Skírnir - 01.12.1916, Blaðsíða 96

-432
Fáfnir og forn þýzka.
[Skirnir
^kvaðst hún stundum, er hún hafði sofið svefn mikinn,
hafa verið í Tíbet og séð meistara sinn.
Hafi menn séð til sanns eðli drauma, þá eiga þeir
hægt með að skilja, að slíkar sögur eru ekki á engu bygð-
ar, jafnvel þó að þeir trúi hvorki á andaheim Sweden-
borgs né á meistarana í Tíbet.
II.
Víkur nú aftur að nafninu Fáfnir. Dæmi slíkrar
herðingar stafsins v í f, sem orðið Fáfnir sýnir, mætti
telja úr íslenzku máli; vil eg minna á orðið fálki, sem
mun vera af stofninum va, eins og valur og þýðir sama,
nefnilega sá sem flýgur eða fer hart; af sama stofni hygg
eg sé orðið foli og leitt af flýti hestsins. Stofninn va eða
gva er mjög merkilegur og býsna mörg orð af honum
sprottin; hygg eg að hljóð þetta hafi í fyrstu verið undr-
unaróp mannnsins er hann sá eldinguna, og er þá skiljan-
legt, að orð þau, sem af þessum stofni eru leidd, tákna
bæði Ijós eða skin, og hraða hreyfingu. Er g-ið mjög oft
fallið framan af orðum af þeim stofni og eigi sjaldan v-ið
lika, en stundum hefir það orðið að f-i. Sú herðing er
mjög algeng i þýzku; mun þar mega nefna orðið Fichte,
sem þýðir grenitré. Til forna hygg eg tréð hafi nefnt
verið viti, sem þýðir fyrst ljós eða eldur, en síðan eitt-
hvað sem gnæfir hátt upp; viddi, sem þýðir jötunn, er
vist ekki annað en afbökun úr viti. Að tréð hafi fengið
jötunsheiti, verður ennþá líklegra þegar vér gætum að
því, hvað fura er á þýzku, nefnilega Kiefer; það mun
vera íslenzka orðið gífur, sem þýðir tröll, einkum tröll-
kona. Að grenið fekk jötuns nafn en furan skessu, má ef
til vill, setja í samband við það, að barrið, »hárið« á fur-
unni er miklu lengra en á greninu. Kiefer vilja menn
skýra svo sem það sé dregið saman úr Kienföhre; en mér
þykir það ólíklegra. Kien, fura eða eik, hygg eg sé orð-
ið eikin, ei-ið fallið framan af; eins mun kein, enginn
vera orðið til úr ekki einn: ki einn kein; eldri mynd
þýzk er dechein.