á þessu ári. Sér-
fræðingamir kepptust um að magna
hrakspámar og hræða lýðinn sem
allra mest. En staðreyndin er sú, að í
sumar hefii' allt verið í sómanum og
blómanum og ekki svo mikið sem fok-
ið um koll eitt gamalt og fúið tré hér í
Suður-Flórída. Þeir, sem búa á norð-
urhluta skagans, hafa reyndar fengið
nokkra smærri stoi-ma og allmikið
regn, sem var vel þegið, því þurrkar
vora búnir að plaga svæðið.
I júlí mögnuðu fjölmiðlarnir upp
spána fyrir fellibylinn Debbie, sem
búið var að fylgjast með alla leið frá
Afríku. Virtist hann alltaf stefna á
Flórída og átti að lenda næstum beint
á skrifstofunni okkar samkvæmt
korti í dagblaðinu. Feikiieg sala var á
krossviðarplötum til að negla fyrir
glugga, flöskuvatni, kertum, batter-
íum, dósamat o.þ.h., en aldrei kom
stormurinn, því hann missti máttinn
norður af Hisganíóla og varð bókstaf-
lega að engu. Ég hefi það fyrir satt, að
stærsta byggingarvöraverzlanakeðj-
an hér um slóðir sé stóreigandi í
sjónvarpsstöð þeirri sem gerir ekkert
annað en sýna veðm’spár og veður-
fréttir. Milli fréttanna era svo sýndar
auglýsingar frá keðjunni þar sem
fólki er sagt hvaða nauðsynjar skuli
kaupa áður en stórstormur skellur á
landinu. Eflaust getur einhvem tíma
komið að því að þeir sem birgt hafa
sig upp geti notað góssið ef fellibylur-
inn kemur, en hinir kæralausu verða
þá bara að kúra svangir og þyrstir í
myrkrinu.
Þegai- við höfum séð appelsínumar
og greipaldinin bústna og stækka á
trjánum okkar höfum við alltaf vitað
að haustið væri ekki langt undan.
Hægt er að byrja að tína ávextina um
jól og í febrúar þarf að vera búið að
koma öllu í hús því um það leyti byrja
trén að blómstra og er anganin dísæt
og unaðsleg. Við höfum ávallt reynt
að nýta hvem ávöxt en það sem við
höfum ekki getað borðað eða gefið
höfum við notað í safa sem hægt er að
frysta og drekka seinna.
En núna er ánægjan af trjánum
okkar tvehn því miður búin. Fyrir
nokkram árum kom upp mjög alvar-
legur sjúdómur (citrus canker) í súr-
aldintrjám í Suður-Flórída og hafa
sérfræðingar verið að berjast við
hann og reyna að koma í veg fyrir að
hann breiðist út til stærstu ræktunar-
svæðanna sem era hér rétt fyrir norð-
an, en eins og kunnugt er, rækta Flór-
ídamenn meira af súraldinum heldur
en nokkrir aðrir í veröldinni. Mis-
kunnarlaus niðurskurður var ákveð-
inn og féllu okkar ástkæra, rúmlega
tvítugu tré í valinn um daginn. Ríkið
gefur okkur gjafabréf á ný tré, sem
ekki má planta fyrr en eftir tvö ár.
Hægt og sígandi fer hitinn að
minnka og einhvem morguninn seint
í október tekur maður eftir því að
hitastigið er ekki nema um 12 á
Celcíus í stað 20 áður og yfir daginn
kemst það ekki nema í 25! Þá verður
hægt að opna gluggana og viðra húsið
reglulega vel. Svo verður farið í
gróðrarstöðina og keypt vetrarblóm
og þeim plantað út í beðin í kringum
húsið. Þá verður sofið við opna glugga
og vaknað við fuglasöng í stað suðsins
frá loftkælingunni. Haustið hjá okkur
verður aldrei eins gott og vorið ykkar
á Fróni, en þetta er nú það bezta, sem
íslenzkir Flórídanai' eiga völ á héma í
henni Ameríku.
