Öldin - 01.07.1893, Blaðsíða 14

G2
ÖLDIN.
og þjóna leti sinni þjóna henni svo sem
enginn kann að gera, ncma Englendingr,
sem er að hvíla sig.
Það eru engin vandræði með liúsrúm
handa öllu þessu fólki, sem hingað streym-
ir. Bærinn Douglas er mestmegnis ekki
annað en hótel og gistiliús. Þannig liggr
fagrt stræti fram með ströndinni, og að
eins bygt öðrum megin ; það er nær enska
mílu á lengd ; en því nær hvert hús í því
stræti er hótel eða gistihús. Hinum meg-
in þessa strætis eru bcztu baðhús eyjar-
innar. Öll ströndin fram með sjónum er
alsctt smá-húsum, sem hvert er á fjórum
hjólum. Sá sem vili baða sig, fer inn í
eitt af þessum hjólhúsum og klæðir sig úr
fötunum, og svo er húsinu ckið út í sjóinn.
Það er óþekt þar að baða sig í baðkeri.
Sá, sem þetta ritar, kom að eins á eyj-
una sem ferðamaðr á hraðri ferð, og því
eru þessar línur miklu styttri og ófróðlegri
en vera skyldi.
[Eftir “Landsbladet” ( Kristiania].
ELZTA ÞJÓÐVELDI í HEIMI.
Það er líkiega margr maðr, sem veit
ckki, að innan endimarka konungsríkis-
ins Ítalíu liggr ofrlítið óháð þjóðveldi —
elzta þjóðveldið þeirra, sem nú eru uppi
í heimi; hefir staðið að minsta kosti um
1400 ár, og er alveg óliáð Ítalíu og öllum
öðrum ríkjum bæði að löggjöf, stjórn,
íjármálum og hermálum. Löggjafarvaldið
er í liöndum þings, sem er í tveim. deild-
um, og heita þær stóra'ráðið (60 meðlimir)
og litla ráðið (12 meðlimir). Framkvæmd-
arvaldið er í liöndum tveggja ræðismanna,
eða forseta þjóðveldisins, og nefnast þeir
capitani regienti; þeir eru kosnir til miss-
iris í senn, hvern 1. Apríl og 1. Octóber.
Þjóðveldið er alt liðlega 30 ferh. mílur
enskar að ummáli (80 ferh. kílómeter), og
íbúar um 8000. Það hefir fastan her, 50
manns; en getr boðið út á ófriðartímum
950 manns. Það heflr peningasláttu fyrir
sig, en slær að eins koparpeninga; það
.heflr og sórstök póstfrímerki fyrir sig, og
cru þau fágæt og dýrmæt meðal frímerkja-
safnenda. Ríkið leggr á skatta og ber
sjálft gjöld sín að öllu leyti, enda greiðir
enga lvðskyldu, livorki til Ítalíu nó neins
annars ríkis. En eftir samningum nýtr
það sérstaklega verndar Italíu, cn greiðir
ekkert fyrir það. Það má geta þess sem
dæmis upp á það, live gersamlega það er
óháð Ítalíu, að það eru örfá ár siðan að
samningar komust á milli þjóðveldis þessa
og Ítalíu um framsal sakamanna. Fyrir
þann tíma var það alltítt, að sakamenn frá
Italíu, einkum strokumenn úr hemum í-
talska, flyktust þangað, og þótti þjóðveld-
inu nóg um fjöldann af slíkum gestum og
var því sjálffúst að gera framsals-samninga.
—Nú er verið að reisa þar stórt og skraut-
legt stjórnarliús úr marmara; þar á þing-
ið að sitja, og stjórnin að hafa allar skrif-
stofur sínar. Tekjur ríkisins vóru fyrir
svo sem 10 árum 112,000 frankar, en
gjöldin 109,000 fr. Nú eru tekjurnar tæp-
ir !$30,000 (£ 6,000 eða 108,000 krónur),
en gjöldin í við minni. Ríkisskuldir eru
engar, og ríkið leggr heldr upp peninga,
en hitt; er það líklega annað ríkið í heimi,
sem hefir sj ílft forráð fjár síns og leggr
upp peninga; hitt er ísland, scm er þó
ekki sjálfstætt ríki, en heflr fult fjárfor-
ræði. Af tekjum þjóðveldisins er þrið-
jungnum varið til þingsins og landstjóm-
arinnar, þriðjung til að launa embættis-
mönnum utan hersins, en þriðjungnum er
varið til hersins. Þjóðveldið fær nær all-
ar tekjur sínar af tveimr tolluin, sait-tolii
og tóbaks-tolli.
Höfuðborgin heitir San Marino, og
heflr 4000 íbúa; hún liggr & fjallinu Titan,
enda liggr þjóðveldið alt á fjallhæð, um
2000 fet yfir sjávarmál, nær því í beint
vestr frá Florenz, eittlivað 10 mílur cnskar
frá Adría-hafl, enda sér út yfir liafið úr
þjóðveldinu. Þar er einkarfagrt landslag
og útsýni eitt ið inndælasta.
[N, Y. “Even. Tost” eftir Lonclon “Graphic”].