Ný félagsrit - 01.01.1848, Page 8

ii
HtGVEKJA XIL ISLEKDINGA.
þykir hafa unnib til þess; hann verbur abhalda svör-
uin uppi fyrir fiilltrúiiiii þjólarinnar og verja stjórnar-
abferö sína, og sanna meb fiilliiin rökuni ab hún sé
gób; hann verbur ab hera frani frinnvörp þati sem
stjórnin hefir fallizt á, og mæla frani meb þeitn, og
ef hann getur þab ekki rýrir þah álit hans og sleypir
honuni úr völdimi ef til vill. þetla lieldur stjórnar-
iiiönntiniiin vakandi og hvetur þá til ab vanda sig,
einsog augljóst er; án þess er takmörku& konúngs-
stjórn ekki neina yfirskyn. þetta atribi vantar nú i
aiiglýsínguna, en þaí) hlýtur aí) fylgja á eptir þegar
hún keniiir lil iiiuræbti, og þab hlýtur ab veriba veitt.
En þegar þaö er veitt, þá hreytist sú stjórnarlögun
seni nú er hér, á þann hátt: aí> sljórnarráhin verba
lögö niöur, og stjórnarherrar, seni konúngur velur sér,
takast á hendur sinn hverja grein stjórnarinnar, meö
fullri ábyrgö fyrir þjóöinni; t. a. in. einn lögstjórnina,
einn kirkjti og skólasfjórn, einn fjárstjórn ríkisins, einn
utanlands stjórn, einn nýlenda stjórn o. s. frv.
þegar nú svo lángt er koniiö, skoöum þá hvernig
fyrirkomtilag á stjórn Islands kynni aö veiöa.
Ef Island héldi því sem nú er, og enginn æskti
neins eöa léti i Ijósi aö hann heföi nokkra meiníng
fram aö bera, þá viröist þaö liggja heinast viö, aö
konúngur ákvæöi um stjórnarlögun þar, samkvæmt
því á'iti, sem hann eöa stjórnarherrar hans heföu á
rétlindimi landsins og eöli sainhands ]>ess sem þaö er
í viö Danmörkii. þaö er ikki óniögulegt, þó þaÖ sé
óliklegt, aö meiri hluti ráösins yröi á því, aö leggja
Islands niálefni undir stjórnarherra nvlendanna; þar
meÖ yrÖi komizt hjá ýmislegimi vafningum, málefniim
landsins yröi haldiÖ á einum staö og saman viö mál-