Námskeið Að skara fram úr
Gæðastjórnunarfélags íslands
dagana 17. og 19. október 2000, kl. 13:00 - 16:30
í Þjóðmenningarhúsinu, sal Jóns Sigurðssonar
Leiðbeinendur
Haraldur Á. Hjaltason Jón Freyr Jóhannsson
framkvæmdastjóri VSÓ Deloitte & Touche - framkvæmdastjóri Skref í rétta átt ehf.
Ráðgjafar ehf.
Á þessu tveggja daga námskeiði verður lögð áhersla á EFQM sjálfsmatslíkanið og notkun þess við mat á
stjórnunarárangri fyrirtækja. Fjallað verður um ávinning af notkun EFQM líkansins, mismunandi aðferðir við
framkvæmd sjálfsmats, hlutverk sjálfsmats í daglegri starfsemi fyrirtækja og tengsl EFQM líkansins við íslensku
gæðaverðlaunin.
Síðasti skráningardagur er fimmtudaginn 12. október 2000
Verð:
13.900 fyrir Innifalið: Nánari upplýsingar ^Europ.on
félagsmenn Kaffi, og skráning: <SS3S>
16.900 fyriraðra. EFQM Líkanið Netfang: gsfi@gsfi.is
Þriðji þáttakandi: 50% afsláttur og námsgögn Sími: 533 5666 GJEÐUTjÓtliUIUUfUG tSUNDS
Lífekraftur kvenna
Sjálfsstyrkingarnámskeið fyrir konur
Vegna mikíHar aðsöknar verða tvð ný némskeið fyrir |6i
Kjörið fyrir allar konur sem vilja bæta
líðan sína, öðlast meira sjálfetraust
og fa jákvæðari sýn á lífið.
Leiðbeinandi á námskeiðinu er Jónfna
Benediktsdóttir. Jónfna hefur um árabil
haldið fyrirlestra og námskeið fyrir
konur á öllum aldri. Hún mun aðstoða
þátttakendur við að finna sinn innri
styrk og sjá markmið sín í nýju Ijósi.
Lærðu:
Að finna rétta sjálfemynd
Að setja raunhæf markmið
Að takast á við erfiðleika
Að koma skoðunum þínum á framfæri
Að láta draumana rætast
Námskeiðin verða sunnudagana
29. október og 5. nóvember,
standa frá 10-16 og kosta 9.900 kr.
Staður: Planet Pulse-Heilsuskólinn
Skráning í síma 588 1700
<í/ í*rr /.vt>
» C E L A N D

m Matvœla- og nœringarfrœðafélag íslands
ORUGG MATVÆLI
MATVÆLADAGUR MNÍ 2000
verður haldinn í Hvammi, Grand Hótel Reykjavík
fdstudaginn 13. október kl: 12:30-17:00.
Dagskrá:
12:30-13:00 Skráning
13:00-13:10 Setning
Sjávarútvegsráðherra, Ámi M. Mathiesen
13:10-13:40 Yfirlit yfir helstu matarsjúkdóma af
völdum örvera
Haraldur Briem, Sóttvamalæknir
13:40-14:10 Tíðni sjúkdómsvaldandi baktería í
matvælum á íslandi
Ásmundur Þorkelsson, Hollustuvernd ríkisins
14:10-14:40 Örugg matvæli - reynsla ráðgjafans
Snorri Þórisson, Sýni ehf.
14:40-15:40 Kaffi og afhending Fjöreggs MNÍ
15:40-16:20 Risk perception and risk communication
about food safety issues
Dr. Lynn Frewer, Food Research Institute,
Englandi
16:20-16:50 Kjúklingarækt og vinna við uppbyggingu
gæðakerfis í kjúklingabúum
Sigurborg Daðadóttir, Móum ehf.
16:50-17:00 Samantekt og ráðstefnuslit
Ráðstefnustjóri: Halldór Runólfsson, yfirdýralæknir
Þátttökugjald: 3.000 kr (innifalin ráðsteíhugögn, kaffi og meðl.)
1.500 kr íyrir nemendur
Fundurinn er öllum opinn.
Þátttaka tilkynnist fyrir 11. október til Sofflu
í síma 540 8037 eða á tölvupósti soffia@lyfjav.is
eða til Ragnheiðar í síma 511 5555,
á tölvupósti ragnheidur@si.is eða á faxi 511 5566.