Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1895, Page 9
9
tóftum á fornum þingstöðum. Eru þær flestar nálega 8 faðma
langar og 4 faðma breiðar, háar og veggjadigrar og nær fullar
innan, svo að eins sjer bolla ofan í. Hinar glöggustu eru raun-
ar ekki fleiri en 8 — 10; en svo eru margar óglöggvari, þó auð-
sjáanlega af sama tagi, en þjettara settar saman. Þannig er það
einkum neðan undir hlaðbrekkunní. Og sjeu þetta nú búðatóftir,
þá er auðvitað, að mest hefir búðaþyrpingin verið þar, sem nú
er bærinn og kirkjugarðurinn, gæti þar hafa verið mikill fjöldi
þeirra. Með þessu er nú gert ráð fyrir, að Þingeyrar hafi ekki
byggst snemma. Að svo hafi verið, má líka ráða af Heiðarvíga-
sögu, þar sem Þórarinn segir, að verða muni mannamót >milli
Hóps og Húnavatns, þar sem heita Þingeyrar. Svo hefði hann
eigi tekið til orða, ef um bæ hefði verið að ræða. Hvergi þar i
nánd er heldur jafnfagur staður eða líklegur til þingstaðar. Þar,
en varla annarstaðar, mátti líka kenna hann við eyrar, því þá
hafa að líkindum eyjarnar sem nú eru, í kvíslunum þar niður
undan, verið ógrónar eyrar sumar hverjar. Annars fæ jeg eigi
betur sjeð, en að saga Jóns biskups Ögmuudssonar taki hjer tví-
mælin af. Þar segir svo, kap. 17: »Hinn helgi Jón biskup fór
til várþings þess, er var at Þingeyrum, ok er hann kom þar, þá
heitir hann til árs, við samþykki allra manna, at þar skyldi reisa
kirkju ok hœ, ok skyldu allir þar til leggja, þar til sá staðr yrði
efldr. Eptir heit þetta lagði hinn helgi Jón biskup af sjer skikkju
sína, ok markaði sjálfr grundvöll undir kirkjuna*. Á þingstaðn-
um kemur hann því til leiðar, að heitið er staðfest, og eftir það
leggur af sjer skikkjuna til að mæla kirkjugrundvöllinn samstund-
is og d sama stað, að því er bezt verður sjeð. (Bisk. s. I. 171).
IV. Finnbogasaga.
Víðidalsey. ... »Þá skoraði Finnbogi á Þorstein til hólm-
göngu ... í Víðidalseyc. ('Landn. 3. p. 4. k. nm.). Víðidalsey
beitir nú Borgarey. Hún er íVíðidalsá út fráBorg og tilheyrir
þeirri jörð. Það er mikið og fagurt slægjuland. Þar sjer enn
stakkgarðstóftina, bæði háa og breiða.
Moðskeggstóft. Finnb. s. kap. 29. »Þorvaldr hét maðr, hann
var kallaðr Moðskeggr, hann bjó svá nær Borg, at nær ekki
var á milli, ok var þat kallað Garðshorn«. Suður við túnjaðar
á Borg er tóft ein fornleg. Hún er kölluð Moðskeggstóft. Hún
snýr sem næst frá norðri til suðurs og er 8 faðma löng og 3
2