Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1920, Blaðsíða 16

'A 16
neinna tóftanna, en í suðurgafli á hverri þeirri. — Næstvestasta
tóftin nær jafnlangt hinni eystri miðtóptinni suður, er um 7 m. að
1., en norðurgafl hennar er innan við garðinn. Hún er um 4 m. að
br. að báðum hliðveggjum meðtöldum, en svo er að sjá sem eystri
miðtóftin hafl ekki haft neinn sérstakan hliðvegg að vestanverðu
heldur hafi verið notaður eystri hliðveggur vestari miðtóftar svo sem
vesturhliðveggur hinnar eystri. — Loks er 4. tóftin, hin vestasta,
smákofatóft, sennilega hrútakofa, helmingi styttri og helmingi mjórri
en hin síðasta og hefir sameiginlegan hliðvegg með henni. Tóftirnar
er sýnilega eftir fjárhús, en virðast orðnar mjög gamlar.
Litlu vestar, fyrir innan garð, er mjög litil kofatóft einstök í
túninu.
Norður trá túninu eru móar og mýrarsund, en þar fyrir norðan
aftur móar og börð og smámelar á milli; síðan dregur aftur í mýri,
er hallar ofan að sjónum. A dálítilli hæð í móabörðunum er afar
fornleg, hringmynduð bygging, hlaðin mest úr grjóti. Gæti þetta,
ef til vill verið forn haugur uppblásinn og samansiginn í miðju, svo
að mest ber á hleðslunni utanmeð. Þverm. er hér um bil 71/* m.
Suðvestanundir Svelgsárborg svonefndri eru fornar bæjarrústir
og vottar þar einnig fyrir túngarði. Tóftir þessar eru mjög fornleg-
ar og uppblásnar nú; verður mjög vart við grjóthleðslu. Guðbrand-
ur bóndi gróf ofaní eina tóftina og kom þar brátt ofan á hellulagt
gólf. — Ekkert nafn er nú á fornbýli þessu.
Austan undir Drápuhlíðarfialli eru rústir forns eyðibýlis, er
nefnist Brennistaðir. Sér þar þó lítið fyrir bæjartóftum; hafa þær
verið bygðar mestmegnis úr torfi.
Fornleifar á Valshamri.
22. VII. 1911.
í vor, er leið, var bóndinn á Valshamri, Jón Jónsson, að slétta
í túninu skamt frá tröðinni, austanmegin. Var þar hóll í túninu og
á honum 2 tóftir vallgrónar, sem bóndinn sléttaði út. Kom hann
þar þá niður á rauðablástursleifar allmiklar, mikið af rauðagjalli,
og vott um hálfbræddan rauða og gjall; 2 stór gjallstykki hafði
hann til sýnis og sannindamerkis.
Nokkru austar í túninu, niðurundan austustu fjárhúsunum, var
stórgert þýfi og var í því aflöng gjóta og svo sem dyr, en laut út
úr, niður (suður) að læknum, er rennur þar fyrir neðan. Voru munn-