Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1920, Page 11

11
hafi þá átalið Kára fyrir og mælt, að honum hefði verið betra, að
renna ekki frá mágum sínum úr brennunni á Bergþórshvoli, en
skerast nú úr sáttum. — Söguritari hefir 3 vísur eftir Kára til svars
þessum hörðu orðum Skapta. — Vísur þessar eru mjög gamlar að
sjá og allvel kveðnar, en ólíklegt er að þær séu orktar af Kára og
sízt allar í senn að lögbergi við þetta tækifæri. Kári segir i vísun-
um, að Skapti skuli ekki frýja sér hugar. Skapta hafi orðið »mart
at hapti« þegar viljann þraut að skilja þá er börðust'); matsjóður
hafi dregið hann fiatan »inn í búð at trúðar® og alt hafi það verið
fyrir æðru sakir.
»Þá varð hlátr mikill. Snorri goði brosti at ok kvað þetta
fyrir munni sér, svá þó, at margir heyrðu:
Vel kann Skapti skilja,
skaut Ásgrímr spjóti,
villat Hólmsteinn fiýja,
vegr Þórketill nauðigr.
Hlógu menn nú allmjök« (145. kap.).
Þessi vísuhelmingur Snorra goða er víst álitinn af fiestum frum-
legur og ekta, þ. e. ortur af Snorra og við þetta tækifæri, sem sag-
an greinir, enda virðist engin ástæða til að rengja það né efa, að
Snorri sé höfundurinn. Ekki er þess getið, að Snorri hafi oftar
kveðið en í þetta eina sinn. Vísuhelmingurinn er, sem menn sjá,
með 3 miklum braglýtum, hverju í sinni línu, og hafa menn þózt
sjá á því vanmátt Snorra til að fást við að yrkja og þótt braglýtin
eðlileg í hans munni. Prófessor Andreas Heusler hefir jaínvel litið
svo á,8) að hlátur manna, þegar .Snorri hafði farið með stöku sína,
hafi komið að miklu leyti af því, hve klaufalega honum tókst að
fást við bragarlistina. Þeir prófessorarnir Konráð Gíslason og Finn-
ur Jónsson hafa skýrt og útlagt kveðlinginn, en án þess að gera
tilraun til að leiðrétta þær villur, sem einmitt valda braglýtunum 8)
I hinni þýzku útgáfu sinni af Njáls sögu, prentaðri í Halle a. S.
1908, hefir próf. Finnur þó umtalslaust leiðrétt á hinn eðlilegasta
hátt rímgallann í 4. línu, blátt áfram með því að rita nauþegr.
Við 1. línu er ekki neitt að athuga, hún er rétt kveðin og auðskilin,
kemur vel heim við það sem undan er farið í sögunni og nú var
tekið upp hér. Skapta hafði tekist óhönduglega þegar hann ætlaði
að fara að skilja og kemur það fram í erindi Kára og ummælum
J) Þannig held eg að eigi að skilja fyrri hluta 2. vlsu.
2) Sjá 7. athugasemd neðanmáls á hls. 341 í útleggingu hans, Die Geschichte
vom weisen Njal, Jena 1914.
s) Sjá Njála II, 572 og Skjaldedigtning B. I. 197.