Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1895, Page 7

7
Vatnsdalshóla og Hnúks »fyrir ofan Hóla«, og er þetta þá rjett.
Þar eru nú bæirnir Breiðabólsstaður og Miðhús. Upp með bæjar-
læknum á Breiðabólsstað, gildum stekkjarvegi fyrir sunnan og
vestan bæinn, heita enn Faxabrandsstaðir. Þar hefir snemma
verið lögð niður byggð og færð að Breiðabólsstað — þar hefir ef
til vill þótt veðursælla, því þar er lægra. — í Faxabrandsstöðum
hefir síðan verið stekkur frá Breiðabólsstað um langan aldur,
sem sjá má á hinum mörgu stekkjatóttum frá ýmsum tímum,
sem þar eru til og frá um túnstæðið. Þó hefir sú hlifð verið
yfir bæjarrústinni, að ekki hefir stekkur verið byggður ofan á
hana. Hún heldur sjer enn óhögguð og sjer allglöggt fyrirhenni.
En svo er hún fornleg, að eigi er hún grænni en móinn i kring
um hana. En stekkjatóptirnar eru flestar meira eða minna græn-
ar. Er hún bæði af þessu og einkum af lögun sinni, auðþekkt
írá þeim. Tóftin er 12 faðma löng og 4 faðma breið, liggur frá
norðri til suðurs og hefir aðaldyr á austurhliðveggnum við norður-
gafiinn; miðgafl með dyrum á er 3 töðmum frá suðurgaflinum,
og verður við það afhús á þeim enda tóftarinnar; þar eru einnig
útidyr á austurhliðveggnum við suðurgafiinn.
Stígandahróf. Vatnsd. kap. 16. »Ingimundur kom báðum
skipunum í Húnavatnsós . .. þar heitir Stigandahróf, er hann var
upp settr«. Það kemur heim, að Stígandahróf er við Húnavatn.
Það er á dálitlu nesi, sem gengur út i vatnið litlu sunnar en
gegnt bænum Akri. Hrófið er sem hústópt mikil, 10 faðma löng
og 5 faðma breið, þó lítið mjórri til endanna. Dyrnar ganga
fram að vatninu og virðist norðurkampurinn hafa verið dálítið
lengri. Þó er það ekki vel að marka, því dyrnar sýnast að hafa
hrunið nokkuð saman. Að öðru leyti er tóftin glögg vel, enda
er harðlent á nesinu, þó mýrlent sje þar fyrir ofan.
III. Hallfreðarsaga.
Hallfreður bundinn hjá holti nolckru. Bærinn Haukagil stend-
ur í lágri hvos innst í dalnum að vestan og Saurbær litlu utar.
Þar fyrir utan skagar heiðarbrúnin nokkuð inn í dalinn og verð-
ur þar dálítið holt niður við láglendið. Frá Haukagili sjer eigi
lengra úteftir dalnum þeim megin. Þar rennur Vatnsdalsá, eða
kvísl úr henni, vestur við heiðina. Þegar úteftir er farið, þá er
farið austur yfir ána fyrir utan holtið, sem nú var getið og svo
eftir eyrunum um hríð, en síðan aftur vesturyfir. Hallfreður