Skírnir - 01.12.1916, Blaðsíða 31

Skírnir]
Edda i kveðskap fyr og nú.
36T
augnaverkurinn ætlaði að gera út af við, er kallaður
hjörteins hríðar (= h j ö r h r í ð a r t e i n s)
h r e y t i r, og er hermannskenning. Hann er og kallaður
hellisGauta hlátrar deilir; hellisGautr,
jótunn; jötuns hlátr, gull; gulls deilir, örlátur (og
auðugur) maður. Sjúkan mann nefnir Einar böðvar
Týr, hermannskenning, og ambáttin, er kló fót Guð-
mundar Arasonar, er hann var í sæng kominn, er kölluð
Ata jarðar ells þella, og erþó ólíklegt, að hún
hafi verið skreytt gulli eða átt gull til í eigu sinni.
Einar Gilsson var uppi á 14. öld, lögmaður norðan
og vestan 1367—1369.
Höfundur kvæðis þess, er Leiðarvísan heitir og er
frá miðri 12. öld, kveðst vilja yrkja fyrir linns láðs
lyftimeiða og hrælinns hirðimeiða og varr-
arviggskrýðendr og biður þá að hlýða kvæðinu,
rétt eins og hann hafi ekki ætlað kvæðið öðrum en auð-
ugum mönnum (1 i n n r, ormur; linns láð, gull; gulls
lyftimeiðr, auðugur maður), hermönnum (hræ-
linnr, sverð eða spjót; hrælinns hirðimeiðr,
hermannskenning) og sæfarendum (vörr, sjór; vigg,
hestur; varrar vigg, skip; skips skrýðandi, sæ-
farakenning), en þetta er svo að skilja, að þessar kenn-
ingar þýða blátt áfram menn, hvernig svo sem högum
þeirra er háttað, og sjálfan sig kallar skáldið b r a n d s
árr, sem er hermannskenning, en hefir þó sjálfsagt verið
prestur eða munkur.
I hinu ágæta kvæði Líknarbraut frá síðari hluta 12.
aldar kallar skáldib sig vígrunnr, og er hermanns-
kenning, en hefir þó verið munkur eða prestur, sem aldrei
hefir verið við víg riðinn, og koma þar fyrir margar til-
komumiklar kenningar, sem ekki þýða annað en »maður«,
»menu«, og nefni eg að eins fáeinar sem sýnishorn'
randa röðuls rýrir; eggmóts ljóss árr^
hlífrunnr; hjörva hljóms hnigstafr; stafna
stóðríðandi; bauga láðs blikmeiðandi, o.
s. frv, og eru þetta alt fallegar og réttar kenningar, en-